Έμμεση προειδοποίηση προς την Ελλάδα απηύθυνε για άλλη μία φορά η Γερμανία,
στο πλαίσιο της συζήτησης για το ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE,
υπογραμμίζοντας την ανάγκη «στενής συνεργασίας» ανάμεσα στα κράτη-μέλη
του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης.
Το Βερολίνο αντιτίθεται στα σενάρια αποκλεισμού της Άγκυρας από τις ευρωπαϊκές αμυντικές πρωτοβουλίες, επιλέγοντας μια πιο «συμπεριληπτική» γραμμή, την ώρα που η Αθήνα επιχειρεί να ενισχύσει τη δική της θέση εντός των ευρωπαϊκών εξοπλιστικών προγραμμάτων.
Επίσκεψη Merz στην Άγκυρα
Ο Γερμανός Καγκελάριος Friedrich Merz αναμένεται να πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία στις 29 και 30 Οκτωβρίου, κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου Recep Tayyip Erdoğan.
Σύμφωνα
με τον Διευθυντή Επικοινωνίας της τουρκικής Προεδρίας, Burhanettin
Duran, στην ατζέντα των συνομιλιών περιλαμβάνονται οι διμερείς σχέσεις, η
ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προς την ΕΕ, καθώς και οι δυνατότητες
συνεργασίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού αμυντικού προγράμματος SAFE.
Γερμανικές
κυβερνητικές πηγές, ενόψει της επίσκεψης, ξεκαθάρισαν τη θέση του
Βερολίνου: «Η Γερμανία υποστηρίζει τη στενή συνεργασία μεταξύ των μελών
του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
Αυτό ισχύει και για το πρόγραμμα SAFE».
«Η Τουρκία είναι στρατηγικός μας εταίρος στο ΝΑΤΟ»
Πριν από την επίσκεψη Merz, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Johann Wadephul διαμήνυσε ότι η πώληση των Eurofighter Typhoon στην Τουρκία είναι προς το συμφέρον της Γερμανίας και της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
«Η Γερμανία και η Τουρκία αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στην ανάπτυξη της αμυντικής ικανότητας του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.
Είναι
προς το συμφέρον μας η Τουρκία να ενισχύσει την αποτρεπτική της δύναμη.
Μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα μέσω συνεργασίας», δήλωσε
χαρακτηριστικά.
Ο Wadephul επιβεβαίωσε ότι οι
διαπραγματεύσεις για την προμήθεια των Eurofighter βρίσκονται ακόμη σε
εξέλιξη. Το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε την έναρξη των
τεχνικών συνομιλιών, που περιλαμβάνουν τόσο την παράδοση των αεροσκαφών
όσο και την ενσωμάτωση τουρκικών πυρομαχικών στα συστήματά τους.
Ο Γερμανός υπουργός αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο της Τουρκίας στη διαμεσολάβηση για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα:
«Με
την απελευθέρωση των ομήρων και την επίτευξη της εκεχειρίας,
επετεύχθησαν όσα φάνταζαν αδύνατα πριν λίγες εβδομάδες. Η Τουρκία έχει
αναλάβει έναν ιστορικό ρόλο ως μεσολαβητής».
Παράλληλα, ο Wadephul
τόνισε τη σημασία των κοινωνικών δεσμών που ενώνουν τις δύο χώρες: «Δεν
έχουμε τόσο στενούς κοινωνικούς δεσμούς με καμία άλλη χώρα. Περισσότεροι
από τρία εκατομμύρια άνθρωποι στη Γερμανία έχουν ρίζες στην Τουρκία».
Το μήνυμα προς την Αθήνα
Η στάση του Βερολίνου εκλαμβάνεται ως έμμεσο μήνυμα προς την Ελλάδα, η οποία έχει εκφράσει επιφυλάξεις για τη συμμετοχή της Τουρκίας σε ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, ιδίως υπό το πρίσμα των διαρκών εντάσεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο, η Γερμανία δείχνει να προτάσσει τη διατήρηση ανοιχτών διαύλων με την Άγκυρα, θεωρώντας ότι ο αποκλεισμός της Τουρκίας θα υπονόμευε την ευρωπαϊκή αμυντική αρχιτεκτονική και την ενότητα της Συμμαχίας.
Σε
κάθε περίπτωση, η επίσκεψη του Friedrich Merz στην Άγκυρα αναμένεται να
καθορίσει, σε μεγάλο βαθμό, τον προσανατολισμό της γερμανικής πολιτικής
τόσο απέναντι στην Τουρκία όσο και στην ευρωπαϊκή συνεργασία στο πεδίο
της άμυνας, με την Ελλάδα να καθεύδει... όρθια.
Η Αθήνα δείχνει να παραμένει αμήχανη και αδρανής μπροστά σε αποφάσεις που πλήττουν άμεσα τα ελληνικά συμφέροντα.
Η
Γερμανία, με ξεκάθαρη στρατηγική, προτάσσει τη συνεργασία με την
Τουρκία στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE, αγνοώντας τις ανησυχίες
της Ελλάδας και ενισχύοντας τη θέση της Άγκυρας.
Εν τω μεταξύ, η
ελληνική πλευρά μοιάζει να «κοιμάται», αφήνοντας κρίσιμα ζητήματα
ασφάλειας και γεωπολιτικής να εξελίσσονται χωρίς ενεργό διάλογο ή
αντίδραση, με κίνδυνο να βρεθεί ξαφνικά εκτεθειμένη σε αποφάσεις που μπορεί να υπονομεύσουν τη θέση της στην περιοχή και στην Ευρώπη.
«Αγκάθι» η φυλάκιση İmamoğlu στην ατζέντα της επίσκεψης Merz στην Τουρκία
Πάντως, υπάρχουν και αγκάθια στις σχέσεις Τουρκίας - Γερμανίας.
Η συνεχιζόμενη φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Ekrem
İmamoğlu, αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα ευαίσθητα θέματα που θα
συζητηθούν κατά την επίσημη επίσκεψη του Γερμανού Καγκελάριου Friedrich Merz
στην Άγκυρα, σύμφωνα με δηλώσεις του ειδικού εξωτερικής πολιτικής του
SPD, Ralf Stegner. Ο Stegner τόνισε ότι πέρα από τα σημαντικά διμερή
ζητήματα, η κατάσταση της δημοκρατίας, τα ζητήματα κράτους δικαίου και
τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία πρέπει να τεθούν στο τραπέζι κατά
τη συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan.
Ο ηγέτης του SPD, Lars Klingbeil, είχε χαρακτηρίσει τη φυλάκιση İmamoğlu ως
«σοβαρή επίθεση» κατά της δημοκρατίας στην Τουρκία. Παράλληλα, προς το
παρόν δεν φαίνεται να υπάρχει πιθανότητα συνάντησης της γερμανικής
κυβέρνησης με εκπροσώπους της τουρκικής αντιπολίτευσης.
Ο
αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Steffen Meyer, δήλωσε πως το σχέδιο
επικεντρώνεται αποκλειστικά στις διμερείς συνομιλίες με τον Πρόεδρο
Erdoğan.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πολιτικών Επιστημών Berk
Esen από το πανεπιστήμιο Sabancı, «δεν αναμένονται αντικρουόμενες
δηλώσεις ή δημόσια κριτική από τον Merz σχετικά με τις ενέργειες της
Τουρκίας κατά της αντιπολίτευσης». Αντιθέτως, όπως σημειώνει, «δεν
αναμένονται σημαντικές αλλαγές στις διμερείς σχέσεις, ενώ η κριτική από
το SPD για την αυταρχική πολιτική της κυβέρνησης Erdoğan ενδέχεται να
μειωθεί, δεδομένου ότι δεν είναι πλέον ο μεγαλύτερος εταίρος στη
γερμανική κυβέρνηση συνασπισμού».
Η επίσκεψη αναμένεται να
περιλαμβάνει και τη συζήτηση για τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για τους
πρόσφυγες, όπου η Άγκυρα αναμένεται να επιδιώξει οικονομικές
παραχωρήσεις. Παράλληλα, ο πόλεμος στην Ουκρανία θα βρεθεί στην ημερήσια
διάταξη, καθώς η Τουρκία διατηρεί σχέσεις με Ρωσία και Ουκρανία και
έχει φιλοξενήσει διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών, χωρίς ωστόσο να
συμμετέχει σε κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Οι Γερμανοί αναλυτές
εκτιμούν ότι η συνάντηση μεταξύ Merz και Erdoğan δεν αναμένεται να δώσει
νέα ώθηση στις ειρηνευτικές προσπάθειες, ενώ ο ειδικός σε θέματα
εξωτερικής πολιτικής Barsin Ginatç τονίζει ότι «ο ρεαλισμός θα
υπερισχύσει της κριτικής».
Παρά τις ιστορικές εντάσεις, η
επίσκεψη φαίνεται να έχει ως κύριο στόχο τη διατήρηση σταθερών διμερών
σχέσεων, με τις ευρωπαϊκές αξίες να παραμένουν δευτερεύουσες σε σχέση με
τη ρεαλπολιτική, όπως σημειώνει ο Ginatç.
Πριν από περίπου μια δεκαετία, οι γελοιογραφίες του Προέδρου Recep Tayyip Erdoğan
κυριαρχούσαν στα δυτικοευρωπαϊκά μέσα, αντικατοπτρίζοντας τον
νεοοθωμανικό χαρακτήρα της πολιτικής του και τη διαφοροποίησή του από τη
Δύση.
www.bankingnews.gr
