Στις 22 Ιουνίου, οι ΗΠΑ, με
την υποστήριξη του Ισραήλ, ανακοίνωσαν τη διεξαγωγή στρατιωτικών
πληγμάτων στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις Fordow, Natanz και Isfahan, με τη χρήση βαρέων βομβών GBU-57 («bunker busters») και πυραύλων cruise.
Όμως η πραγματικότητα, πίσω από την επιμελώς σκηνοθετημένη επικοινωνιακή καταιγίδα, είναι τελείως διαφορετική.
Fordow: Το άθικτο υπόγειο φρούριο
Η
εγκατάσταση στη Fordow, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού
Ατομικής Ενέργειας (IAEA), βρίσκεται σε βάθος 100 μέτρων κάτω από
βραχώδες έδαφος.
Τέτοια βάθη είναι αδύνατον να διατρηθούν από οποιαδήποτε συμβατική βόμβα αέρος, ακόμη και από τις πανίσχυρες GBU-57.
Αξιόπιστες πηγές όπως το Fox News και ιρανικά πρακτορεία επιβεβαιώνουν πως
οι επιθέσεις επικεντρώθηκαν στις επιφανειακές εισόδους του
συγκροτήματος – όχι στο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου καθαυτό. Ούτε
υπήρξαν σεισμικές ενδείξεις, διαρροές ραδιενέργειας ή μετακινήσεις
πολιτικού πληθυσμού.
Εν ολίγοις: ο στόχος έμεινε άθικτος.
Επικοινωνιακή επιχείρηση με πολιτική ατζέντα
Το χτύπημα δεν είχε στρατηγική ουσία, αλλά προπαγανδιστικό χαρακτήρα. Ήταν μια χειρουργικά μελετημένη ενέργεια προβολής:
• Προς το εσωτερικό ακροατήριο των ΗΠΑ, λίγες εβδομάδες πριν την κομβική προεκλογική μάχη.
• Προς το Ισραήλ, ως απόδειξη ότι η Ουάσινγκτον «στηρίζει στρατιωτικά τον σύμμαχό της».
•
Προς το Ιράν, ως μήνυμα: «Η υπομονή μας εξαντλείται – επιστρέψτε στις
διαπραγματεύσεις ή το επόμενο χτύπημα θα είναι πραγματικό».
Παρόλα
αυτά, η απουσία ουσιαστικής στρατιωτικής επιδίωξης αποκαλύπτει πως
πρόκειται για μια επικοινωνιακή έκρηξη, όχι πολεμική κλιμάκωση.\
Πυρηνική ατζέντα του Ιράν: Παιχνίδι μακράς πνοής
Η
Τεχεράνη δεν αιφνιδιάστηκε. Αντίθετα, είχε ήδη απομακρύνει το
μεγαλύτερο μέρος του εμπλουτισμένου ουρανίου από Fordow και Isfahan,
μεταφέροντάς το —πιθανόν— σε υπόγειες ή κινητές εγκαταστάσεις, εκτός
εμβέλειας αμερικανικών βομβών. Αυτό σημαίνει ότι:
• Η υποδομή για την κατασκευή πυρηνικού όπλου παραμένει άθικτη.
•
Οι φήμες για δοκιμή πυρηνικής κεφαλής στο βόρειο Ιράν, κοντά στο
Semnan, ενισχύονται από τον σεισμό 5,2 Ρίχτερ που σημειώθηκε πρόσφατα –
χωρίς φυσιολογικά αίτια στην περιοχή.
Η τακτική θυμίζει
έντονα το μοντέλο Βόρειας Κορέας: αρχικά άρνηση, μετά υπόγεια ανάπτυξη
δυνατοτήτων και τελικά τετελεσμένο πυρηνικό καθεστώς.
Ο περίεργος σεισμός και οι φήμες για πυρηνικές δοκιμές
Ένας σεισμός που τράνταξε το κεντρικό Ιράν στις 20 Ιουνίου πυροδότησε όργιο φημών και ερωτήματα για πυρηνικές δοκιμές.
Ειδικότερα,
σεισμική δόνηση μεγέθους 5,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε 35
χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της περιοχής Semnan στο Ιράν, στις 20.49 ώρα
Ελλάδος.
Νωρίτερα μέσα στον Μάιο, δημοσιεύθηκαν δορυφορικές
εικόνες που αποκαλύπτουν την ύπαρξη μιας νέας, άγνωστης μέχρι σήμερα
πυρηνικής εγκατάστασης στην περιοχή της Semnan, στο Ιράν - κοντά στο
επίκεντρο του σεισμού.
Η εγκατάσταση φέρει την προσωρινή ονομασία
Keshet Facility και, σύμφωνα με πληροφορίες από δυτικές υπηρεσίες
πληροφοριών, πρόκειται για εργοστάσιο εξαγωγής τρίτιου — ενός
ραδιενεργού ισοτόπου που δεν σχετίζεται με την ειρηνική χρήση της
πυρηνικής ενέργειας.
Όπως επισημαίνεται, η εγκατάσταση φαίνεται
να έχει καμουφλαριστεί ώστε να προσομοιάζει με χημικό εργοστάσιο, μια
τακτική που δεν είναι ασυνήθιστη σε καθεστώτα που επιχειρούν να
αποκρύψουν στρατιωτικές δραστηριότητες.
Μάλιστα, στην ίδια
περιοχή, σε πολύ μικρή απόσταση, βρίσκεται και μία από τις μεγαλύτερες
βάσεις πυραύλων των Φρουρών της Επανάστασης (IRGC), γεγονός που ενισχύει
τις υποψίες για τη στρατηγική σημασία του σημείου και για τον
πραγματικό ρόλο της Keshet Facility.
Υπενθυμίζεται ότι στον ίδιο ακριβώς γεωγραφικό χώρο είχε καταγραφεί και ένας σεισμός μεγέθους 4,6 Ρίχτερ στις 5 Οκτωβρίου 2024.
Άμεση αντίδραση Ιράν: Βροχή πυραύλων στο Ισραήλ
Μόλις λίγες ώρες μετά το αμερικανικό χτύπημα, το Ιράν απάντησε με καταιγισμό βαλλιστικών πυραύλων εναντίον του Ισραήλ:
• Χρησιμοποιήθηκαν οι νέοι Khorramshahr-4 (Kheibar) με εμβέλεια 2.000 χλμ.
• Στόχοι επλήγησαν σε Τελ Αβίβ, Haifa, Ness Giona ακόμη και στο αεροδρόμιο Ben Gurion.
• 16 τραυματίες, καταστροφές σε υποδομές και έντονη κινητοποίηση της ισραηλινής αεράμυνας.
Η Τεχεράνη έδειξε ότι δεν σκοπεύει να παραμείνει θεατής ούτε να δεχτεί εκφοβισμούς.
Το Μεγάλο παιχνίδι: ΗΠΑ, Ισραήλ, Ιράν και η στρατηγική κόπωση
Το Ιράν ακολουθεί μια στρατηγική κόπωση του αντιπάλου: αποφεύγει την ολομέτωπη σύγκρουση, απαντά χειρουργικά, χτίζει διεθνή υποστήριξη (Ρωσία, Κίνα, BRICS), εξοπλίζεται σιωπηλά και κρατά την απειλή της πυρηνικής δύναμης ως διαπραγματευτικό χαρτί.
Ο Τrump από την πλευρά του, παίζει σε τρία μέτωπα ταυτόχρονα:
1. Εσωτερικά, να δείξει αποφασιστικότητα.
2. Διεθνώς, να πιέσει για επαναφορά του Ιράν στη συμφωνία του 2015.
3. Πολιτικά, να εξουδετερώσει τους αντιπάλους του εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Οι βόμβες δεν έπιασαν τόπο αλλά το μήνυμα εστάλη
Η επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν δεν κατέστρεψε ουράνιο, ούτε ανέκοψε το πυρηνικό πρόγραμμα.
Ήταν μια καλοστημένη επίδειξη ισχύος, για λόγους πολιτικού εντυπωσιασμού και διπλωματικού εκβιασμού.
Όμως η Τεχεράνη δεν λύγισε, δεν δίστασε, και σίγουρα δεν τρομοκρατήθηκε.
Αντίθετα, μπήκε επίσημα σε φάση μακρού παιχνιδιού – με στόχο την ανάδειξή της σε πυρηνική περιφερειακή δύναμη.
Και το ερώτημα πλέον δεν είναι αν θα αποκτήσει το Ιράν πυρηνικό όπλο.
Το ερώτημα είναι:
Ποιος – και πότε – θα μπορέσει να το εμποδίσει;
