Δύο βασικά σενάρια υπάρχουν αυτήν την στιγμή στο τραπέζι όσον αφορά
το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ που το ένα είναι χειρότερο από το άλλο, αν και οι
σπαρασσόμενες πτέρυγες της πάλαι ποτέ κυβερνώσας Αριστεράς δεν συμφωνούν
ούτε σε αυτό, ποιο είναι το
Ορόσημο είναι η επικείμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Στο ένα σενάριο, οι διαφωνούντες με την ηγεσία Κασσελάκη συγκεντρώνουν την πλειοψηφία της Κεντρικής Επιτροπής, καταθέτουν πρόταση μομφής και το κόμμα μπαίνει ξανά σε εκλογική περιδίνηση. Στο δεύτερο, η αμφισβήτηση δεν συγκεντρώνει πλειοψηφία και συνεχίζεται η ίδια αποσυνθετική εσωστρέφεια με άγνωστο ορίζοντα.
Και στα δύο σενάρια, το κόμμα θα συνεχίσει να φυλλοροεί, οι ψηφοφόροι θα συνεχίσουν να το εγκαταλείπουν με κίνδυνο στις επόμενες δημοσκοπήσεις να κατρακυλήσει κάτω από την τρίτη θέση. Σε κάθε περίπτωση, το ψυχικό ρήγμα είναι πλέον αγεφύρωτο, μία νέα διάσπαση αργά ή γρήγορα, όποια μορφή και αν πάρει, με αποχωρήσεις ή διαγραφές, αρχίζει να διαφαίνεται. Είναι ένας κίνδυνος που επισημαίνει πλέον στις δηλώσεις του ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Νίκος Παππάς και τον συνδέει με τα σενάρια ρευστοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ στην προοπτική της δημιουργίας ενός νέου φορέα της Κεντροαριστεράς.
Σε αποσύνθεση ο ΣΥΡΙΖΑ
Όταν ακόμη και ο γνωστός στιχουργός, Νίκος Μωραΐτης, παλαιότερα συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα –και νυν επικριτής του– και μετέπειτα υποστηρικτής του Στέφανου Κασσελάκη, αποστασιοποιείται δημόσια και γράφει: «Δε στηρίζω πια τον Στέφανο, αποδείχτηκε εξαιρετικά αφελής και χωρίς καμία πολιτική συγκρότηση…ο ΣΥΡΙΖΑ κατέληξε Allou Fun Park», τότε σίγουρα κάτι πολύ σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Κουμουνδούρου.
Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι από τις ευρωεκλογές και μετά ο ΣΥΡΙΖΑ προσφέρει “θέαμα”, “χλιδάτες διακοπές”, “ακριβούς γάμους”, “σηπτικές δεξαμενές” και άφθονο “μαλλιοτράβηγμα”. Στο παρασκήνιο ακούγονται και άλλα, πολύ χειρότερα. Εκείνο που απουσιάζει είναι η πολιτική ή ιδεολογική και προγραμματική αντιπαράθεση μεταξύ των διαφόρων πλευρών. Βεβαίως η ιστορία της Αριστεράς είναι γεμάτη εμφυλίους, ωστόσο η αντιπαραθέσεις ήταν πάντα ιδεολογικές και πολιτικές όσο και αν μπορεί να υποκρύπτονταν και προσωπικές διαφορές.
Στην φάση που διανύει ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν εκλείψει και τα προσχήματα. Οι αμφισβητίες του Στέφανου Κασσελάκη επαναλαμβάνουν αυτό που είπε δημοσίως ο Παύλος Πολάκης ότι “δεν κάνει για αρχηγός” και επικεντρώνουν στο προσωπικό του ήθος που δεν συνάδει με τις πολιτικές παραδόσεις της ελληνικής Αριστεράς ή και ευρύτερα με τα ήθη του ελληνικού πολιτικού συστήματος.
Του καταλογίζουν ότι δεν έχει σταθερή ηγετική ομάδα -πλήν ορισμένων αδιαφανών προσωπικών συνομιλητών αμφίβολης πολιτικής προέλευσης. Του προσάπτουν ακόμη συχνές αλλαγές τακτικής, κυνικό άδειασμα συνεργατών, “αλλοπρόσαλλη” συμπεριφορά με έντονες μεταπτώσεις από τον ενθουσιασμό μέχρι την αδιαφορία. Ακόμη και για τις οργανωτικές αλλαγές τον κατηγορούν ότι θέλει να κάνει “ΙΧ κόμμα” ή “κόμμα Κασσελάκης και φίλοι” ή ένα κόμμα στο πρότυπο των δημοκρατικών των ΗΠΑ που όμως δεν είναι Αριστερά.
Ο αντίλογος
Φυσικά υπάρχει ο βάσιμος αντίλογος. Οι υποστηρικτές του σημειώνουν, ότι «δέχθηκε αμφισβήτηση κυριολεκτικά από την πρώτη στιγμή της ηγεσίας του που συνεχίζεται μέχρι τώρα με ένα διάλειμμα δύο μηνών πριν τις ευρωεκλογές που οι επικριτές έκαναν λευκή απεργία». Ότι αντιμετώπισε δύο διασπάσεις και αποδυνάμωση του κόμματος. Σημειώνουν ακόμη, ότι οι αμφισβητίες κινούνται από προσωπικά ελατήρια και είναι οι ίδιοι που “φραξιονίζουν”, κάνουν ίντριγκες και υποσκάπτουν την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ εδώ και χρόνια. Προσθέτουν ότι οι αντίπαλοι του Στέφανου Κασσελάκη δεν καταθέτουν διαφορετική πολιτική πρόταση ούτε ουσιαστικές διαφωνίες. Βέβαια η ηγετική συμπεριφορά είναι βαθιά πολιτική υπόθεση.
Διαπιστώνουν ότι παρά τις δύο διασπάσεις, οι παθογένειες του ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούν να αναπαράγονται που σημαίνει ότι απαιτούνται ριζικές οργανωτικές αλλαγές και ένα άλλο μοντέλο λειτουργίας.
Το τι ακριβώς θα γίνει στην Κεντρική Επιτροπή κανείς δεν μπορεί να το πει με βεβαιότητα αφού οι παρασκηνιακές διεργασίες, η μάχη των συσχετισμών και οι προσχωρήσεις σε στρατόπεδα είναι σε εξέλιξη. Προς το παρόν ο Παύλος Πολάκης επιμένει ότι θα θέσει πρόταση ηγεσίας, ενώ οι αποφάσεις από τους “87” θα ληφθούν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, την Παρασκευή το βράδυ. Το να κατατεθεί κοινή πρόταση μομφής ή να ενοποιηθούν δύο διαφορετικές προτάσεις είναι δύσκολο.
Εν τω μεταξύ η πρόταση Κασσελάκη για τις αλλαγές στο κόμμα προκάλεσε νέο γύρο αντιδράσεων. Εκτός από τους Σωκράτη Φάμελλο, Όλγα Γεροβασίλη, Γιώργο Βασιλειάδη, άρχισαν να παίρνουν θέση πρόσωπα που είχαν κρατήσει αποστάσεις από την εσωτερική αντιπαράθεση. Χθες τοποθετήθηκε κατά του Στέφανου Κασσελάκη ο Κώστας Αρβανίτης, επικεφαλής των ευρωβουλευτών και σταθερός συνομιλητής του Αλέξη Τσίπρα και ο βουλευτής Βασίλης Κόκκαλης που είχε στηρίξει την αντικατάσταση του Σωκράτη Φάμελλου.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι από την συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής το κόμμα δεν θα βγει ενωμένο. Ενδεχομένως το ξεκαθάρισμα να πάρει παράταση για το οργανωτικό συνέδριο που είναι προγραμματισμένο για την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου.
Θλίψη
Τα όσα διαμείβονται στον βασικό φορέα της ελληνικής Αριστεράς προκαλούν θλίψη. Ο μόνος που μπορεί να χαίρεται είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Παρότι και εκείνος κατρακυλά, παραμένει πολιτικά κυρίαρχος λόγω της ανυπαρξίας της αντιπολίτευσης.
Αυτά που περιγράψαμε είναι μέρος μόνο των όσων ακούγονται στο παρασκήνιο ή και στον δημόσιο διάλογο. Οι ερμηνείες, οι εξηγήσεις και οι αιτιάσεις ανατρέχουν στο παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ,στην εκτίναξη του από το 4% στο 36%, στην πολιτική και ιδεολογική του μετάλλαξη στα χρόνια της υλοποίησης του μνημονίου.
Σημαντική κριτική ασκείται στην ηγεσία Τσίπρα. Εάν σε κάτι συμφωνούν όλοι, ο καθένας από την δική του σκοπιά, είναι στις ευθύνες του πρώην προέδρου. Τόσο για το 2015-2019, όσο και στην συνέχεια που παρά το 31,5% δεν κατάφερε να δημιουργήσει ένα κόμμα με πάγια οργανωτική δομή και σταθερά ερείσματα στην κοινωνία. Είναι ένας διάλογος που μετά το αξιοπρεπές ποσοστό του 2019 δεν έγινε και έκτοτε ρίχνει την σκιά του.
Ακόμη πιο βαθιά υποκρύπτεται το υπαρξιακό ερώτημα του ΣΥΡΙΖΑ, ποιος είναι ο ιδεολογικός και πολιτικός χαρακτήρας του και πώς προσδιορίζεται ως αριστερό κόμμα. Το μόνο πεδίο ομοφωνίας είναι ο δικαιωματισμός του, στο όριο της woke κουλτούρας, μόνο που αυτή είναι νεοφιλελεύθερης έμπνευσης και δεν τον κάνει αριστερό κόμμα.
Γκουτζάνης Σπύρος
