Κίνα: Το γουάν σπάει τα δεσμά του δολαρίου...

 Η ξαφνική άνοδος του γουάν πυροδοτεί φήμες για μυστική συμφωνία ΗΠΑ–Κίνας, ενώ η Goldman Sachs «ποντάρει» στις κινεζικές μετοχές. Γιατί ο Xi επισπεύδει την αποδολαριοποίηση και πώς αντιδρούν Ιαπωνία και ΗΠΑ.

Η πρόσφατη ενίσχυση του γουάν, μετά τη συνάντηση Κινέζων και

Αμερικανών αξιωματούχων στη Γενεύη, έχει πυροδοτήσει εικασίες στους κύκλους των επενδυτών σχετικά με το αν υπήρξε κάποια μυστική συμφωνία για το νόμισμα.
Μόνο ο Αντιπρόεδρος της Κίνας He Lifeng, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Scott Besent και οι συνεργάτες τους γνωρίζουν την αλήθεια.
Ωστόσο, η πρόσφατη άνοδος του νομίσματος έρχεται σε αντίθεση με μια οικονομία που πλήττεται από κρίση στον τομέα των ακινήτων, αποπληθωρισμό και μια κεντρική τράπεζα που ακολουθεί πολιτική νομισματικής χαλάρωσης.
Παρά ταύτα, η απόδοσή του έχει κάνει την Goldman Sachs να στοιχηματίζει ότι τα κινεζικά χρηματιστήρια θα επωφεληθούν από την ενίσχυσή του.
«Οι κινεζικές μετοχές τείνουν να αποδίδουν καλά όταν ενισχύεται το νόμισμα» δηλώνει ο στρατηγικός αναλυτής της Goldman Sachs, Kinger Lau.
Η προοπτική του γουάν, προσθέτει, στηρίζει τη θετική τοποθέτηση της τράπεζας στις κινεζικές μετοχές.
Ο Lau εκτιμά ότι κάθε αύξηση 1% στο γουάν τείνει να οδηγεί σε άνοδο 3% στα χρηματιστήρια της ενδοχώρας.
Ακόμη κι αν δεν επετεύχθη κάποια συμφωνία με την κυβέρνηση Trump για το γουάν στη Γενεύη νωρίτερα αυτόν τον μήνα, όπως υποψιάζονται ορισμένοι αναλυτές και traders, η ανοχή της Κίνας σε ένα ισχυρότερο νόμισμα είναι θετική ένδειξη για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ασίας.
Σε ένα επίπεδο, τα περιουσιακά στοιχεία που είναι εκφρασμένα σε γουάν «βλέπουν» νέα αύξηση της ζήτησης, καθώς οι δασμοί του Trump ενισχύουν τη ρητορική του «πουλήστε Αμερική».
Σε άλλο επίπεδο, κερδίζουν έδαφος καθώς το χάος στις ΗΠΑ ωθεί τους επενδυτές στη σχετική σταθερότητα της Κίνας.
Άλλωστε, αυτό ακριβώς οραματίστηκε ο Xi Jinping το 2016, όταν έθεσε τη διεθνοποίηση του γουάν ως ύψιστη προτεραιότητα.
Πριν από εννέα χρόνια, ο Xi ξεκίνησε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο για να μετατρέψει το γουάν σε νόμισμα πρώτης γραμμής.
Την ίδια χρονιά, πέτυχε την ένταξή του στο καλάθι αποθεματικών νομισμάτων του ΔΝΤ, μαζί με το δολάριο, το γεν, το ευρώ και τη λίρα.
Σήμερα, το γουάν προκαλεί ανησυχία στην Ιαπωνία και προβληματίζει τις ΗΠΑ, καθώς πολλές χώρες αναζητούν εναλλακτικές στο δολάριο.
Ωστόσο, παρά το μέγεθος και τη σημασία της κινεζικής οικονομίας των 18 τρισ. δολαρίων, η οποία αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο για πάνω από 120 χώρες, το γουάν παραμένει υποχρησιμοποιούμενο.
Αυτό οφείλεται στο ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα του Xi εξακολουθεί να προτάσσει τον έλεγχο των ροών κεφαλαίων.
Δεν έχει επιτραπεί ακόμη η πλήρης μετατρεψιμότητα του νομίσματος και οι αποφάσεις της κεντρικής τράπεζας παραμένουν υπό τον έλεγχο του εσωτερικού κύκλου εξουσίας του Xi.
Το ΔΝΤ αναφέρει ότι το γουάν αντιπροσωπεύει μόλις το 2,2% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων, σε σύγκριση με σχεδόν 58% για το δολάριο και 20% για το ευρώ.
Σύμφωνα με τη SWIFT, τον Απρίλιο του 2025 το γουάν χρησιμοποιήθηκε στο 3,5% των παγκόσμιων πληρωμών — πέμπτο σε σειρά μετά το δολάριο, το ευρώ, τη λίρα και το γεν.
Από την άλλη, το χάος που προκαλεί ο Trump αποτελεί μοναδική ευκαιρία για τον Xi να ενισχύσει δραστικά τη χρήση του γουάν διεθνώς.

«Εμπιστοσύνη» στις διεθνείς αγορές

Σε βασικό επίπεδο, όπως επισημαίνει ο ανεξάρτητος οικονομολόγος Andy Xie, η άνοδος του γουάν θα εξέπεμπε «εμπιστοσύνη» στις διεθνείς αγορές.
Επιπλέον, θα βοηθούσε το Πεκίνο να «αντιμετωπίσει τις διαρθρωτικές του αδυναμίες» και να «ενθαρρύνει την κατανάλωση, αποθαρρύνοντας ταυτόχρονα την υπερπαραγωγή».
Υπάρχουν και άμεσοι λόγοι για τους οποίους ο Xi, η κεντρική τράπεζα και το Υπουργείο Οικονομικών διστάζουν να υποτιμήσουν περαιτέρω το γουάν.
Ένας από αυτούς είναι η διαχείριση του κινδύνου χρεοκοπίας.
Κάθε πτώση στο κινεζικό νόμισμα καθιστά δυσκολότερη την αποπληρωμή των δολαριακών ομολόγων για τους πιο υπερχρεωμένους κατασκευαστές ακινήτων.
Ένα πιο αδύναμο γουάν αντιβαίνει επίσης στη μακροχρόνια προσπάθεια του Πεκίνου να μειώσει τη μόχλευση.
Και ίσως εξοργίσει τον Trump, αυξάνοντας την πιθανότητα επαναφοράς δασμών 145%.
Πέρα όμως από τα γεωπολιτικά γεγονότα, η ενίσχυση του γουάν εξυπηρετεί τα οικονομικά συμφέροντα της Κίνας.

Η περίπτωση της Ιαπωνίας

Αρκεί να δούμε την εμπειρία της Ιαπωνίας με ένα υποτιμημένο νόμισμα τα τελευταία δώδεκα χρόνια.
Παρότι το Τόκιο προώθησε ένα πιο αδύναμο γεν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, η προσπάθεια εντάθηκε το 2012 όταν ο Shinzo Abe επανήλθε στην πρωθυπουργία. Διόρισε τον Haruhiko Kuroda στη διοίκηση της Bank of Japan, με στόχο την έντονη υποτίμηση του γεν.
Ο Kuroda μείωσε επιθετικά τα επιτόκια και αγόρασε μαζικά ομόλογα και μετοχές.
Η πτώση 30% του γεν αποσκοπούσε στην ενίσχυση των εταιρικών κερδών ώστε να αυξηθούν οι μισθοί και να τονωθεί η κατανάλωση, τερματίζοντας τον αποπληθωρισμό.
Αντί γι’ αυτό, όμως, ένα ασθενές γεν προκάλεσε ένα κύμα αδράνειας.
Οι φιλόδοξες εξαγγελίες του Abe για εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας, μείωση της γραφειοκρατίας, στήριξη των startups, ενδυνάμωση των γυναικών και προσέλκυση ταλέντων παραμερίστηκαν μπροστά στην εμμονή με τις ισοτιμίες.
Αντί να αναδιαρθρώσει ουσιαστικά την οικονομία, ο Abe ώθησε την Τράπεζα της Ιαπωνίας σε ακόμα πιο ριψοκίνδυνες νομισματικές πολιτικές.
Το αποτέλεσμα ήταν αρνητικό: το ΑΕΠ της Ιαπωνίας τελικά συρρικνώθηκε.
Όλες οι ιαπωνικές κυβερνήσεις από το 2012 έως σήμερα έδωσαν προτεραιότητα στην υποτίμηση του γεν εις βάρος της ανταγωνιστικότητας.
Η επιθετική ποσοτική χαλάρωση αφαίρεσε την πίεση από τους πολιτικούς και τους διευθύνοντες συμβούλους να καινοτομήσουν και να μεταρρυθμίσουν.
Σήμερα, ο πρωθυπουργός Shigeru Ishiba πληρώνει το τίμημα, καθώς η Ιαπωνία εισάγει υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό.
Το 3,6% υπερβαίνει σχεδόν διπλάσια τον στόχο της Bank of Japan (2%), ενώ και η παραγωγικότητα υποχωρεί — συνέπεια ετών απραξίας.
Η Κίνα πρέπει να αποφύγει αυτό το μονοπάτι. Ένας λόγος είναι η προβολή εμπιστοσύνης στην οικονομική της ισχύ.

Ισχυρή ισοτιμία

Όπως υποστηρίζει ο πρώην οικονομολόγος της Morgan Stanley, Andy Xie, μια ισχυρή ισοτιμία σηματοδοτεί ότι το Πεκίνο είναι έτοιμο να αποδεχτεί την κρίση των αγορών.
Ότι η ηγεσία του Xi εννοεί όσα λέει για την ενίσχυση των εισροών κεφαλαίων από το εξωτερικό.
Η άνοδος του νομίσματος είναι ένδειξη σιγουριάς.
Προσελκύει μακροπρόθεσμες επενδύσεις, μειώνει τις αποδόσεις των ομολόγων, περιορίζει τις τιμές εισαγωγών και αναγκάζει τις κυβερνήσεις να βελτιώσουν την οικονομική τους πολιτική αντί να χειραγωγούν τις αγορές.
Παράλληλα, ενισχύει την αποδέσμευση από το δολάριο.
Η ενίσχυση των κινεζικών κεφαλαιαγορών αποτελεί προϋπόθεση για δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας «από τη βάση προς την κορυφή», αντί για προστασία κρατικών εταιρειών από πάνω προς τα κάτω.
Και μαζί με την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, θα επιταχύνει τη μετάβαση της Κίνας σε καταναλωτικά πρότυπα ανάπτυξης.
Επιπλέον, αυτό θα παγιώσει τον διεθνή ρόλο του γουάν.
Από το 2013, ο Xi έχει δεσμευτεί να επιτρέψει στις αγορές να παίζουν «καθοριστικό ρόλο».
Αυτό σημαίνει λιγότερες παρεμβάσεις στις διακυμάνσεις του γουάν, ώστε να μη δυσαρεστούνται το ΔΝΤ και το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών.
Από το 2016, το γουάν περιλαμβάνεται στο καλάθι κορυφαίων νομισμάτων του ΔΝΤ. Αυτό απαιτεί φιλελευθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, χαλάρωση των ελέγχων κεφαλαίων και μεγαλύτερη ελευθερία στον καθορισμό της ισοτιμίας.
Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα φέρουν τον Xi πιο κοντά στον στόχο του: να καταστήσει το γουάν ανταγωνιστή του δολαρίου ως το κυρίαρχο νόμισμα των διεθνών συναλλαγών.
Αυτό αποτελεί βασικό πυλώνα του μετασχηματισμού της κινεζικής οικονομίας.
Η απεξάρτηση από τις εξαγωγές απαιτεί η Κίνα να γίνει μεγαλύτερος εισαγωγέας κεφαλαίων.
Και ένα ισχυρότερο γουάν εξυπηρετεί αυτόν τον σκοπό.

www.bankingnews.gr