Πως θα μπορούσε η Ελλάδα να βγει από την 7ετή – πλέον – κρίση; Ποια είναι η λύση; Η απάντηση σε αυτό το μόνιμο ερώτημα των τελευταίων ετών μάλλον είναι «με την ίδρυση ενός κόμματος». Πως αλλιώς μπορεί να ερμηνευτεί το γεγονός πως αρχής γενομένης από τον Απρίλιο του 2010 όπου η χώρα εισήλθε και με την βούλα στον «αστερισμό» των μνημονίων, επί κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου, μέχρι και σήμερα έχουν ιδρυθεί πάνω από 60 (!) κόμματα.
Χαρακτηριστικό και αυτό της πολυδιάσπασης της ελληνικής κοινωνίας αλλά και της εδραιωμένης αίσθησης πως το πρόβλημα είναι αμιγώς πολιτικό και όχι κοινωνικό, δομικό ή ακόμα και λανθασμένης νοοτροπίας εν γένει.
Ο αριθμός ρεκόρ που καταγράφεται παρακάτω σίγουρα μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο κοινωνιολογικής μελέτης.
Το βέβαιο είναι πως τα τελευταία 7 χρόνια τα κόμματα ξεπηδούν το ένα μετά το άλλο και οι νέοι πρόεδροι επιδιώκουν να αποκτήσουν μερίδιο στήριξης από την έτσι και αλλιώς κουρασμένη κοινή γνώμη, η οποία σε ουκ ολίγες περιπτώσεις φαίνεται πως βρίσκεται σε vertigo.
Η εξέλιξη ωστόσο των κομμάτων αυτών – μετρήσαμε πάνω από 60- είναι σαφώς διαφορετική. Άλλα δεν καταφέρνουν καν να κατέβουν σε εκλογές, άλλα να μπουν στη Βουλή, ενώ άλλα σαφώς τα λιγότερα έχουν διαδραματίσει ρόλο, όπως οι ΑΝΕΛ που έφτασαν να είναι συγκυβέρνηση. Πολλά από αυτά βέβαια έχουν παίξει και τον ρόλο του «διαπραγματευτικού όπλου» για την μεταπήδηση των επικεφαλής τους εκ των υστέρων σε μεγαλύτερο πολιτικό φορέα.
Ας επιχειρήσουμε να τα καταγράψουμε ανά έτος.
2010
Το πρώτο κόμμα που γεννήθηκε αμέσως μετά την υπογραφή του πρώτου μνημονίου και χωρίς η ελληνική κοινωνία να έχει συνειδητοποιήσει πλήρως τι ακριβώς συνέβαινε, ήταν τον Ιούνιο του 2010 η «Δημοκρατική Αριστερά» του Φώτη Κουβέλη. Διαδραμάτισε ρόλο στην Κεντρική πολιτική σκηνή, καθώς συμμετείχε στην τρικομματική κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά. Ακολούθησε φθίνουσα πορεία και σήμερα έχει συμμαχήσει με το ΠΑΣΟΚ, δημιουργώντας την Δημοκρατική Συμπαράταξη.
Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους ιδρύθηκε η «Δημοκρατική Συμμμαχία» της Ντόρας Μπακογιάννη. Το φιλόδοξο εγχείρημα αποδείχθηκε θνησιγενές, καθώς δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή στις πρώτες εκλογές του Μαίου 2012 και στις επαναληπτικές του Ιουνίου η πρόεδρος του αποφάσισε να συνταχθεί με τη ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά. Τέλος τον Δεκέμβριο του 2010 ιδρύθηκε η «Σπίθα» του Μίκη Θεοδωράκη.
2011
Τον Απρίλιο του 2011 ιδρύθηκε το «Άρμα Πολιτών». Πρόεδρος ήταν ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιάννης Δημαράς και ο νυν βουλευτής της ΝΔ Βασίλης Οικονόμου. Στις 2 Ιανουαρίου 2015 ανακοινώθηκε ότι το κόμμα θα κατέλθει αυτόνομα στις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 κάτι που τελικά δεν κατάφερε. Τον ίδιο μήνα ιδρύθηκε το «Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής» ύστερα από διάσπαση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, υπό την ηγεσία του Αλέκου Αλαβάνου.
Το «Ε.ΠΑ.Μ» (Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο) ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2011. Ιδρυτής του ήταν ο οικονομολόγος Δημήτρης Καζάκης. Το 2011 ιδρύθηκαν ακόμα ο «Σύνδεσμος Εθνικής Ενότητας», ο «Κοινωνικός Σύνδεσμος» του Γιώργου Φλωρίδη. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους ιδρύθηκε ακόμα το «Ενωτικό Μέτωπο» από τον τότε ανεξάρτητο Βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας Παναγιώτη Κουρουμπλή τον Νίκο Κοτζιά και τον δικηγόρο Αλέξη Μητρόπουλο. Τον Απρίλιο του 2012, ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, ανακοίνωσε την προσχώρησή του στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ και την κοινή εκλογική πορεία των δύο κομμάτων στις πρόωρες εκλογές του 2012.
Τον ίδιο μήνα ιδρύθηκε και το κόμμα «Ελεύθεροι Πολίτες» επίσης από στελέχη κυρίως του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Το 2012, οι Ελεύθεροι Πολίτες ανακοίνωσαν την εκλογική τους συνεργασία, με το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς.
Τον Δεκέμβριο έρχεται το κόμμα του Θάνου Τζήμερου «Δημιουργία Ξανά» Η δημιουργία, ξανά!» Ελαβε 2,15% στις 22 Μαΐου 2012. Στις επόμενες εκλογές του Ιουνίου, παρά το γεγονός ότι συνεργάστηκε με τη Δράση, η οποία με τη σειρά της συνεργαζόταν με τη Φιλελεύθερη Συμμαχία δεν καταφέρουν να μπουν στη Βουλή. Συνολικά το 2011 ιδρύθηκαν 8 νέα κόμματα.
2012
Το 2012 δεσπόζει η κίνηση του Πάνου Καμμένου, που μέχρι σήμερα κατέχει κομβικό ρόλο στην δημόσια ζωή καθώς είναι ο κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ. Οι «Ανεξάρτητοι Έλληνες», κατάφεραν εκείνη την εποχή να εκφράσουν με επιτυχία την αγανάκτηση και την διαμαρτυρία. Στις εκλογές του Μαΐου 2012 οι ΑΝΕΛ πέτυχαν ποσοστό 10,6% και ήρθαν 4ο κόμμα, εκλέγοντας αρχικά αριθμό ρεκόρ για πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα με 33 βουλευτές. Το 2012 εμφανίστηκαν συνολικά άλλα 11 κόμματα, μερικά από τα οποία τα ίδρυσαν πολιτικοί που είναι σήμερα στην πρώτη γραμμή. Πρόκειται για το «Πυρίκαυστος Ελλάδα» του Κώστα Ζουράρι που είναι σήμερα στην κυβέρνηση και το «Ριζοσπαστική κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας» του Ανδρέα Λοβέρδου και η «Κοινωνική Συμφωνία για την Ελλάδα στην Ευρώπη» της Λούκας Κατσέλη. Ιδρύθηκαν ακόμα το «Κίνημα δεν πληρώνω», το «Κόμμα Πειρατών», η «Κοινωνία Αξιών», η «Δυναμική Ελλάδα» του Ηλία Μόσιαλου, το «Εθνικό Μέτωπο», η «Αριστερή Συσπείρωση», το «Μπροστά: Πολιτική κοινότητα» και το «Παναθηναικό κίνημα».
2013
H «παραγωγή» νέων κομμάτων δεν σταμάτησε ούτε το 2013 με το σύνολο των νεοϊδρυθέντων σχηματισμών να φτάνει τα 11, έχοντας πρωταγωνιστές και προέδρους πολλούς πρώην υπουργούς. Πιο αναλυτικά είδαμε να ιδρύονται το «Εμπρός Ελλάδα», το «Πατριωτικό Κέντρο» του πρώην υπουργού Αστέριου Ροντούλη, η «Νέα ΜΕΡΑ», του πρώην υπουργού Χρήσου Ζώη, το «Δίκτυο για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη» της πρώην υπουργού Άννας Διαμαντοπούλου, η «Συμφωνία για την νέα Ελλάδα» του Ανδρέα Λοβέρδο που προήλθε από την κίνηση του 2012 η «Ριζοσπαστική κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας». Ιδρύθηκαν επίσης η «Δραχμή, Δημοκρατική Κίνηση Πέντε Αστέρων» του Θόδωρου Κατσανέβα, το «Σχέδιο Β» του Αλέκου Αλαβάνου, το «Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα» του Νίκου Νικολόπουλου, η «Κοινωνία Πρώτα» του Οδυσσέα Βουδούρη. Τέλος στο φινάλε του 2013 γεννήθηκε και η «Λαϊκή Αντίσταση», στην οποία συμμετέχουν ως «εκκινούσες δυνάμεις» οι οργανώσεις ΚΚΕ (μ-λ) και Μ-Λ ΚΚΕ.
2014
Το 2014 είχαμε το ρεκόρ δημιουργίας κομμάτων με σύνολο 13 κόμματα να υπογράφουν την ιδρυτική τους διακήρυξη.Η αρχή έγινε από τον Γιώργο Χατζημαρκάκη με το «Έλληνες Ευρωπαίοι Πολίτες». Ακολούθησαν το «Σοσιαλιστικό Κόμμα» του Στέφανου Τζουμάκα, η «Ένωση για την Πατρίδα και το λαό» του Βύρωνα Πολύδωρα. Το 2014 δεσπόζει η ίδρυση του Ποταμιού από τον Σταύρο Θεοδωράκη, που σε αντίθεση με την πλειονότητα των κομμάτων κατέφερε να μπει στη Βουλή. Το 2014 είχαμε και την ίδρυση της «Ελιάς», ως μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ εν όψει των ευρωεκλογών. Το ίδιο έκανε και η ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη που μετονομάστηκε σε «Δημοκρατική Αριστερά – Προοδευτική Συνεργασία» συνεργάζόμενη με διάφορους ανένταχτους πολιτικούς, μεταξύ αυτών ο πρώην Υπ. Οικονομικών Νίκος Χριστοδουλάκης και η ευρωβουλευτής Μαριλένα Κοππά χωρίς όμως κάποια επιτυχία.
Το ίδιο έτος είχαμε κατά χρονολογική σειρά την ίδρυση των «Πρασίνων» του Νίκου Χρυσόγελου, την «ΠΑΤΡΙΔΑ» του Παναγιώτη Ψωμιάδη, τον «Δημοκρατικό Σύνδεσμο για την συγκρότηση του Ριζοσπαστικού Κέντρου» από τον Βασίλη Οικονόμου, τους «Μεταρρυθμιστές για την Δημοκρατία και την Ανάπτυξη» του Σπύρου Λυκούδη, την «Τελεία» του Απόστολου Γκλέτσου. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και η ΕΔΕΜ, που είναι το αρκτικόλεξο του «Ένωση Δημοκρατικής Εθνικής Μεταρρύθμισης» αλλά και το «Αγροτικό κτηνοτροφικό Κόμμα».
2015
To 2015 τα νέα κόμματα που ιδρύθηκαν ήταν 5. Το πιο ηχηρό ήταν αυτό που προέκυψε από τη διάσπαση του ΠΑΣΟΚ και μάλιστα από τον πρώην πρωθυπουργό και γιο του ιδρυτή του κόμματος Γιώργο Παπανδρέου που ίδρυσε το «Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών» , χωρίς όμως να καταφέρει να πείσει με τις θέσεις του. Ιδρύθηκε ακόμα ο «Εθνικός Ριζοσπαστικός Συναγερμός» από τον πρώην βουλευτή των ΑΝΕΛ Βασίλη Καπερνάρο, η «Λαϊκή Ενότητα» από τον Παναγιώτη Λαφαζάνη. Το 2015 έρχεται και η συνεργασία του ΠΑΣΟΚ με την ΔΗΜΑΡ που γεννά την «Δημοκρατική Συμπαράταξη», ενώ το έτος κλείνει με την ίδρυση ενός σχηματισμού με το όνομα «Λαική Ελληνική Πατριωτική Κίνηση».
2016
Το 2016 παρά το γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία εμφανίζεται και στις δημοσκοπήσεις «κουρασμένη» από τον 6ο χρόνο μνημονίων και χωρίς να υπάρχουν πουθενά στον ορίζοντα λύσεις, έχουμε την ίδρυση 6 ακόμα κομμάτων. Αρχική ήταν η «Εθνική Ενότητα» των Καρατζαφέρη – Μπαλτάκου και ακολούθησαν η «Πλεύση Ελευθερίας» από την Ζωή Κωνσταντοπούλου και η «Επόμενη Ελλάδα» από τον Γιάννη Ραγκούση. Την άνοιξη του 2016 έκανε πρεμιέρα ένα ακόμη νέο κόμμα, η «Νέα Δεξιά» του Φαήλου Κρανιδιώτη, ενώ λίγους μήνες μετά ιδρύθηκε ένα ακόμη κόμμα με επίκεντρο την λαϊκή δεξιά, η «Ελληνική Λύση» του πρώην βουλευτή του ΛΑ.Ο.Σ Κυριάκου Βελόπουλου. Ένα νέο κόμμα που έκανε την εμφάνιση του το 2016 είναι και η «Δημοκρατική Ευθύνη» των Αλέκου Παπαδόπολου και Χάρη Θεοχάρη, με το τελευταίο να είναι πλέον εκτός κόμματος.
2017
Η δημιουργία νέων κομμάτων συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό και το 2017. Μέσα στο έτος που διανύουμε είχαμε ήδη την ίδρυση του «Δίκτυο Ελλήνων Ριζοσπαστών» από τους Σάββα Τσιτουρίδη και ο Νίκο Τσιαρτσιώνη, το «Ελλάδα, ο Άλλος Δρόμος» από το Νότη Μαριά, το «Μέτωπο Νίκης» από την πρώην βουλευτή των ΑΝΕΛ και του ΣΥΡΙΖΑ Ραχήλ Μακρή. Πολιτική κίνηση είχαμε και από τους Άννα Διαμαντοπούλου, Γιάννη Ραγκούση και Γιώργο Φλωρίδη με το όνομα «Ωρα αποφάσεων». Επίσης πριν λίγες μέρες έγινε το ιδρυτικό συνέδριο της «Δημοκρατικής Ευθύνης» από την οποία έχει αποχωρήσει πλέον ο Χάρης Θεοχάρης.
Όπως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό φαίνεται πως η ίδρυση νέων κομμάτων δεν σταματά εδώ και νέοι σχηματισμοί είναι προ των πυλών, αποδεικνύοντας πως η μνημονιακή Ελλάδα είναι το καλύτερο «εργοστάσιο παραγωγής νέων κομμάτων» και αρχηγών, αλλά όχι απαραίτητα και λύσεων.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
kathimerini.gr
