Η Ινδία χτίζει αυτοκρατορικό διάδρομο με Ελλάδα και Κύπρο και αλλάζει τον πλανήτη...

 Η Ινδία προχωρά δυναμικά στη δημιουργία ενός στρατηγικού εμπορικού διαδρόμου με κέντρα την Ελλάδα και την Κύπρο, σε μια κίνηση που αναμένεται να αναδιαμορφώσει τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο και τον Ινδικό Ωκεανό.

Σύμφωνα με άρθρο του γνωστού γεωπολιτικού αναλυτή Michael Rubin στη Firstpost, το σχέδιο αυτό, γνωστό ως IMEEC, φέρνει τη χώρα της Ασίας στο επίκεντρο του παγκόσμιου εμπορίου του 21ου αιώνα, ενώ παράλληλα συνιστά σοκαριστική ήττα για τη στρατηγική επιρροή της Τουρκίας στην περιοχή.
Με τη συνεργασία της Ελλάδας και της Κύπρου, η Ινδία φαίνεται έτοιμη να αναλάβει ρόλο-κλειδί στην ανακατανομή των εμπορικών και γεωπολιτικών δρόμων.

To μεγαλύτερο επίτευγμα

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Rubin, το μεγαλύτερο επίτευγμα ήταν ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα της Συνόδου Κορυφής των G20 στο Νέο Δελχί το 2023.
Στις 10 Σεπτεμβρίου 2023, θυμίζει ο Rubin, η Ινδία, η Σαουδική Αραβία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν ένα Μνημόνιο Κατανόησης για την ίδρυση του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEEC).
Η ιδέα ήταν απλή και ταυτόχρονα σοφή: η Ινδία θα γίνει οικονομική υπερδύναμη του 21ου αιώνα.
Οι αγορές της δεν βρίσκονται μόνο προς τα ανατολικά, αλλά και προς τα δυτικά.
Η Ευρώπη, με τη σειρά της, αναζητά εμπορικές διαδρομές και ασφάλεια στις εφοδιαστικές αλυσίδες της.

Στον πυρήνα του σχεδίου IMEEC θα βρίσκεται ένα δίκτυο πλοίων και σιδηροδρόμων για τη μεταφορά εμπορευμάτων μέσω του βόρειου Ινδικού Ωκεανού προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με μεταφόρτωση στη Χάιφα και στη συνέχεια μέσω πλοίου ξανά στην Ανατολική Μεσόγειο προς την Ελλάδα και την Ιταλία και από εκεί στην ευρωπαϊκή αγορά.
Κεντρική ιδέα του σχεδίου είναι να επιτραπεί στην Ευρώπη να παρακάμψει όλους τους επιζήμιους παράγοντες: Ρωσία, Ιράν και Τουρκία.
Η επίθεση της Hamas στις 7 Οκτωβρίου 2023, ο πόλεμος Ισραήλ-Ιράν και η αταξία στο State Department και το National Security Council πάγωσαν το σχέδιο.
Ενώ η παγκόσμια προσοχή εστίασε στις επιθέσεις των Houthis στο Ισραήλ, η Ινδία υπέστη επίσης πλήγμα.
Οι Φρουροί της Επανάστασης στο Ιράν (IRGC) ελέγχουν και κερδίζουν σημαντικά από τη διακίνηση εμπορευμάτων σε όλη τη χώρα.

Επειδή ο IMEEC παρακάμπτει το Ιράν, κάποιοι αξιωματούχοι εντός της Ισλαμικής Δημοκρατίας ενθάρρυναν τους Houthis να επιτεθούν σε ινδικά πλοία, με στόχο την ανακατεύθυνση του εμπορίου προς τη Βόρεια Διαδρομή, μέσω Ιράν προς Ρωσία και Τουρκία.
Με την εκεχειρία Ισραήλ-Γάζας σε ισχύ, ο χρόνος είναι κατάλληλος για την ανανέωση του IMEEC.
Η πρώτη κυβέρνηση Trump οδήγησε στις Συμφωνίες του Αβραάμ, στο «3+1» και στο Eastern Mediterranean Gas Forum - όλα δείχνουν ότι αυτή η κυβέρνηση έχει όρεξη για μεγάλες νέες διπλωματικές πρωτοβουλίες.
Το IMEEC είναι έτοιμο να γίνει ένα σχέδιο που θα αφήσει κληρονομιά, στο οποίο ο Trump θα επενδύσει πλήρως, παρά τη δεύτερη θητεία του με κλίση προς το Πακιστάν.
Για να πετύχει όμως ο IMEEC, η Ινδία δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στον Trump, αλλά πρέπει να δράσει ενεργά για να δημιουργήσει τα θεμέλια.
Ο Trump μπορεί να διεκδικήσει τα εύσημα, αλλά οι διπλωμάτες και οι αναλυτές θα γνωρίζουν την αλήθεια.
Σύμφωνα με τον Rubin, η Ελλάδα και η Κύπρος προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στο IMEEC — και ίσως το πιο σημαντικό είναι η «μυική μνήμη» τους από προηγούμενες πρωτοβουλίες.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχουν συμμετάσχει σε τριμερείς και πολυμερείς μηχανισμούς που εμφανίστηκαν από το πουθενά και συνεχώς προχώρησαν.
Απλά: η Αθήνα και η Λευκωσία ξέρουν πώς να το κάνουν.
Η ικανότητα της Ελλάδας και της Κύπρου να λειτουργούν ως έντιμοι διαμεσολαβητές μεταξύ Βόρειας και Νότιας Παγκόσμιας Ζώνης ξεχωρίζει επίσης.
Είναι σταθεροί σύμμαχοι του Ισραήλ, αλλά διατηρούν στενές και μακροχρόνιες σχέσεις με αραβικά κράτη.
Και οι δύο έχουν σταθερούς δεσμούς με την Ινδία - η Κύπρος και η Ινδία ήταν βρετανικές αποικίες και αργότερα συνεργάστηκαν στο Κίνημα των Αδεσμεύτων.
Όπως επισημαίνει ο αναλυτής, «Μία από τις προτεραιότητες της Ελλάδας, παράλληλα, ήταν η αναβάθμιση των σχέσεων με την Ινδία.
Το 2023, ο Πρωθυπουργός Narendra Modi έγινε ο πρώτος Ινδός ηγέτης που επισκέφθηκε την Ελλάδα εδώ και 40 χρόνια, και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανταπόδωσε την επίσκεψη τον επόμενο χρόνο.
Ο Υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας πρότεινε πρόσφατα ένα τριμερές σχέδιο ναυτικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Ινδίας και Ηνωμένου Βασιλείου, που θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά το επιχειρησιακό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα, αν όχι και στον ευρύτερο Ινδικό Ωκεανό».
Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα για το IMEEC: και για την Ελλάδα και την Κύπρο να γίνουν τα ευρωπαϊκά του κέντρα.
Αν οι ιθύνονοντες νόες του IMEEC θέλουν πραγματικά αυτός ο εμπορικός διάδρομος να ανταγωνιστεί την Belt and Road Initiative, πρέπει να ανταποκριθούν στα ναυτικά πλεονεκτήματα που έχει δημιουργήσει η Κίνα την τελευταία δεκαετία.
Η Ελλάδα και η Κύπρος τα προσφέρουν. Η Ελλάδα διαθέτει τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο και η Κύπρος κατατάσσεται στο top 10.
Η εγγύτητα της Ελλάδας και της Κύπρου στη Διώρυγα του Σουέζ και στο Ισραήλ προσφέρει στα δύο κράτη πλεονέκτημα που δεν έχουν οι υπόλοιποι ευρωπαϊκοί συμμετέχοντες του IMEEC.

Υποδομές

Σύμφωνα με τον Rubin, η Ελλάδα φέρνει επίσης υποδομές στο τραπέζι. Η χώρα διαθέτει πολλά λιμάνια που μπορούν να λειτουργήσουν ως πύλη εισόδου στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η Θεσσαλονίκη είναι ιδανικά προσαρμοσμένη γι’ αυτόν τον σκοπό.
Η αξιοποίηση του λιμανιού του Πειραιά κοντά στην Αθήνα θα απαιτούσε την αφαίρεση του ελέγχου από τους Κινέζους — κάτι που η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιδιώκει να αντιμετωπίσει.
Το μέλος του IMEEC, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, από την άλλη, έχει αναβαθμίσει το Λιμάνι της Λεμεσού, ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Κύπρου.
Η Λευκωσία σύντομα θα κάνει διαγωνισμό για την αναβάθμιση του λιμανιού της Λάρνακας.
Με την εγκαθίδρυση του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου της Γάζας, η Κύπρος έχει ήδη επιδείξει το πλεονέκτημα της εγγύτητας, μόλις λίγων ωρών με πλοίο, προς το Ισραήλ, τον Λίβανο και τη Συρία.
Υπάρχουν επίσης θεσμικά πλεονεκτήματα στο να συνεργαστεί κανείς τώρα με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Ενώ η προσοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι συχνά αποσπασματική και εξαρτάται από το ποιος κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της, οι συνθήκες ευνοούν την πραγματική εστίαση στο IMEEC, καθώς η Κύπρος θα κατέχει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πρώτο εξάμηνο του 2026 και η Ελλάδα στο δεύτερο εξάμηνο του 2027.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι συνθήκες επίσης ευνοούν. Ως γερουσιαστής, ο σημερινός Υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio υπήρξε συν-συντάκτη του νόμου Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act του 2019, ο οποίος δημιούργησε το Κέντρο Ενέργειας Ανατολικής Μεσογείου και απαιτούσε αναφορές σχετικά με υποδομές ενέργειας, οι οποίες πλέον μπορούν να επεκταθούν για να προωθήσουν το IMEEC.
Ο νόμος East Med Gateway, που εκκρεμεί ενώπιον του Κογκρέσου, βασίζεται σε αυτόν και προσπαθεί να επαναπροσανατολίσει την προσοχή στο IMEEC• οι Ινδοί αξιωματούχοι θα πρέπει να ασκήσουν πίεση στο Κογκρέσο ώστε να το προτεραιοποιήσει μόλις τερματιστεί η διακοπή λειτουργίας της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Η στροφή του Trump προς το Πακιστάν έχει ενοχλήσει την Ινδία, αλλά η θητεία του Trump είναι περιορισμένη• η λογική πίσω από το IMEEC είναι γενεαλογική.
Όποια και αν είναι τα συναισθήματα του Νέου Δελχί απέναντι στην Ουάσιγκτον αυτή τη στιγμή, ο IMEEC είναι κρίσιμο για το εμπόριο και για τον περιορισμό της επιρροής και της δύναμης της Κίνας στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Ενώ η διάρκεια προσοχής στην Ουάσιγκτον είναι πάντα περιορισμένη και ο IMEEC κινδυνεύει να παραγκωνιστεί, όχι μόνο το Νέο Δελχί, αλλά και η Αθήνα και η Λευκωσία διαθέτουν την εστίαση για να το προωθήσουν.
Το μοναδικό που χρειάζεται είναι συντονισμένη και διαρκής επικοινωνία από το Νέο Δελχί για να δείξει ότι είναι ανοιχτό στο εμπόριο και ότι ο IMEEC είναι ο δρόμος για την προώθησή του, καταλήγει ο Rubin.

www.bankingnews.gr