Το στρατηγικό δόγμα που υιοθετεί η Συμμαχία με αφορμή τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αφορά, για πρώτη φορά τόσο εμφανώς, ολόκληρη την υφήλιο ● Σημαντική η περιοδεία του Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή στα μέσα Ιουλίου.
«Ο πόλεμος είναι η μαμή της ιστορίας», όπως έλεγε από τα παλιά τα χρόνια ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ο κορσικανικής
καταγωγής Γάλλος στρατηγός και αυτοκράτορας, που τον 19ο αιώνα λίγο έλειψε να κατακτήσει όλη την Ευρώπη.Δύο αιώνες και πολλούς πολέμους μετά, η ρήση επανεπιβεβαιώνεται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ό,τι οδήγησε σε αυτή, ανατρέποντας τα δεδομένα πολύ πέρα από την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη.
Διανύοντας πια τον πέμπτο μήνα της, έχει αλλάξει άρδην τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Οχι όμως μόνον κατά τη μανιχαϊστική «Στρατηγική Αντίληψη 2022», όπου ονομάζεται το νέο στρατηγικό δόγμα που μόλις υιοθέτησε για την επόμενη δεκαετία το ΝΑΤΟ.
Ο ατέρμονος πόλεμος στην Ουκρανία δίνει πράγματι μια νέα πνοή στο πάλαι ποτέ (κατά Μακρόν) «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ, πλην όμως με διαταραγμένη ενότητα και υπό το μότο του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ότι «η Αμερική επιστρέφει». Η Ε.Ε. στρατιωτικοποιείται και δορυφοροποιείται. Η ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας υπερτροφοδοτείται με όπλα και στρατιώτες (με πιο ενισχυμένη την ευρωσκεπτικιστική Πολωνία). Ταγίπ Ερντογάν επιτρέποντος δε και με τίμημα τα ανθρώπινα δικαιώματα και δη τους Κούρδους, διευρύνεται περαιτέρω με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, υπερδιπλασιάζοντας τα σύνορα με τη Ρωσία.
Αυτή άλλωστε πια κατονομάζεται ως η «σημαντικότερη και αμεσότερη απειλή» για τη Συμμαχία, που αν και Βορειοατλαντική χαρακτηρίζει την Κίνα «πρόκληση για τα συμφέροντα, την ασφάλεια και τις αξίες μας». Με αυτό το προβαλλόμενο ως αξιακό κριτήριο μάλιστα το ΝΑΤΟ ανοίγει δρασκελιά και για τις πέντε ηπείρους.
Στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, στη Μαδρίτη, είχαν πρώτη φορά στα χρονικά προσκληθεί ηγέτες χωρών του μακρινού Ειρηνικού: της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. «Η ασφάλεια στην Ευρώπη είναι αδιαίρετη από την ασφάλεια στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού», ήταν το μήνυμα που κόμισε Ιάπωνας πρωθυπουργός Κισίντα.
Αυτές και άλλες από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική συμμετέχουν μαζί με τους «30» του ΝΑΤΟ εν τω μεταξύ στην υπό αμερικανική ηγεσία «Ομάδα Επαφής Ουκρανικής Αμυνας»: μια νέα «συμμαχία προθύμων» για τη συνεχή τροφοδοσία του Κιέβου με όπλα και πυρομαχικά. Ζητούμενο δεν είναι μόνο η ανακοπή της συνεχιζόμενης προέλασης των Ρώσων, αλλά και η εξαγορά χρόνου ώστε να αποδυναμωθεί η ρωσική οικονομία από τις δυτικές κυρώσεις, που τώρα λειτουργούν περισσότερο ως μπούμερανγκ σε αυτούς που τις έχουν επιβάλει.
Στα μέσα Ιουλίου, δε, ο Αμερικανός πρόεδρος προγραμματίζει την πρώτη περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, με στόχο την ολοκλήρωση της εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του και, κατά ορισμένα σενάρια, τη συγκρότηση ενός αντι-ιρανικού οιονεί ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή.
Οπως όμως δείχνει η έως τώρα στάση της πετρελαιοπαραγωγού Σαουδικής Αραβίας -σημαντικός σταθμός της περιοδείας Μπάιντεν- καθώς και άλλων κρατών, όπως της Ινδίας και της Λατινικής Αμερικής, δεν είναι όλα «άσπρο-μαύρο». Πολλώ μάλλον όταν αυτές διεκδικούν τη δική τους θέση σε έναν όχι μονοπολικό, αλλά πολυπολικό κόσμο, δίνοντας τη δική τους ερμηνεία σε αυτό που πολλάκις μνημονεύεται στο κείμενο του νέου ΝΑΤΟϊκού δόγματος περί «διεθνούς τάξης βασισμένη σε κανόνες».
Μαργαρίτα Βεργολιά
