Το άρθρο 29 του Κανονισμού
της EPPO ορίζει ότι όταν οι νόμοι περί ασυλίας εμποδίζουν μια έρευνα, ο
εισαγγελέας της ΕΕ πρέπει να εκδώσει αιτιολογημένο αίτημα για άρση της
προστασίας, βάσει των εθνικών διαδικασιών.
Η υπόθεση γύρω από το καθεστώς ασυλίας των Ελλήνων
υπουργών φέρνει ξανά στο προσκήνιο τις αντοχές του ευρωπαϊκού κράτους δικαίου.Παρά τις συνεχείς πιέσεις της Laura Kovesi και του EPPO για άρση των εμποδίων που μπλοκάρουν τη διερεύνηση σοβαρών υποθέσεων, η στάση της Επιτροπής της Ursula von der Leyen μοιάζει να ενισχύει την προστασία που απολαμβάνουν τα πολιτικά πρόσωπα, ειδικά στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Με τα «χέρια δεμένα» και τις διαδικασίες να σκοντάφτουν πάνω στο ελληνικό συνταγματικό πλαίσιο, η σύγκρουση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές αρχές και την πολιτική ασυλία παίρνει νέες διαστάσεις, αφήνοντας ανοικτά ερωτήματα για το ποιος τελικά ελέγχει ποιον.
Οι εισαγγελείς της ΕΕ θα πρέπει να προκρίνουν το ευρωπαϊκό δίκαιο για να υπερβούν το άρθρο 86 του ελληνικού Συντάγματος που η ίδια αποκαλεί «συνταγματική ασπίδα» η οποία προστατεύει τους Έλληνες υπουργούς, δήλωσε στο Euractiv η Μαρία Καρυστιανού της οποίας η κόρη σκοτώθηκε στο ατύχημα των Τεμπών.
«Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει καθήκον να αναζητήσει την αλήθεια και να ασκήσει διώξεις κατά των πολιτικών που ευθύνονται για τον θάνατο 57 ανθρώπων», σημείωσε.
Μόλις οκτώ ημέρες πριν τη σύγκρουση, ο τότε υπουργός Μεταφορών Κώστας Καραμανλής είχε δημόσια απορρίψει τις προειδοποιήσεις για θέματα ασφαλείας που είχαν επισημάνει κόμματα της αντιπολίτευσης και σιδηροδρομικοί υπάλληλοι.
Παραιτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023, επικαλούμενος «πολιτική ευθύνη».
Προτού συμβεί το δυστύχημα, η επικεφαλής εισαγγελέας της ΕΕ Laura Kövesi είχε ξεκινήσει έρευνα για μια σύμβαση του 2014 που αφορούσε αναβαθμίσεις σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στη σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας.
Η εκσυγχρονιστική παρέμβαση, την οποία έτσι και αλλιώς είχε πληρώσει η Ευρώπη, αν δεν καθυστερούσε, πιθανότατα θα είχε αποτρέψει τη σύγκρουση, έχει δηλώσει η Kövesi.
«Αν τα κονδύλια της ΕΕ για αυτή τη σύμβαση είχαν χρησιμοποιηθεί σωστά, το παιδί μου θα ήταν ζωντανό σήμερα», πρόσθεσε η Καρυστιανού.
Δεδομένου ότι μόνο η ελληνική Βουλή μπορεί να εγκρίνει δίωξη υπουργών -και η κυβερνητική πλειοψηφία συστηματικά μπλοκάρει τέτοια αιτήματα- η Καρυστιανού υποστήριξε ότι η Kövesi πρέπει να εφαρμόσει την αρχή της υπεροχής του ευρωπαϊκού δικαίου και τον Κανονισμό της EPPO (2017/1939).
«Διαθέτει όλα τα νομικά εργαλεία, αλλά δεν τα χρησιμοποιεί.
Αυτό υπονομεύει την εμπιστοσύνη εκατομμυρίων πολιτών που ζητούν δικαιοσύνη και δεν μπορούν να ανεχθούν οι πολιτικοί να αποφασίζουν μόνοι τους αν είναι ένοχοι ή αθώοι», πρόσθεσε.
Η συζήτηση για την ασυλία επανήλθε στην επικαιρότητα και με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, όταν η EPPO απέτυχε να ασκήσεις διώξεις κατά δύο Ελλήνων υπουργών
Ένα «μαύρο κουτί» για την Ευρώπη
Σύμφωνα με τον Νίκο Φαραντούρη, ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, η ΕΕ και η EPPO πρέπει να υπερβούν το εμπόδιο του άρθρου 86 του Συντάγματος και να διώξουν τους πολιτικούς που φέρουν ευθύνη.
Διαφορετικά,
θα χαθεί και η πίστη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, γεγονός που θα
αποτελέσει το «τέλειο λίπασμα για τον Ευρωσκεπτικισμό».
Το άρθρο 29
του Κανονισμού της EPPO ορίζει ότι όταν οι νόμοι περί ασυλίας εμποδίζουν
μια έρευνα, ο εισαγγελέας της ΕΕ πρέπει να εκδώσει αιτιολογημένο αίτημα
για άρση της προστασίας, βάσει των εθνικών διαδικασιών.
Σε γραπτή
απάντηση, η EPPO είπε στο Euractiv ότι δεν επιθυμεί να εμπλακεί σε
νομική συζήτηση για την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου.
«Η
αρχή που φέρει την ευθύνη για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου είναι η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το μόνο όργανο αρμόδιο για την ερμηνεία του
είναι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο» ανέφερε.
«Η EPPO είναι η ανεξάρτητη εισαγγελία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι
υπεύθυνη για τη διερεύνηση, δίωξη και προσαγωγή στη δικαιοσύνη
εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ», πρόσθεσε.
Η Επιτροπή στο στόχαστρο
Εκπρόσωπος της EPPO δήλωσε στο Euractiv ότι η Kövesi ζήτησε από τον τότε Επίτροπο Δικαιοσύνης Didier Reynders
τον Ιανουάριο του 2024, να ενεργήσει έτσι ώστε να αρθεί το καθεστώς
ασυλίας των ελλήνων υπουργών που ευθύνονται για τα Τέμπη και τον
ΟΠΕΚΕΠΕ.
Ο Reynders απάντησε έναν μήνα αργότερα, αλλά σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει τις συνομιλίες, η Επιτροπή απλώς «έλαβε γνώση», χωρίς να υπάρξει συνέχεια.
Η ίδια πηγή τόνισε ότι όσο το άρθρο 86 παραμένει αμετάβλητο, τα χέρια της EPPO είναι δεμένα.
Στο
μεταξύ, η Καρυστιανού εξαπέλυσε επίθεση κατά της Επιτροπής, λέγοντας
ότι, ως θεματοφύλακας των ευρωπαϊκών Συνθηκών, θα έπρεπε να είχε δράσει
νωρίτερα, καθώς η Αθήνα επί χρόνια δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της ως
προς την ασφάλεια των μεταφορών.
«Τι εμποδίζει την Επιτροπή να δράσει αποφασιστικά… και να κινήσει διαδικασίες κατά του κράτους μέλους για παραβιάσεις;
Μήπως
υπήρχαν ειδικές σχέσεις με την ελληνική κυβέρνηση που εξηγούν την
αδράνεια και τις παραλείψεις της;» αναρωτήθηκε η Καρυστιανού.
Chevalier Noir
www.bankingnews.gr
