Παιδοφιλία, μια μορφή παραφιλίας
Οι παραφιλίες στη επιστήμη της Ψυχολογίας εμπίπτουν στο φάσμα της σεξουαλικότητας του ανθρώπου. Το υποκείμενο όμως διεγείρεται σεξουαλικά κάτω από συμπεριφορές και από ιδιαίτερες πράξεις που δεν ακολουθούν την «πεπατημένη» σεξουαλική συνεύρεση και αφορά και στα δύο φύλα. Η παραφιλία ουσιαστικά αντικατέστησε ως ορολογία, την σεξουαλική διαστροφή και απόκλιση. Στην Ψυχολογία η παραφιλική συμπεριφορά θεωρείται προβληματική, γιατί είναι η κύρια σεξουαλική έκφραση ενός ατόμου και ταυτόχρονα αυτή η συγκεκριμένη συμπεριφορά δημιουργεί πολύ σοβαρή δυλειτουργία στο ίδιο το άτομο και στις ανθρώπινες σχέσεις του. Η παιδοφιλία είναι μια μορφή παραφιλίας και συγκαταλέγεται στo DSM-5 και καθορίζεται από σεξουαλικές επαναληπτικές φαντασιώσεις με παιδιά.Αν και οι παιδόφιλοι ελκύονται από παιδιά, όχι μόνο σεξουαλικά, αλλά αυτό αποτυπώνεται και στην κοινωνική συναναστροφή τους, ακόμη και στο συναίσθημα, ωστόσο δεν απαιτείται η σωματική επαφή για να θεωρηθεί κάποιος παιδόφιλος.
Ακόμη και η επαναληψιμότητα της επιθυμίας για σεξουαλική δραστηριότητα με παιδιά έστω και φαντασιακά, χωρίς την πράξη αρκεί. Επειδή μάλιστα γνωρίζουν τις κυρώσεις του νόμου, αλλά πολλές φορές και λόγω ηθικών αναστολών, οι παιδόφιλοι δεν ικανοποιούν τη libido τους. Από 16 ετών και πάνω μπορεί κάποιος να είναι παιδόφιλος, αρκεί να είναι 5 χρόνια πιο μεγάλος από το παιδί. Αφορά άνδρες και γυναίκες αν και η πλειοψηφία βρίσκεται στο αντρικό φύλο. Η εσωστρέφεια, η δυσκολία στο να συνάψουν ερωτικό δεσμό, η άρνηση να προβούν σε γάμο, οι προβληματικές σχέσεις με το άλλο φύλο, η κοινωνική δυσκαμψία ακόμη και η οικογενειακή απομόνωση χαρακτηρίζουν τους παιδόφιλους.
Ψυχαναλυτικά οι εξηγήσεις δίνονται μέσω των ασυνείδητων ιδεών και των απωθημένων που συγκεντρώνονται στη σεξουαλική επιθυμία, ένα φαινόμενο φυλογενετικό το οποίο αποτελεί πηγή ορμών και παρορμήσεων αλλά και έντονων τύψεων και ενοχών στους ανθρώπους.
Η θεωρία του Φρόυντ για το Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα
Η κλασσική θεωρία του Φρόυντ υποστηρίζει ότι το κλειδί σεξουαλικής ταυτότητας και ρόλων, είναι η επίλυση του Οιδιπόδειου Συμπλέγματος, διότι η μη σωστή επίλυσή του, μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο ακόμη και στην παιδοφιλία.Ο Φρόυντ, υποστήριξε ότι «η ψυχανωμαλία είναι το δραστικό ανάποδο της νεύρωσης». Έτσι οι παιδόφιλοι μπορεί να κάνουν σκέψεις με παιδιά, που μπορεί να έχουν κάνει κάποια στιγμή και τα φυσιολογικά άτομα, κυρίως νευρωσικά άτομα, ωστόσο διαφέρουν στο γεγονός ότι συχνά δεν παραμένουν στο φαντασιακό επίπεδο, αλλά προσπαθούν να τις πραγματοποιήσουν, ενώ παράλληλα η καθημερινή ζωή τους κινείται γύρω από τέτοιες σεξουαλικές ενορμήσεις κάνοντας δυσλειτουργική τη συμπεριφορά τους σε κάθε επίπεδο της ανθρώπινης δραστηριότητας. Το θέμα είναι ότι επειδή οι παιδόφιλοι έχουν το προφίλ ενός φυσιολογικού ανθρώπου και μία «φυσιολογική ψυχολογία» που θέτει λανθασμένες προτεραιότητες, διαφέρουν ελάχιστα από ένα φυσιολογικό άτομο για αυτό είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν.
Παιδοφιλία vs Παιδεραστία
Σαφής διαχωρισμός έχει γίνει τα τελευταία χρόνια με την διαφορά του παιδόφιλου, του παιδεραστή / παιδοβιαστή. Αντίθετα με τα χαρακτηριστικά του παιδόφιλου που προαναφέρθηκαν, ένας παιδεραστής διαφέρει κατά πολύ γνωστικά και συμπεριφορικά. Ο παιδεραστής δε δυσφορεί με την τέλεση γάμου, αφού επιλέγει μια θεσμοποιημένη οικογένεια με παιδιά. Μάλιστα δεν καταδεικνύει κάποια συναισθηματική εμπλοκή όπως ο παιδόφιλος και δεν αρέσκεται να συνευρίσκεται σε χώρους με παιδιά και δη εργασιακούς. Είναι άτομο που ασελγεί και κακοποιεί τα παιδιά, αφού οι ορμές δεν είναι μόνο σε φαντασιακό επίπεδο αλλά πραγματοποιούνται, αφού εγκληματεί παρενοχλώντας το παιδί, βιάζοντάς το και σε ακραίες περιπτώσεις σκοτώνοντας το παιδί - θύμα.Πρόκειται, κυρίως, για άτομα με χαμηλό δείκτη κοινωνικών δεξιοτήτων και με ασταθές επαγγελματικό περιβάλλον, σε ανειδίκευτες εργασίες. Υπάρχουν ωστόσο και περιπτώσεις παιδεραστών που είναι άτομα με υψηλή ακαδημαϊκή μόρφωση, σε θέσεις κοινωνικής και οικογενειακής ισχύος. Οι παιδεραστές, σε σχέση με τους παιδόφιλους, τείνουν να είναι νεότεροι σε ηλικία, να επιβάλλονται και να είναι πολύ πιο επιθετικοί σεξουαλικά. Ο παιδόφιλος, είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μεγαλύτερης ηλικίας και «με πολύ πιο στρατηγικό και φιλικό τρόπο προσέγγισης και μέθοδο ανάπτυξης της σχέσης εμπιστοσύνης για συνεχή επίτευξη των στόχων του», αναφέρει σχετικά ο Κ. Κωνσταντινίδης (Forensic Profiler, Μέλος της Βρετανικής και Αμερικάνικης κοινότητας Εγκληματολογίας και International Corrections and Prisons Association).
Σάλος είχε προκληθεί σε ομιλία στο γερμανικό πανεπιστήμιο Würtzberg σχετικά με αυτόν τον διαχωρισμό (παιδόφιλου / παιδεραστή / παιδοβιαστή), όταν η Γερμανίδα γιατρός Μιρτζάμ Χάιν σε συνέδριο της TEDx (ΜΚΟ, που δραστηριοποιείται από το 2009 και στην Ελλάδα), είχε υποστηρίξει ότι «η παιδοφιλία είναι απλώς άλλος ένας σεξουαλικός προσανατολισμός, όπως η ετεροφυλοφιλία και η ομοφυλοφιλία», δεδομένου ότι υπάρχει έλξη από ανήλικα άτομα, αλλά χωρίς να υπάρχει πράξη.
Δεν πρόκειται για παιδεραστία, ούτε για παιδοβιασμό. Αυτό καθιστά και τη μέγιστη διαφορά της παιδεραστίας από την παιδοφιλία, αφού ο παιδόφιλος ουσιαστικά καταπνίγει την σεξουαλική ορμή συνειδητά, γιατί αντιλαμβάνεται εκ των προτέρων τι κακό μπορεί να προκαλέσει στα παιδιά.
Μάλιστα η εν λόγω ομιλήτρια υποστήριξε σθεναρά, ότι είναι καλύτερα να αναγνωρίσουμε την παιδοφιλία ως «ένα φυσικό ένστικτο για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτά τα άτομα να ζήσουν φυσιολογικά και να μην προβούν σε κάποια αδιανόητη πράξη». Αυτά μπορεί να ήταν απαρχή μιας κατακραυγής που πιθανόν να στρώνει έδαφος για «άλλες» καταστάσεις που μπορεί να δούμε στο μέλλον, όπως την αποποινικοποίηση της παιδοφιλίας, ωστόσο η ίδια υποστήριξε ότι η παιδοφιλία είναι μια σκέψη, μια φαντασίωση αλλά δεν είναι πράξη, που σχετίζεται με κακοποίηση παιδιού. «Αν αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τους παιδόφιλους θα μειώσουμε και τα κρούσματα της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης», ανάφερε χαρακτηριστικά και λοιδορήθηκε και επομένως εάν «υπάρξει αναγνώριση και αποδοχή της ψυχικής διαταραχής, θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε ουσιαστικά ώστε τα άτομα αυτά να μην βλάψουν ποτέ παιδιά».
Τεράστια ερωτηματικά προκαλεί επίσης ένας διαδικτυακός ιστότοπος «Ηθικών Παιδόφιλων» στην Αμερική, που υποστηρίζει εκείνους που αντιλαμβάνονται το πρόβλημά τους και το κακό που μπορεί να προκαλέσει η πράξη τους στα παιδιά. Πρόκειται για εκείνους τους παιδόφιλους που δεν προβαίνουν σε σεξουαλική πράξη και τους τρομάζει η επιθυμία τους να συνευρεθούν ερωτικά με παιδιά. Μάλιστα από καταγραφές τους, διαβλέπουν την παιδοφιλική στάση στην εφηβεία τους που το σώμα αρχίζει να σεξουαλικοποιείται. Στο ιστότοπο αυτό υπάρχουν ανατριχιαστικές εξομολογήσεις συζύγων που οι σύντροφοί τους αυτοκτόνησαν, αφού άφησαν ιδιόχειρα σημειώματα, που παραδεχόταν αυτό το πρόβλημά τους.
Τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας για τις ορμόνες στους παιδόφιλους
Χαρακτηριστικά επίσης, ήταν τα αποτελέσματα έρευνας του Δρ. Ψυχιατρικής, Ο. Γιωτάκου, (2001, 2003), που «στις λήψεις αίματος παιδόφιλων, βρέθηκαν διαφορετικά δείγματα ορμονών από τον γενικό πληθυσμό, όπως η τεστοστερόνη που βρισκόταν σε μεγαλύτερα επίπεδα, αλλά και άλλες ορμόνες που έχουν να κάνουν με τη σεροτονίνη, την ντοπαμίνη και την επινεφρίνη».Στη συνέχεια, αναφέρει πως οι «Βιολογικές θεραπείες όπως η χειρουργική αντιμετώπιση, τα νευροληπτικά και τα οιστρογόνα, έχουν εγκαταληφθεί λόγω παρενεργειών. Χρησιμοποιούνται αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και ορμονικές θεραπείες με τα αντιανδρογόνα, οξεική κυπροτερόνη και οξεική μεδροξυπρογεστερόνη. Τα GnRH αγωνιστικά ανάλογα, όπως η τριπτορελίνη, έδειξαν να υπερέχουν στην αποτελεσματικότητα, προκαλώντας αντιστρεπτό υποανδρογονισμό, ενώ οι προκαλούμενες παρενέργειες φαίνεται να ελέγχονται με εναλλακτικές στρατηγικές. Περί το τέλος της θεραπείας αναμένεται ότι ο θεραπευόμενος θα έχει αναγνωρίσει τους παράγοντες που συμβάλλουν στη διαδικασία της σεξουαλικής εγκληματικής πράξης, θα είναι ικανός να ανιχνεύει τις καταστάσεις εκείνες που αυξάνουν τον κίνδυνο υποτροπής και θα έχει μάθει δεξιότητες που θα του επιτρέπουν τη διαφυγή από τις καταστάσεις υψηλού κινδύνου».
Συμπεριφορικά, οι αντιδράσεις των ανθρώπων θεμελιώνονται, αλλάζουν, διατηρούνται ή μετασχηματίζονται με συνδυαστική δράση, των συναρτήσεων επιβίωσης και των συναρτήσεων ενίσχυσης και μέσω μίμησης προτύπων. Έτσι, οι αιτίες των εν λόγω συμπεριφορών θα πρέπει να αναζητηθούν στις συνθήκες ζωής του ατόμου. Βασικός παράγοντας που οδηγεί στην παιδοφιλία είναι σίγουρα και η μίμηση. Γι’αυτό και στις μελέτες που διεξάγονται κατά καιρούς, συνεχίζουν και βρίσκονται πολύ υψηλά δείγματα κακοποίησης των ίδιων των παιδόφιλων σε μικρή ηλικία, ή ένα πολύ αυταρχικό και τιμωρητικό οικογενειακό περιβάλλον, που εξηγεί ότι έχουμε έναν επαναλαμβανόμενο κύκλο δραστηριότητας της βίας, του πόνου και των ψυχικών κακώσεων.
Το ιστορικό μιας παιδοφιλίας
Εάν πάμε πολύ πιο πίσω στην αρχαιότητα, θα διαπιστώσουμε ότι μέσα από τα αρχαία κείμενα, η ικανοποίηση του γενετήσιου ενστίκτου και της έντονης ερωτικής ορμής ενός άνδρα σε αγόρια που επιζητεί σαρκική ηδονή ήταν απενοχοποιημένο. Αυτές οι πράξεις δεν συνιστούσαν ομοφυλοφιλία, αλλά μια «θεσμοποιημένη κοινωνική συμπεριφορά», με τις γυναίκες να βρίσκονται περιορισμένες στους γυναικωνίτες και τους άνδρες να γυρνούν σε φιλοσοφικές σχολές και γυμναστήρια για να βρουν νεαρά αγόρια για να ασελγήσουν ερωτικά σε βάρους τους μας καταδεικνύουν ο Πλάτωνας στο «Συμπόσιο» και ο Αριστοφάνης στο «Αχαρνής». Χαρακτηριστικά αναφέρεται στο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα, ότι: «όσοι εμπνέονται από το αρσενικό φύλο, ερωτεύονται το φύλο, το οποίο εκ φύσεως έχει μεγαλύτερη ρώμη και περισσότερη ευφυία».Δείγματα παρόμοιας γραφής έχει δώσει και η Εκκλησία με πρωτοστάτη την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Παιδεραστές ιερείς συμπεριλαμβανομένων και στενών συνεργατών του Πάπα έπληξαν το κύρος της, όταν στο βιβλίο «Lussuria», Ακολασία, ο Εμίλιο Φιτιπάλντι παρέθεσε στοιχεία για την εν λόγω δράση των κληρικών και της Εκκλησίας.
Ακόμη και στο σήμερα με απίστευτη θεσμική εξομάλυνση συνάπτονται σχέσεις ανήλικων κοριτσιών που συνήθως καταλήγουν σε γάμο. Κορίτσια κάτω των 14 ετών και δη 811 τον αριθμό, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μεταξύ 2000-2016 συνευρίσκονται με άνδρες δεκαετίες μεγαλύτερους με αποτέλεσμα να είχαμε επίσημη παντρειά 9.407 ανήλικων στην Ελλάδα. Και το μέλλον το γνωρίζουμε… Δεν είναι αβέβαιο! Τα παιδιά αυτά δεν τελειώνουν το σχολείο, γεννούν κάτω από 18 ετών και χωρίς οικονομική ανεξαρτησία και μόρφωση, είναι μελλοντικά θύματα ενδοοικογενειακής βίας και το φαινόμενο αυτό σχετίζεται κυρίως με φτώχεια.
Επικαλούμενη η πολιτεία θρησκευτικές πεποιθήσεις, πολιτισμικές καταβολές και «σεβασμό» στην κουλτούρα της ετερότητας, επιτρέπει να τελεσθεί γάμος με εξουσιοδότηση αρμόδιας αρχής. Στο πλαίσιο αυτό, η παιδική ψυχή όχι μόνο τραυματίζεται από τις σεξουαλικές ορμές του κατά πολύ μεγαλύτερου ενήλικα, αλλά τα παιδιά αυτά, θεωρούν υποχρέωσή τους να ικανοποιήσουν τις σεξουαλικές ορέξεις του συντρόφου τους, που είναι καθόλα νόμιμες.
Αν και το Αστικό Δίκαιο απαιτεί τον 18ο χρόνο απαραίτητο για την τέλεση γάμου, μπορεί να γίνει αίτηση και για πολύ μικρότερες ηλικίες, θεωρητικά ακόμη και κάτω των 14 ετών, που έχει ήδη γίνει «όταν επιβάλλεται από κάποιο σπουδαίο λόγο», λέει ο νόμος. «Σπουδαίο λόγο αποτελεί κάθε περιστατικό που με γνώμονα το συμφέρον του ανηλίκου, δικαιολογεί το γάμο, παρά την έλλειψη της νόμιμης ηλικίας: εγκυμοσύνη, μακροχρόνιος δεσμός, επικείμενη αναχώρηση για μακρύ χρονικό διάστημα και άλλα παρόμοια γεγονότα και καταστάσεις συνιστούν σπουδαίο λόγο.» Πολύ σπουδαίοι λόγοι!!!
Ας σκεφτούμε λοιπόν και την «καλυμμένη και θεσμοποιημένη παιδοφιλία» που με τις ευλογίες του Κράτους και της Εκκλησίας που τελεί τα μυστήρια, συντηρείται χρόνια το φαινόμενο αυτό και μάλιστα το έχουμε εσωτερικοποιήσει ως φυσικό σε κάποιες περιπτώσεις. «Παιδόφιλοι γαμπροί» εκτείνονται από τα χωριά στην Ορεινή Κρήτη έως τα Πομακοχώρια της Θράκης και από τα ακριτικά νησιά μέχρι τα χωριά της Ηπείρου. Για την κοινότητα των Ρομά δεν συζητάω καν.
Η αντιμετώπιση της κοινωνίας
Φαντάζομαι ότι κάποιες από αυτές τις καταγραφές, παράγουν ισχυρούς προβληματισμούς, ή ετερόκλητες σκέψεις επί του θέματος, αλλά χρειάζεται επιστημονική επαγρύπνηση από όλα τα επιστημονικά πεδία, χωρίς αφορισμούς, επιφανειακές τιμωρησίες για την σίγαση της λαϊκής κατακραυγής και κοινωνικό στιγματισμό. Είναι αποδεκτό κοινωνικά να οδηγήσεις έναν παιδόφιλο στις φυλακές ηθών και να υποστεί κοινωνικό λιντσάρισμα και κοινωνικό απαγχονισμό που σίγουρα είναι δικαιολογημένος.Πρέπει ωστόσο να αναρωτηθούμε, εάν θα είχαν σωθεί παιδιά από τέτοιες ορμές στην περίπτωση που ο παιδόφιλος δράστης είχε ζητήσει βοήθεια από ειδικούς πριν την πράξη του, χωρίς να σκεφτεί πως θα υπάρξει μια κοινωνία που θα τον οδηγήσει στην κρεμάλα, γιατί ούτως ή άλλως, με αυτή την τακτική δεν έχουμε πετύχει ως κοινωνία και επιστήμη. Και όχι απλώς δεν έχουμε πετύχει, αλλά διαφαίνονται δραστηριοποιήσεις για την αποποινικοποίηση της Παιδοφιλίας στην Ευρώπη, όπως οι κινήσεις του επιχείρησε το επίδοξο «Κόμμα των Παιδόφιλων» που διαλύθηκε, ωστόσο, το 2010 στην Ολλανδία και δεν κατάφερε να κατεβεί στις εθνικές εκλογές και όχι μόνο.
Επειδή ήδη στην Ευρώπη κάποιοι διακρίνουν ένα ευρύτερο σχέδιο νομιμοποίησης της παιδοφιλίας, το οποίο δεν γνωρίζουμε ακόμη επισήμως, ποιά πορεία ακολουθεί και εάν είναι τελικώς για το καλύτερο της κοινωνίας, απαιτείται προσοχή πανταχόθεν , γιατί … «Ένα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων αρχίζει με ένα βήμα»…είχε πει ο Λάο Τσε. Τουλάχιστον να κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση για την ανθρωπότητα…
Πηγές:
1. B. F. Skinner: Περί συμπεριφορισμού 2. DSM -5 diagnostic and statistical manual of mental disorders
3. Freud Sigmund. Τρεις πραγματείες για τη θεωρία της σεξουαλικότητας- Drei Abhandlungen zur Sexualtheorie 1905
4. simerini.sigmalive.com
5. vice.com
6. Γιωτάκος Ο. «Σεξουαλική Επιθετικότητα και Παραφιλίες: Αιτιολογία, Εκτίµηση και Αντιµετώπιση». Ιατρικές Εκδόσεις ΒΗΤΑ.
7. ΕΛΣΤΑΤ, statistics.gr
Ειρήνη Παπαγιάννη
Πτυχιούχος Ψυχολογίας και Παιδαγωγός Προσχολικής Πηγή: 