Η οικονομία της Δύσης
εξακολουθεί να ταλανίζεται από ατελείωτους κύκλους ανόδου και πτώσης,
επίμονες πληθωριστικές πιέσεις (το δολάριο χάνει συνεχώς την αγοραστική
του δύναμη), εκτεταμένη ανεργία, μεγάλο παρεμβατικό κράτος και
επιδεινούμενες κοινωνικές συνθήκες
Η νομισματική ιστορία του εικοστού και εικοστού πρώτου αιώνα μας δείχνει πώς η κυβέρνησή των ΗΠΑ, βήμα προς βήμα, απομάκρυνε το νομισματικό πρότυπο του χρυσού και εισήγαγε το νόμισμα fiat (χάρτινο δολάριο χωρίς αντίκρισμα), για να χρηματοδοτήσει την αυξανόμενη πολιτική της εξουσία και το στραγγαλισμό της κοινωνίας των πολιτών μέσω της διαχείρισης της οικονομίας.
Σε αυτό ακολούθησαν όλες οι προηγμένες οικονομίες…
Το κόστος που πλήρωσαν οι Αμερικανοί (και όχι μόνο) πολίτες γι’ αυτό το fiat δολάριο είναι τεράστιο.
Η οικονομία της Δύσης εξακολουθεί να ταλανίζεται από ατελείωτους κύκλους ανόδου και πτώσης, επίμονες πληθωριστικές πιέσεις (το δολάριο χάνει συνεχώς την αγοραστική του δύναμη), εκτεταμένη ανεργία, μεγάλο παρεμβατικό κράτος και επιδεινούμενες κοινωνικές συνθήκες.
Τι θα συνέβαινε εάν…
Πόσο καλύτερη θα μπορούσε να είναι η ζωή μας κατά τα τελευταία πενήντα χρόνια εάν παρέμεναν τα κράτη στον κανόνα του χρυσού.
Ένας τρόπος να το διαπιστώσουμε είναι να δούμε ποιες θα ήταν σήμερα οι τιμές διαφόρων καταναλωτικών αγαθών αν το χρήμα μας ήταν ο χρυσός.
Σε αυτή την ανάλυση ας κάνουμε ένα πείραμα.
Όπως έχουν πει οι Αυστριακοί οικονομολόγοι όπως ο Ludwig von Mises, ο Murray Rothbard και ο Joseph Salerno, το πραγματικό σημάδι οικονομικής προόδου είναι η σταδιακή πτώση των τιμών των διαφόρων καταναλωτικών και παραγωγικών αγαθών.
Ο Murray Rothbard είπε:
«...το βελτιωμένο βιοτικό επίπεδο προέρχεται από τους καρπούς των επενδύσεων κεφαλαίου.
Η
αυξημένη παραγωγικότητα τείνει να μειώνει τις τιμές (και τα κόστη) και
κατ’ επέκταση να διανέμει τα οφέλη της ελεύθερης αγοράς στην ευρύτερη
κοινωνία, αυξάνοντας το βιοτικό επίπεδο καθολικά των καταναλωτών.
Η εξαναγκαστική διατήρηση των επιπέδων τιμών εμποδίζει αυτή τη διάχυση της ευημερίας.»
Ο Joseph Salerno υπογράμμισε σχετικά:
«...Ιστορικά,
η φυσική τάση της οικονομίας της αγοράς στην βιομηχανική εποχή υπό ένα
εμπράγματο νόμισμα όπως ο χρυσός ήταν η διαρκής πτώση των γενικών τιμών,
καθώς η συνεχιζόμενη συσσώρευση κεφαλαίου και οι τεχνολογικές εξελίξεις
οδηγούσαν σε συνεχή αύξηση των διαθέσιμων αγαθών.
Έτσι, καθ’ όλη τη
διάρκεια του 19ου αιώνα και μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπήρχε μια
ήπια αποπληθωριστική τάση στις βιομηχανικές χώρες, καθώς η ταχεία αύξηση
των τιμών των αγαθών ξεπερνούσε την αργή αύξηση της προσφοράς χρήματος
υπό το κλασικό πρότυπο του χρυσού.
Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ
από το 1880 έως το 1896, το γενικό επίπεδο τιμών χονδρικής μειώθηκε
κατά περίπου 30%, ή 1,75% ετησίως, ενώ το πραγματικό εισόδημα αυξήθηκε
κατά περίπου 85%, δηλαδή κατά 5% ετησίως».
Η αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων
Τέτοιες μειώσεις τιμών αυξάνουν τους πραγματικούς μισθούς (εισόδημα) χωρίς
να χρειάζεται να δουλεύουμε περισσότερες ώρες ή να καταβάλλουμε
μεγαλύτερη προσπάθεια, όπως απαιτείται σήμερα στο σύστημα του fiat
χρήματος.
Ακόμα και με σταθερούς ονομαστικούς μισθούς και εισόδημα, το βιοτικό μας επίπεδο
θα βελτιωνόταν αν οι τιμές των καταναλωτικών αγαθών μειώνονταν με τον
καιρό. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι το ετήσιο εισόδημά μας
παραμένει σταθερό στις $100.000 την περίοδο 2020–2025, αλλά η τιμή της
κατοικίας μειώνεται κάθε χρόνο. Αν το 2020 το σπίτι κοστίζει 100.000
δολ., μπορούμε να αγοράσουμε μόνο αυτό και τίποτα άλλο. Αν όμως η τιμή
του σπιτιού πέσει στις 85.000 δολ. το 2021, μπορούμε να αγοράσουμε και
το σπίτι και άλλα αγαθά με τα υπόλοιπα $15.000.
Αν πέσει στις
$50.000 το 2023, στις $40.000 το 2024 και στις $25.000, τότε όχι μόνο
καλύπτουμε τις καταναλωτικές μας ανάγκες, αλλά μπορούμε και να
αποταμιεύσουμε και να επενδύσουμε, δίνοντας ώθηση στην πρόοδο του
μέλλοντος.
Ας δούμε τώρα ποιες θα ήταν οι τιμές διαφόρων αγαθών αν το χρήμα ήταν ο χρυσός.
Επελέγησαν τιμές από τον συντάκτη στο blog του Mises Institute από τη Νέα Υόρκη για την περίοδο 1970–2025 για τα εξής καταναλωτικά
αγαθά: κατοικία, ενοικιαζόμενο διαμέρισμα, ηλεκτρικό ρεύμα, Big Mac,
μπριζόλα ribeye, 1 γαλόνι βενζίνης, φορτηγό Ford 150, 1 ντουζίνα αυγά,
τζιν Levi’s 501, αεροπορικό εισιτήριο Νέα Υόρκη – Λος Άντζελες,
πολυτελές δείπνο στη Νέα Υόρκη, επισκευή λάστιχου αυτοκινήτου, 1
μπουκάλι Coca-Cola, πατατάκια Lays και 1 μπουκάλι νερό.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τα αποτελέσματα:
Πίνακας
μετατροπής τιμών (1970 έναντι 2025, Χρυσός στα $35 και $3.360/ουγγιά).
Όλες οι τιμές είναι σε ουγγιές χρυσού (Πηγή: Perplexity).
Όπως βλέπουμε από τα δεδομένα, τις τελευταίες πέντε δεκαετίες οι τιμές όλων των αγαθών σε ουγγιές χρυσού έχουν γενικά μειωθεί από τη δεκαετία του 1970.
Επελέγη το 1970
γιατί το 1971 ο πρόεδρος Richard Nixon έκλεισε το «παράθυρο του χρυσού»
και οι τιμές του χρυσού άρχισαν να κυμαίνονται ελεύθερα,
αντικατοπτρίζοντας την πτώση της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου.
Κατά την ανάλυση αυτή υπέθεσα ότι παράγοντες όπως φόροι, δασμοί κ.λπ. παρέμειναν σταθεροί.
Αν υποθέσουμε ότι η μεγάλη
κρατική παρέμβαση στον τομέα πρόνοιας και πολέμου είχε αποσυρθεί σε
αυτό το διάστημα, τότε οι τιμές αυτές θα είχαν πέσει ακόμα περισσότερο.
Οι θετικές συνέπειες
Το βιοτικό μας επίπεδο θα ήταν πολύ υψηλότερο αν είχε εφαρμοσθεί ένα πρότυπο χρυσού με ένα συνταγματικά περιορισμένο κράτος.
Οι χαμηλότερες τιμές θα επέτρεπαν στους Αμερικανούς να αποταμιεύσουν και να επενδύσουν περισσότερο, οδηγώντας σε μεγαλύτερη συσσώρευση κεφαλαίου (υλικού και ανθρώπινου) και οικονομική πρόοδο.
Όλοι μας έχουμε πληρώσει ένα τεράστιο τίμημα λόγω της σημερινής, τεράστιας ομοσπονδιακής, πολιτειακής και τοπικής κυβέρνησης.
Αυτή η κυβέρνηση
έχει γίνει τόσο μεγάλη που πλέον μπορούμε μόνο να περιμένουμε να
καταρρεύσει από το ίδιο της το βάρος - τα διαρκή σκάνδαλα τονίζουν τη
βεβαιότητα της αδυναμίας διαχείρισης.
Όταν έρθει αυτή η ώρα, μπορούμε να αρχίσουμε να χτίζουμε καλύτερες εναλλακτικές ώστε, όταν καταρρεύσει, να αποφύγουμε το χάος.
