Ένα σχέδιο νόμου στο Ιράκ που θα επέτρεπε τον γάμο κοριτσιών ηλικίας έως εννέα ετών έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες σε ολόκληρη τη χώρα, με ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών να λένε ότι «θα νομιμοποιήσει τον βιασμό παιδιών».
Οι σιιτικές θρησκευτικές ομάδες που κυριαρχούν στο πολιτικό σύστημα στο Ιράκ πιέζουν να διαβρώσουν τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα για περισσότερο από μια δεκαετία.
Σε αντίθεση με τη γειτονική Σαουδική Αραβία , το Ιράκ δεν διαθέτει σύστημα ανδρικής κηδεμονίας που να απαιτεί από τις γυναίκες να έχουν την άδεια συζύγου, πατέρα ή άνδρα κηδεμόνα για να κάνουν κρίσιμες επιλογές ζωής, όπως ο γάμος.
Ωστόσο, μια νέα πρόταση, η οποία πέρασε σε πρώτη ανάγνωση στο ιρακινό κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, θα δώσει στις θρησκευτικές αρχές την εξουσία να αποφασίζουν για οικογενειακές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένου του γάμου, του διαζυγίου και της φροντίδας των παιδιών.
«Αυτή είναι μια καταστροφή για τις γυναίκες», είπε η Ράγια Φάικ, η οποία είναι η συντονίστρια ενός συνασπισμού ομάδων που αντιτίθενται στην αλλαγή του νόμου. Η ομάδα περιλαμβάνει ορισμένους ιρακινούς βουλευτές.
«Ο σύζυγός μου και η οικογένειά μου αντιτίθενται στον παιδικό γάμο. Φανταστείτε όμως αν η κόρη μου παντρευτεί και ο άντρας της κόρης μου θέλει να παντρευτεί την εγγονή μου ως παιδί. Ο νέος νόμος θα του επέτρεπε να το κάνει. Δεν θα μου επιτρεπόταν να έχω αντίρρηση. Αυτός ο νόμος νομιμοποιεί τον παιδικό βιασμό».
Κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων που οργάνωσε ο συνασπισμός αυτή την εβδομάδα στην πρωτεύουσα, Βαγδάτη, και σε πολλές άλλες πόλεις του Ιράκ, οι υποστηρικτές του νέου νόμου αντιμετώπισαν τους αντιπάλους και τους κατηγόρησαν για «ηθική παρακμή» και πως «ακολουθούν δυτικές ατζέντες».
Αν και το Ιράκ έχει απαγορεύσει τον γάμο κάτω των 18 ετών από τη δεκαετία του 1950, μια έρευνα από την υπηρεσία του ΟΗΕ για τα παιδιά, Unicef , διαπίστωσε ότι το 28% των κοριτσιών στο Ιράκ είχαν παντρευτεί πριν συμπληρώσουν την ηλικία των 18 ετών.
Από το 2021, το ιρακινό πολιτικό σύστημα κυριαρχείται από το Συντονιστικό Πλαίσιο, έναν πολιτικό συνασπισμό φατριών που ευθυγραμμίζονται με το Ιράν.
Έχουν ψηφίσει αρκετούς νόμους με προσανατολισμό τη σαρία, συμπεριλαμβανομένου ενός για την υιοθέτηση θρησκευτικών εορτών και ενός άλλου που ποινικοποιεί τους ομοφυλόφιλους και τα τρανς άτομα στο Ιράκ.
«Μετά τις μαζικές διαδηλώσεις των νέων που έλαβαν χώρα στο Ιράκ το 2019, αυτοί οι πολιτικοί παίκτες είδαν ότι ο ρόλος των γυναικών είχε αρχίσει να ενισχύεται στην κοινωνία», δήλωσε η Νάντια Μαχμούντ, συνιδρύτρια της Συμμαχίας Γυναικών Aman με έδρα το Ιράκ.
«Ένιωσαν ότι οι φεμινιστικές οργανώσεις, οι οργανώσεις φύλου και γυναικών, καθώς και η κοινωνία των πολιτών και τα ακτιβιστικά κινήματα, αποτελούσαν απειλή για τη δύναμη και την κατάστασή τους… [και] άρχισαν να τους περιορίζουν και να τους καταπιέζουν».
Ένα μπλοκ 25 γυναικών βουλευτών στο κοινοβούλιο προσπάθησε να εμποδίσει το σχέδιο νόμου να τεθεί σε δεύτερη ψηφοφορία, αλλά είπε ότι αντιμετωπίζει έντονη αντίθεση.
«Δυστυχώς, οι άνδρες βουλευτές που υποστηρίζουν αυτόν τον νόμο μιλούν με ανδρικό τρόπο, ρωτώντας τι φταίει να παντρευτείς μια ανήλικη; Η σκέψη τους είναι στενόμυαλη. Δεν λαμβάνουν υπόψη τους ότι είναι οι νομοθέτες που καθορίζουν τη μοίρα των ανθρώπων… αλλά μάλλον ακολουθούν την αντρική τους σκέψη για να επιτρέψουν όλα αυτά», δήλωσε η Alia Nassif, Ιρακινή βουλευτής.
Οι διαδηλωτές είπαν ότι φοβούνται ότι τα παιδιά τους θα αντιμετώπιζαν ένα μέλλον ακόμη πιο σκληρό από το δικό τους, εάν εγκριθούν οι αλλαγές του νόμου.
«Έχω μια κόρη, δεν θέλω να την αναγκάσουν να παντρευτεί ως παιδί», είπε η Αζάρ Γιασίμ, η οποία έπρεπε να εγκαταλείψει το σχολείο για να παντρευτεί σε ηλικία 16 ετών.
—
