“Βρισκόμαστε
σε κατάσταση πολέμου”, παραδέχθηκε για πρώτη φορά η Ρωσία, δια στόματος
του εκπροσώπου Τύπου της ρωσικής Προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ. Δεν
επρόκειτο ασφαλώς για κάποιο γλωσσικό ολίσθημα του εκπροσώπου του
Κρεμλίνου, αλλά για μια στοχευμένη αλλαγή ρητορικής από πλευράς Μόσχας,
δηλωτική των προθέσεων της για κλιμάκωση της πολεμικής σύρραξης.Πρόκειται για σαφή “αναβάθμιση” της επίσημης φρασεολογίας που χρησιμοποιεί η Ρωσία, η οποία στο διάστημα των δύο και πλέον ετών από την έναρξη της σύγκρουσης με την Ουκρανία έκανε λόγο για “ειδική στρατιωτική επιχείρηση”.
Κρίσιμη στιγμή
Το timing της μεταστροφής στο επίπεδο των διατυπώσεων δεν είναι καθόλου τυχαίο.
Αφενός, μετά την πρόσφατη επανεκλογή του, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει να προετοιμάσει την κοινή γνώμη της Ρωσίας για έναν μακρύτερο και σκληρότερο αγώνα, που μπορεί να απαιτήσει περισσότερες θυσίες από τον μέσο Ρώσο πολίτη. Όπως γράφει ο Μαρκ Γκαλεότι, συγγραφέας πολλών βιβλίων για τη Ρωσία, “το Κρεμλίνο έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα στον ρωσικό λαό ότι δεν υπάρχει μέση λύση, είσαι πια ή πατριώτης ή προδότης”.
Αφετέρου, σε ένα χρονικό σημείο κατά το οποίο τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούσαν να συμφωνήσουν για τους τρόπους παροχής βοήθειας στην Ουκρανία στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής που ολοκληρώθηκε το μεσημέρι στις Βρυξέλλες, η Ρωσία φαίνεται πως κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος εντός της ουκρανικής επικράτειας.
Ένταση επιθέσεων
Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν εντείνει τη σφοδρότητα των επιθέσεων τους, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα καταστροφικές απώλειες τόσο σε ανθρώπινες ζωές, όσο και στις υποδομές μεγάλων ουκρανικών πόλεων. Χαρακτηριστικό είναι ότι 1 εκατομμύριο άνθρωποι έμειναν χωρίς ρεύμα στο Χάρκοβο, σε ένα μπαράζ ρωσικών πληγμάτων που ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, χαρακτήρισε ως “ένα από τα σφοδρότερα των τελευταίων μηνών”.
Και μπορεί ο ουκρανικός στρατός να έχει έως τώρα καταφέρει να αποκρούσει πολλές από τις ρωσικές επιθέσεις, βλέπει όμως τα αποθέματα του σε πυρομαχικά και λοιπό πολεμικό υλικό να μειώνονται δραματικά. “Δεν έχουμε πια αρκετές οβίδες ώστε να αμυνθούμε”, ανέφερε στην Deutsche Welle Ουκρανός αξιωματικός, αναφέροντας πως η κατάσταση στο ανατολικό μέτωπο και πόλεις όπως το Χάρκοβο και η Οδησσός “είναι αρκετά άσχημη”.
Πώς θα αντιδράσει η Δύση;
Σε… φραστικό επίπεδο, στις πρώτες αντιδράσεις από πλευράς Ευρώπης γίνεται λόγος για “κυνισμό” και “προδοσία”. Έτσι χαρακτήρισαν τις δηλώσεις Πεσκόφ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής των “27”.
Την Πέμπτη, η συζήτηση σχετικά με τα ευρωομόλογα για την χρηματοδότηση της αμυντικής βιομηχανίας αποδείχθηκε άκαρπη. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, την ιδέα υποστήριξαν η Γαλλία και η Ιταλία και γενικότερα οι χώρες του Νότου, εμπόδιο ωστόσο στάθηκαν οι λεγόμενες “τσιγκούνες” χώρες του Βορρά, δηλαδή η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Δανία και η Αυστρία.
Οι “27” επανέλαβαν την αμέριστη στήριξη προς την Ουκρανία, δεν κατάφεραν ωστόσο να καταλήξουν στον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιήσουν τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας προς όφελος της Ουκρανίας, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντική ανάσα προς την κατεύθυνση της στρατιωτικής υποστήριξης.
Οι ΗΠΑ από την άλλη, παραμένουν ο δεύτερος μεγαλύτερος αρωγός της Ουκρανίας, τηρούν όμως στάση αναμονής ως προς τη συνέχιση της βοήθειας, στη σκιά και των επικείμενων προεδρικών εκλογών στη χώρα τον Νοέμβριο.
Χαρακτηριστικό είναι πως, σύμφωνα με τους Financial Times, η Ουάσινγκτον ζήτησε από την Ουκρανία να σταματήσει τις επιθέσεις εναντίον των ενεργειακών υποδομών της Ρωσίας, φοβούμενη εξελίξεις που θα οδηγήσουν σε αύξηση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου.
Πρέπει να προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο;
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν εξακολουθεί να εκτοξεύει πυρηνικές απειλές σε περίπτωση που η Δύση στείλει στρατό στην Ουκρανία, με την Ευρώπη να κάνει λόγο για “προσπάθειες μόχλευσης που δεν τρομοκρατούν” και τις ΗΠΑ να μην προχωρούν σε προσαρμογή του πυρηνικού τους δόγματος.
Πόσο σοβαρές είναι αυτές; Όπως επισημαίνει στην DW ο Μπεν Χότζες, πρώην διοικητής των αμερικανικών στρατευμάτων στην Ευρώπη, εκείνο που έχει πραγματικά σημασία είναι το ΝΑΤΟ και η Ε.Ε. να είναι προετοιμασμένοι για κάθε σενάριο, εκφράζοντας παράλληλα την πεποίθηση πως ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει ακόμα κριθεί.
Αντίστοιχα, ο Μάλτε Λέμινγκ, δημοσιογράφος και αναλυτής στην Der Tagesspiegel, υπογραμμίζει πως ενδεχόμενη εκ προοιμίου απόρριψη τέτοιων απειλών ως αβάσιμων, μπορεί να έχει εξαιρετικά επικίνδυνα αποτελέσματα, όπως η “ανάπτυξη μιας ανεξέλεγκτης πυρηνικής υπερδύναμης”.
Δε σταματά όμως εκεί. Κατά τον Λέμινγκ, τυχόν ολοκληρωτική επικράτηση της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα ντόμινο εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως για παράδειγμα να ανοίξει τις ορέξεις της Κίνας για στρατιωτική επέμβαση στην Ταϊβάν, επισείοντας τον κίνδυνο δομικών αλλαγών στο διεθνές status quo.
infognomonpolitics.gr capital.gr
