Η ροδιά εμφανίστηκε στην Περσία και εξαπλώθηκε στη Μέση Ανατολή και στη Μεσόγειο κατά τους προϊστορικούς χρόνους. Η ονομασία του δέντρου και του καρπού προέρχεται από τη Ρέα, την κόρη του Ουρανού και της Γαίας που έφερε στον κόσμο τον Δία και άλλους ολύμπιους θεούς.
Σύμφωνα με τον ομηρικό ύμνο στη Δήμητρα, ο Άδης απήγαγε την Περσεφόνη, κόρη της Δήμητρας ενώ μάζευε λουλούδια μαζί με τις Ωκεανίδες Νύμφες στο Νύσιον πεδίον. Το άρμα του ξεπρόβαλλε μέσα από τη γη την ώρα που εκείνη έκοβε έναν νάρκισσο, και την πήρε μαζί του για να ζήσουν στον Κάτω Κόσμο.
Το πένθος της Δήμητρας για τη χαμένη κόρη ήταν αβάσταχτο και έκανε τη Γή να σταματήσει να δίνει καρπούς. Ο Δίας, για να μην πεθάνουν οι άνθρωποι από την πείνα, διέταξε τον Άδη να επιστρέψει την Περσεφόνη στη μητέρα της. Οι μοίρες όμως είχαν ορίσει ότι όποιος φάει ή πιεί κάτι στον Κάτω Κόσμο, ήταν καταδικασμένος να μείνει εκεί στην αιωνιότητα. Έτσι ο Άδης, λίγο πριν υποχωρήσει στο αίτημα του Δία για την απελευθέρωση της Περσεφόνης, την υποχρέωσε να φάει έξι σπόρους ροδιού. Με αυτή την πράξη ήταν υποχρεωμένη πλέον να επιστρέφει κάθε χρόνο για έξι μήνες στον Κάτω Κόσμο με τον Άδη.
Τον 5ο αιώνα π.Χ. ο Πολύκλειτος σμίλευσε με ελεφαντόδοντο και χρυσό την Αργεία Ήρα που κρατούσε στο ένα χέρι ένα σκήπτρο και στο άλλο ένα ρόδι. «Για το ρόδι, δεν πρέπει να πω τίποτα», έγραψε ο περιηγητής Παυσανίας τον 2ο αιώνα μ.Χ., «γιατί η ιστορία του είναι ιερό μυστήριο».
Το ρόδι ήταν ένα από τα 7 αντικείμενα που επεδείκνυε ο Ιεροφάντης σε αυτούς που επρόκειτο να μυηθούν στα Ελευσίνια Μυστήρια. Ο Όμηρος αναφέρει στην Οδύσσεια, ότι καλλιεργούσαν ροδιές στους κήπους του Βασιλιά Αλκίνοου στο νησί των Φαιάκων, ενώ ο Θεόφραστος αναφέρει τη ροδιά με τα ονόματα «ροιά» και «ρόα» (παράφραση του Ρέα).
Ο πιο παλαιός μύθος είναι ίσως αυτός που συνδέει την Ροδιά με τον Ωρίωνα. Ο Ωρίων, ήταν ένα παιδί που χάρισαν οι θεοί στον άτεκνο ήρωα της Βοιωτίας Υριέα. Εξελίχθηκε σε γιγαντόσωμο άνδρα και σπουδαίο κυνηγό που σκότωνε τα αγρίμια με χάλκινο ρόπαλο. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Ωρίων παντρεύτηκε τη Σίδη, αλλά δεν στάθηκε τυχερός, καθώς η Σίδη παινεύτηκε πως είναι πιο όμορφη από την Ήρα και για τιμωρία η θεά την έστειλε στον Κάτω Κόσμο όπου μεταμορφώθηκε σε Ροδιά.
Ο χριστιανισμός υιοθέτησε τον ισχυρό συμβολισμό του ροδιού για τη συμφιλίωση με τον θάνατο κι ενέταξε τους καρπούς τόσο σε αγιογραφίες της Παρθένου Μαρίας όσο και σε παραδοσιακές πρακτικές, όπως τα κόλλυβα που προσφέρονται στα μνημόσυνα (βρασμένο σιτάρι, ζάχαρη και σπόροι ροδιού).
Όταν αγοράζει κάποιος ένα σπίτι, συνηθίζεται στην ελληνορθόδοξη παράδοση να του προσφέρουν ρόδι, το οποίο τοποθετείται στο εικονοστάσι (μετεξέλιξη του σπιτικού βωμού), ως σύμβολο αφθονίας, γονιμότητας και καλής τύχης.
Η παράδοση θέλει ακόμα, το σπάσιμο ενός ροδιού σε γάμους αλλά και την πρωτοχρονιά για καλή τύχη.
postmodern.gr
Βοηθείστε την "Ιδεοπηγή", διαδώστε τις αναρτήσεις...
