Ο νέος ηγέτης της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας, Τουφάν Ερχιουρμάν, πραγματοποίησε την πρώτη του διεθνή επίσκεψη, όπως συνηθίζεται, στην Άγκυρα.
Επειδή ο Ερχιουρμάν υποστηρίζει το μοντέλο της «ομοσπονδίας» στην Κύπρο, και επειδή η Άγκυρα, μετά την κατάρρευση των
διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντάνα το 2017, έχει εξελιχθεί από ένα μοντέλο «ομοσπονδίας» σε μια λύση «δύο κρατών», εμείς, ως δημοσιογράφοι, ήμασταν προσηλωμένοι στα μηνύματα που έπρεπε να μεταδοθούν κατά τη διάρκεια αυτής της πρώτης επίσκεψης, γράφει η Ντενίζ Κιλισλίογλου στην Milliyet.
Συνεχίζει η δημοσιογράφος:
Ψάχναμε για μηνύματα για το πώς η Πατρίδα και η Φίλοι θα προχωρούσαν μαζί από εδώ και στο εξής. Και βρήκαμε κάποιες απαντήσεις. Η εικόνα μπορεί να είχε γίνει πιο ξεκάθαρη αν είχαν τεθεί ερωτήσεις, αλλά η προσεκτική γλώσσα και ο τόνος των ηγετών στο δελτίο τύπου έριξαν φως στο μέλλον.
«Ο χθεσινός ήλιος…»
Ο Πρόεδρος Ερντογάν, περιγράφοντας τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν πριν και μετά το 2017, εξήγησε γιατί πίστευε ότι η λύση βρισκόταν στην ύπαρξη δύο κρατών.
Επανέλαβε μάλιστα το μήνυμά του ότι «πράγματα που δοκιμάστηκαν στο παρελθόν δεν πρέπει να ξαναδοκιμαστούν», λέγοντας:
«Δεν μπορείς να στεγνώσεις τα σημερινά ρούχα με τον χθεσινό ήλιο». Αυτή δεν ήταν μια νέα συζήτηση.
Αυτό που ήταν εντυπωσιακό, ωστόσο, ήταν η απουσία ενός σκληρού, σαφούς τόνου όπως: «Δεν δεχόμαστε καμία άλλη φόρμουλα εκτός από τη λύση των δύο κρατών».
Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά ένα άλλο πράγμα που ενίσχυσε την αίσθησή μου ότι η Άγκυρα είχε αφήσει ακόμα κάποιο περιθώριο ελιγμών στον νέο πρόεδρο των Τουρκοκυπρίων ήταν τα ακόλουθα λόγια του Ερντογάν:
«Θεωρώ αρκετά εύστοχο το γεγονός ότι ο Ερχιουρμάν, στα πρόσφατα μηνύματά του προς την ελληνοκυπριακή πλευρά, τόνισε ότι η κυρίαρχη ισότητα των Τουρκοκυπρίων δεν θα τεθεί σε κίνδυνο».
Ομοσπονδία αλλά με ίση κυριαρχία
Ο Έρχουρμαν έχει υποστηρίξει την ομοσπονδία καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας. Ωστόσο, η λεπτότητα εδώ συχνά παραβλέπεται.
Μιλάει για μια «ομοσπονδία βασισμένη στην ίση κυριαρχία».
Αυτή η θέση αντιτίθεται στους Ελληνοκύπριους. Στη δήλωσή του στον Τύπο, ο Ερχιουρμάν δήλωσε: «Οι Τουρκοκύπριοι είναι ένας από τους δύο ιδρυτικούς εταίρους και αυτό το καθεστώς του λαού μου δεν είναι διαπραγματεύσιμο».
Προσπάθησε να εξηγήσει ότι δεν υποστηρίζει την ομοσπονδία με κάθε κόστος. Ήταν προσεκτικός να μην χρησιμοποιήσει τη λέξη «ομοσπονδία» στις παρατηρήσεις του. Μάλιστα, ήταν ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι ολοκλήρωσε τη δήλωσή του στον Τύπο χωρίς να την αναφέρει.
Η έμφαση που έδωσε στην «εγγυητική ιδιότητα της Τουρκίας» στην ομιλία του ήταν μια ένδειξη για το πώς θα προσέγγιζε το θέμα της «εγγύησης» εάν επρόκειτο να συσταθεί τραπέζι διαπραγματεύσεων στο μέλλον.
Αυτό θα μπορούσε επίσης να ερμηνευτεί ως μια επιφυλακτική προσέγγιση στην «απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί», αλλά αυτός ήταν ένας από τους τομείς όπου προέκυψε η ανάγκη για πρόσθετα ερωτήματα.
Τι είδους τρόπος υπάρχει λοιπόν;
Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις με βάση την ομοσπονδία που επιχειρήθηκαν στο παρελθόν και δεν απέδωσαν αποτελέσματα· από την άλλη, οι διαπραγματεύσεις για λύση δύο κρατών στις οποίες οι Ελληνοκύπριοι αντιτάχθηκαν εξαρχής…
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος ετοιμάζεται να αναλάβει την προεδρία της ΕΕ τον Ιανουάριο του 2026, επιθυμεί να καθιερώσει ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων· ωστόσο, φαίνεται ότι ο Ερχιουρμάν δεν είναι εύκολος στόχος. Θέλει να ασκήσει την πολιτική του χωρίς να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος και λέει τα εξής:
«Εάν υπάρχει τραπέζι διαπραγματεύσεων με στόχο μια συνολική λύση, θα είμαστε εκεί. Εάν αυτό το τραπέζι δεν έχει ακόμη συσταθεί, θα είμαστε εκεί για να αναπτύξουμε λύσεις που θα κάνουν την καθημερινή ζωή των δύο λαών στο νησί ευκολότερη, θα οικοδομήσουν εμπιστοσύνη και θα συμβάλουν σε μια μελλοντική λύση».
Βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης
Θα δούμε τι μπορεί να κάνει για να αξιοποιήσει τα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως το άνοιγμα νέων συνοριακών σημείων διέλευσης και η διαλειτουργικότητα των δικτύων κινητής τηλεφωνίας, αλλά φαίνεται ότι ο Τούφαν Ερχιουρμάν θα αφεθεί στην τύχη του όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για την Κύπρο.
Μιλάμε για ένα άτομο που είναι πλήρως προσηλωμένο στις αρχές του ΟΗΕ, στη διασφάλιση ότι τα ζητήματα ιδιοκτησίας που έχουν συμφωνηθεί προηγουμένως δεν θα ξανανοίξουν για συζήτηση βάσει πολιτικής ισότητας και, το πιο σημαντικό, στον καθορισμό ενός χρονοδιαγράμματος για τις διαπραγματεύσεις.
Μένει να δούμε αν μπορεί να το πετύχει αυτό, αλλά η προσεκτική και στοχαστική γλώσσα που χρησιμοποίησε τόσο αυτός όσο και η Άγκυρα όσον αφορά τις προσεγγίσεις ο ένας του άλλου ήταν ένα σημαντικό σημάδι της προθυμίας τους να μιλήσουν και να συνεργαστούν αρμονικά.
Με άλλα λόγια, η επίσκεψη του Ερχιουρμάν στην Άγκυρα ήταν επίσης σημαντική για να δείξει στους Ελληνοκύπριους «τι δεν θα συμβεί» στην Κύπρο.
Οι δηλώσεις του Τουφάν Ερχιουρμάν κατά την επιστροφή του στο νησί μετά την επίσκεψή του στην Άγκυρα θα πρέπει να ερμηνευθούν υπό αυτό το πρίσμα, καταλήγει η αρθρογράφος.
—
