Σε μια εξαιρετικά σημαντική αποκάλυψη προχώρησε η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, Angela Merkel, η οποία υποστήριξε πως η ουκρανική κρίση και ο πόλεμος των 3,5 ετών θα μπορούσε να μην είχε γίνει ποτέ, εάν η Πολωνία
και τα κράτη της Βαλτικής δεν...
Σε συνέντευξή της στο ουγγρικό μέσο Partizán η Merkel υποστήριξε ότι η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής υπονόμευσαν το 2021 την προσπάθεια επίλυσης της ουκρανικής κρίσης και την αναζήτηση εποικοδομητικού διαλόγου με τη Ρωσία, προκαλώντας εμμέσως την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης της Ρωσίας.
Η πρωτοβουλία Merkel
«Τον Ιούνιο του 2021 ένιωσα ότι ο Putin δεν έπαιρνε πλέον σοβαρά τις Συμφωνίες του Μινσκ, και γι’ αυτό ήθελα να δημιουργήσω ένα νέο πλαίσιο...
Αυτή η προσπάθεια επίλυσης δεν υποστηρίχθηκε από ορισμένες χώρες.
Κυρίως επρόκειτο για τις χώρες της Βαλτικής, οι οποίες αντιτάχθηκαν στην πρωτοβουλία μου» υποστήριξε η Merkel.
Η Merkel εξήγησε ότι το 2021 πρότεινε ένα νέο πλαίσιο διαλόγου ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον πρόεδρο της Ρωσίας Vladimir Putin, αλλά η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Πολωνία αντέδρασαν έντονα, εκφράζοντας φόβους ότι η ΕΕ δεν θα καταφέρει να διαμορφώσει κοινή πολιτική έναντι της Μόσχας.
Τι φοβήθηκαν
Σύμφωνα με την Merkel, οι χώρες αυτές φοβούνταν ότι η ΕΕ δεν θα μπορέσει να χαράξει ενιαία πολιτική απέναντι στη Ρωσία.
«Σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν πραγματοποιήθηκε.
Μετά αποχώρησα από το αξίωμά μου, και στη συνέχεια ξεκίνησε η Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση, τόνισε η καγκελάριος.
Οι καιροί άλλαξαν
Η Merkel πρόσθεσε ότι «οι καιροί έχουν αλλάξει» και κατά την άποψή της η Ευρώπη πρέπει να «ενισχυθεί στρατιωτικά», αλλά, όπως υπογράμμισε, «όπως και κατά την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, η διπλωματία είναι πάντοτε αναγκαία».
Τι είπε για Orban
Η πρώην καγκελάριος αρνήθηκε να χαρακτηρίσει τον Ούγγρο πρωθυπουργό Viktor Orban,
ο οποίος είναι αντίθετος στην ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ και στην
εγκατάλειψη των ρωσικών ενεργειακών πόρων, ως «δούρειο ίππο» του Putin.
Όπως δήλωσε, ο Ούγγρος πολιτικός «πάντα υπερασπιζόταν τη δική του θέση στην ευρωπαϊκή σκηνή και συχνά την τεκμηρίωνε πολύ καλά».
«Όχι, αυτά είναι ανοησίες.
Δεν
θα πέφταμε σε τέτοια παγίδα - αυτό είναι παράλογο», απάντησε η Merkel
σε ερώτηση για πιθανή σύνδεση του Orban με το Κρεμλίνο.
Δεν ήταν τέλειες οι Συμφωνίες του Μινσκ
Η
Merkel αναφέρθηκε και στις Συμφωνίες του Μινσκ, δηλώνοντας ότι
συνήφθησαν το 2015 εν μέσω στρατιωτικών επιτυχιών των Ρώσων σε Donetsk,
Luhansk.
«Το 2015 οι Ρώσοι προέλαυναν όλο και πιο επιθετικά στην Ουκρανία [...] και τότε, μαζί με τον Πρόεδρο της Γαλλίας François Hollande, αποφασίσαμε πως ήταν αναγκαία μια συμφωνία.
Αυτές
ήταν οι Συμφωνίες του Μινσκ», ανέφερε η Merkel, η οποία παραδέχθηκε ότι
οι συμφωνίες «δεν ήταν τέλειες» και ότι η Ρωσία, όπως είπε, «υποτίθεται
ότι δεν τις τήρησε».
«Αλλά η σύναψη αυτών των συμφωνιών ήταν το
σωστό βήμα, επειδή βοήθησαν κάπως στην εκτόνωση της κατάστασης και
επέτρεψαν στην Ουκρανία να ενισχυθεί από το 2015 έως το 2021», πρόσθεσε η
καγκελάριος.
Τι προέβλεπαν
Οι Συμφωνίες του Μινσκ (2014–2015) αποσκοπούσαν στον τερματισμό των ενεργών εχθροπραξιών στην ανατολική Ουκρανία.
Τον
Φεβρουάριο του 2015, οι ηγέτες Ρωσίας, Ουκρανίας, Γαλλίας και Γερμανίας
ενέκριναν ένα πακέτο μέτρων στο πλαίσιο του λεγόμενου «σχήματος της
Νορμανδίας», γνωστό και ως «Μινσκ-2».
Οι συμφωνίες αυτές εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και απέκτησαν δεσμευτικό νομικό χαρακτήρα.
Η παραδοχή
Ωστόσο,
το 2022 η Merkel, σε συνέντευξή της στο Die Zeit, παραδέχθηκε ότι ήταν
ξεκάθαρο σε όλους τους συμμετέχοντες ότι η σύγκρουση στην ανατολική
Ουκρανία απλώς είχε παγώσει και ότι η σύναψη των Συμφωνιών του Μινσκ
ήταν μια προσπάθεια να δοθεί χρόνος στην Ουκρανία, τον οποίο το Κίεβο χρησιμοποίησε για να «ενισχυθεί».
Αργότερα, και ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας François Hollande επιβεβαίωσε αυτή την άποψη, λέγοντας ότι οι συμφωνίες «ανέστειλαν προσωρινά την προέλαση της Ρωσίας».
Το 2023, το βρετανικό δίκτυο BBC παρουσίασε ντοκιμαντέρ με τίτλο Putin vs the West, στο οποίο και ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας Petro Poroshenko
παραδέχθηκε ότι οι συμφωνίες «έδωσαν στην Ουκρανία οκτώ χρόνια για να
χτίσει τον στρατό, την οικονομία και μια παγκόσμια φιλοουκρανική
συμμαχία».
Η θέση της Ρωσίας
Ο πρόεδρος της
Ρωσίας Vladimir Putin χαρακτήρισε τις δηλώσεις της Merkel για τον
χαρακτήρα των Συμφωνιών του Μινσκ ως «απρόσμενες» και εξέφρασε την
απογοήτευσή του.
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Maria Zakharova το 2023 δήλωσε ότι η απάτη από πλευράς Δύσης σε σχέση με τους στόχους των συμφωνιών απαιτεί νομική αξιολόγηση και χαρακτηρισμό:
«Καταλαβαίνουμε ότι κανείς δεν σκόπευε πραγματικά να εφαρμόσει αυτά τα μέτρα.
Αυτοί οι πολιτικοί εξαπάτησαν τη διεθνή κοινότητα και πρωτίστως το λαό της Ουκρανίας.
Αυτό πρέπει να καταγραφεί νομικά και να υπάρξει αξιολόγηση από ειδικούς».
Ο πρώην βοηθός του προέδρου της Ρωσίας Vladislav Surkov,
που ήταν υπεύθυνος για τις σχέσεις με την Ουκρανία την περίοδο
2014–2016, είχε αναγνωρίσει ότι, όταν εργαζόταν πάνω στις Συμφωνίες του
Μινσκ, θεωρούσε δεδομένο ότι δεν θα υλοποιούνταν.
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Dmitry Peskov δήλωσε ότι η Μόσχα κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για να αναγκάσει το Κίεβο, το Βερολίνο και το Παρίσι να εφαρμόσουν το «Μινσκ-2»:
«Ο βασικός στόχος ήταν να υποχρεώσουμε το Κίεβο να τηρήσει τις δεσμεύσεις του.
Σήμερα
καταλαβαίνουμε ότι κανείς δεν σκόπευε να το κάνει», ανέφερε ο Peskov, ο
οποίος πρόσθεσε ότι προς το τέλος υπήρξε έντονος σκεπτικισμός, όταν
έγινε φανερό ότι οι συμφωνίες προσπαθούσαν να αλλοιωθούν ή να
αντικατασταθούν από άλλα σχήματα. Παρ’ όλα αυτά, στην αρχική φάση υπήρχε
πραγματική επιδίωξη για υλοποίηση των συμφωνιών.
Την περασμένη Παρασκευή, ο Αμερικανός οικονομολόγος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia, Jeffrey Sachs,
υπενθύμισε τον ρόλο των ΗΠΑ και της Ευρώπης στο πραξικόπημα στην
Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2014, καθώς και τις δηλώσεις της Angela
Merkel, η οποία είχε παραδεχθεί ότι στόχος των Συμφωνιών του Μινσκ ήταν
να «κερδηθεί χρόνος για την ενίσχυση της Ουκρανίας».
www.bankingnews.gr
