Σκιαγράφηση του ψυχο-εγκληματικού προφίλ πατέρων που διαπράττουν ανθρωποκτονία των τέκνων τους...

 





Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς 52χρονος πατέρας στο νησί της Κέρκυρας φέρεται να διέπραξε την ειδεχθή ανθρωποκτονία της 29χρονης κόρης του, την οποία σύμφωνα με το αστυνομικό ρεπορτάζ φέρεται να χτύπησε με μεταλλικό αντικείμενο (σιδερόβεργα) στο κεφάλι-χτύπημα που επέφερε τον θανάσιμο τραυματισμό της- και στη συνέχεια να έθαψε κοντά στην οικία της. 

 
Να σημειωθεί ότι οι αστυνομικές έρευνες εντοπισμού της ξεκίνησαν μετά την ενημέρωση για την εξαφάνισή της από τον σύντροφό της, όταν η 29χρονη, που εργαζόταν σε κερκυραϊκή επιχείρηση, δεν πήγε στην εργασία της.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα,  το κίνητρο της ειδεχθούς ανθρωποκτονίας πηγάζει από το γεγονός ότι ο πατέρας δεν ενέκρινε τη σχέση της κόρης του με τον Αφγανό σύντροφό της. Ο πατέρας φέρεται να απαιτούσε από την κόρη του να χωρίσει και αυτό προκαλούσε έντονες προστριβές μεταξύ τους και συνεχείς διαπληκτισμούς.
Αξιοσημείωτο βέβαια είναι ότι το θύμα δεν ήταν ανήλικο, ούτε έκανε τα πρώτα του βήματα στην ενήλικη ζωή όπου η συναισθηματική εξάρτηση από την οικογένεια είναι ακόμα πιο έντονη, αλλά ήταν σε μια αρκετά ώριμη ηλικία ώστε να κάνει μόνο του επιλογές ζωής, τις οποίες όμως φέρεται να μη σεβάστηκε ο καθ’ ομολογίαν δράστης, στοιχείο που είναι σκόπιμο να αξιολογηθεί κατά τη σκιαγράφηση του εγκληματικού του προφίλ.
Η ερευνήτρια Lillian de Bortoli[1] του Πανεπιστημίου Swinburne της Αυστραλίας έχει προβεί σε μια ενδιαφέρουσα ομαδοποίηση τριών εγκληματικών τύπων-πατέρων που σκοτώνουν τα παιδιά τους. Επισημαίνω βέβαια ότι οι κατηγοριοποιήσεις δεν ακολουθούνται στην εγκληματολογική έρευνα κατά γράμμα, αλλά αποτελούν αφετηρία εξαγωγής συμπερασμάτων που μπορεί να έχουν μεγάλη εγκληματολογική αλλά και κοινωνική χρησιμότητα. Πρόκειται για τους εξής τύπους ανθρωποκτόνων:
De facto male: είναι ο πατριός ή σύντροφος που κατά κανόνα σκοτώνει ένα παιδί από την οικογένεια και έχει ιστορικό κακοποίησης του παιδιού. Οι ανθρωποκτονίες αυτού του τύπου έχουν  έντονο το στοιχείο της βίας και  ο δράστης συνήθως σκοτώνει με τα ίδια του τα χέρια. Συνήθεις μέθοδοι εγκληματικής του δράσης είναι βίαια χτυπήματα, ρίψη, ξυλοδαρμός, στραγγαλισμός.
Separated father: πρόκειται για τον πατέρα που βρίσκεται σε διάσταση και προβαίνει στην ανθρωποκτονία των ίδιων του των παιδιών. Αποξενωμένος από τη μητέρα των παιδιών, ο ανθρωποκτόνος αυτού του τύπου έχει ιστορικό κακοποίησης της συζύγου του ή των παιδιών του ή και των δύο.  Μάλιστα,  η κακοποιητική του συμπεριφορά επιφέρει συνήθως τον χωρισμό.  Κίνητρο εγκληματικής δράσης, σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι η επιθυμία εκδίκησης της εν διαστάσει συζύγου του.  Είναι, επίσης, σημαντικό να αναφέρουμε ότι διαπράττει το έγκλημα/τα εγκλήματά του σε περιόδους έντασης με την εν διαστάσει σύζυγο,  όπως για παράδειγμα όταν υπάρχει διαφωνία για την επιμέλεια των παιδιών ή άλλης ζωτικής σημασίας θέματα που αφορούν τα παιδιά. Σε αυτή την τυπολογία μπορούμε να εντάξουμε τον πατέρα-δράστη της απόπειρας ανθρωποκτονίας κατά της Ασπασίας Μπόγρη, στο Άργος το 2013, μια υπόθεση που μας έχει εκτενώς απασχολήσει σε ερευνητικό επίπεδο και στην αρθρογραφία μας.
Coupled father: πρόκειται για τον πατέρα που σκοτώνει το παιδί/τα παιδιά του ενώ είναι ακόμα παντρεμένος και η οικογένεια είναι ακόμα μαζί.  Έχει κατά κανόνα εγκληματικό ιστορικό.  Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σκοτώσει και άλλα μέλη της οικογένειάς του και όχι μόνο τα παιδιά του.  Πρόκειται για τον χαρακτηριζόμενο στην εγκληματολογική έρευνα “εξολοθρευτή της οικογένειάς του”/ family annihilator, το προφίλ του οποίου έχουμε αναλύσει στο pm με αφορμή την υπόθεση της τριπλής ανθρωποκτονίας από 47χρονο αρχιφύλακα -της συζύγου, της πεθεράς και της κόρης του, μόλις 4 ετών- τον Δεκέμβριο του 2017. Βλ. σχετικά το άρθρο με τίτλο Υπόθεση οικογενειοκτόνου και πορίσματα διεθνών ερευνών για τους «εξολοθρευτές οικογένειας» (family annihilators) 
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να υποκρύπτονται και προβλήματα ψυχικής υγείας, τα οποία αυξάνουν τα συναισθήματα οργής,  μισούς,  εκδικητικότητας, κ.ά. που αισθάνεται ο δράστης,  δεν αποτελούν όμως «δικαιολογία» για τις εγκληματικές ενέργειες, ούτε δίνουν το ακαταλόγιστο, εκτός εάν αποδειχθεί με εγκυρότητα από την επιστημονική κοινότητα,  στο δικαστήριο, ότι ο ανθρωποκτόνος ήταν στην πραγματικότητα ψυχοπαθής.  Σε κάθε περίπτωση, για να μην επεκταθούμε σε αυτό το «λεπτό» ζήτημα, τα δικαστήρια αποφαίνονται, βάσει και των επίσημων γνωματεύσεων, για το ακαταλόγιστο ή τον μειωμένο καταλογισμό των κατηγορουμένων και αυτό ας είναι θέμα επόμενου άρθρου μας.
Το γεγονός τώρα ότι στη συγκεκριμένη υπόθεση που εξετάζουμε το θύμα ήταν κόρη (νεαρή γυναίκα) και όχι γιος, διαδραματίζει θα έλεγα καθοριστικό ρόλο, καθώς δυστυχώς διαπιστώνουμε ότι τα κοινωνικά στερεότυπα εξακολουθούν να ταλανίζουν τις κοινωνίες μας και ιδίως την κλειστή τοπική κοινωνία, στοιχείο που επίσης πρέπει να μας απασχολήσει και να αναδείξουμε στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που υφίσταται ισχυρούς κλυδωνισμούς.
Συνοψίζοντας, ειδεχθή εγκλήματα που διαπράττονται από γονείς εις βάρος των παιδιών τους μας προβληματίζουν εντόνως και θα ήταν σκόπιμη, κατά την άποψή μου, η οργάνωση εκστρατειών ενημέρωσης,  ώστε παιδιά που αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά προβλήματα, έντονες διαμάχες και αδιέξοδες συγκρούσεις με τους γονείς τους, να  γνωρίζουν πού να απευθυνθούν και πώς να χειριστούν τόσο ακραίες καταστάσεις που δύναται να οδηγήσουν ακόμα και στο έγκλημα.
Τέλος, ένα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι σε όλες τις αντίστοιχες υποθέσεις εγκληματολογικού ενδιαφέροντος που έχουν δει το φως της δημοσιότητας καταγράφονται οριακές συμπεριφορές των δραστών πριν από τη διάπραξη του εγκλήματος, οι οποίες δεν έχουν αντιμετωπιστεί με τη βοήθεια κάποιου ειδικού. Επομένως, τα μέλη της οικογένειας που αποτελούν θύματα αυτών των ακραίων συμπεριφορών, θα ήταν ενδεχομένως σκόπιμο να απομακρυνθούν τελείως από αυτά τα νοσηρά περιβάλλοντα και να μην επιστρέψουν εάν το άτομο που υιοθετεί βίαιες συμπεριφορές δεν λάβει ειδική βοήθεια και στήριξη από την επιστημονική κοινότητα. Αυτό θα τόνιζα ότι είναι ένα κοινωνικό μήνυμα στο οποίο πρέπει να επιμείνουμε στα ΜΜΕ και παρά την πολυπλοκότητα αυτών των υποθέσεων να μη μείνουμε αδιάφορα ή απαθείς.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Τα στοιχεία της έρευνάς της Lillian de Bortoli αντλούνται από το άρθρο του
Dale Hartley Ph.D., MBA, με τίτλοThe 3 Types of Men Who Murder Their Children
“Stronger than lover’s love is lover’s hate.” —Euripides  https://www.psychologytoday.com/intl/blog/machiavellians-gulling-the-rubes/201808/the-3-types-men-who-murder-their-children Το άρθρο ανακτήθηκε στις 3-1-2019.
Φωτογραφία: Jen Light@flickr
Πηγή: