Παραζαλισμένο φαίνεται το ελληνικό
πολιτικό σύστημα, καθώς η ανάληψη της ηγεσίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ
Τραμπ προκαλεί κραδασμούς στο διεθνές περιβάλλον, ενισχύοντας τις δεξιές
και υπερ-δεξιές δυνάμεις στο δυτικό στρατόπεδο. Αρχικά, η κυβέρνηση
Το ΠΑΣΟΚ αντιδρά μιλώντας για σύγκλιση με όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς και Κεντροαριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται δικαιωμένος από την στρατηγική της προοδευτικής διακυβέρνησης. Η Νέα Αριστερά είναι διχασμένη, το ένα κομμάτι επιθυμεί συνεργασία και επαναπροσέγγιση με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ η μειοψηφία υπό την πίεση της Ομπρέλας πιέζει για να αποτρέψει το φλερτ της Κουμουνδούρου, έστω και εάν αυτό σημαίνει πολιτική εξαφάνιση.
Εάν όμως η αλλαγή ηγεσίας στις ΗΠΑ σηματοδοτεί υποχώρηση της πολιτικής των Δημοκρατικών και την επικράτηση σε όλο το δυτικό στρατόπεδο καθαρά δεξιών θέσεων – στο πεδίο του δικαιωματισμού (αντι-woke ατζέντα), της παγκοσμιοποίησης, της λαθρομετανάστευσης, της εθνικής και θρησκευτικής ταυτότητας – ούτε η κυβέρνηση Μητσοτάκη που αγκάλιασε το ακραίο κέντρο, ούτε οι δυνάμεις της Αριστεράς και Κεντροαριστεράς μπορούν να προσαρμοστούν. Μάλλον μεγαλύτερη αμηχανία τους προκαλεί. Βέβαια το εάν, έστω και με καθυστέρηση, η επιστροφή της Δεξιάς επηρεάσει την ελληνική κοινωνία – όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες– μένει να φανεί.
Από την άλλη όμως ούτε η κατακερματισμένη και εν πολλοίς απαξιωμένη ελληνική υπερ-Δεξιά – που έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και έλλειψη ηγεσίας – δείχνει να μπορεί να επωφεληθεί από το κλίμα που διαμορφώνεται διεθνώς και στην Ευρώπη. Το εάν ο Αντώνης Σαμαράς κάνει την κίνησή του, ή εάν η δεξιά στροφή Μητσοτάκη επαναφέρει τη ΝΔ ως βασικό εκφραστή της όλης Δεξιάς υπό την ηγεσίας του, ίσως είναι το στοίχημα των επόμενων μηνών.
Φυσικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να εμφανιστεί σαν αρχηγός της υπέρ- Δεξιάς και να αναζητήσει ερείσματα στο περιβάλλον Τραμπ, εκεί που ήδη έχει ανοίξει δρόμο ο Αντώνης Σαμαράς. Όμως, η μέχρι πρότινος πλήρης ταύτιση του Κυριάκου με την ηγεσία Μπάιντεν και την ατζέντα των Δημοκρατικών δεν αφήνει πολλά περιθώρια.
Πολιτικές καντρίλιες
Ο μεν πρωθυπουργός με την επιλογή του Κώστα Τασούλα για την Προεδρία της Δημοκρατίας – παρότι ο βασικός λόγος είναι ότι ο Τασούλας είναι ευέλικτος και προσαρμόσιμος και στήριξε τις βασικές επιλογές Μητσοτάκη – θέλησε να σηματοδοτήσει την δεξιά στροφή της κυβέρνησης. Όπως ο ίδιος δήλωσε για να δικαιολογήσει την επιλογή Τασούλα: «Έκρινα ότι κατά το επόμενο διάστημα και σε ένα ταραγμένο διεθνές περιβάλλον, η πατρίδα χρειάζεται Πρόεδρο της Δημοκρατίας με μακρά διαδρομή στα κοινά και με σαφή πολιτικά χαρακτηριστικά». Το “διεθνές περιβάλλον” προσδιορίζεται από την ηγεσία Τραμπ και τους ανέμους που πλέον φυσάνε από τα δεξιά και τα “σαφή πολιτικά χαρακτηριστικά”, είναι η δεξιά προέλευση του κ. Τασούλα.
Εγκαταλείπει πάντως την διείσδυση στον χώρο του εκσυγχρονιστικού κέντρου και την προοπτική συναίνεσης με το ΠΑΣΟΚ. Το Μέγαρο Μαξίμου άλλωστε δεν φοβάται ότι θα χάσει τους ψηφοφόρους του ακραίου κέντρου, αυτοί έχουν μεταλλαχτεί σε ακραιφνείς μητσοτακικούς. Με την στροφή επιχειρεί, εκτός από το να μην έχει διαρροές στην Κοινοβουλευτική Ομάδα κατά την ψηφοφορία, να αποτρέψει την περαιτέρω αποστασιοποίηση της δεξιάς εκλογικής βάσης, ή και ει δυνατόν να αποκαταστήσει τον ψυχικό δεσμό με τον κορμό της Δεξιάς παράταξης. Δύσκολο, αλλά οι δεξιοί έλκονται πάντα από την εξουσία.
Το ΠΑΣΟΚ αντέδρασε έντονα στην ματαίωση της επιλογής του Ευάγγελου Βενιζέλου, που θα δικαίωνε την διάθεση συναίνεσης του Νίκου Ανδρουλάκη, εξαπολύοντας επίθεση στην κυβέρνηση, με κατηγορίες για δεξιά στροφή και για συνεργασία με την ακροδεξιά. Παράλληλα για πρώτη φορά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μίλησε για την προοπτική κυβερνητικής συνεργασίας με τις δυνάμεις της Αριστεράς. Αφού απέρριψε κάθε ενδεχόμενο συγκυβέρνησης με τη ΝΔ, πρόσθεσε ότι εφόσον δεν υπάρξει αυτοδυναμία θα προκύψει «είτε η συνεργασία της ΝΔ με τα κόμματα που βρίσκονται στα δεξιά της, είτε η συνεργασία του ΠΑΣΟΚ με τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης».
Ο Παύλος Γερουλάνος συμπεριέλαβε σε μία προοπτική συνεργασιών όλους του παράγοντες της ευρύτερης Κεντροαριστεράς – «Κασσελάκη, Βαρουφάκη, Κωνσταντοπούλου, Φάμελλο». Ακόμη πιο καθαρή η τοποθέτηση του Μιχάλη Κατρίνη: «Το ΠΑΣΟΚ σήμερα, ως αξιωματική αντιπολίτευση, αναλαμβάνει την πρωτοβουλία και λέει “ναι, εμείς θέλουμε να σχηματίσουμε μια κυβέρνηση προοδευτικών δυνάμεων, αν και εφόσον έχουμε την πρώτη εντολή στις επόμενες εκλογές. Και με τον ΣΥΡΙΖΑ και με τη Νέα Αριστερά».
Όπως ήταν αναμενόμενο έσπευσε να αντιδράσει η Άννα Διαμαντοπούλου που εκφράζει την “μητσοτακική πτέρυγα του ΠΑΣΟΚ” και αντιδρά σε κάθε προοπτική αριστερής στροφής. «Το να πάμε σε συνεργασίες, σε λαϊκά μέτωπα, δεν υπάρχει», είπε η κ. Διαμαντοπούλου δείχνοντας και τον διχασμό που υπάρχει στην Χαριλάου Τρικούπη. Στο ίδιο μήκος ήταν και η δήλωση του ευρωβουλευτή του κόμματος, Νίκου Παπανδρέου.
Επιστροφή στο 2015
Η κυβέρνηση δεν έχασε την ευκαιρία πέρασε στη αντεπίθεση συνδέοντας το ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ και θύμισε το 2015, σε μία προσπάθεια να περιχαρακώσει τον δεξιό χώρο, από την απειλή μιας ενωμένης Κεντροαριστεράς. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι «ψηφίζοντας κανείς ΠΑΣΟΚ παίρνει μαζί ΣΥΡΙΖΑ ή ΚΚΕ» και η ΝΔ σε ανακοίνωσή της σημείωσε ότι «το μοναδικό αφήγημα που ασπάζονται όσοι στηρίζουν μια τέτοια σύγκλιση είναι η ανατροπή της Κυβέρνησης της ΝΔ. Και είναι εξαιρετικά χρήσιμο να γνωρίζουμε πως η πυξίδα του ΠΑΣΟΚ δείχνει πλέον ξεκάθαρα ως συνοδοιπόρους του τα κόμματα της δραχμής».
Ο ΣΥΡΙΖΑ φυσικά ανταποκρίθηκε, διαρρέοντας ότι «Είμαστε ανοιχτοί στη συγκρότηση ενός προοδευτικού μετώπου, το δείξαμε στην πράξη στην αυτοδιοίκηση στο Δήμο Αθηναίων. Αυτό φοβάται η κυβέρνηση Μητσοτάκη που βρίσκεται σε σταθερά καθοδική πορεία, γι αυτό και προσπαθεί να παρουσιάσει το ενδεχόμενο μία προοδευτικής συμπόρευσης ως κίνδυνο αστάθειας. Οι φωνές για μία ισχυρή προοδευτική αντιπρόταση είναι πλειοψηφία στη βάση του προοδευτικού κόσμου και θα πληθαίνουν διαρκώς σε όλα τα επίπεδα».
Aπό την πλευρά του, το ΠΑΣΟΚ απάντησε στη ΝΔ, υπενθυμίζοντας τις ευθύνες της στην χρεοκοπία της χώρας και τα “Ζάππεια” του Αντώνη Σαμαρά, παραθέτοντας και την δήλωση της Ντόρας Μπακογιάννη: «Αν η Νέα Δημοκρατία είχε ψηφίσει το πρώτο Μνημόνιο, θα είχαμε βγει 5 χρόνια νωρίτερα όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία».
Γκουτζάνης Σπύρος
