Η επίθεση εναντίον μίας κεντρικής τράπεζας
και η απροκάλυπτη μετατροπή του δολαρίου σε όπλο πυροδότησε μία αργή
φυγή επενδυτών. Μιλάμε για αποδολαριοποίηση από την στιγμή που
οποιαδήποτε φίλη ή αντίπαλη κυβέρνηση των ΗΠΑ ανησυχεί πως
Στα τέλη Φεβρουαρίου δε η διεθνής τιμή διασπά τελικά ανοδικά και το φράγμα των 2.100 ανά ουγγιά. Η Citygroup προβλέπει τιμές 3.000 σε ορίζοντα δωδεκαμήνου έως δεκαοκταμήνου, παραθέτοντας τρείς πιθανούς καταλυτικούς παράγοντες που επηρεάζουν την τιμή του πολύτιμου μετάλλου.
00:00
/
00:00
Ο πρώτος αφορά τις μαζικές αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο, ο δεύτερος τον διεθνή στασιμοπληθωρισμό και ο τρίτος μία ενδεχόμενη σοβαρή παγκόσμια ύφεση, που θα αυξήσει κατά 50% τις τιμές. Αντίστοιχα η Bank of America εκτιμά τιμές της τάξης των 2.700 έως τα τέλη του 2024 και η Goldman Sachs ανάλογες της τάξης των 3.000 δολ. στην θερινή περίοδο του 2025. Όλες οι προβλέψεις διαψεύσθηκαν παταγωδώς, με την τιμή του χρυσού να αυξάνεται κατά 40% κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2025. Μία νέα σειρά εκτιμήσεων που δημοσιεύονται στη Wall Street Journal υπολογίζει περαιτέρω άνοδο τιμής στα 3.800 έως τα τέλη του έτους Η δε Goldman Sachs προβλέπει 4.000.
Τα μεταλλεία χρυσού
Στην τρέχουσα περίοδο που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα ρευστές συνθήκες, προβάλλει το πρόβλημα πως όλα τα επενδυτικά στοιχεία στις αγορές εκδίδονται από τις κυβερνήσεις, χωρίς πραγματικές υποκείμενες αξίες και επηρεάζονται από πολιτικές μεταβολές. Αντίθετα, ο χρυσός έχει υποκείμενη πραγματική αξία και επιπλέον η προσφορά περιορίζεται από καθαρά φυσικές παραμέτρους, δεδομένο που πιθανότατα τον αναδεικνύει σε καταφύγιο ασφαλείας, ενώ δεν επηρεάζεται από κανέναν απολύτως πολιτικό κίνδυνο.
Μάλιστα σε σχέση με τους τίτλους του δημοσίου και τα νομίσματα, το πολύτιμο μέταλλο δεν μεταφέρει τους κινδύνους του εκδότη τίτλων ή νομισμάτων και δεν απαιτεί εξάρτηση από κάποια κυβέρνηση ή κάποιον ιδιωτικό φορέα για να ανταποκριθεί με αξιοπιστία στις υποχρεώσεις του.
Αν και η προσοχή των χρηματιστηριακών αγορών στρέφεται στην πληροφορική και στην ΑΙ (Τεχνητή Νοημοσύνη), στο περιθώριο εξελίσσεται μία άλλη άνοδος τιμών, που αφορά τον κλάδο των μεταλλείων χρυσού, έναντι των άλλων κλάδων του βασικού δείκτη S&P 500. Μετά από μία δεκαετία και πλέον αναιμικών αποδόσεων, ο κλάδος εκρήγνυται, με την μεγαλύτερη εταιρεία επενδύσεων χαρτοφυλακίου (ETF), που επενδύει αποκλειστικά σε μεταλλεία χρυσού (κωδικός GDX) να εμφανίζει άνοδο της μετοχής της κατά 63%.
Το πρώτο εννεάμηνο του 2025 σηματοδοτεί την αφετηρία ενός ανοδικού κύκλου του κλάδου των μεταλλείων χρυσού, αν και με χρονική υστέρηση τριών και πλέον ετών, από την στιγμή που ο αντίστοιχος του χρυσού εγκαινιάζεται τον Απρίλιο του 2022, κυρίως λόγω των μαζικών αγορών των κεντρικών τραπεζών. Τεχνικά, ο τρίτος ανοδικός κύκλος έχει την αφετηρία του στον Δεκέμβριο 2015, αλλά έως τότε οι αποδόσεις ακολουθούν τις ανάλογες των προστατευόμενων από τον πληθωρισμό δεκαετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου, από τις οποίες αποσυνδέονται τον Απρίλιο 2022.
Από το 2015 η ζήτηση αυξάνεται δραστικά, αλλά η παραγωγή χρυσού παραμένει στάσιμη. Η ισχυρή ζήτηση σε συνδυασμό με την στασιμότητα των εξορύξεων συντήρησε την ανοδική τάση. Ουσιαστικά τα τρέχοντα επίπεδα τιμών του πολύτιμου μετάλλου αποτελούν την βάση της περαιτέρω ανόδου. Η αγορά αντιλαμβάνεται έστω και με χρονική υστέρηση, πως η άνοδος των τιμών του χρυσού, συνεπάγεται τεράστια κέρδη για τα μεταλλεία, με ανάλογα και για το αντίστοιχα του αργύρου, που επιπλέον αποτελεί βιομηχανικό πλέον μέταλλο, απαραίτητο και στους ηλιακούς συλλέκτες.
Η σχέση των τιμών
Η σχέση μεταξύ των τιμών των δύο πολύτιμων μετάλλων, καταγράφεται συνεχώς από τους ανθρώπους, τουλάχιστον από το 3200 π.Χ., στοιχειοθετώντας την σημασία της στο εμπόριο και στις συναλλαγές. Από το 125:1 της περιόδου της υγειονομικής κρίσης του 2020, υποχωρεί στα τέλη του 2024 στο 85:1, αν και εκτιμάται περαιτέρω υποχώρηση από την στιγμή που ο ανοδικός κύκλος των τιμών του αργύρου εμφανίζει επίσης χρονική υστέρηση.
Κατά τα φαινόμενα οι επενδυτές αρχίζουν να προσέχουν την πορεία των τιμών των πολύτιμων μετάλλων, δεδομένο που πρόκειται να προκαλέσει ανοδικές πιέσεις στην ζήτηση και συνεπακόλουθα στις αξίες. Στο συγκεκριμένο περιβάλλον, οι αποτιμήσεις των μεταλλείων εξακολουθούν να διατηρούνται χαμηλά και τα θεμελιώδη μεγέθη των ορυχείων θα βελτιώνονται, όσον οι τιμές θα αναρριχώνται σε υψηλότερα επίπεδα.
Αντιπαραβολή αποδόσεων της μετοχής της ναυαρχίδας της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) NVDA και της μετοχής των μεταλλείων. Επάνω αποδόσεις της εταιρείας επενδύσεων χαρτοφυλακίου μεταλλείων χρυσού VanEck Gold Miners ETF (κωδικός GDX) και της NVDA και κάτω ανάλογες της εταιρείας επενδύσεων μεταλλείων αργύρου Global X Silver Miners ETF (κωδικός SIL) και της NVDA.
Η στροφή προς τις αμυντικές επενδύσεις σε συνδυασμό με την διακράτηση μετρητών, πρόκειται να σηματοδοτήσει όχι μόνον την αύξηση του ενδιαφέροντος της αγοράς, αλλά και ρευστοποιήσεις άλλων επιθετικών και κατά πάσα πιθανότητα θα πληγεί πρώτος ο απίστευτα υπερτιμημένος κλάδος της πληροφορικής. Οι τελευταίες μετρήσεις στης Αμερικανικής Στατιστικής Υπηρεσίας, μετά και από την αντικατάσταση της επιτρόπου και διευθύντριας Erika Lee McEntarfer από τον πρόεδρο Τραμπ, με τον διορισμό του οικονομολόγου Erwin John Antoni III στην θέση της, αποκαλύπτουν μία τραγική εικόνα και μία ιδιαίτερα ανησυχητική τάση.
Η αγορά εργασίας
Η τελευταία αναθεώρηση πιστοποιεί μία συρρίκνωση, με αναλόγου μεγέθους μόνον του 2009, όταν η αγορά δέχεται το συντριπτικό πλήγμα της μεγάλης και καταστροφικής χρηματοοικονομικής κρίσης. Αποκαλύπτει πάντως επίσης ότι οι χιλιάδες θέσεις που ανακοινώνονται περιοδικά επί κυβέρνησης Μπάιντεν, αποτελούσαν απλώς έναν αντικατοπτρισμό, με κύριο στόχο την υποστήριξη της Wall Street και της πολιτικής των υψηλών επιτοκίων της FED (Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα).
Η ιστορική αναθεώρηση δημιουργεί όμως και το κατάλληλο περιβάλλον για μειώσεις επιτοκίων, με την πρώτη να προεξοφλείται και να επιβεβαιώνεται (25 μονάδες βάσης) με την τρέχουσα άνοδο των τιμών του χρυσού σε υψηλότερα επίπεδα. Μέχρι τούδε η FED προσποιείται πως τηρεί υπεύθυνη στάση, διατηρώντας τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα και υιοθετώντας τα μεγέθη της δημιουργικής στατιστικής της αρμόδιας υπηρεσίας. Όμως, η συγκεκριμένη περίοδος εφησυχασμού τερματίζεται και η μείωση των επιτοκίων συνεπάγεται υποχώρηση της ισοτιμίας του δολαρίου και άνοδο τιμών στα πολύτιμα μέταλλα.
Το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας (Bureau of Labour Statistics) στην τελευταία του αναφορά καταγράφει για τον Αύγουστο μόνον 22.000 νέες θέσεις εργασίας, διαψεύδοντας κατάφωρα τις προσδοκίες της Wall Street για 75.000 νέες θέσεις. Αναμφίβολα πρόκειται για πρώτου μεγέθους αστοχία, επιβεβαιώνοντας τις υποψίες αρκετών αναλυτών, που –παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν– εκτιμούσαν πως η αγορά εργασίας οδηγείται σε κατάρρευση. Δυστυχώς η πραγματικότητα αποδεικνύεται ακόμα χειρότερη, σε σχέση με τις επίσημες ανακοινώσεις, εάν αγνοηθούν τα τεχνάσματα που μεταχειρίζεται το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας για να εξωραΐσει τα δεδομένα που παρουσιάζει.
Εξωραϊσμός με τεχνάσματα
Δύο από τα σημαντικότερα αφορούν την αξιοποίηση των εποχικών αναπροσαρμογών και του απογραφικού αλγορίθμου Γεννήσεων προς Θανάτους, με σκοπό να εξωραΐζονται τα δεδομένα, ή να συνάδουν περισσότερο με τις μηνιαίες μεταβολές, από την στιγμή που η οικονομία δεν αυξάνει ή μειώνει τις θέσεις με τις ίδιες συνθήκες. Αποτελεί ζωτικό σημείο το γεγονός ότι οι “θέσεις” προκύπτουν με βάση υπολογισμούς της κυβέρνησης και δεν ανακλούν την πραγματικότητα, ενώ στην περίπτωση των αριθμών του Αυγούστου, επιχειρείται με τα τεχνάσματα να συγκαλυφθεί η εξαιρετικά άσχημη εικόνα της αγοράς εργασίας.
Τον Αύγουστο του 2024 οι εποχικές αναπροσαρμογές προσθέτουν 4.000 θέσεις εργασίας, αλλά για κάποιο άγνωστο λόγο τον Αύγουστο του 2025 προσθέτουν 130.000! Τα δύο μεγέθη εμφανίζουν μία διαφορά της τάξης των 126.000, αλλά εάν αγνοηθεί το τέχνασμα τότε η αγορά εργασίας σημειώνει απώλειες 104.000 θέσεων. Το τέχνασμα του απογραφικού αλγορίθμου “Γεννήσεων προς Θανάτους” συνιστά το δεύτερο που ωραιοποιεί τα δεδομένα και στην περίπτωσή του ο σκοπός της αναπροσαρμογής εστιάζεται στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις δεν ιδρύονται ή πτωχεύουν με τον ίδιο ρυθμό κατά την διάρκεια του έτους. Ο απογραφικός αλγόριθμος προσθέτει τον Αύγουστο του 2025 περισσότερες θέσεις σε σχέση με τον Αύγουστο του 2024, αλλά πρόκειται ουσιαστικά για πλασματικές “θέσεις”. Αγνοώντας, όμως, τα τεχνάσματα, η αγορά εργασίας στις ΗΠΑ συρρικνώνεται κατά 124.000 τον Αύγουστο του 2025.
Η πραγματικά άσχημη εικόνα της οικονομίας και η υφεσιακή της τάση ανακλάται στο περιθωριοποιημένο, αλλά αξιόπιστο μέγεθος των ανθρώπων που παραμένουν άνεργοι για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών. Το μέγεθος ανακλά τις δυσχέρειες ενός ανέργου να προσληφθεί μετά από έξι και πλέον μήνες από την απώλεια της προηγούμενης εργασίας του, οπότε προδίδει το εάν και κατά πόσον η οικονομία παραμένει εύρωστη και στιβαρή.
Όμως, η περιθωριοποίηση των ανέργων και το γεγονός ότι σχεδόν κανείς δεν τους δίδει σημασία, επιτρέπει να μην ασκούνται πολιτικές πιέσεις, χάρη και στην υπερπροβαλλόμενη χρήση των τεχνασμάτων που προσφέρουν μία ρόδινη εικόνα της κατάστασης. Οι άνθρωποι που παραμένουν άνεργοι για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών στις ΗΠΑ ανέρχονται πλέον σε 1.900.000, μέγεθος που αποτελεί το μεγαλύτερο της τελευταίας τετραετίας. Εάν συνεκτιμηθεί σε συνδυασμό με τον συνολικό αριθμό των ανέργων, τότε πιστοποιεί πως το 25% των ανέργων δεν έχουν προσληφθεί σε κάποια θέση για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών.
