Την έξοδο στις αγορές μέχρι τον Μάρτιο δρομολογεί το
υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να βελτιώσει το κλίμα στην οικονομία,
να ανοίξει το δρόμο και στις τράπεζες, αλλά και να εξασφαλίσει τα
κεφάλαια προκειμένου να αποπληρώσει τα ομόλογα που κατέχει η Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα, τα οποία φέρουν τοκογλυφικά επιτόκια, καθώς και τα
δάνεια του ΔΝΤ.Το σύνολο των χρεολυσίων του 2019 που πρέπει να αποπληρώσει η χώρα το 2019, σε ΕΚΤ και ΔΝΤ αγγίζει το ποσό των 8,1 δισ. ευρώ και οι επιλογές που έχει η κυβέρνηση είναι δύο. Είτε αποπληρώνει τις λήξεις, από το «μαξιλάρι ασφαλείας» που έχει σχηματιστεί από δάνεια του ESM ύψους 24 δισ. ευρώ είτε βγαίνει στις αγορές και αντλεί τα ποσά που χρειάζεται.
Οι λήξεις των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ, ύψους 6 δισ. ευρώ, είναι τους μήνες Ιούλιο και Οκτώβριο 2019 ενώ διάσπαρτες στο επόμενο έτος είναι οι λήξεις των δανείων (2,1 δισ. ευρώ) του ΔΝΤ.
Αξιοσημείωτο είναι τα ομόλογα που κατέχει το Ευρωσύστημα φέρουν επιτόκια 5,90% και 6,50%(!), ενώ στο 3,8% κυμαίνεται το επιτόκιο των δανείων του ΔΝΤ.
Το υπουργείο Οικονομικών γέρνει σαφώς προς την δεύτερη επιλογή, αλλά υπάρχουν ακόμη αστάθμητοι παράγοντες, που δεν είναι άλλος από την Ιταλία. Η διένεξη της γειτονικής χώρας με την Κομισιόν, για τον προϋπολογισμό του 2019, ανέβασε τις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων, εξέλιξη που παρέσυρε και τα ελληνικά. Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς στη δευτερογενή αγορά βρίσκεται στο 4,3%, επίδοση που θεωρείται υψηλή.
Για να αποφασίσουν μια έκδοση νέου δεκαετούς ομολόγου, το ΥΠΟΙΚ και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, τοποθετούν τον πήχη στα επίπεδα του 3,5%. Σε κάθε περίπτωση, εάν οι ανάγκες είναι πιεστικές, η έξοδος μπορεί αν επιχειρηθεί και με επιτόκιο μεταξύ 3,5% και 4%.
Όπως εξηγούν αρμόδιοι παράγοντες, η έξοδος στις αγορές αποτελεί κεντρική επιλογή, καθώς θα βελτιώσει το κλίμα για την οικονομία, στις διεθνείς αγορές, ενώ θα ανοίξει και την πόρτα της άντληση κεφαλαίων και για τις τράπεζες.
Επίσης θα διατηρηθεί ανέπαφο το buffer των 24 δισ. ευρώ, το οποίο θα διατεθεί για την προεξόφληση των ακριβών δανείων του ΔΝΤ.
Η «εύκολη» λύση είναι η αποχή από τις αγορές και η αποπληρωμή των χρεολυσίων της ΕΚΤ και του ΔΝΤ από τα διαθέσιμα που έχει το δημόσιο από τα δάνεια του ESM. Ωστόσο αυτό θα έδινε ένα ιδιαίτερα αρνητικό μήνυμα στην αγορά και θα μείωνε δραματικά το buffer, από τα 24 δισ. ευρώ στα 13 δισ. ευρώ. Με τη μείωση θα καλύπτονταν και οι δανειακές ανάγκες μέχρι τα μέσα του 2021 αλλά θα συνιστούσε ένα ισχυρό μήνυμα αδυναμίας της ελληνικής οικονομίας.
Οι λήξεις του Ιουλίου και του Οκτωβρίου
Στο πλαίσιο αυτό, η έξοδος στις αγορές είναι μονόδρομος και θα επιχειρηθεί στις αρχές του 2019, με χρονικό όριο έως τον Μάρτιο.Ωστόσο δεν θα είναι μόνο μία έκδοση ομολόγων. Το σχέδιο προβλέπει ότι θα γίνει η πρώτη, η δοκιμαστική, και ακολουθήσουν και άλλες στη συνέχεια, μέχρι τον Ιούλιο που είναι οι μεγάλες λήξεις των ομολόγων, ενώ ακολουθεί και ο Οκτώβριος του 2019, που είναι επίσης ένα σημαντικό πακέτο λήξεων. Ειδικότερα:
- Στις 19 Ιουλίου 2019 λήγουν ομόλογα που κατέχουν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης συνολικού ύψους 3.752.450.000 ευρώ. Το επιτόκιο των συγκεκριμένων ομολόγων (έκδοσης 2009) ανέρχεται στο 6,50%! Αναλυτικότερα πρόκειται για ομόλογα ύψους 3.317.950.000 ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ και ομόλογα ύψους 434.500.000 ευρώ που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης.
- Στις 22 Οκτωβρίου 2019 λήγουν ομόλογα ύψους 2.218.587.000 ευρώ, εκ των οποίων, τίτλοι αξίας 1.450.650.000 ευρώ κατέχει η ΕΚΤ και 561.869.000 ευρώ είναι η αξία των ομολόγων που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Το επιτόκιο των συγκεκριμένων ομολόγων ανέρχεται στο 5,90%.
- Η ονομαστική αξία των δανείων του ΔΝΤ που λήγουν εντός του 2019, ανέρχεται σε 2.110.000.000 ευρώ, αλλά οι λήξεις τους είναι διάσπαρτες εντός του έτους και δεν είναι συγκεντρωμένες σε έναν μήνα. Το επιτόκιο των δανείων του ΔΝΤ είναι κυμαινόμενο και κατά μέσο όρο ανέρχεται στο 3,8%.
Τα απέκτησε στο 35% και πληρώνεται στο 100%
Η ΕΚΤ και οι άλλες εθνικές κεντρικές τράπεζες απέκτησαν τα ελληνικά ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά, μέχρι και τα τέλη του 2011, σε μια προσπάθεια να ανακόψουν τις πιέσεις που δέχονταν οι τιμές των ελληνικών ομολόγων, όταν το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας είχε οξυνθεί και το αδιέξοδο ήταν ορατό τουλάχιστον στις αγορές.Τα ομόλογα αποκτήθηκαν στις τρέχουσες τιμές της αγοράς, που κυμαίνονταν από 30% έως 45% (ανάλογα με το χρόνο αγοράς και τα χαρακτηριστικά κάθε τίτλου), αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης εισπράττουν το 100% της ονομαστικής τους αξίας.
Ακολούθησε το PSI, το οποίο «κούρεψε» τα ομόλογα των ιδιωτών, αλλά όχι τα ομόλογα που κατείχαν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες.
Λίγο πριν την εφαρμογή του PSI και προκειμένου να αποφευχθεί του «κούρεμα» των ομολόγων της ΕΚΤ, συμφωνήθηκε να ανταλλαγούν τα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες με νέους τίτλους, ίσης ονομαστικής αξίας και ίδιους όρους ως προς τη διάρκεια και το επιτόκιο, αλλά με διαφορετικό ISIN, οπότε προφυλάσσονται από την ενεργοποίηση των CACs.
Ειδικότερα αποφασίστηκε η αλλαγή των κωδικών ISIN των ελληνικών ομολόγων που κατείχε η ΕΚΤ και έτσι στις 15 Φεβρουαρίου 2012, εκδόθηκαν νέα ομόλογα (με ημερομηνία έκδοσης 15/02/2012) προς αντικατάσταση των παλαιών, αλλά με τα ίδια χαρακτηριστικά. Δηλαδή ακριβώς ίδιο ποσό, ίδιο επιτόκιο που κυμαίνεται από 2,3% μέχρι και 7,5% και ίδια διάρκειας λήξης.
Η συνολική αξία των συγκεκριμένων ομολόγων που αντηλλάγησαν λίγο πριν ενεργοποιηθεί το PSI ήταν 42,7 δισ. ευρώ.
Έξι μέρες αργότερα, στις 21 Φεβρουαρίου 2012, αλλάχθηκαν οι κωδικοί ISIN των ομολόγων που κατείχαν οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες και εκδόθηκαν νέα με ημερομηνία έκδοσης 21/02/2012) , η ονομαστική αξία των οποίων ήταν 13,5 δισ. ευρώ και είχαν τα ίδια επιτόκια με εκείνα που κατείχε και η ΕΚΤ, μέχρι 7,5%, ενώ οι λήξεις των ομολόγων παρέμειναν ίδιες.
Αποτέλεσμα είναι να εξαιρεθούν από το PSI ομόλογα αξίας ύψους 56,2 δισ. ευρώ, τα οποία διατήρησαν τις ίδιες διάρκειες, αλλά και τα ίδια τοκογλυφικά επιτόκια, που έφταναν μέχρι και 7,5% (λήξης 20/5/2013). Δηλαδή το Ευρωσύστημα απέκτησε ελληνικά ομόλογα στο 35% της ονομαστικής τους αξίας τα οποία διατήρησαν τα ίδια υψηλά επιτόκια και τα οποία αποπληρώνονται στο 100% της αξίας τους!
Τα κέρδη που αποκτούν από τα ελληνικά ομόλογα υποτίθεται θα επιστραφούν (ANFAs και SMPs) σταδιακά μέχρι το 2022, με βάση αξιολογήσεις για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων. Η πρώτη δόση, ύψους 600 εκ. ευρώ επί συνόλου 4,8 δισ. ευρώ, θα καταβληθεί τον Φεβρουάριο.
Πηγή:
