Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε την Πέμπτη, 11 Σεπτεμβρίου, το ενδιαφέρον της Τουρκίας για συμμετοχή στο πρόγραμμα SAFE, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Τομάς Ρενιέ, απαντώντας σε
ερώτημα του Euronews, επιβεβαίωσε την παραλαβή επίσημου αιτήματος από την Άγκυρα.Παράλληλα, αίτημα συμμετοχής στο ίδιο πρόγραμμα έχει υποβάλει και η Νότια Κορέα.
«Επιβεβαιώνω ότι λάβαμε επίσημο αίτημα από την Τουρκία», δήλωσε ο Τομάς Ρενιέ.
Επικαλούμενος λόγους εμπιστευτικότητας, ο εκπρόσωπος απέφυγε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το αίτημα της Τουρκίας, περιοριζόμενος σε γενικές αναφορές για την τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων με τρίτες χώρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Καθημερινή, το αίτημα της Τουρκίας κατατέθηκε στην Επιτροπή τον Ιούνιο.
Η Επιτροπή καλείται πλέον να εξετάσει το αίτημα, σε ένα απαραίτητο βήμα πριν από την πρόταση για έναρξη επίσημων διαπραγματεύσεων.
Απαντώντας σε ερώτηση του Euronews για τις δικλείδες ασφαλείας της ΕΕ απέναντι σε χώρες που ενδέχεται να απειλούν κράτη-μέλη, ο Τομάς Ρενιέ δήλωσε:
«Αυτό που μπορώ να σας πω για να σας καθησυχάσω, εσάς και όλους τους πολίτες και τα κράτη μέλη, είναι ότι εμείς φυσικά δεν ήρθαμε με έναν τέτοιο κανονισμό ξαφνικά.
»Φυσικά και έχουμε δικλείδες ασφαλείας».
Ο εκπρόσωπος δεν επιβεβαίωσε ρητά ότι οι δικλείδες αυτές αφορούν ειδικά την Τουρκία, σημειώνοντας:
«Γενικά μιλώντας, έχουμε δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των συμφερόντων των κρατών μελών μας, της βιομηχανίας μας.
»Αυτό αναφέρεται στο Άρθρο 16 του κανονισμού ασφαλείας που λέει τι γίνεται αν μια τρίτη χώρα παραβιάζει με κάποιο τρόπο τα συμφέροντα, τα συμφέροντα ασφαλείας ενός από τα κράτη μέλη μας ή της ΕΕ στο σύνολό της, θα έχουμε τη δυνατότητα να την αποκλείσουμε από τη συμμετοχή στο μέσο ασφαλείας μας».
Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της ΔΕΘ, τόνισε ότι η Ελλάδα θα εμποδίσει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE, εφόσον η Άγκυρα δεν αποσύρει το casus belli και δεν εγκαταλείψει την αναθεωρητική της στάση, ασκώντας το δικαίωμα βέτο που διαθέτει.
Σύμφωνα με το euractiv.com, η συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE ενδέχεται να συναντήσει αντίσταση από την Ελλάδα και την Κύπρο, λόγω των μακροχρόνιων διαφορών που ξεκινούν από την τουρκική εισβολή στη βόρεια Κύπρο τη δεκαετία του 1970.
«Οι Έλληνες αξιωματούχοι έχουν ήδη εκφράσει την αντίθεσή τους στην ένταξη της Τουρκίας και των εταιρειών της στο πρόγραμμα.
»Και ενώ οι αποφάσεις για την άμυνα μπορούν να λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία, στην πράξη οι πρωτεύουσες της ΕΕ συνήθως επιδιώκουν συναίνεση, γεγονός που καθιστά την έγκριση της Άγκυρας ιδιαίτερα δύσκολη», επισημαίνει το euractiv.
Αντιθέτως, το αίτημα της Νότιας Κορέας φαίνεται να απολαμβάνει ευνοϊκότερης υποδοχής, καθώς η Σεούλ έχει αναδειχθεί σε σημαντικό προμηθευτή για την ευρωπαϊκή επανεξοπλιστική προσπάθεια, ιδιαίτερα στην Πολωνία.
Το πρόγραμμα SAFE, με προϋπολογισμό 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, δημιουργήθηκε από την ΕΕ για την υποστήριξη των κρατών-μελών στην προμήθεια όπλων, με ανώτατο όριο 35% της αξίας των συμβάσεων για ξένους προμηθευτές.
Κάθε τρίτη χώρα που επιθυμεί πρόσβαση οφείλει να υπογράψει ειδική συμφωνία με τις Βρυξέλλες, η οποία καθορίζει τους όρους, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής συνεισφοράς.
Παράλληλα, τα κράτη-μέλη της ΕΕ εξετάζουν τη δυνατότητα έναρξης διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά, ώστε οι εταιρείες τους να επωφεληθούν από τις συμφωνίες προμηθειών.
