Η
Ουκρανία, καθώς βρίσκεται ήδη στον τέταρτο χειμώνα της σύγκρουσης με τη
Ρωσία, βιώνει ένα σοκαριστικό σκάνδαλο διαφθοράς που απειλεί να
ανατρέψει την κυβέρνηση του Volodymyr Zelensky.
Ήδη το ουκρανικό
Κοινοβούλιο μέσω του κυβερνώντος
Πρόκειται για ένα σκάνδαλο που πυροδοτεί πολιτικές κινήσεις ανατροπής του Zelensky με κύριο εκφραστή τον πρώην πρόεδρο Petro Poroshenko, ο οποίος φέρεται να έχει λάβει το πράσινο φως από τις ΗΠΑ.
Στην καρδιά αυτού του σκανδάλου βρίσκεται ο επιχειρηματίας και στενός συνεργάτης του Zelensky, Timur Mindich, ο οποίος φέρεται να έχει συντονίσει μια σειρά από παράνομες δραστηριότητες στον τομέα της ενέργειας στην Ουκρανία, προκαλώντας σοβαρές κατηγορίες για μεγάλες κλοπές και ατιμωρησία.
Το γεγονός ότι το σκάνδαλο με τον Mindich αποκαλύφθηκε τώρα δεν είναι τυχαίο.
Η αφορμή για την έκρηξη ήρθε τον Ιούλιο, όταν ο Zelensky επιχείρησε να εξαλείψει την ανεξαρτησία των αρχών κατά της διαφθοράς, όπως το Εθνικό Γραφείο (NABU) και η Γενική Εισαγγελία (SAP).
Παρά την πίεση από την αντιπολίτευση και τους Δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας, ο Zelensky αναγκάστηκε να εγκαταλείψει αυτές τις προσπάθειες και να επιστρέψει στην αρχική του θέση, διασφαλίζοντας την ανεξαρτησία των δύο αυτών θεσμών.
Ωστόσο, παρά τις δημόσιες δηλώσεις του, οι παρασκηνιακές μάχες ανάμεσα στις διάφορες αρχές της Ουκρανίας συνέχισαν να μαίνονται και οι «εκρήξεις» στο πολιτικό σκηνικό φαίνεται ότι ήταν απλώς θέμα χρόνου.
Ανησυχία για τις «ταινίες του Mindich»
Το
γεγονός ότι ο Mindich βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της κρίσης δείχνει
καθαρά ότι το μήνυμα που απευθύνεται δεν είναι μόνο προς τις αρχές κατά
της διαφθοράς, αλλά προς τον ίδιο τον Zelensky.
Αν και προς
το παρόν δεν υπάρχουν άμεσες κατηγορίες κατά του Zelensky, οι διαρροές
γύρω από τις «ταινίες του Mindich» προκαλούν ανησυχία.
Λέγεται
ότι οι ταινίες αυτές περιλαμβάνουν χιλιάδες ώρες υλικού και πως η
δημοσιοποίηση μόλις ενός μικρού μέρους από αυτό αποκαλύπτει ήδη
συνδέσεις με τον πρόεδρο της Ουκρανίας.
Εάν όντως το NABU διαθέτει πλήρη στοιχεία κατά του Zelensky, το πολιτικό σκηνικό στην Ουκρανία μπορεί να ανατραπεί ριζικά.
Η σκιά της επιχείρησης Midas - Το σκάνδαλο που ξεγύμνωσε το σύστημα
Η αποκάλυψη ηχογραφημένων συνομιλιών και στοιχείων που αφορούν διαφθορά στον ενεργειακό τομέα —με κεντρικό πρόσωπο τον Mindich, επιχειρηματία, συμπαραγωγό της «Kvartal 95» και φίλο του Zelensky— αποτέλεσε το πιο σοβαρό πλήγμα στο προεδρικό επιτελείο.
Οι κατηγορίες περιλαμβάνουν:
• χειραγώγηση συμβολαίων της Energoatom,
• πιθανές παρεμβάσεις σε υπουργικές αποφάσεις,
• εμπλοκή κορυφαίων προσώπων της κυβέρνησης, όπως οι υπουργοί Ενέργειας και Δικαιοσύνης,
• αναφορές σε χρηματισμό για μεγάλης κλίμακας κατασκευαστικά έργα,
• σύνδεση ακόμη και με τον επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας.
Οι διαστάσεις του σκανδάλου υπονομεύουν όχι μόνο τη συνοχή της κυβέρνησης Sviridenko, αλλά και την ίδια την εικόνα του προέδρου ως αδιάφθορου, αφήνοντας την εντύπωση ότι η περιοχή γύρω από το προεδρικό γραφείο του Zelensky λειτουργεί ως κλειστό δίκτυο επιρροής με αδιαφανείς κανόνες.
Χάνεται το Κοινοβούλιο - Η μονοκομματική πλειοψηφία αποσταθεροποιείταιΟι πληροφορίες από το εσωτερικό της κοινοβουλευτικής ομάδας των «Υπηρετών του Λαού» είναι αποκαλυπτικές.
Οι βουλευτές δείχνουν ανασφάλεια, φόβο και εξάντληση.
Ορατός είναι ο κίνδυνος να καταρρεύσει η κυβερνητική πλειοψηφία.
Η κατάσταση έχει ως εξής:
• αυξάνεται η δυσφορία κατά του επικεφαλής του προεδρικού γραφείου, Andrey Yermak• οι βουλευτές φοβούνται ότι θα γίνουν στόχοι των υπηρεσιών κατά της διαφθοράς,
• η ψήφιση του προϋπολογισμού θεωρείται πλέον «τεστ επιβίωσης»,
• κορυφαία στελέχη όπως ο David Arakhamia και ο Mykhailo Fedorov εμφανίζονται ως δυνητικοί πρωταγωνιστές σε μια μελλοντική εσωτερική «ανατροπή».
Τεράστια αναταραχή
Το σκάνδαλο του Mindich έχει ήδη προκαλέσει τεράστιες αναταράξεις στην κορυφή της πολιτικής ιεραρχίας στην Ουκρανία.Ο επιχειρηματίας και οι συνεργάτες του φαίνεται να έχουν διαφύγει στο εξωτερικό, ενώ το ουκρανικό Κοινοβούλιο προχώρησε στην αποπομπή δύο υπουργών που φέρονται να συμμετείχαν στο σκάνδαλο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η περίπτωση του Rustem Umerov, πρώην υπουργού Άμυνας και νυν Γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας (NSDC).
Οι αποκαλύψεις για τη συνεργασία του με τον Mindich τον βρίσκουν να βρίσκεται σε ταξίδι στο εξωτερικό και να αρνείται να επιστρέψει στην Ουκρανία.
Το σκάνδαλο αυτό έχει προκαλέσει και σοβαρές αντιδράσεις εντός της κυβερνητικής πλειοψηφίας του κόμματος «Υπηρέτης του Λαού», το οποίο στηρίζει τον Zelensky.
Ορισμένοι βουλευτές, σε συνεργασία με την αντιπολίτευση, απαιτούν την απομάκρυνση του Andrey Yermak, του στενού συνεργάτη του Zelensky και προϊστάμενου του προεδρικού γραφείου, καθώς και άλλων αξιωματούχων που σχετίζονται με τον Mindich.
Ετοιμάζει πραξικόπημα ο Poroshenko
Η απομάκρυνση αυτών των κεντρικών προσώπων από την εξουσία σηματοδοτεί την αποδυνάμωση του Zelensky και τις πολιτικές πιέσεις που δέχεται η κυβέρνηση.
Αν και η κατάσταση δείχνει απελπιστική για τον Zelensky η πορεία της πολιτικής κρίσης θα εξαρτηθεί από τη στρατηγική που θα ακολουθήσει.
Μέχρι στιγμής, ο Zelensky φαίνεται να υιοθετεί μια παθητική προσέγγιση: δέχεται το πλήγμα, προσπαθώντας να δείξει τη διάθεσή του να συνεργαστεί με τις αρχές και να παραδώσει τους «δικούς του» για να ηρεμήσει την κατάσταση.
Ωστόσο, αυτή η αδράνεια ενισχύει την όρεξη των αντιπάλων του και ανοίγει το δρόμο για μια πολιτική εκκαθάριση στην Ουκρανία.
Στόχος της αντιπολίτευσης, με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο Petro Poroshenko, είναι να εξαλείψει τα πρόσωπα που θεωρούν ότι είναι τα «προστατευόμενα» του Zelensky, όπως ο Yermak και να δημιουργήσει μια νέα κυβέρνηση «εθνικής ενότητας», στην οποία θα συμμετέχουν και εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης.
Σε αυτή την περίπτωση, ο Zelensky θα χάσει κάθε πραγματική εξουσία.
Ο ρόλος του θα περιοριστεί σε διακοσμητικό και τελετουργικό επίπεδο, ενώ οι κρίσιμες αποφάσεις θα λαμβάνονται από μια νέα συμμαχία πολιτικών δυνάμεων.
Οι εξελίξεις αυτές εξαρτώνται από τη δυναμική της πολιτικής διαμάχης στην Ουκρανία και τη στρατηγική που θα υιοθετήσει η αντιπολίτευση σε σχέση με την κατανομή των θέσεων στην κυβέρνηση «εθνικής ενότητας».
Αν ο Zelensky δεν υποκύψει στις πιέσεις, τότε οι σχέσεις του με τη Δύση – ιδιαίτερα με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που υποστηρίζουν το NABU – θα κλονιστούν σοβαρά.
Οι Δυτικοί σύμμαχοι δεν θα ανεχτούν την κατάλυση της ανεξαρτησίας των θεσμών κατά της διαφθοράς και σίγουρα θα αντιδράσουν σφοδρά, αν ο Zelensky επιχειρήσει να επαναλάβει τις προσπάθειές του από τον Ιούλιο για να υποτάξει το NABU.
Εν κατακλείδι ο Poroshenko σχεδιάζει την ανατροπή του Zelensky και έχει λάβει πράσινο φως από τις ΗΠΑ.
Όπως εκτιμούν δυτικοί αναλυτές, ο Zelensky «μετράει μέρες» στην εξουσία.
Εξέγερση στη Βουλή κατά Zelensky: Διώξε τώρα τον Yermak
Την ίδια στιγμή το ηγετικό στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος «Υπηρέτης του Λαού», David Arakhamia, υπέβαλε στον Zelensky την απαίτηση να απομακρύνει τον επικεφαλής του προεδρικού Γραφείου, Andrey Yermak.
Η κίνηση αυτή ενισχύεται από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Mikhail Fedorov και τον επικεφαλής της Κύριας Διεύθυνσης Πληροφοριών, Kirill Buadnov οι οποίοι επίσης ζήτησαν την αποπομπή του Yermak.
Η κατάσταση αυτή περιπλέκεται από την αντίθεση υψηλόβαθμων αξιωματούχων, με τον βουλευτή Alexei Goncharenko να προειδοποιεί ότι αν ο Zelensky αρνηθεί να απομακρύνει τον Yermak θα αντιμετωπίσει σοβαρές πολιτικές συνέπειες.
Ο ίδιος τόνισε ότι σε αυτήν την περίπτωση, η Βουλή θα χάσει την υποστήριξή της προς τον πρόεδρο, καθώς δεν θα είναι δυνατόν να περάσει ο προϋπολογισμός ή να συνεχιστεί η συνεργασία στην κοινοβουλευτική συμμαχία.
Η σύγκρουση αφορά την αδυναμία της ηγεσίας του κόμματος «Υπηρέτης του Λαού» να βρει κοινό έδαφος, με τον Arakhamia να επιδιώκει την απομάκρυνση του Yermak και άλλων υπουργών ή αξιωματούχων, ώστε να ενισχύσει τη δική του θέση στο προεδρικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Arakhamia έχει σημαντική επιρροή στο Κοινοβούλιο, καθώς είναι υπεύθυνος για την οργάνωση των ψηφοφοριών και τη διαχείριση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών.
Η απομάκρυνση του Yermak φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση της δικής του επιρροής στην κυβέρνηση, ειδικά μετά το σκάνδαλο «Mindich» που άνοιξε νέες προοπτικές για πολιτικές αντιπαραθέσεις και ανακατατάξεις.
Πάντως ο Yermak φέρεται να έχει απειλήσει τον Zelensky με αποκαλύψεις, που θα τον γκρεμίσουν από την εξουσία, εάν τον αποπέμψει.
Φιάσκο για Zelensky - Yermak στην ουκρανική Βουλή - Απέτυχαν να διώξουν τον Arakhamia
Εν τω μεταξύ η πρόταση για την απομάκρυνση του ηγέτη της κοινοβουλευτικής ομάδας του κυβερνώντος κόμματος «Υπηρέτης του Λαού», David Arakhamia, από τον επικεφαλής του Προεδρικού Γραφείου, Andrey Yermak δεν βρήκε την αναγκαία υποστήριξη στην ουκρανική Βουλή.
Σύμφωνα με τον βουλευτή της αντιπολίτευσης από το κόμμα «Φωνή», Yaroslav Zheleznyak η πρόταση για την απομάκρυνση του Arakhamia απέτυχε καθώς δεν υπήρξε σχεδόν καθόλου υποστήριξη από τους βουλευτές του «Υπηρέτη του Λαού».
Ο Zheleznyak ανέφερε μέσω του καναλιού του στο Telegram ότι η προσπάθεια του Yermak να αναγκάσει τους βουλευτές να αποπέμψουν τον Arakhamia απέτυχε, καθώς δεν συγκεντρώθηκε ούτε το 10% των ψήφων υπέρ της απομάκρυνσης του.
Η πληροφορία αυτή ενισχύει τις φήμες περί εσωτερικής πολιτικής σύγκρουσης εντός του κόμματος «Υπηρέτης του Λαού», καθώς τα μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας είχαν ήδη καταθέσει αίτημα για την απομάκρυνση του Yermak πριν από τη συνάντηση με τον πρόεδρο Zelensky.
David Arakhamia
Κρίσιμη καμπή για Zelensky
Η επόμενη κίνηση του Zelensky θα είναι κρίσιμη.
Αν προσπαθήσει να καταστείλει την αντιπολίτευση και να επαναφέρει την εξουσία του μέσω του Κρατικού Γραφείου Ερευνών (SBR), μπορεί να κατηγορήσει τη NABU για προδοσία και συνεργασία με τη Ρωσία, αν και αυτή η κίνηση φαίνεται να είναι προετοιμασμένη εδώ και μήνες.
Η αβεβαιότητα και η πολιτική κρίση στην Ουκρανία οδηγούν σε δύο πιθανές εξελίξεις: είτε η κατάσταση αποκλιμακώνεται με την απομάκρυνση ορισμένων «αποδιοπομπαίων τράγων» και την αποκατάσταση της εξουσίας του Zelensky, είτε το σκάνδαλο οδηγεί σε εκρηκτική κλιμάκωση, με πιθανές συνέπειες την ένοπλη καταστολή της αντιπολίτευσης ή ακόμα και την ανατροπή του Zelensky μέσω ενός πραξικοπήματος που θα έχει τις ευλογίες της Δύσης.
Όπως και να εξελιχθεί η κατάσταση, οι αναταραχές στο Κίεβο σίγουρα θα επηρεάσουν την πορεία της σύγκρουσης με τη Ρωσία.
