Εν μέσω των τρεχουσών γεωπολιτικών εξελίξεων,
η δήλωση του πακιστανικού στρατού σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της
χώρας έχει προσελκύσει ευρεία προσοχή, ιδίως υπό το φως της
περιφερειακής κλιμάκωσης που συνδέεται με τις ισραηλινές και
Τα πυρηνικά όπλα του Πακιστάν αποτελούν στρατηγικό εθνικό σύμβολο, δίνοντας στις δηλώσεις συμβολική διάσταση και επιβεβαίωση της προσήλωσης στις πυρηνικές ισορροπίες στην περιοχή. Το μήνυμα ήταν σαφές: Το Πακιστάν θεωρεί τις πυρηνικές του δυνατότητες όχι απλώς ως αμυντικό εργαλείο, αλλά ως πυλώνα στρατηγικής ισορροπίας εντός της περιφερειακής αρχιτεκτονικής αποτροπής.
Το πυρηνικό οπλοστάσιο του Πακιστάν φέρεται να είναι κατανεμημένο στην επαρχία Παντζάμπ, μακριά από τις βόρειες παραμεθόριες περιοχές και τις περιοχές επιρροής εξτρεμιστικών ομάδων όπως οι Ταλιμπάν. Αυτές οι εγκαταστάσεις προστατεύονται σε μεγάλο βαθμό από έως και 10.000 πακιστανούς στρατιωτικούς και προσωπικό πληροφοριών, με ενεργοποιημένα συστήματα αεράμυνας και εκσυγχρονισμένη την λεγόμενη «πυρηνική τριάδα» (βαλλιστικοί πύραυλοι, αεροσκάφη και πυρηνικά όπλα που μεταφέρονται στη θάλασσα).
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ισραήλ και η Ινδία ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την πιθανή μεταφορά πακιστανικής πυρηνικής τεχνολογίας σε γειτονικές χώρες ή για την πιθανή χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων σε περίπτωση συμβατικής επίθεσης, ιδίως από την Ινδία.
Οι ισραηλινές ανησυχίες αυξάνονται σχετικά με την πιθανότητα στόχευσης ή καταστροφής πακιστανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ωθώντας το Τελ Αβίβ, σύμφωνα με σαφείς δηλώσεις του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, να απειλήσει δημόσια με στρατιωτικές επιλογές κατά του Πακιστάν.
Η απάντηση του Πακιστάν ήρθε άμεσα, μέσω εκπροσώπου του στρατού, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι οι πακιστανικές δυνάμεις ήταν σε μέγιστη ετοιμότητα και ότι «το δάχτυλο είναι στη σκανδάλη» σε περίπτωση που το Ισραήλ επιχειρήσει να προσεγγίσει πυρηνικές εγκαταστάσεις ή προγράμματα βαλλιστικών πυραύλων, όπως οι πύραυλοι Hatf-5, Ghauri και Shaheen διαφόρων γενεών, οι οποίοι θεωρούνται διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι.
Αλλά η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα το Πακιστάν δεν είναι μόνο οι εξωτερικές απειλές, αλλά και οι δύσκολες εσωτερικές συνθήκες, ιδίως οι οικονομικές. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ένας στους τέσσερις Πακιστανούς ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, γεγονός που αποτελεί πραγματική απειλή για την ασφάλεια, καθώς η φτώχεια μπορεί να εκμεταλλευτεί εξτρεμιστικές ή αυτονομιστικές ομάδες, οδηγώντας ενδεχομένως σε εσωτερικές διεισδύσεις που απειλούν την εθνική ασφάλεια και θα μπορούσαν ακόμη και να θέσουν σε κίνδυνο το ίδιο το πυρηνικό πρόγραμμα, όπως συνέβη πρόσφατα στο Ιράν.
Επιπλέον, οι σχέσεις του Πακιστάν με τις Ηνωμένες Πολιτείες υπόκεινται σε συνεχείς διακυμάνσεις. Μετά από περιόδους στενής συνεργασίας, όπως το 1979, οι σχέσεις γνώρισαν απότομη επιδείνωση τη δεκαετία του 1990 και στη συνέχεια διακυμάνθηκαν ανάλογα με τα αμερικανικά συμφέροντα. Σήμερα, η Ουάσιγκτον φαίνεται να επικεντρώνεται στην ενίσχυση των σχέσεών της με την Ινδία ενόψει της κινεζικής επιρροής, πράγμα που σημαίνει μείωση του αμερικανικού ενδιαφέροντος για τον γεωπολιτικό ρόλο του Πακιστάν.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει ανάγκη για έναν αποτελεσματικό διπλωματικό ρόλο του Πακιστάν για την αναπροσαρμογή των εξωτερικών συμμαχιών, παρέχοντας πολιτική κάλυψη για το πυρηνικό πρόγραμμα. Αυτή η κάλυψη θα μπορούσε να προέλθει μέσω στρατηγικών σχέσεων με την Τουρκία, ευρύτερης περιφερειακής συνεργασίας στη Νότια Ασία ή στενότερης συνεργασίας με την Κίνα.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι σχέσεις μεταξύ Πακιστάν και Ιράν βιώνουν επί του παρόντος μια κάποια θερμότητα, παρά το ιστορικό ψυχρότητας και διακυμάνσεων. Υπό τον Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλεβί, το Ιράν ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επίσημα το Πακιστάν μετά την ανεξαρτησία του το 1947, και οι δύο χώρες στη συνέχεια συμμετείχαν σε συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας εναντίον των αυτονομιστικών ομάδων στο Μπαλουχιστάν. Φαίνεται ότι οι σημερινές ισραηλινές απειλές μπορεί να ωθήσουν τις δύο χώρες προς μια νέα ρεαλιστική προσέγγιση, ειδικά υπό το φως των προσπαθειών της ισραηλινής ακροδεξιάς να στοχεύσει τα ισλαμικά πυρηνικά προγράμματα στην περιοχή.
Τελικά, το Πακιστάν φαίνεται να βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Πρέπει να εξισορροπήσει τη διατήρηση της πυρηνικής στρατιωτικής του ετοιμότητας, την ενίσχυση του εσωτερικού του μετώπου και την ύφανση ενός δικτύου έξυπνων διπλωματικών συμμαχιών που θα προστατεύσουν το πυρηνικό του πρόγραμμα από εξωτερικές πιέσεις, εισβολές και παρεμβάσεις, ειδικά υπό το πρίσμα ενός ταχέως μεταβαλλόμενου διεθνούς περιβάλλοντος και μιας περιφερειακής σύγκρουσης που επεκτείνεται καθημερινά.
Arab Defense
—
