Γράφει ο Κωστής Μηλολιδάκης
Οι ενδείξεις ότι οι πλέον ψύχραιμοι ΝΑΤΟικοί κύκλοι αρχίζουν να σκέφτονται πού θα καταλήξει αυτή η ιστορία και να διατυπώνουν αμφιβολίες για τη στρατηγική διάλυσης της Ρωσίας που ακολουθεί η Δύση κάτω από την ηγεσία των ΗΠΑ πολλαπλασιάζονται. Εδώ έχουμε ένα πολύ σημαντικό άρθρο του εκδότη του οικονομικού τμήματος του Βρετανικού (και
ακραία φιλο-Ουκρανικού) Guardian με τίτλο: “Η Ρωσία κερδίζει τον οικονομικό πόλεμο και ο Πούτιν δεν βρίσκεται εγγύτερα στο να αποσύρει τα στρατεύματά του“.Διαβάζω στη σύνοψη του άρθρου: “Τα διεστραμμένα αποτελέσματα των κυρώσεων σημαίνουν αυξανόμενες τιμές για καύσιμα και τρόφιμα για τον υπόλοιπο κόσμο-και αυξάνονται οι φόβοι μιας ανθρωπιστικής καταστροφής. Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να επέλθει μια συμφωνία.”
Ακολουθεί εκτεταμένη παρουσίαση του κάπως μακροσκελούς άρθρου μέσα από τη θεώρηση του συγγραφέα του.
“Είναι τρεις μήνες τώρα”, γράφει, “που η Δύση έχει εξαπολύσει τον οικονομικό της πόλεμο κατά της Ρωσίας, και αυτός δεν πηγαίνει όπως είχε προγραμματιστεί. Αντίθετα, τα πράγματα στην πραγματικότητα πάνε πολύ άσχημα.”
Αν και οι αρχικές κυρώσεις έχουν ενταθεί, λέει, δεν υπάρχουν σημάδια ότι η Ρωσία πιέζεται να αποχωρήσει. Αντίθετα, το διεστραμμένο αποτέλεσμα των κυρώσεων ήταν να μπορέσει μέσω αυτών ο Πούτιν να χρηματοδοτήσει την πολεμική του προσπάθεια από τις αυξανόμενες τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Ήδη μέσα στους πρώτους 4 μήνες του 2022 η Ρωσία έχει υπερ-τριπλασιάσει το πλεόνασμα του εμπορικού της ισοζυγίου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, που έφτασε τα 96 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι περιορισμοί δεν έχουν δημιουργήσει πρόβλημα εξεύρεσης εναλλακτικών αγορών στη Ρωσία. Οι εξαγωγές πετρελαίου και αερίου προς την Κίνα έχουν ανέβει κατά 50% σε ετήσια βάση.
Η Ρωσία υφίσταται πίεση από τις κυρώσεις, για παράδειγμα θα υπάρξει συρρίκνωση της οικονομίας της κατά 8,5% σύμφωνα με το ΔΝΤ λόγω καθίζησης των εισαγωγών. Όμως διαθέτει πολύ μεγάλα αποθέματα που της επιτρέπουν να συνεχίζει την οικονομική δραστηριότητα ενώ στο μεταξύ προσαρμόζεται και αναζητά ανταλλακτικά και μέρη [που αυτή τη στιγμή δεν παράγει] σε χώρες που δέχονται να παρακάμψουν τις κυρώσεις της Δύσης. Σε αυτό εξυπηρετεί και η ισχύς του ρουβλιού.
Μπορεί πρόσφατα στο Νταβός η συλλογική Δύση να στάθηκε ομόφωνα πίσω από την Ουκρανία, αλλά κατ’ ιδίαν εκφράζονταν ανησυχίες για το κόστος ενός παρατεταμένου πολέμου [για τη Δύση]. Και αυτές είναι απολύτως δικαιολογημένες. Η εισβολή της Ρωσίας οδήγησε σε επιπλέον ώθηση την αυξητική τάση στις τιμές που προϋπήρχε. Στο ΗΒ, ο ετήσιος πληθωρισμός βρίσκεται στο 9%, ο υψηλότερος των τελευταίων 40 ετών, οι τιμές της βενζίνης βρίσκονται στα ιστορικά υψηλά όλων των εποχών. Σαν αποτέλεσμα του πολέμου, οι δυτικές οικονομίες αντιμετωπίζουν μια περίοδο αρνητικής ανάπτυξης μαζί με άνοδο του πληθωρισμού, δηλαδή μια επιστροφή στην περίοδο του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του ’70. Θα ανέβουν τα επιτόκια και η ανεργία στη Βρετανία ενώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα.
Όμως, για τις πιο φτωχές χώρες τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Δεν αντιμετωπίζουν στασιμοπληθωρισμό αλλά λιμοκτονία. Σαν αποτέλεσμα, θα προτιμήσουν να σταματήσουν να πληρώνουν τα χρέη τους προκειμένου να θρέψουν τους πληθυσμούς τους. Η Σρι Λάνκα ήδη χρεοκόπησε και ακολουθούν και άλλες. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια έκρηξη της κρίσης χρέους, την πρώτη από το 1990.
Ο Πούτιν αξιοποιεί την διατροφική κρίση, πράγμα που δεν προκαλεί έκπληξη. Από την αρχή το παιχνίδι του Πούτιν κοιτούσε μακριά και αυτός είχε την άποψη ότι η Ρωσία μπορεί να αντέξει περισσότερο στον οικονομικό πόνο από όσο η Δύση. Και πιθανόν έχει δίκιο.
Αν θέλουμε απόδειξη ότι οι κυρώσεις δεν έχουν αποτέλεσμα, αρκεί να δούμε την τελευταία απόφαση του προέδρου Μπάιντεν να παραδώσει προωθημένα πυραυλικά συστήματα στην Ουκρανία. Το κάνει αυτό με την ελπίδα ότι η Αμερικανική τεχνολογία θα υποχρεώσει τον Πούτιν να κάνει αυτό που δεν κατάφεραν οι κυρώσεις: να αποσύρει τα στρατεύματά του από την Ουκρανία.
Η ολοκληρωτική στρατιωτική ήττα του Πούτιν στο πεδίο είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορεί να λήξει αυτός ο πόλεμος, αλλά μια τέτοια έκβαση μοιάζει ολωσδιόλου απίθανη. Υπάρχουν και άλλες εκδοχές. Για παράδειγμα ότι οι συνεχιζόμενες κυρώσεις θα γονατίσουν τον Πούτιν και θα τον αναγκάσουν να υποχωρήσει [είναι σαφές ότι ο συγγραφέας, με όσα έχει ήδη πει, καθόλου δεν συμμερίζεται αυτή την άποψη]. Και υπάρχει και η εκδοχή της συμφωνίας μέσω συμβιβασμού.
Το άρθρο καταλήγει ως εξής: “Ο Πούτιν δεν θα παραδοθεί άνευ όρων και η κατάληξη σε τρομακτικές παράπλευρες απώλειες από τον οικονομικό πόλεμο είναι προφανής: πτώση του επιπέδου της ζωής στις αναπτυγμένες χώρες. Πείνα, ταραχές λόγω του λιμού και κρίση χρέους στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι θηριωδίες που διαπράττονται από τα Ρωσικά στρατεύματα σημαίνουν ότι ο συμβιβασμός με το Κρεμλίνο είναι δύσκολο να τον καταπιεί κάποιος, αλλά η οικονομική πραγματικότητα οδηγεί σε ένα μόνο συμπέρασμα: αργά ή γρήγορα θα υπάρξει συμφωνία.”
