Ο όγκος* του διεθνούς εμπορίου όπλων αυξάνεται σταθερά από το 2003. Το διάστημα 2014-18 ο όγκος ήταν 7,8% υψηλότερος από ό,τι το 2009-13 και 23% υψηλότερος από ό,τι το 2004-2008.
Σύμφωνα με έκθεση του SIPRI (Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης) που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες, για την τετραετία 2014-18 η Ελλάδα ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος πελάτης της Γερμανίας στην αγορά όπλων με 10% των συνολικών εξαγωγών της. Στην παγκόσμια κατάταξη των μεγαλύτερων εισαγωγέων όπλων η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η θέση, με τον μεγαλύτερο προμηθευτή της να είναι η Γερμανία με 67% των εισαγωγών, δεύτερο τις ΗΠΑ με 20% και τρίτο τη Γαλλία με 8,4%. Το 2,5% του ΑΕΠ της Ελλάδας πηγαίνει στις στρατιωτικές δαπάνες, σύμφωνα με στοιχεία για το 2017.
Οι πέντε μεγαλύτεροι εξαγωγείς το 2014-18 ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Κίνα. Συνολικά, αντιστοιχούν στο 75% του συνολικού όγκου των εξαγωγών όπλων για το 2014-18. Η ροή των όπλων αυξήθηκε στη Μέση Ανατολή μεταξύ των τετραετιών 2009-13 και 2014-18, ενώ παρατηρήθηκε μείωση των ροών προς όλες τις άλλες περιοχές.
Το χάσμα μεταξύ των ΗΠΑ και άλλων εξαγωγέων όπλων αυξάνεται
Οι αμερικανικές εξαγωγές όπλων αυξήθηκαν κατά 29% μεταξύ των ετών 2009-13 και 2014-18 και το μερίδιο των ΗΠΑ στις συνολικές παγκόσμιες εξαγωγές αυξήθηκε από 30% σε 36%. Οι αμερικανικές εξαγωγές όπλων ήταν κατά 75% υψηλότερες από εκείνες της Ρωσίας το 2014-18, ενώ ήταν μόνο 12% υψηλότερες κατά την περίοδο 2009-13. Περισσότερο από το ήμισυ (52%) των αμερικανικών εξαγωγών όπλων πήγαν στη Μέση Ανατολή το 2014-18.
«Οι ΗΠΑ έχουν εδραιώσει περαιτέρω τη θέση τους ως κορυφαίος προμηθευτής όπλων παγκοσμίως», λέει η Δρ. Aude Fleurant, Διευθύντρια του προγράμματος του SIPRI για τα όπλα και τις στρατιωτικές δαπάνες. «Οι ΗΠΑ εξήγαγαν όπλα σε τουλάχιστον 98 χώρες τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτές οι εξαγωγές περιλάμβαναν συχνά προηγμένα όπλα, όπως αεροσκάφη μάχης, μικρής εμβέλειας Κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους, καθώς και μεγάλο αριθμό κατευθυνόμενων βομβών».
Οι εξαγωγές όπλων από τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 17% μεταξύ 2009-2013 και 2014-18, ιδίως λόγω της μείωσης των εισαγωγών όπλων από την Ινδία και τη Βενεζουέλα, η οποία μείωσε τις εισαγωγές όπλων κατά 83%. Μεταξύ 2009-2013 και 2014-18 η Γαλλία αύξησε τις εξαγωγές όπλων κατά 43% και η Γερμανία κατά 13%. Οι συνολικές εξαγωγές όπλων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιστοιχούν στο 27% των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων για το 2014-18. Ένας μικρός αριθμός χωρών εκτός της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής είναι μεγάλοι εξαγωγείς όπλων.
Οι εισαγωγές όπλων στη Μέση Ανατολή σχεδόν διπλασιάστηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια
Οι εισαγωγές όπλων από τις χώρες της Μέσης Ανατολής αυξήθηκαν κατά 87% μεταξύ των ετών 2009-13 και 2014-18 και αντιπροσώπευαν το 35% των παγκόσμιων εισαγωγών όπλων το 2014-18. Η Σαουδική Αραβία έγινε ο μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων στον κόσμο το 2014-18, με αύξηση 192% σε σύγκριση με το 2009-13.
«Τα όπλα από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία είναι σε μεγάλη ζήτηση στην περιοχή του Κόλπου, όπου οι συγκρούσεις και οι εντάσεις είναι μεγάλες», λέει ο Pieter D. Wezeman, Ερευνητής του προγράμματος του SIPRI για τα όπλα και τις στρατιωτικές δαπάνες. «Η Ρωσία, η Γαλλία και η Γερμανία αύξησαν δραματικά τις πωλήσεις όπλων στην Αίγυπτο τα τελευταία πέντε χρόνια».
Στο παρακάτω βίντεο του Will Geary φαίνεται η ροή των εξαγωγών όπλων από το 1950 μέχρι και το 2017 των ΗΠΑ και της Ρωσίας με στοιχεία του SIPRI.
Arms Sales: USA vs Russia from Will Geary on Vimeo.
* Τα στοιχεία του SIPRI αντικατοπτρίζουν τον όγκο των παραδοτέων όπλων και όχι την οικονομική αξία των συμφωνιών.