Ο πρόεδρος των
ΗΠΑ, Donald Trump επέμεινε ότι είναι σοβαρός ως προς την
αποφασιστικότητά του να αναλάβει τον έλεγχο της Γροιλανδίας σε μια
θυελλώδη τηλεφωνική επικοινωνία με την πρωθυπουργό της Δανίας, σύμφωνα
με
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε με τη Mette Frederiksen, τη Δανή πρωθυπουργό, για 45 λεπτά την περασμένη εβδομάδα.
Ο Λευκός Οίκος δεν σχολίασε την επικοινωνία, αλλά η Frederiksen, είπε ότι τόνισε πως το τεράστιο νησί της Αρκτικής - αυτόνομο τμήμα του βασιλείου της Δανίας - δεν είναι προς πώληση αν και σημείωσε το «μεγάλο ενδιαφέρον» της Αμερικής για αυτό.
Η τηλεφωνική επικοινωνία πήγε πολύ άσχημα
Πέντε
νυν και πρώην ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν για το
περιεχόμενο της συζήτησης, αποκάλυψαν πως εξελίχθηκε πολύ άσχημα.
Πρόσθεσαν ότι ο Trump ήταν επιθετικός και συγκρουσιακός μετά τα σχόλια της Δανής πρωθυπουργού ότι το νησί δεν ήταν προς πώληση, παρά την προσφορά της για περισσότερη συνεργασία σε στρατιωτικές βάσεις και εκμετάλλευση ορυκτών.
«Ήταν φρικτό», είπε μία από τις πηγές.
Ένας άλλος πρόσθεσε: «Είναι πολύς επίμονος. Ήταν μία ψυχρολουσία.
Πριν, ήταν δύσκολο να το πάρεις στα σοβαρά.
Αλλά πιστεύω ότι είναι σοβαρό και δυνητικά πολύ επικίνδυνο».
Οι λεπτομέρειες της επικοινωνίας είναι πιθανό να εντείνουν ευρωπαϊκές ανησυχίες ότι η επιστροφή του Trump στην εξουσία θα διαρρήξει τους διατλαντικούς δεσμούς καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ ασκεί σωρεία πιέσεων στους συμμάχους να εγκαταλείψουν εδάφη τους.
Ο Trunp έχει ξεκινήσει τη δεύτερη θητεία του σχεδιάζοντας την ενδεχόμενη κατάληψη της Γροιλανδίας, της Διώρυγας του Παναμά, ακόμη και του Καναδά.
Σε κατάσταση κρίσης η Δανία – O Trump θέλει πραγματικά τη Γροιλανδία
Πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ήλπιζαν ότι τα σχόλιά του σχετικά με την αναζήτηση του ελέγχου της Γροιλανδίας για λόγους «εθνικής ασφάλειας» ήταν ένα διαπραγματευτικό τέχνασμα για να αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή στην επικράτεια του ΝΑΤΟ.Η Ρωσία και η Κίνα προσπαθούν επίσης να ενισχύσουν τη θέση τους στην Αρκτική.
Αλλά η επικοινωνία με την πρωθυπουργό της Δανίας συνέτριψε τέτοιες ελπίδες, βαθαίνοντας την κρίση εξωτερικής πολιτικής μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ.
«Η πρόθεση ήταν πολύ σαφής.
Την θέλουν (σ.σ. Γροιλανδία).
Οι Δανοί βρίσκονται τώρα σε κατάσταση κρίσης», είπε αξιωματούχος με γνώση του περιεχομένου της συζήτησης.
Σοκαρισμένοι με τις απειλές
«Οι Δανοί είναι τελείως σοκαρισμένοι από αυτό» σημείωσε άλλος διπλωμάτης μιλώντας στους Financial Times.
«Ήταν μια πολύ σκληρή συζήτηση.
Απείλησε με συγκεκριμένα μέτρα κατά της Δανίας, όπως στοχευμένους δασμούς» δήλωσε πρώην αξιωματούχος της σκανδιναβικής χώρας.
Το γραφείο της πρωθυπουργού της Δανίας «δεν παραδέχθηκε την ερμηνεία της συνομιλίας που δόθηκε από ανώνυμες πηγές».
Ξεκάθαρος από την πρώτη μέρα ο Trump για τη Γροιλανδία
Η
Γροιλανδία, όπου ζουν μόλις 57.000 άνθρωποι, αποτελεί σημείο εισόδου σε
νέες ναυτιλιακές διαδρομές που ανοίγουν σταδιακά μέσω της Αρκτικής.
Διαθέτει επίσης άφθονα αλλά δυσπρόσιτα ορυκτά.
«Ο πρόεδρος Trump ήταν ξεκάθαρος ότι η ασφάλεια της Γροιλανδίας είναι σημαντική για τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς η Κίνα και η Ρωσία πραγματοποιούν μεγάλες επενδύσεις σε ολόκληρη την περιοχή της Αρκτικής», δήλωσε εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
«Ο πρόεδρος δεσμεύεται όχι μόνο να προστατεύει τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Αρκτική, αλλά και να συνεργαστεί με τη Γροιλανδία για να διασφαλίσει την αμοιβαία ευημερία και για τα δύο έθνη» συνέχισε ο εκπρόσωπος.
Ο Trump απείλησε στις αρχές Ιανουαρίου ότι θα επιβάλει δασμούς στη Δανία εάν του αντιταχθεί στο θέμα της Γροιλανδίας.
Αρνήθηκε επίσης να αποκλείσει το ενδεχόμενο χρήσης στρατιωτικής βίας για να πάρει τον έλεγχο του νησιού.
«Οι άνθρωποι πραγματικά δεν γνωρίζουν καν αν η Δανία έχει κάποιο νόμιμο δικαίωμα σε αυτό, αλλά, αν το έχουν, θα πρέπει να το εγκαταλείψουν γιατί το χρειαζόμαστε για την εθνική μας ασφάλεια», είπε ο Trump σε συνέντευξη Τύπου λίγες μέρες πριν αναλάβει τα καθήκοντά του.
«Μιλάω για την προστασία του ελεύθερου κόσμου», πρόσθεσε.
«Υπάρχουν κινεζικά πλοία παντού.
Υπάρχουν ρωσικά πλοία παντού.
Δεν θα το αφήσουμε να συμβεί», συνέχισε.
Συναγερμός στην Κοπεγχάγη
Ο
Múte Egede, ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, έχει επανειλημμένα τονίσει
ότι οι κάτοικοι του νησιού θέλουν ανεξαρτησία και όχι αμερικανική —ή
δανική— υπηκοότητα.
Ωστόσο, καλωσόρισε το επιχειρηματικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την εξόρυξη και τον τουρισμό.
Η Frederikssen είχε συνάντηση με διευθυντικά στελέχη μεγάλων δανικών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των Novo Nordisk και Carlsberg, την περασμένη εβδομάδα, για να συζητήσει τις απειλές του Trump, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών δασμών κατά της χώρας της.
Την ημέρα της κλήσης του Trump, είπε στο TV2 της Δανίας: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον γύρω από τη Γροιλανδία.
Με
βάση τη συζήτηση που είχα σήμερα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να
πιστεύουμε ότι θα πρέπει να είναι λιγότερο από αυτό που ακούσαμε στη
δημόσια συζήτηση».
Η Δανία στέλνει F -35 στη Γροιλανδία
Αξίζει
να σημειωθεί ότι το τελευταίο διάστημα η Κοπεγχάγη αναβαθμίζει το
ανενεργό αεροδρόμιο Kangerlussuaq στη Γροιλανδία όπου προτίθεται να
στείλει αεροσκάφη stealth F-35.
Η Δανία σχεδιάζει να
αναπτύξει τα F-35 για να υπερασπιστεί τη Γροιλανδία είναι μέρος των
σχεδίων της για αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας της Δανίας στο
αυτοδιοικούμενο νησί της Αρκτικής εν μέσω των απειλών Trump σχετικά με
την ανάγκη ελέγχου της Γροιλανδίας για λόγους ασφαλείας.
Η
Γροιλανδία θεωρείται απαραίτητη για το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης
των βαλλιστικών πυραύλων των ΗΠΑ έναντι πιθανών στρατιωτικών απειλών,
ιδίως εκείνων από τη Ρωσία.
Η Γροιλανδία φιλοξενεί επίσης τη βορειότερη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ, τη διαστημική βάση Pituffik (πρώην αεροπορική βάση Thule).
Η
πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ ανέπτυξε τέσσερα μαχητικά F-35 stealth στη
διαστημική βάση Pituffik στη Γροιλανδία για μια στρατιωτική άσκηση δύο
εβδομάδων της Διοίκησης Αεροδιαστημικής Άμυνας της Βόρειας Αμερικής
(NORAD) τον Ιανουάριο του 2023.
Μάλιστα, ο Ρώσος πρεσβευτής
στη Δανία Vladimir Barbin δήλωσε πρόσφατα ότι οι ΗΠΑ αναβαθμίζουν την
υποδομή του αεροδρομίου στη βάση τους στη Γροιλανδία για μαχητικά F-35.
