Η Ινδία υπόσχεται να σβήσει το Πακιστάν από τον χάρτη...

 Η ένταση  μεταξύ των δύο χωρών και πυρηνικών δυνάμεων κορυφώθηκε μεταξύ 2 και 3 Οκτωβρίου 2025, όταν η ινδική στρατιωτική και πολιτική ηγεσία προέβη σε σπάνια συγχρονισμένες απειλητικές δηλώσεις κατά του Πακιστάν.

Ενώ η διεθνής κοινότητα συνδέει τις εντάσεις Ινδίας–Πακιστάν κυρίως με την αμφιλεγόμενη περιοχή του Κασμίρ, ένα παλαιότερο αλλά συχνά παραγνωρισμένο μέτωπο απειλεί να επανέλθει καταστροφικά στο προσκήνιο: το Sir Creek, ένα φαινομενικά ασήμαντο κομμάτι γης και νερού στο Rann of Kutch, όπου η διαμάχη παραμένει άλυτη εδώ και 78 χρόνια.
Σήμερα, όμως, αυτή η λωρίδα γης απειλεί να εξελιχθεί σε πυριτιδαποθήκη υψηλής στρατηγικής και οικονομικής σημασίας, με τις δηλώσεις-σοκ της ινδικής ηγεσίας να δημιουργούν σενάρια στρατιωτικής κλιμάκωσης που θυμίζουν τις πολεμικές δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Πού βρίσκεται το Sir Creek και γιατί έχει σημασία;

Το Sir Creek είναι μια 96 χιλιομέτρων παλιρροιακή εκβολή (tidal estuary) που χωρίζει το Γκουτζαράτ της Ινδίας από το Σιντ του Πακιστάν, κοντά στις ακτές της Αραβικής Θάλασσας. Αν και δεν διαθέτει σταθερό πληθυσμό, είναι εξαιρετικής σημασίας για τρεις λόγους:

1. ΑΟΖ και υδρογονάνθρακες: Η περιοχή επηρεάζει την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης  στη δυτική Ινδία και νοτιοανατολικό Πακιστάν. Μια μικρή μετακίνηση γραμμής θαλάσσιας οριοθέτησης μπορεί να σημαίνει απώλεια εκατοντάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων γεμάτων ενεργειακούς πόρους.

2. Ιστορική και στρατιωτική βαρύτητα: Η περιοχή έχει ήδη υπάρξει θέατρο συγκρούσεων το 1965, ενώ έχει στρατηγική σημασία λόγω της εγγύτητας στο λιμάνι του Καράτσι — οικονομική αρτηρία για το Πακιστάν.

3. Θαλάσσια διεκδίκηση και κυριαρχία: Ο έλεγχος του Sir Creek επηρεάζει τη θαλάσσια κυριαρχία και την πρόσβαση στο εμπόριο, την αλιεία και την έρευνα για πετρέλαιο.

Πολεμικές δηλώσεις από την Ινδία

Η ένταση κορυφώθηκε μεταξύ 2 και 3 Οκτωβρίου 2025, όταν η ινδική στρατιωτική και πολιτική ηγεσία προέβη σε σπάνια συγχρονισμένες απειλητικές δηλώσεις κατά του Πακιστάν:
• Υπουργός Άμυνας Ινδίας Rajnath Singh: «Αν το Πακιστάν επιχειρήσει κάτι στο Sir Creek, η απάντηση μας θα αλλάξει και την ιστορία και τη γεωγραφία του».
• Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ινδικού Στρατού, Στρατηγός Upendra Dwivedi: «Το Πακιστάν πρέπει να αποφασίσει αν θέλει να συνεχίσει να υφίσταται ως οντότητα στην ιστορία και τη γεωγραφία».
• Αρχηγός Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας, Amar Preet Singh: «Πρέπει να είμαστε έτοιμοι όχι μόνο για το παρόν, αλλά και για τους πολέμους του μέλλοντος».
Η έντονη αυτή ρητορική δεν είναι συνηθισμένη για τη στρατιωτική ηγεσία της Ινδίας, που παραδοσιακά υιοθετεί πιο συγκρατημένο τόνο.
Το γεγονός ότι και οι τρεις κορυφαίοι αξιωματούχοι μίλησαν μέσα σε 24 ώρες δείχνει ότι πιθανώς υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία από υπηρεσίες πληροφοριών για πιθανή πακιστανική κινητικότητα στην περιοχή.

Ιστορικό υπόβαθρο: Από τον Κολοσσιαίο Πόλεμο του 1965 μέχρι Σήμερα

Ο περισσότερος κόσμος θυμάται τον πόλεμο του 1965 για το Κασμίρ. Όμως η πρώτη πυριτιδαποθήκη του πολέμου ήταν το Rann of Kutch και όχι η κοιλάδα των Ιμαλάϊων.

• Απρίλιος 1965: Το Πακιστάν εκκίνησε το Operation Desert Hawk, καταλαμβάνοντας περίπου 5 μίλια ινδικού εδάφους στο Rann of Kutch.
• Ιούνιος 1965: Μεσολάβηση Βρετανίας οδηγεί σε κατάπαυση πυρός και προσφυγή σε διεθνή διαιτησία.
• 1968: Η διαιτητική απόφαση επέστρεψε το 90% του εδάφους στην Ινδία, αλλά έδωσε 350 τετρ. μίλια στο Πακιστάν, επισημοποιώντας την απώλεια ινδικού εδάφους για πρώτη και μοναδική φορά από το 1947.
• 1999: Το Ινδικό Πολεμικό Ναυτικό κατέρριψε πακιστανικό αεροσκάφος στην περιοχή.
• 2007 & 2012: Ανεπιτυχείς διαπραγματεύσεις για επίλυση.
Η υπόθεση Sir Creek, αν και επισκιάστηκε από τα γεγονότα του Κασμίρ και του Κάργκιλ, ποτέ δεν έκλεισε.
Και το γεγονός αυτό, όπως φαίνεται σήμερα, επιστρέφει επικίνδυνα στο προσκήνιο.


Που βασίζονται οι διεκδικήσεις των δύο πλευρών.

Το Πακιστάν βασίζεται στο Άρθρο 9 της βρετανικής απόφασης του 1914, που αναφέρει ότι η οριοθέτηση βρίσκεται στην ανατολική όχθη του Sir Creek, διεκδικώντας έτσι ολόκληρη τη λωρίδα.
Υποστηρίζει ότι ο Creek δεν είναι πλωτός, άρα δεν εφαρμόζεται η διεθνής αρχή Thalweg.
Από την πλευρά της η Ινδία επικαλείται Άρθρο 10 της ίδιας απόφασης, που δηλώνει ότι το Sir Creek είναι πλωτό τις περισσότερες εποχές.
Υιοθετεί το Thalweg Principle, το οποίο ορίζει τα σύνορα στο μέσο της πλωτής οδού.
Η Ινδία υποστηρίζει ότι η διάταξη πρέπει να γίνει βάσει του Διεθνούς Δικαίου Θαλάσσης, δηλαδή του UNCLOS, κάτι που δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στην πλωτότητα και την οικονομική εκμετάλλευση

Οικονομικά και γεωπολιτικά διακυβεύματα

Μια μικρή μετατόπιση στη θαλάσσια γραμμή μπορεί να μεταφέρει εκατοντάδες τετρ. μίλια ΑΟΖ από το ένα κράτος στο άλλο.
Οι εκβολές/υγρότοποι συχνά έχουν μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου — πιθανώς δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η περιοχή είναι πλούσια σε θαλάσσιους πόρους, σημαντικούς για την αλιεία των δύο κρατών.
Συνεπώς, η διαμάχη για το Sir Creek δεν είναι γεωγραφικό υπόλειμμα του παρελθόντος.
Είναι ενεργό γεωοικονομικό ναρκοπέδιο.

Πιθανά σενάρια εξέλιξης - Πού οδηγεί η κρίση;

1. Στρατιωτική σύγκρουση μικρής κλίμακας (Low-Intensity Conflict)
Αν υπάρξει παραβίαση status quo, πιθανές τοπικές μάχες ή ναυτικά επεισόδια δεν αποκλείονται.

2. Διαπραγματεύσεις υπό πίεση
Με την παρουσία διεθνούς ενδιαφέροντος (π.χ. ΗΠΑ, Κίνα, ΟΗΕ), οι δύο χώρες μπορεί να πιεστούν να επιστρέψουν στο τραπέζι με διαιτησία.

3. Πολιτική εσωτερική εργαλειοποίηση
Και τα δύο κράτη μπορεί να χρησιμοποιούν το Sir Creek για να ενισχύσουν εσωτερικά τη λαϊκή υποστήριξη, ιδιαίτερα ενόψει εκλογών ή εσωτερικής κρίσης.

4. Ναυτικό ψυχροπολεμικό σενάριο
Συνεχής ενίσχυση ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων στην Αραβική Θάλασσα, χωρίς θερμή σύγκρουση, αλλά με υψηλό κίνδυνο.

Μία μικρή ρωγμή με τεράστιες συνέπειες

Το Sir Creek είναι ένα παράδειγμα του πώς μια «ασήμαντη» λωρίδα γης και νερού μπορεί να μετατραπεί σε κομβικό σημείο διεθνούς στρατηγικής, οικονομικής και πολιτικής σημασίας.
Η σύγκρουση Ινδίας–Πακιστάν σε αυτό το σημείο δεν είναι απλώς πιθανή.
Είναι πιθανότερη από ποτέ λόγω της εμβάθυνσης στρατιωτικής παρουσίας και από τις δύο πλευρές, της ιστορικής αποτυχίας των διαπραγματεύσεων και της ολοένα και μεγαλύτερης σημασίας της ενεργειακής ασφάλειας στην παγκόσμια γεωπολιτική.
Εάν δεν υπάρξει επανέναρξη διαλόγου υπό ουσιαστικούς όρους, το Sir Creek ενδέχεται να εξελιχθεί στο νέο θερμό μέτωπο της Νότιας Ασίας.

Δύο χώρες με ελάχιστα κανάλια επικοινωνίας

Η Ινδία και το Πακιστάν δεν είναι απλώς δύο αντίπαλες χώρες με μακρά ιστορία συγκρούσεων—είναι δύο πυρηνικές δυνάμεις με ελάχιστα κανάλια επικοινωνίας και ακόμα λιγότερη εμπιστοσύνη μεταξύ τους.
Αυτή η πραγματικότητα μετατρέπει κάθε κλιμάκωση, όπως η σημερινή στο Kashmir σε δυνητικά υπαρξιακή απειλή για εκατομμύρια ζωές, όχι μόνο στις εμπλεκόμενες χώρες, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.
Αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους αναλυτές δεν είναι η ύπαρξη των πυρηνικών όπλων καθαυτή, αλλά η απουσία αποτελεσματικής αποτροπής.
Σε άλλες πυρηνικές διπολικές σχέσεις, όπως ΗΠΑ–Ρωσία ή ακόμα και ΗΠΑ–Κίνα, υπάρχουν μηχανισμοί ασφαλείας, «κόκκινες γραμμές» και συνεχής διπλωματικός διάλογος.
Αντιθέτως, Ινδία και Πακιστάν λειτουργούν συχνά με το ένστικτο και με βάση τις εσωτερικές πολιτικές πιέσεις.

Μπορεί να υπάρξει πόλεμος με 125 εκατομμύρια νεκρούς

Ο κίνδυνος χρήσης ατομικών όπλων –η Ινδία και το Πακιστάν διαθέτουν περίπου 150 πυρηνικές κεφαλές έκαστη– προκαλεί παγκόσμια ανησυχία.
Σύμφωνα με προσομοιώσεις του Πανεπιστημίου Princeton, μία τέτοια σύγκρουση θα μπορούσε να προκαλέσει τον θάνατο έως και 125 εκατομμυρίων ανθρώπων, καθώς και παγκόσμιες περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες, όπως πτώση θερμοκρασίας και λιμοί.
«Το σενάριο, σχεδιασμένο για το 2025, προβλέπει μια τρομοκρατική επίθεση εναντίον αξιωματούχων της Ινδικής κυβέρνησης με μεγάλο αριθμό θυμάτων, η οποία θα οδηγήσει σε μια σύγκρουση μεγάλης κλίμακας», αναφέρει η μελέτη του διάσημου Πανεπιστημίου.
Εάν η Ινδία και το Πακιστάν χρησιμοποιήσουν και τις 300 πυρηνικές κεφαλές, θα μπορούσαν να πεθάνουν από 50 έως 125 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ταυτόχρονα, οι περιβαλλοντικές συνέπειες θα γίνουν αισθητές από ολόκληρο τον κόσμο.
Η παγκόσμια θερμοκρασία επιφάνειας μπορεί να μειωθεί κατά 2°-5°C και οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν κατά 15-30%.
Αυτό θα επηρεάσει άμεσα την αγροτική παραγωγικότητα και μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμια πείνα», επισημαίνει στην προσομοίωσή του το πανεπιστήμιο Princeton.

www.bankingnews.gr