Η απαράδεκτη κυβέρνηση Δεξιάς-Ακροδεξιάς του Μητσοτάκη μας ξάφνιασε ακόμη μια φορά. Είδαμε το ανήκουστο και σοκαριστικό γεγονός η υπουργός Εκκλησίας να αναγγέλλει μέτρα για την παιδεία και τα Πανεπιστήμια μαζί με τον υπουργό Αστυνομίας. Ανήγγειλαν την προώθηση νομοσχεδίου που θα ιδρύει αστυνομία μέσα στα Πανεπιστήμια, της οποίας μέρος των εξόδων θα πληρώνεται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας, δηλαδή από τον Λογαριασμό των Πανεπιστημίων που είναι διαθέσιμος για έρευνα! Η αστυνομία αυτή αποτελούμενη από 1.000 νεοδιοριζόμενους αστυνομικούς θα εγκαθίσταται στα Πανεπιστήμια και θα επεμβαίνει αυτοβούλως, χωρίς να εξαρτάται από τις πανεπιστημιακές αρχές. Θα υπάρχουν κάμερες παρακολούθησης φοιτητών, υπαλλήλων, καθηγητών και όταν κρίνουν οι αστυνομικοί θα προβαίνουν σε συλλήψεις, ανακρίσεις και πειθαρχικές ποινές που θα φθάνουν μέχρι την διαγραφή των φοιτητών.
Αυτά συνεπάγονται άμεση αστυνόμευση των φοιτητικών συγκεντρώσεων και εκδηλώσεων, κατάλυση της αυτοδιοίκησης και της ανεξαρτησίας των Πανεπιστημίων. Η ελευθερία υφίσταται σοβαρό πλήγμα. Εάν καταργηθεί η ελευθερία στα Πανεπιστήμια, θα καταργηθεί και στην υπόλοιπη κοινωνία. Αυτή η αρνητική εξέλιξη προσεγγίζει την ελληνική κοινοβουλευτική ολιγαρχία στα ανελεύθερα αυταρχικά καθεστώτα και την κυβέρνηση σε έκφραση της Ακροδεξιάς, αφού καταργεί αργά και σταθερά ατομικές ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα - βασικά δικαιώματα του συναθροίζεσθαι, της διαμαρτυρίας και της ελεύθερης έκφρασης που αποκτήθηκαν μετά το 1974 στην Μεταπολίτευση χάρη στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και στους μετέπειτα κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.
Η αρνητική εξέλιξη είχε δρομολογηθεί αμέσως μετά την άνοδο της ΝΔ στην κυβέρνηση, από τον Αύγουστο του 2019 με την πρόσληψη 1.500 νέων αστυνομικών, με την επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα και την επισφάλεια στους εργαζομένους, επακολούθησε η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, η απαγόρευση των διαδηλώσεων, οι αυθαίρετες βιαιότητες της Αστυνομίας και η ατιμωρησία των βιαιοπραγούντων αστυνομικών. Η αστυνομοκρατούμενη Αθήνα με 5.000 πάνοπλους στις επετείους του Πολυτεχνείου και της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου είναι η εικόνα του μέλλοντος που έχει στο μυαλό της η ακροδεξιά κυβέρνηση του Μητσοτάκη. Αύριο σίγουρα θα νομοθετήσει κάποιο άλλο ανελεύθερο μέτρο, αφού αισθάνεται παντοδύναμη, στηριζόμενη στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης που η ίδια επέβαλε λόγω της πανδημίας, καθώς επίσης στο μούδιασμα και στον φόβο που διαχέεται στην κοινωνία. Στο σχέδιό της έχει μια κοινωνία υποταγμένη και ελεγχόμενη. Κάθε Ακροδεξιά στο ίδιο πλαίσιο σκέφτεται, τις ίδιες αρχές και πρακτικές εφαρμόζει. Η άσχημη κατάσταση διαμορφώνεται αργά και σταθερά, βάσει σχεδίου. Εγγυώνται γι’ αυτό η ακροδεξιά ιδεολογία του αυταρχισμού και της βίας, επίσης τα ακροδεξιά πρόσωπα στην κυβέρνηση και στη ΝΔ: Γεωργιάδης, Βορίδης, Κεραμέως, Σαμαράς, Πλεύρης κ.ά., και η υποστήριξή της από όλα τα καθεστωτικά κανάλια, την πάντοτε ευνοούμενη και συγκυβερνώσα Εκκλησία, την εργοδοσία των επιχειρήσεων, τις Τράπεζες, την χρυσαυγίτικη στο μεγαλύτερο μέρος της Αστυνομία, την ελεγχόμενη Δικαστική εξουσία (ας σταματήσουμε επιτέλους να λέμε την τελευταία Δικαιοσύνη).
Απέναντι σε αυτήν την εφιαλτική συντονισμένη επίθεση της Ακροδεξιάς δεν υπάρχει καμία ουσιαστική αντίσταση. Δεν υπάρχει κοινωνικό ή πολιτικό κίνημα. Υπάρχουν όμως διάσπαρτες ομάδες που ασχολούνται με περιθωριακά, περιφερειακά ζητήματα. Κινήσεις που ασχολούνται με εκδηλώσεις για «εξωτερικά» ζητήματα (Ροζάβα, Ζαπατίστας), καθόλου όμως με τα εσωτερικά φλέγοντα ζητήματα. Υπάρχουν εγχειρήματα οικονομικά, κοινωνικά που καταγίνονται με την απομεγέθυνση, την οικολογία, την αυτοδιαχείριση, τα «κοινά», με αντικαπιταλιστικό και «μετακαπιταλιστικό» προσανατολισμό. Όλα αυτά χαρακτηρίζονται από οριζόντιες διαδικασίες και είναι σημαντικά, αλλά δεν αγγίζουν καθόλου το κεντρικό πολιτικό και θεσμικό ζήτημα, δηλαδή την εκ μέρους της κυβέρνησης σχεδιασμένη ύφανση ενός αντιδημοκρατικού ανελεύθερου πλαισίου που θα εμποδίζει οποιαδήποτε ελεύθερη δραστηριότητα και θα καταργεί ουσιαστικές πλευρές του δημοσίου χώρου.
Δημόσιος χώρος είναι ο κοινός χώρος, το πιο βασικό από τα «κοινά». Είναι ο κοινός χώρος, εντός του οποίου λαμβάνει νόημα οποιαδήποτε συζήτηση και προσπάθεια για τα «κοινά». Σε αυτόν τον κοινό χώρο ανήκουν και άλλα αγαθά, όπως λ.χ. η δημόσια υγεία, η οποία είναι στην ημερήσια διάταξη αυτήν την εποχή και κινδυνεύει από τους τραγελαφικούς χειρισμούς μιας ανίκανης και ανερμάτιστης κυβέρνησης. Αυτός ο κοινός χώρος απειλείται από τις ωμές και ανελεύθερες ενέργειες της ακροδεξιάς κυβέρνησης και πρέπει να αποκτήσει προτεραιότητα. Όσο σημαντικά κατά τα άλλα και να είναι τα διάφορα εγχειρήματα, όταν δεν ασχολούνται με το κύριο πολιτικό ζήτημα των δημοκρατικών ελευθεριών, με τον δημόσιο χώρο, παραμένουν αδύναμα και χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο. Δεν μπορούν να συγκροτήσουν πολιτική.
Πολιτική υπάρχει όταν ένα συλλογικό κίνημα από τα κάτω αντιστέκεται σε επιχειρούμενες από την εξουσία βασικές θεσμικές αλλαγές ή όταν επιχειρεί βασικές θεσμικές αλλαγές στον κεντρικό πολιτικό χώρο - χωρίς τα κόμματα, έξω από τα κόμματα. Η πολιτική είναι ο μόνος τρόπος που έχει η κοινωνία για να αλλάξει τα πράγματα. Με άλλα λόγια, σήμερα υπάρχει η ανάγκη για προτεραιότητα της πολιτικής, για την συγκρότηση πολιτικών κινήσεων με δημοκρατικές διαδικασίες και δημοκρατικό περιεχόμενο που θα συντονισθούν για την δημιουργία μιας κεντρικής πολιτικής παρέμβασης στον δημόσιο κοινό χώρο, ο οποίος κινδυνεύει να γίνει πλήρως ιδιωτικός, κυβερνητικός και κρατικός.
Γιώργος Ν. Οικονόμου
Διδάκτωρ Φιλοσοφίας, συγγραφέας
