Την
πλήρη διακοπή κάθε εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου και υγροποιημένου
φυσικού αερίου (LNG) έως το τέλος του 2027 και την απαγόρευση όλων των
νέων συμβάσεων και αγορών spot ήδη από το τέλος του 2025, προβλέπει ο
«Οδικός Χάρτης για τον
Ο χάρτης πορείας REPower EU, περιλαμβάνει τον σταδιακό τερματισμό εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και τη σταδιακή κατάργηση της ρωσικής πυρηνικής ενέργειας προς την Ευρώπη, με την Επιτροπή να δεσμεύεται να καταθέσει τον Ιούνιο δέσμη νομοθετικών προτάσεων, προκειμένου να μετατραπεί η στρατηγική ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία σε δεσμευτικό νομικό πλαίσιο.
Διαφήμιση
Μεταξύ των βασικών μέτρων περιλαμβάνονται:
Απαγόρευση όλων των νέων συμβολαίων εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου και LNG, από το τέλος του 2025.
Διακοπή των υφιστάμενων βραχυπρόθεσμων (spot) συμφωνιών στο ίδιο χρονοδιάγραμμα.
Τερματισμός όλων των μακροχρόνιων συμβάσεων εισαγωγών από τη Ρωσία μέχρι το τέλος του 2027.
Γιόργκενσεν: “Η Ευρώπη δεν θα γεμίζει άλλο τα ταμεία του Κρεμλίνου”
Κατά την παρουσίαση ο Επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν τόνισε:
«Από το 2022 μειώσαμε στο μηδέν τις εισαγωγές ρωσικού άνθρακα, και το πετρέλαιο από 26% στο 3%. Το φυσικό αέριο από 45% σε 13%. Όμως πέρυσι πληρώσαμε ακόμα 23 δισεκατομμύρια ευρώ στη Ρωσία – 1,8 δισεκατομμύρια τον μήνα. Αυτό πρέπει να σταματήσει.»
Και προσέθεσε:
«Μέχρι το τέλος του 2027, η ΕΕ θα είναι πλήρως απαλλαγμένη από το ρωσικό φυσικό αέριο. Και αυτό θα γίνει με τρόπο σταδιακό, συντονισμένο και δίκαιο για όλα τα κράτη-μέλη.»
Διαφήμιση
Εθνικά σχέδια απεξάρτησης έως το τέλος του 2025
«Θα εισαγάγουμε νέους κανόνες για τη διαφάνεια, την παρακολούθηση και την ιχνηλασιμότητα του ρωσικού φυσικού αερίου. Ζητάμε από τα κράτη μέλη να καταρτίσουν υποχρεωτικά εθνικά σχέδια για τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου, των πυρηνικών καυσίμων και του πετρελαίου. Τα σχέδια αυτά πρέπει να είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους τόνισε ο Επίτροπος.
Βάσει του σχεδίου ένα από τα βασικά εργαλεία εφαρμογής του σχεδίου είναι η υποχρέωση των κρατών-μελών να υποβάλουν έως το τέλος του 2025 εθνικά σχέδια στα οποία θα περιγράφουν πώς θα:
- Καταργήσουν σταδιακά τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου,
- Θα μειώσουν ή διακόψουν τις εισαγωγές πυρηνικών καυσίμων και ουρανίου και θα αντικαταστήσουν το ρωσικό πετρέλαιο, ιδίως σε χώρες με υψηλή εξάρτηση όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία.
Διαφήμιση
Αντιμετώπιση του «σκιώδους στόλου»
Για την αντιμετώπιση των εισαγωγών παράνομου πετρελαίου που εισέρχεται στην αγορά μέσω του ”σκιώδους στόλου” της Ρωσίας, ο Ευρωπαίος Επίτροπος είπε πως πλέον ο κλοιός σφίγγει.
«Θα εργαστούμε, από κοινού με την Ύπατη Εκπρόσωπο, για την ανάπτυξη αποστολών της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ, οι οποίες θα διεξάγουν επιτήρηση, θα παρακολουθούν τις θαλάσσιες δραστηριότητες για τον εντοπισμό ύποπτων σκαφών ή συμπεριφορών και θα αποτρέπουν τις παράνομες θαλάσσιες δραστηριότητες» τόνισε.
Η πρόταση θα χρειαστεί όμως έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ενισχυμένη πλειοψηφία στο Συμβούλιο, ενώ κράτη όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία —που εξακολουθούν να εισάγουν πάνω από το 80% του πετρελαίου τους από τη Ρωσία— ενδέχεται να ζητήσουν εξαιρέσεις ή χρονική παράταση.
Διαφήμιση
Την ίδια ώρα η Επιτροπή αναγνωρίζει τον κίνδυνο ανόδου των τιμών και επισημαίνει ότι η σταδιακή εφαρμογή των μέτρων, σε συνδυασμό με την αύξηση των παγκόσμιων προμηθειών LNG και την επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα περιορίσουν τις επιπτώσεις στους καταναλωτές.
ΗΠΑ, LNG και γεωοικονομική πίεση
Η ΕΕ έχει ήδη στραφεί σε αυξημένες εισαγωγές LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενισχύοντας τη γεωπολιτική της εξάρτηση από διατλαντικούς εταίρους. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε επανειλημμένα ζητήσει από την ΕΕ να ενισχύσει τις αγορές LNG ως τρόπο μείωσης του ευρωπαϊκού εμπορικού πλεονάσματος και περιορισμού της επιρροής της Ρωσίας.
Η σημερινή εξάρτηση: 52 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά
Το 2024, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να εισάγει περίπου 52 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) ρωσικού φυσικού αερίου ετησίως — 32 bcm μέσω αγωγών και 20 bcm μέσω LNG. Αν και η εξάρτηση έχει μειωθεί από το 45% του 2021 στο 13%, η ρωσική παρουσία παραμένει υπολογίσιμη.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι:
Τα δύο τρίτα αυτών των εισαγωγών βασίζονται σε μακροχρόνιες συμβάσεις.
Το υπόλοιπο ένα τρίτο αφορά συμβάσεις spot, οι οποίες μπορούν να τερματιστούν άμεσα χωρίς σοβαρές επιπτώσεις.
Σταδιακή απεξάρτηση με ενίσχυση εναλλακτικών ροών
Ο Οδικός Χάρτης προβλέπει δυναμική αντικατάσταση του ρωσικού αερίου μέσω:
Αύξησης της παγκόσμιας διαθεσιμότητας LNG κατά περίπου 200 δισ. κυβικά μέτρα μέχρι το 2028 – πενταπλάσιο του όγκου ρωσικού αερίου που σήμερα εισάγει η ΕΕ.
Επέκτασης της ευρωπαϊκής υποδομής LNG
Εγχώρια παραγωγή 8 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως από το κοίτασμα Neptun Deep στη Ρουμανία.
Επέκτασης του αγωγού TAP από το Αζερμπαϊτζάν.
Εξοικονόμησης 40–50 bcm φυσικού αερίου έως το 2027, μέσω των δράσεων του REPowerEU.
