Με
την κατάργηση των μετρητών, η διαφθορά, το εμπόριο ναρκωτικών και άλλες
μορφές ανομίας θα ασφυκτιούν και θα βρεθούμε σε έναν θαυμαστό νέο
κόσμο. Φαίνεται ότι όλοι θα έπρεπε να ονειρευόμαστε αυτό το λαμπρό
μέλλον να έρχεται το συντομότερο
Οδεύουμε προς έναν κόσμο όπου τα μετρητά θα εξαφανιστούν εντελώς.
Η ιδέα της μετάβασης σε αγορές χωρίς μετρητά φαίνεται πολύ ελκυστική.
Η πλήρης μετάβαση στις ψηφιακές πληρωμές καθιστά όλες τις οικονομικές δραστηριότητες διαφανείς—τέλος στο ευχάριστο θρόισμα στα ‘φακελάκια’ που περνούν από χέρι σε χέρι. Όλες οι συναλλαγές μπορούν πάντα να παρακολουθούνται και να επαληθεύονται.
Αυτό θα κάνει τη ζωή πολύ πιο δύσκολη για κάθε είδους εγκληματίες. Φυσικά, θα προσπαθήσουν να βρουν νέους τρόπους για να εξαπατήσουν το σύστημα.
Αλλά οι τεράστιες βαλίτσες με μετρητά που αργότερα θα βρεθούν κατά τη διάρκεια ερευνών σε διεφθαρμένους αξιωματούχους θα χάσουν κάθε νόημα.
Οι δωροδοκίες, οι οποίες προηγουμένως πληρώνονταν εύκολα σε φακέλους, θα καταστούν πλέον αδύνατες. Η οικονομική ζωή όλων θα γίνει τόσο διαφανής για το κράτος που η λήψη (και η δαπάνη) εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες θα γίνει εξαιρετικά δύσκολη.
Η ειλικρίνεια (ή η ανεντιμότητα) οποιουδήποτε ατόμου σε θέση ευάλωτη στη διαφθορά μπορεί να προσδιοριστεί με μερικά κλικ.
Οι βαρόνοι των ναρκωτικών, σφίγγοντας τα δόντια τους από απογοήτευση, θα αναγκαστούν να ασχοληθούν με κάποιο είδος κοινωνικά χρήσιμης εργασίας. Οι τρομοκράτες, στερημένοι της δυνατότητας να αποσπούν κρυφά οικονομική υποστήριξη από τις αρχές, θα γίνουν ειρηνικοί πωλητές λαχανικών που δεν θα φοροδιαφεύγουν καν, επειδή αυτό θα είναι τεχνικά αδύνατο.
Κάποια εγκλήματα θα επιμείνουν, φυσικά — καβγάδες εν μέσω μέθης και άλλες δυσάρεστες ασήμαντες λεπτομέρειες. Αλλά όπου εμπλέκονται χρήματα —διαφθορά, εμπορία ναρκωτικών, όπλα και ούτω καθεξής— κάθε είδους ανομία θα εξαφανιστεί και θα βρεθούμε σε έναν θαυμαστό νέο κόσμο, πολύ πιο ασφαλή και έντιμο από ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία.
Φαίνεται ότι όλοι θα έπρεπε να ονειρευόμαστε αυτό το λαμπρό μέλλον να έρχεται το συντομότερο δυνατό.
Αλλά, όπως πάντα σε αυτόν τον αμαρτωλό κόσμο, αν κάτι μπορεί να πάει στραβά, , θα υπάρξει πισωγύρισμα.
Η δυνατότητα παρακολούθησης (και ελέγχου) οποιουδήποτε εισοδήματος ή δαπανών από ανθρώπους θα σήμαινε τεράστια, πρωτόγνωρη μέχρι τώρα δύναμη. Η ανθρώπινη ιστορία ξεδιπλώνεται σε πολύπλοκα και μπερδεμένα μονοπάτια, και όταν δημιουργούμε έναν μηχανισμό πλήρους ελέγχου, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποιος θα τον χρησιμοποιήσει στην επόμενη στροφή. Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούμε να προβλέψουμε.
Ο διακεκριμένος Γερμανός χημικός εβραϊκής καταγωγής, Φραντς Γκέμπερ, όταν ανέπτυξε το διαβόητο Zyklon B, που αρχικά προοριζόταν για τη θανάτωση τρωκτικών, δεν θα μπορούσε να γνωρίζει ότι οι Ναζί σύντομα θα χρησιμοποιούσαν την εφεύρεσή του για να σκοτώσουν εκατομμύρια Εβραίους – συμπεριλαμβανομένων των συγγενών του.
Το ποιος και πώς θα χρησιμοποιήσει τη συνολική δύναμη που θα δημιουργήσει η πλήρης εξαφάνιση των μετρητών είναι επίσης δύσκολο να προβλεφθεί.
Μια τέτοια ολοκληρωτική εξουσία είναι επικίνδυνη — και όχι απαραίτητα στα χέρια ανθρώπων με σκόπιμα κακόβουλες προθέσεις. «Ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις» ή, όπως ο Τσερνομίρντιν εξέφρασε λαμπρά την ίδια ιδέα, «Είχαν καλές προθέσεις, αλλά τα πράγματα έγιναν όπως συνήθως».
Οι άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι έχουν μια αλάνθαστη συνταγή για να κάνουν την ανθρωπότητα, ή τουλάχιστον τη χώρα τους, ευτυχισμένη, και το ξεκινούν με όλη τους την αποφασιστικότητα και ζήλο. Αλλά αυτό μετατρέπεται σε μια καταστροφή που ποτέ δεν είχαν σκοπό.
Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας: το κομμουνιστικό πείραμα ήταν μια σκόπιμη και φιλόδοξη προσπάθεια δημιουργίας μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από τις παραδοσιακές «πληγές του καπιταλισμού», ενός κόσμου χωρίς ανταγωνισμό, έγκλημα, εξαπάτηση, εκμετάλλευση και πόλεμο.
Αυτή η προσπάθεια, εξαιρετικά δαπανηρή, απέτυχε.
Η ανεξέλεγκτη εξουσία μπορεί να προκαλέσει πολύ κακό στα χέρια απατεώνων· αλλά, δυστυχώς, μπορεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη ζημιά στα χέρια ιδεαλιστών που θέλουν ειλικρινά το καλύτερο και εμπνέονται από ένα λαμπρό όραμα μιας ουτοπίας καλοσύνης και τάξης.
Οι ουτοπίες, όταν επιχειρείται η υλοποίησή τους, τείνουν να μετατρέπονται σε εφιάλτες.
Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη του Θεολόγου υπάρχει μια πολύ ζωντανή εικόνα:
«Και κάνει όλους, μικρούς και μεγάλους, πλούσιους και φτωχούς, ελεύθερους και δούλους, να λάβουν χάραγμα στο δεξί τους χέρι ή στο μέτωπό τους· και κανένας δεν θα μπορεί να αγοράσει ή να πουλήσει, παρά μόνο αυτός που έχει το χάραγμα ή το όνομα του θηρίου ή τον αριθμό του ονόματός του» (Αποκ. 13:16-17).
Στον αρχαίο κόσμο, όπου τα μετρητά ήταν το μόνο νόμισμα, αυτό ήταν δύσκολο να το φανταστεί κανείς. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας (ο οποίος, για τον μάντη Ιωάννη, προφανώς χρησίμευε ως πρωτότυπο του Αντίχριστου), παρά την τεράστια δύναμή του, απλά δεν μπορούσε να παρακολουθεί τις κινήσεις κάθε νομίσματος.
Μια πλήρης απομάκρυνση από τα μετρητά και η μετακίνηση προς το αμιγώς ηλεκτρονικό χρήμα δημιουργεί ένα σύστημα στο οποίο αυτό είναι απολύτως εφικτό. Και πριν δημιουργήσουμε ένα τέτοιο σύστημα, θα πρέπει να σκεφτούμε σε βάθος ποιος θα ωφεληθεί τελικά από αυτό.
—
