Ο πρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμού της ιταλικής Βουλής Μπόργκι δήλωσε την 1η Οκτωβρίου ότι «η Ιταλία έχει ανάγκη το δικό της νόμισμα». Προ 105 ετών ακόμη και το Άγιον Όρος διέθετε το ιδικόν του νόμισμα: Γρόσια που εκδίδοντο στις Καρυές, πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, γιατί τα τούρκικα γρόσια έχαναν συνεχώς αγοραστική δύναμη – καλήν ώρα όπως τώρα.
Σύμφωνα με τον ερευνητή κ. Διογένη Καραγιαννακίδη(*), το 1913 διεξάγονται «στις Καρυές ποικίλες τραπεζικές εργασίες, μεταξύ των οποίων πρωτευόντως με την εξαργύρωση συναλλάγματος, αφού εκείνη την εποχή κυκλοφορούν στο Άγιον Όρος νομίσματα κάθε λογής: Γρόσια Τουρκίας, μετζήτια, λίρες, φράγκα, ρούβλια, δραχμές…τοκομερίδια του Λαυρίου και γρόσια (του) Αγίου Όρους».
Μάλιστα, κατά τον ανωτέρω συγγραφέα-ερευνητή, τα αγιορείτικα γρόσια ευρίσκοντο εν ισοτιμία με το γαλλικό φράγκον 1 φράγκο προς 5,175 γρόσια Αγίου Όρους. Γράφει σχετικώς ο γέρων Ησύχιος, αντιπρόσωπος της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας στις Καρυές προς τους επιτρόπους του μοναστηριού: «την 10, 7/βρίου 1912 επί λεξει, στο υπ’ αριθμόν 122 ραβάσιον (= γραπτό μήνυμα παραπέμπον στο χρησιμοποιούμενον προς κρυφίαν συνεννόησιν ερωτευμένων, ήγουν ραβασάκι) χρεώσατε με τα εκ Κύμης συναλλάγματα των χιλίων φράγκων επί Γαλλίας εις γρόσια Αγίου Όρους 5.175 γρόσια».
Και αλλού: «Το σπύρτον προς ένα φράγκον είναι τιμή συμφέρουσα και πρέπει ν’ αποστείλητε να πάρητε κι άλλην ΜΠΟΜΠΑΝ»! (υπογράμμισή μου) […] Από τους μουστάφας (=σχοινοποιός τουρκιστί) δια την τρίχα έλαβον απέναντι 900 γρόσια και όταν επιστρέψω με υγείαν θα μου μετρήσουν το υπόλοιπον» αναφέρει ο μοναχός Ησύχιος. Εν ολίγοις, «μπίζινες με τη σέσουλα» τότε στο Άγιον Όρος, ως θα λέγαμε σήμερα.
Πώς, όμως, εξασφαλίζετο η σταθερά ισοτιμία του αγιορείτικου νομίσματος απέναντι στα ξένα συναλλάγματα; Σοφοί, όπως πάντοτε, οι Αγιορείτες μοναχοί συνέδεαν την ισοτιμία του κυκλοφορούντος χρήματος με τα δημόσια έσοδα του Αγίου Όρους. «Κεντρικό θέμα της εποχής –γράφει ο συγγραφέας κ. Καραγιαννακίδης- αποτελούν τα ταβήλια των μονών προς την Ιερά Κοινότητα» (ΣΣ: ταβήλιον, είδος κεφαλικού φόρου υπέρ της Κοινότητος).
«Οι σχετικές αναφορές στα ραβάσια είναι πυκνές, ιδίως όσον αφορά το πρόβλημα από την άρνηση διαφόρων εξαρτηματικών (ΣΣ: μη μοναχών) να πληρώσουν τα αναλογούντα σ’ αυτούς ταβήλια». Φοροδιαφυγή από την σκήτη Προδρόμου για την πληρωμή του φόρου και καθυστερήσεις για την καταβολή του. Γράφει σχετικώς ο Ησύχιος στο ραβάσιον 137/22.10.1912: «ανεξόφλητον (παραμένει) το ταβήλιον του Αυγούστου και πρέπει να εξοφληθή και αυτό διότι έχει μεγάλην ανάγκην το ταμείον από χρήματα».
Όπως τότε έτσι και σήμερα, παντού τα ίδια. Ήξευραν οι μοναχοί του Αγίου Όρους ότι εάν τα δημόσια έσοδα αυξάνοντο με τον ίδιο ρυθμό με τις χρηματικές ροές (=το κυκλοφορούν νόμισμα), ο κίνδυνος του πληθωρισμού εξαλείφετο και επήρχετο ισοζύγιο. Κάτι που ως φαίνεται δεν έμαθε ακόμη ο διοικητής της «ημετέρας» κεντρικής τραπέζης Μάριο Ντράγκι που έχει ανεβάσει την κυκλοφορία των ευρώ κατά δύο τρισεκατομμύρια με την ευρωπαϊκή οικονομία ελάχιστα αυξημένη. Οπότε μάλλον ο Μπόργκι έχει δίκιο αλλά για άλλους λόγους: Χάριν της ιταλικής οικονομικής αναπτύξεως.
(*) Βλ. σχ. «Ραβάσια Μεγίστης Λαύρας 1912-13. Η περίοδος της απελευθέρωσης του Αγίου Όρους και των ρωσικών διεκδικήσεων» Εκδόσεις Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας ,2018 σελ.148 , 10 ευρώ.
Πηγή: