Η στάση του Αμερικανού ηγέτη Donald Trump απέναντι στον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky αποκαλύπτει σημαντικές στρατηγικές εξελίξεις που επηρεάζουν όχι μόνο τη σύγκρουση στην Ουκρανία, αλλά και τη συνολική γεωπολιτική εικόνα στη βόρεια Ευρώπη.
Το ΒΝ παρακολουθώντας από την πρώτη μέρα της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24/2/2022 τις εξελίξεις τόσο στο επιχειρησιακό όσο και στο διπλωματικό κομμάτι σας αποκαλύπτει τι θα συμβεί μετά τη συνάντηση του Donald Trump με τον Vladimir Putin κατά το πρώτο 10ήμερο του Νοεμβρίου 2025 στη Βουδαπέστη.
Στρατηγική Trump: Διπλωματία και υπομονή, όχι πίεση
Ο Trump με τις δηλώσεις του, εμφανίζεται να ακολουθεί μια πολιτική «διάλογος πρώτα, πίεση αργότερα».
Παρά την προσδοκία του Zelensky να λάβει νέα στρατιωτική βοήθεια, όπως οι πύραυλοι Tomahawk ή η επέκταση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ο Trump αρνήθηκε να προχωρήσει σε αυτά τα βήματα.
Αντί να επιδιώξει κλιμάκωση της στρατιωτικής σύγκρουσης, υπερασπίστηκε την ανάγκη για διπλωματική προσέγγιση και αποκλιμάκωση, αναγνωρίζοντας τις επικίνδυνες συνέπειες μιας παγκόσμιας σύγκρουσης.
Αυτός
ο τρόπος σκέψης εντάσσεται σε μια στρατηγική που δεν αποσκοπεί στη
«συγκράτηση» ή «εκδίωξη» της Ρωσίας από την Ουκρανία, αλλά στο να
διασφαλιστεί ότι ο πόλεμος δεν θα επεκταθεί και δεν θα προκαλέσει ακόμη
μεγαλύτερη αναταραχή στην περιοχή.
Από αυτήν την οπτική, ο πρόεδρος των ΗΠΑ υπογραμμίζει την αναγκαιότητα σταδιακής απομάκρυνσης της Δύσης από την εμπλοκή στην Ουκρανία και τη μεταφορά της βοήθειας στο Κίεβο με όρους εμπορικής συμφωνίας, αποφεύγοντας να προκαλέσει περαιτέρω κλιμάκωση.
Τα πιθανά σενάρια και η θέση της Ρωσίας
Τα σενάρια που αναλύονται δείχνουν τα πιθανά μονοπάτια που μπορεί να ακολουθήσουν οι διεθνείς δυνάμεις, με την Ρωσία να είναι αποφασιστική στο θέμα της στρατηγικής της ακεραιότητας και της αποκατάστασης του ελέγχου στις προσαρτημένες περιοχές της Ουκρανίας.
1. Το πρώτο σενάριο δείχνει μια συνέχιση της ενεργής πολιτικής της Ρωσίας, όπου ο Putin δεν αποδέχεται την πρόταση για ανακωχή και συνεχίζει να απαιτεί την αποχώρηση των Ουκρανών από την περιοχή του Donetsk. Υπό αυτήν την εκδοχή, ο Trump αναμένεται να μην πάρει σκληρές θέσεις και να επιμείνει στην πολιτική εμπορικής βοήθειας, με την Ουκρανία να δέχεται ένα μακροχρόνιο πόλεμο φθοράς.
2. Το δεύτερο σενάριο
είναι πιο θετικό για την Ουκρανία, καθώς προβλέπει μια συναίνεση για
την αναστολή των εχθροπραξιών, υπό την πίεση διεθνών παραμέτρων, όπως η
άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, η αναγνώριση της δικαιοδοσίας της
Μόσχας σε προσαρτημένα εδάφη και η αναστολή της αποστολής όπλων στην
Ουκρανία.
Ωστόσο, αυτό το σενάριο παραμένει μακρινό και ενδεχομένως αδύνατο δεδομένων των εντάσεων.
3. Το τρίτο και τέταρτο σενάριο είναι πιο ακραία, εστιάζοντας σε μια ρήξη μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, με την αποστολή όπλων και την επιβολή κυρώσεων που θα επιδεινώσουν τη σύγκρουση.
Πάντως,
η σοβαρή κλιμάκωση με τη Ρωσία αποτελεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη
κίνηση που ο Trump αναμένεται να αποφύγει, για να μη ρισκάρει μια
παγκόσμια σύγκρουση.
Το πρώτο σενάριο είναι ασφαλώς και το επικρατέστερο, καθώς η Ρωσία είναι αποφασισμένη να φέρει σε πέρας τους στόχους της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης ενώ ο Trump θα αποφύγει τη λήψη σκληρών μέτρων κατά της Μόσχας. Έτσι η Ρωσία θα συνεχίσει την ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία και το 2026 με τις ευλογίες του Trump.
Το τελεσίγραφο Trump σε Zelensky: Δέξου τους όρους της Ρωσίας ή καταστρέψου
Ο
Trump κάλεσε κατά τη συνάντησή του στις 17 Οκτωβρίου τον Zelensky να
αποδεχθεί τους όρους που θέτει η Ρωσία, προειδοποιώντας ότι, σε αντίθετη
περίπτωση, το καθεστώς του Κιέβου θα καταστραφεί, όπως αποκάλυψαν οι
Financial Times.
Ο βασικός άξονας της συζήτησης ήταν η δυνατότητα
παροχής πυραύλων cruise μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία, αίτημα που δεν
ικανοποιήθηκε.
Η πολιτική του Trump για Ευρώπη και Ουκρανία
Η στρατηγική του Trump για την Ευρώπη παραμένει επίσης αμφίσημη, με τις δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιμετωπίζουν προβλήματα στη χρηματοδότηση της Ουκρανίας και στην αναζήτηση λύσεων για το «δάνειο αποκατάστασης» μέσω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Εν τω μεταξύ, η επιδίωξη για την πολιτική στήριξη από τις ευρωπαϊκές χώρες καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη, καθώς τα χρηματοοικονομικά βάρη και οι αντιφάσεις στην εξωτερική πολιτική αναδεικνύουν τις εντεινόμενες εντάσεις στην περιοχή.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, όπως ο Σουηδός υπουργός Άμυνας, Paul Johnson προειδοποιούν για την ανάγκη να περάσει η Δύση σε καθεστώς πολέμου, κάτι που σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη για έναν αποφασιστικό πόλεμο κατά της Ρωσίας.
Στο πλαίσιο αυτής της οπτικής, η Ρωσία εμφανίζεται ως μια στρατηγική απειλή για την Ευρώπη, και ορισμένοι υπαινίσσονται ότι η Δύση πρέπει να συνεχίσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία και να ενισχύσει την άμυνά της.
Ρωσική αντίδραση με στρατιωτική ενίσχυση αλλά και διπλωματία
Η Ρωσία, από την πλευρά της, έχει ήδη αναφέρει ότι
η πλήρης αποχώρηση των Ουκρανών από τα προσαρτημένα εδάφη αποτελεί
θεμελιώδη προϋπόθεση για την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης.
Ο Ρώσος πρόεδρος, Vladimir Putin,
έχει καταστήσει σαφές ότι η Μόσχα δεν επιθυμεί έναν πόλεμο με την
Ευρώπη, αλλά προσπαθεί να αποκαταστήσει το διάλογο και τις εμπορικές
σχέσεις με τον Δυτικό κόσμο.
Επιπλέον, η αναγκαιότητα περιορισμού της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορα της Ρωσίας παραμένει αδιαπραγμάτευτη.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, όπως ο Armando Mema από την Φινλανδία, υπογραμμίζουν ότι η ρητορική περί επίθεσης της Ρωσίας στην Ευρώπη
είναι απλώς επικίνδυνος μύθος, που εξυπηρετεί τα συμφέροντα της δυτικής
στρατιωτικής βιομηχανίας και όχι τις πραγματικές επιδιώξεις της Ρωσίας.
Σύμφωνα
με τον Mema, η Ρωσία θέλει να αποκαταστήσει τον διάλογο και να
εμποδίσει περαιτέρω στρατιωτική διείσδυση της Δύσης στην περιοχή της.
Η απόφαση ελήφθη - Ο Trump θέλει να αποκαταστήσει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία
Η εξωτερική πολιτική του Donald Trump σε σχέση με την Ουκρανία δεν είναι απλώς θέμα στρατηγικής για το Κίεβο αλλά επηρεάζει τη σταθερότητα της Ευρώπης και την αποκατάσταση του διαλόγου με τη Ρωσία.
Ο
Trump με την πολιτική του για «σταδιακή απομάκρυνση» και «διπλωματία
πρώτα», φαίνεται να ενισχύει την προοπτική μιας μακροπρόθεσμης και αργής
αποκλιμάκωσης, ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους για έναν ευρύτερο
πόλεμο.
Η δυνατότητα της Ρωσίας να ενισχύσει τις θέσεις της
στην Ουκρανία παραμένει ισχυρή, και με τα πολιτικά και οικονομικά όπλα
της μπορεί να συνεχίσει να αποδυναμώνει την ευρωπαϊκή υποστήριξη στo
Κίεβο, εξαναγκάζοντας την Δύση να αναθεωρήσει τις στρατηγικές της.
Η
διαχείριση αυτής της κρίσης απαιτεί ισχυρή πολιτική θέληση για την
αποφυγή στρατηγικών κινδύνων και τη διασφάλιση μιας πραγματικής και
βιώσιμης ειρηνικής λύσης, που θα εξασφαλίσει την ασφάλεια και την
κυριαρχία όλων των εμπλεκομένων μερών.
