Η Ανατολική Μεσόγειος επανέρχεται στο προσκήνιο με ένα από τους πιο αμφιλεγόμενα project των τελευταίων χρόνων: την ανάσταση του αγωγού EastMed.
Το Ισραήλ, σε συνεργασία με την Ελλάδα, επιχειρεί να δώσει νέα
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να επηρεάσει όχι μόνο τα γεωπολιτικά και ενεργειακά δεδομένα της περιοχής, αλλά και τις ισορροπίες ανάμεσα στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, ανοίγοντας ξανά έναν διάλογο γύρω από τις ενεργειακές συμμαχίες και τις στρατηγικές επιλογές της περιοχής.
Ειδικότερα, η ιδέα κατασκευής αγωγού του φυσικού αερίου EastMed που θα ξεκινά από τα κοιτάσματα του Ισραήλ προς την Ευρώπη επανήλθε στην ατζέντα, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ, Eli Cohen, στην εφημερίδα The Jerusalem Post την Πέμπτη 6/11, μετά από συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ.
«Υπάρχει πολύ σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη δυνατότητα κατασκευής ενός αγωγού φυσικού αερίου», ανέφερε ο Cohen στην Post.
«Πρόκειται για μια ιδέα που είχε συζητηθεί στο παρελθόν – και τώρα επανέρχεται στο τραπέζι.
Οι Αμερικανοί είναι πλέον πρόθυμοι να αναλάβουν σημαντικό ρόλο».
Η
προοπτική δημιουργίας ενός αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα
ισραηλινά κοιτάσματα μέσω Ελλάδας και Κύπρου έχει τεθεί αρκετές φορές τα
τελευταία χρόνια.
Συχνά εγκαταλείφθηκε λόγω του υψηλού κόστους ή των τεχνικών δυσκολιών.
Ωστόσο, ο Cohen εξήγησε ότι για την κυβέρνηση Trump η ενέργεια θεωρείται ζήτημα εθνικής ασφάλειας, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες υλοποίησης του έργου.
«Ο
στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας ενεργειακός διάδρομος που θα αποτελεί
εναλλακτική στη ρωσική ενεργειακή οδό και θα παρακάμπτει επίσης τους Houthis.
Για τους Ευρωπαίους, ο στόχος είναι φυσικά η μείωση των τιμών» πρόσθεσε.
Η
συνομιλία με τον υπουργό Cohen πραγματοποιήθηκε μετά τη συνάντησή του
με τον υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ Chris Wright, τον Έλληνα υπουργό
Ενέργειας Θεόδωρο Σκυλακάκη και τον Κύπριο υπουργό Ενέργειας Γιώργο
Παπαναστασίου. Στη σύνοδο συμμετείχε επίσης ο υπουργός Εσωτερικών των
ΗΠΑ Doug Burgum, στενός σύμμαχος του Trump.
Οι υπουργοί συζήτησαν την
προώθηση των περιφερειακών συμφερόντων, κοινά ενεργειακά έργα, τη
δημιουργία ενός διαδρόμου υποδομών από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη
μέσω του Κόλπου και του Ισραήλ, καθώς και την ανάπτυξη χερσαίων
συνδέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ευρώπης μέσω ηλεκτρικού καλωδίου και αγωγών
φυσικού αερίου, μεταξύ άλλων θεμάτων.
«Κάποιες» χώρες αποκλείστηκαν από το έργο
Δεν υποδέχθηκαν όλοι θετικά την πρωτοβουλία. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Recep Tayyip Erdoğan,
ο οποίος επιθυμεί να συμμετέχει σε οποιοδήποτε έργο αγωγού φυσικού
αερίου στη Μεσόγειο, αποκλείστηκε, καθώς το Ισραήλ, η Ελλάδα και η
Κύπρος δεν ενδιαφέρονται για τουρκική συμμετοχή.
«Ο πόλεμος στη Γάζα τελείωσε και ο στόχος τώρα είναι να επεκταθούν οι Συμφωνίες του Αβραάμ, οπότε αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα», δήλωσε ο Cohen στην Post.
«Υπάρχει
το σχέδιο του διαδρόμου υποδομών IMEC, που προτάθηκε τόσο από τις
κυβερνήσεις Biden όσο και Trump, το οποίο στοχεύει να συνδέσει την Ινδία
με την Ευρώπη.
Η βασική ιδέα είναι να μεταφέρονται πόροι από χώρες του Κόλπου όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προς την Ευρώπη — από εκεί όπου παράγεται η ενέργεια προς εκεί όπου υπάρχει ανάγκη».
Την
περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ ακύρωσε την
προγραμματισμένη επίσκεψή του στο Ισραήλ, επειδή ο Πρωθυπουργός
Netanyahu και ο υπουργός Cohen αρνήθηκαν να εγκρίνουν συμφωνία εξαγωγής
φυσικού αερίου στην Αίγυπτο ύψους 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Σύμφωνα
με τη συμφωνία, το Ισραήλ θα εξήγαγε συνολικά 130 δισεκατομμύρια κυβικά
μέτρα φυσικού αερίου από το κοίτασμα Leviathan στην Αίγυπτο έως το
2040.
«Οι Αμερικανοί ήθελαν να υπογράψουμε τη συμφωνία
εξαγωγής προς την Αίγυπτο, αλλά εμείς θέλαμε να διασφαλίσουμε τόσο τις
πτυχές της ασφάλειας όσο και τη δίκαιη τιμολόγηση.
Επιμείναμε να λάβουμε δίκαιη τιμή αγοράς για το φυσικό μας αέριο», εξήγησε ο Cohen.
Ισραηλινοί
αξιωματούχοι θέλουν επίσης να διασφαλίσουν ότι η Αίγυπτος τηρεί πλήρως
τις υποχρεώσεις της βάσει της ειρηνευτικής συμφωνίας, ειδικά εν μέσω
αναφορών για εκτεταμένες στρατιωτικές κατασκευές στο Σινά και φερόμενες
παραβιάσεις της εκεχειρίας από το Κάιρο.
«Αφού οι Αιγύπτιοι
κατάλαβαν την αποφασιστικότητά μας, είναι πλέον πολύ πρόθυμοι να
επιλυθεί το ζήτημα», δήλωσε ο Cohen. «Πιστεύω ότι θα βρεθεί λύση».
www.bankingnews.gr