Λετονικές εταιρείες κατασκευής στέγης και Νοτιοκορεάτες ειδικοί στο εμπόριο. Κατασκευαστές δεξαμενών καυσίμων από τη Δανία και παραγωγοί ξυλείας από την Αυστρία. Τιτάνες του ιδιωτικού κεφαλαίου από τη Νέα Υόρκη και διαχειριστές εγκαταστάσεων σκυροδέματος από τη Γερμανία.
Χιλιάδες επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο τοποθετούνται για ένα χρυσό συμβόλαιο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων: την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μόλις τελειώσει ο πόλεμος.
Δεύτερος χρόνος καταστροφών
Η
Ρωσία εντείνει την επίθεσή της οδεύοντας προς τον δεύτερο χρόνο του
πολέμου, αλλά ήδη το συγκλονιστικό έργο της ανοικοδόμησης είναι εμφανές.
Εκατοντάδες χιλιάδες σπίτια, σχολεία, νοσοκομεία και εργοστάσια
έχουν καταστραφεί μαζί με κρίσιμες ενεργειακές εγκαταστάσεις και
χιλιόμετρα δρόμων, σιδηροδρομικών γραμμών και λιμανιών.
Η
βαθιά ανθρώπινη τραγωδία είναι αναπόφευκτα και μια τεράστια οικονομική
ευκαιρία, την οποία ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Volodymyr Zelensky,
παρομοίασε με το Σχέδιο Μάρσαλ, το πρόγραμμα των ΗΠΑ που παρείχε βοήθεια
στη Δυτική Ευρώπη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι πρώτες
εκτιμήσεις για το κόστος της ανοικοδόμησης των φυσικών υποδομών
κυμαίνονται από 138 δισεκατομμύρια δολάρια έως 750 δισεκατομμύρια
δολάρια.
Η προοπτική αυτού του θησαυρού εμπνέει...
αλτρουιστικές παρορμήσεις και επιχειρηματικό όραμα, έξυπνη
επιχειρηματική στρατηγική και ιεραρχικό καιροσκοπισμό για αυτό που το
ουκρανικό εμπορικό επιμελητήριο διατυμπανίζει ως "το μεγαλύτερο
εργοτάξιο στον κόσμο!".
Τεράστιο εργοτάξιο
Ο
Zelensky και οι σύμμαχοί του θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ανοικοδόμηση
για να συνδέσουν τις υποδομές της Ουκρανίας με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Ωστόσο, το αν θα υλοποιηθεί όλος ο χρυσός στην πολυαναμενόμενη χρυσοθηρία δεν είναι καθόλου βέβαιο.
Η
Ουκρανία, της οποίας η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 30% πέρυσι,
χρειάζεται απεγνωσμένα κεφάλαια μόνο για να συνεχίσει να λειτουργεί και
να κάνει επείγουσες επισκευές.
Η μακροπρόθεσμη βοήθεια για
την ανοικοδόμηση θα εξαρτηθεί όχι μόνο από την έκβαση του πολέμου, αλλά
και από το πόσα χρήματα θα διαθέσουν η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες
Πολιτείες και άλλοι σύμμαχοι.
Και παρόλο που οι ιδιώτες
επενδυτές φλερτάρουν, λίγοι είναι πρόθυμοι να ρισκάρουν να δεσμεύσουν
χρήματα τώρα, καθώς η σύγκρουση έχει εδραιωθεί.
Η Ουκρανία
και αρκετά ευρωπαϊκά έθνη πιέζουν σκληρά για να κατασχέσουν τα παγωμένα
ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στο εξωτερικό, αλλά αρκετοί
σκεπτικιστές, συμπεριλαμβανομένων αξιωματούχων της κυβέρνησης Biden,
έχουν αμφισβητήσει τη νομιμότητα μιας τέτοιας κίνησης.
Παρ'
όλα αυτά, "πολλές εταιρείες αρχίζουν να τοποθετούνται ώστε να είναι
έτοιμες και να έχουν κάποιο ιστορικό για αυτή τη στιγμή που θα έρθει η
χρηματοδότηση για την ανοικοδόμηση", δήλωσε ο Tymofiy Mylovanov, πρώην
υπουργός Οικονομίας, ο οποίος είναι πρόεδρος της Οικονομικής Σχολής του
Κιέβου.
"Θα υπάρξει μεγάλη χρηματοδότηση από όλο τον κόσμο", είπε, και οι επιχειρήσεις λένε ότι "θέλουμε να συμμετέχουμε σε αυτό".
Πάνω από 300 επιχειρήσεις στη "λίστα"
Περισσότερες
από 300 εταιρείες από 22 χώρες δήλωσαν συμμετοχή στην εμπορική έκθεση
και το συνέδριο Rebuild Ukraine αυτή την εβδομάδα στη Βαρσοβία.
Η συγκέντρωση είναι απλώς η τελευταία σε έναν αγώνα από προσωπικές και εικονικές συναντήσεις.
Τον
περασμένο μήνα, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της
Ελβετίας, το Ukraine House γέμισε ασφυκτικά με κόσμο για να συζητήσει
τις επενδυτικές ευκαιρίες.
Περισσότερες από 700 γαλλικές εταιρείες συνέρρευσαν σε ένα συνέδριο που διοργάνωσε τον Δεκέμβριο ο πρόεδρος Emmanuel Macron.
Και
την Τετάρτη, η Φινλανδική Συνομοσπονδία Βιομηχανιών χρηματοδότησε ένα
ολοήμερο διαδικτυακό σεμινάριο με Ουκρανούς αξιωματούχους, ώστε οι
εταιρείες να παρουσιάσουν τις μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, τους
μετασχηματιστές, τα αλωνιστικά μηχανήματα και τις προκατασκευασμένες
κατοικίες τους.
Ο Sergiy Tsivkach, εκτελεστικός διευθυντής του
UkraineInvest, του κυβερνητικού γραφείου που είναι αφιερωμένο στην
προσέλκυση ξένων επενδύσεων, χαίρεται για το ενδιαφέρον.
Βρέθηκε στο Λβιβ την περασμένη εβδομάδα για να συναντηθεί με διεθνείς επενδυτές. Τόνισε όμως ένα κρίσιμο σημείο.
"Όλοι λένε: 'Θέλουμε να βοηθήσουμε στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας'", δήλωσε ο Tsivkach.
"Αλλά θέλετε να επενδύσετε τα δικά σας χρήματα ή θέλετε να πουλήσετε υπηρεσίες ή αγαθά;
Αυτά είναι δύο διαφορετικά πράγματα".
Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στη διάσκεψη της Βαρσοβίας.
Ποιος αποφασίζει για τα συμβόλαια
Αυτό που ήθελαν να μάθουν οι ουκρανικές και ξένες εταιρείες ήταν: Ποιος θα αποφασίσει για τις συμβάσεις και πώς θα εφαρμοστούν;
"Εκατοντάδες
εταιρείες με ρωτούσαν αυτό το ερώτημα", δήλωσε ο Tomas Kopecny,
απεσταλμένος της τσεχικής κυβέρνησης για την Ουκρανία.
Για τις επιχειρήσεις, ένα κρίσιμο ζήτημα είναι ποιος θα ελέγχει τα χρήματα.
Αυτό
είναι ένα ερώτημα που η Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και παγκόσμιοι
οργανισμοί όπως η Παγκόσμια Τράπεζα - οι μεγαλύτεροι δωρητές και
δανειστές - συζητούν έντονα.
"Ποιος θα πληρώσει για τι;"
δήλωσε από τη σκηνή ο Domenico Campogrande, γενικός διευθυντής της
Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Κατασκευαστικής Βιομηχανίας.
Η Ουκρανία έχει
καταστήσει σαφές ότι θα υπάρξουν ανταμοιβές για τους πρώτους επενδυτές
όταν πρόκειται για τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση.
Αλλά αυτή η ευκαιρία ενέχει κινδύνους.
Η
Danfoss, μια δανική βιομηχανική εταιρεία που πωλεί συσκευές θερμικής
απόδοσης και υδραυλικές μονάδες ισχύος για διαμερίσματα και άλλα κτίρια,
δραστηριοποιείται στην Ουκρανία από το 1997.
Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος τον περασμένο Φεβρουάριο, οι ρωσικοί βομβαρδισμοί κατέστρεψαν την αποθήκη της στο Κίεβο.
Έκτοτε
η Danfoss έχει επικεντρωθεί στη βοήθεια για την κάλυψη άμεσων αναγκών
στις εμπόλεμες περιοχές και στη δυτική Ουκρανία, όπου εκατομμύρια
άνθρωποι που εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους αναγκάστηκαν να
εγκατασταθούν σε προσωρινά καταφύγια.
"Προς το παρόν, όλες οι
προσπάθειες κατευθύνονται προς τη διατήρηση μιας κατάστασης επιβίωσης",
δήλωσε ο Andriy Berestyan, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στην
Ουκρανία.
"Αυτή τη στιγμή, κανείς δεν επιδιώκει πραγματικά μεγάλη ανοικοδόμηση".
Τα πράγματα πήγαιναν καλύτερα για την εταιρεία από το περασμένο καλοκαίρι, καθώς η Ουκρανία απώθησε τη ρωσική προέλαση.
Μέχρι
τον Οκτώβριο, νέες παραγγελίες για τα προϊόντα της Danfoss έρχονταν και
ο Berestyan αποκατέστησε το κέντρο διανομής της Danfoss στο Κίεβο.
Τότε η Ρωσία άρχισε να ρίχνει μαζικά βόμβες.
Το
ρεύμα και το νερό κόπηκαν ευρέως, αναγκάζοντας την Ουκρανία - και τις
επιχειρήσεις - να επιστρέψουν στην αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών.
Ακόμα κι έτσι, είπε, η Danfoss έχει το βλέμμα της στραμμένο στο μακροπρόθεσμο μέλλον.
"Σίγουρα
θα υπάρξουν ευκαιρίες ανοικοδόμησης", είπε, "και βλέπουμε μια τεράστια,
τεράστια ευκαιρία για εμάς και για παρόμοιες εταιρείες".
Οι στήριξη των επιχειρήσεων
Άλλες
κυβερνήσεις που αναμένεται να συμβάλουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας
προσφέρουν επίσης οικονομική στήριξη σε εγχώριες επιχειρήσεις.
Η Γερμανία ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός ταμείου για την εγγύηση των επενδύσεων.
Το
σχέδιο θα εποπτεύεται από τον παγκόσμιο ελεγκτικό κολοσσό PwC και θα
αποζημιώνει τους επενδυτές για πιθανές οικονομικές απώλειες σε περίπτωση
απαλλοτρίωσης επιχειρήσεων ή διακοπής έργων.
Η Γαλλία θα προσφέρει επίσης κρατικές εγγυήσεις σε εταιρείες που θα αναλάβουν μελλοντικές εργασίες στην Ουκρανία.
Ο
Bruno Le Maire, υπουργός Οικονομικών, δήλωσε ότι συμβάσεις συνολικής
αξίας 100 εκατομμυρίων ευρώ, ή 107 εκατομμυρίων δολαρίων, έχουν ανατεθεί
σε τρεις γαλλικές εταιρείες για έργα στην Ουκρανία: Η Matière θα
κατασκευάσει 30 πλωτές γέφυρες και οι Mas Seeds και Lidea παρέχουν
σπόρους για τους αγρότες.
Οι εταιρείες ιδιωτικών κεφαλαίων, επίσης, έχουν το βλέμμα τους στραμμένο στις επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Ο ρόλος της BlackRock
Ο
πρόεδρος Zelensky σφράγισε μια συμφωνία στα τέλη του περασμένου έτους
με τον Laurence D. Fink, τον διευθύνοντα σύμβουλο της BlackRock, για τον
"συντονισμό των επενδυτικών προσπαθειών για την ανοικοδόμηση του
κατεστραμμένου από τον πόλεμο έθνους".
Η BlackRock, ο μεγαλύτερος
διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, θα συμβουλεύσει το Κίεβο
σχετικά με το "πώς θα δομηθούν τα κεφάλαια ανασυγκρότησης της χώρας".
Το έργο θα γίνει αφιλοκερδώς, αλλά υπόσχεται να δώσει στην BlackRock πληροφορίες για τα συμφέροντα των επενδυτών.
Ο
Fink μπήκε στην προσπάθεια αυτή από τον Andrew Forrest, έναν Αυστραλό
μεγιστάνα των ορυχείων, ο οποίος είναι ο διευθύνων σύμβουλος της
Fortescue Metals Group.
Ο Forrest ανακοίνωσε τον Νοέμβριο μια αρχική
επένδυση 500 εκατομμυρίων δολαρίων, από το δικό του private equity
fund, σε ένα νέο ταμείο χρημάτων που δημιουργήθηκε για έργα
ανοικοδόμησης στην Ουκρανία.
Το ταμείο θα διοικείται με την
BlackRock και στοχεύει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 25 δισεκατομμύρια
δολάρια από κρατικά επενδυτικά κεφάλαια που ελέγχονται από εθνικές
κυβερνήσεις και ιδιώτες επενδυτές από όλο τον κόσμο για επενδύσεις
καθαρής ενέργειας σε εμπόλεμες περιοχές.
Ο Forrest έχει
φλερτάρει τον Zelensky, φορώντας μια καρφίτσα με την ουκρανική σημαία
στο πέτο του και προσφέροντας στον Ουκρανό πρόεδρο ένα αυστραλιανό
μαστίγιο κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στο Κίεβο πέρυσι.
Αλλά σε
μια ένδειξη του πόσο επιφυλακτικοί παραμένουν οι επενδυτές, ο Forrest
δήλωσε ότι τα κεφάλαια θα διατεθούν "τη στιγμή που οι ρωσικές δυνάμεις
θα έχουν απομακρυνθεί από τις πατρίδες της Ουκρανίας" - αλλά όχι
νωρίτερα.
www.bankingnews.gr
