Η Μολδαβία εδώ και καιρό είναι διχασμένη και αμφιταλαντεύεται μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσικής Ομοσπονδίας. Την Κυριακή διεξάγονται προεδρικές εκλογές, στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, τα 2,6 εκατομμύρια των κατοίκων της Μολδαβίας
θα αποφασίσουν για το μέλλον της χώρας.Η φιλοευρωπαία πρόεδρος Μάγια Σαντού είναι το ξεκάθαρο φαβορί έναντι άλλων 10 υποψηφίων και βρίσκεται υπό τον αυξανόμενο έλεγχο των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία.
Η Σαντού και άλλοι ανώτεροι πολιτικοί κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι προσπαθεί να επηρεάσει τις προεδρικές εκλογές και το δημοψήφισμα για την ένταξη στην ΕΕ που διεξάγεται την ίδια ημέρα, 20 Οκτωβρίου.
Τι διακυβεύεται;
Η Σαντού, 52 ετών, πρώην οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας που νίκησε οριακά τον υποστηριζόμενο από τη Μόσχα προεδρικό υποψήφιο το 2020, θα λάβει την υποστήριξη περίπου του 36% των πολιτών, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της δεξαμενής σκέψης WatchDog.
Ο κύριος αμφισβητίας της, ο Αλεξάντερ Στοϊάνογλου, ένας 57χρονος πρώην εισαγγελέας που υποστηρίζεται από τους φιλορώσους Σοσιαλιστές, βρίσκεται πολύ πίσω με ποσοστό 10%.
Αλλά η Σαντού είναι απίθανο να συγκεντρώσει το 50% που χρειάζεται για να κερδίσει την Κυριακή, θα οδηγηθεί σε δεύτερο γύρο στις 3 Νοεμβρίου.
Υπό την Σαντού, η Μολδαβία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στην ΕΕ λίγο μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία το 2022, και το μπλοκ ξεκίνησε ενταξιακές συνομιλίες με το Κισινάου τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους.
Κατά την παρουσίαση της υποψηφιότητάς της, η Σαντού δήλωσε ότι «αποστολή της γενιάς της είναι να ενσωματώσει δημοκρατικά και ελεύθερα τη Μολδαβία στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια».
«Η Μολδαβία δεν θεωρείται πλέον ως προσωπική επιχείρηση ολιγαρχών ή ως ζώνη ξεπλύματος βρώμικου χρήματος», είπε. «Δεν μπορούμε να σταματήσουμε στα μισά του δρόμου».
Από την άλλη, ο Στοϊάνογλου ζήτησε «αποκατάσταση της δικαιοσύνης» απέναντι στον «εκφοβισμό», κατηγορώντας τους «πολιτικούς ως κακούς» γιατί χρησιμοποιούν τον πόλεμο στην Ουκρανία ως πρόσχημα για να καταπατήσουν δικαιώματα.
Το δημοψήφισμα ρωτά εάν το σύνταγμα πρέπει να αλλάξει ώστε να συμπεριλάβει ως στόχο την ένταξη στην ΕΕ. Στη δημοσκόπηση τους WatchDog, σχεδόν το 54% είπε ναι, ενώ το 35% ήταν κατά.
Σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες βλέπουν τη Ρωσία ως απειλή.
Τι ρόλο παίζει η Μόσχα;
Η Σαντού έχει κατηγορήσει επανειλημμένα τη Ρωσία για πολιτική παρέμβαση στην πρώην σοβιετική δημοκρατία. Το 1992, λίγο μετά την ανεξαρτησία, η φιλορωσική περιοχή της Υπερδνειστερίας αποσχίστηκε από τη Μολδαβία.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η αστυνομία της Μολδαβίας αποκάλυψε ένα τεράστιο πρόγραμμα εξαγοράς ψήφων στο οποίο συμμετείχαν περισσότερα από 100.000 άτομα.
Σύμφωνα με την αστυνομία, τα χρήματα από τη Ρωσία εισήχθησαν στη χώρα από άτομα που συνδέονται με τον Ίλαν Σορ, έναν άγνωστο επιχειρηματία και πρώην πολιτικό.
Καταδικασμένος ερήμην πέρυσι για απάτη, ο Shor έχει κατηγορήσει τακτικά τη Μολδαβία ως «αστυνομικό κράτος» και «υπάκουη μαριονέτα» της Δύσης.
Σύμφωνα με το Κέντρο για μια Νέα Στρατηγική, που εδρεύει στο Βουκουρέστι, οι ρωσικές εκστρατείες παραπληροφόρησης και οι εκλογικές παρεμβάσεις στη Μολδαβία έχουν φτάσει σε «πρωτοφανή επίπεδα».
Αφού τα φιλορωσικά κόμματα ξεκίνησαν εκστρατεία μποϊκοτάζ, «το πιο σημαντικό ερώτημα είναι ο αριθμός των ατόμων που θα συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα», σύμφωνα με την ανάλυση του WatchDog.
Για να είναι έγκυρο το αποτέλεσμα, η συμμετοχή πρέπει να φτάσει τουλάχιστον το 33%.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι Μολδαβοί φοβούνται ότι η χώρα τους θα μπορούσε να είναι η επόμενη στη σειρά.
Οι Ουκρανοί πρόσφυγες κατέκλυσαν τη χώρα και οι τιμές εκτοξεύτηκαν καθώς η Μολδαβία, μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, προσπάθησε να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Μόσχα.
«Ο πόλεμος ήταν και μια πηγή θεμελιώδους ανησυχίας για τους Μολδαβούς, αλλά παραδόξως και ένας αξιοσημείωτος επιταχυντής της ιστορίας», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Φλορέντ Παρμεντιέρ, πολιτικός επιστήμονας στην οργάνωση Sciences Po με έδρα το Παρίσι.
Μετά από επισκέψεις του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και άλλων ανώτερων δυτικών διπλωματών, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν βρέθηκε στο Κισινάου νωρίτερα αυτό το μήνα για να ανακοινώσει βοήθεια ρεκόρ 1,8 δισ. ευρώ στη χώρα.
—
