Pía Figueroa: η μάχη της επικοινωνίας είναι μάχη αφηγήματος αλλά και πολιτισμού...


Pía Figueroa: η μάχη της επικοινωνίας είναι μάχη αφηγήματος αλλά και πολιτισμού(Στις 10-12 Μαΐου, στο Σαντιάγκο της Χιλής, διοργανώνεται το Ανθρωπιστικό Λατινοαμερικάνικο Φόρουμ, που έχει κεντρικό σύνθημα «χτίζοντας συγκλίσεις». Η στιγμή αυτής της διοργάνωσης έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Από τη μία υπάρχει μια μεγάλη αναστάτωση στην περιοχή με δεξιές και ακραίες έως φασιστικές πολιτικές δυνάμεις που βρέθηκαν στην εξουσία, όπως η περίπτωση του Μπολσονάρου στη Βραζιλία. 

Υπάρχει η πολιτική κρίση στη Βενεζουέλα αλλά και οι προσπάθειες σε χώρες όπως η Βολιβία, το Μεξικό, η Ουρουγουάη, η Κούβα, να στρέψουν τις πολιτικές προς διαφορετική κατεύθυνση. Την ίδια στιγμή τα κοινωνικά κινήματα είναι σε πλήρη δραστηριοποίηση. Η Pía Figueroa, είναι συνεκδότρια του πρακτορείου Pressenza και ενόψει του φόρουμ διοργανώνει το Δίκτυο Επικοινωνίας και μηβίαιης δημοσιογραφίας. Η Juana Perez της πήρε μια συνέντευξη με αυτή την αφορμή.)

Γιατί σήμερα, 11 χρόνια μετά το προηγούμενο, είναι απαραίτητο ένα Ανθρωπιστικό Λατινοαμερικάνικο Φόρουμ (Α.Λ.Φ.2019); Το ιδεολογικό του πλαίσιο αναφέρεται στην ανάγκη να «συγκεκριμενοποιήσουμε θέσεις» σχετικά με διαφορετικούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Χρειάζεται η Λατινική Αμερική φωνές που μιλούν για νέες τοποθετήσεις;
Από το τελευταίο Ανθρωπιστικό Φόρουμ, που είχε διεξαχθεί στη Λατινική Αμερική και πιο συγκεκριμένα στην πόλη του Μπουένος Άιρες, όχι μόνο έχει περάσει πολύς χρόνος, αλλά έχουμε δει σημαντικές αλλαγές στην περιοχή μας και τον κόσμο. Έχουν εγκατασταθεί σε λίγα χρόνια άλλες αξίες, καινοτόμες τεχνολογίες που επικοινωνούν και δημοσιεύουν ψευδείς ειδήσεις, δίνοντας χώρο σε μια νέα κουλτούρα και μια φασιστική δεξιά που ήδη κυβερνά σε πολλά μέρη.
Πολλές προοδευτικές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής κατά την τελευταία δεκαετία, ξεκίνησαν περιφερειακές «συγκλίσεις», όπως UNASUR για παράδειγμα, αλλά αυτό δεν εμπόδισε μέσω ψηφοφορίας ή και κοινοβουλευτικών πραξικοπημάτων, αυτές τις συμμαχίες να πέσουν όπως και να κινδυνεύουν οι περισσότερες από αυτές τις συγκλίσεις. Καλείτε αυτό το Φόρουμ με το σύνθημα «χτίζοντας συγκλίσεις», σε τι είδους συγκλίσεις αναφέρεστε;
Η σημερινή πολιτική-οικονομική εξουσία, όλο και πιο συγκεντρωμένη σε λίγους και γεμάτη αποκλεισμούς, διαχειρίζεται μεγάλα πληθυσμιακά στρώματα, σχεδόν σαν να ήταν ανθρώπινα όντα «αντικείμενα μίας χρήσης». Λοιπόν, ακριβώς στην κοινωνική βάση μεταξύ των γυναικών που έχουν συνειδητοποιήσει την επικρατούσα πατριαρχία, τους νέους που δεν στηρίζουν τον καπιταλισμό, τους αυτόχθονες πληθυσμούς που στερούνται των εδαφών τους, πολύ σαφείς εφηβικές φωνές σχετικά με την ανάγκη να αντιστραφούν οι διαδικασίες ρύπανσης του περιβάλλοντος και της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, μεταξύ θυμάτων κακοποίησης από την εκκλησία, ηλικιωμένων που χρειάζονται αξιοπρεπείς συντάξεις και πολλά άλλα δίκτυα που έχουν δημιουργηθεί ανά θεματική δράση, υπάρχουν ενεργές δυνάμεις που οργανώνονται από την περιφέρεια της κοινωνίας. Αυτό που μας ενδιαφέρει στη διοργάνωση του φόρουμ είναι να δούμε πώς όλες αυτές οι τάσεις συγκλίνουν μεταξύ τους όχι μόνο ανά θεματική αλλά σε δημιουργία μιας οριζόντιας κοινής δύναμης, ικανής να δημιουργήσει ένα μέλλον που ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις καλύτερες επιδιώξεις του ανθρώπου.
Τι πρέπει να γίνει για να εμβαθύνουν αυτές οι συγκλίσεις μεταξύ των πληθυσμών και να γίνουν μόνιμος τρόπος σχέσης, ώστε να εμποδιστεί η επιστροφή σε στάδια που φαίνεται να τείνουν να ξεπεραστούν;
Ίσως σε αυτό το φόρουμ μπορούμε να συναντηθούμε, να βιώσουμε την παρουσία των άλλων, να μας αναγνωρίσουμε μέσα από τους αγώνες μας, να δούμε πόσο αξίζουμε, να αλληλοβοηθηθούμε, να αναδείξουμε την ελπίδα που κατά καιρούς όλοι μας τη χάνουμε και να αντιληφθούμε ότι η ιστορία έχει τους ρυθμούς και τους κύκλους της. Σήμερα είναι η στιγμή που ο αντι-ανθρωπισμός και του φασισμός επιτίθεται ανελέητα, αλλά δεν θα έχουν την πρωτοκαθεδρία στο μέλλον, επειδή είμαστε τόσοι πολλοί αντίθετοι, τόσες οργανώσεις και δίκτυα που ήδη ωθούμε προς μια νέα εποχή, προς νέους ορίζοντες.
Δεν ξέρω αν θα αποφύγουμε τις αποτυχίες, οι ιστορίες μας είναι γεμάτη από αυτές, αλλά πια δεν τις φοβόμαστε τις αποτυχίες, αντίθετα τις καλοσωρίζουμε γιατί μας επιτρέπου να μάθουμε. Αυτή η δύναμη είναι το πιο πολύτιμο πράγμα που έχουμε.
Η μορφή του Φόρουμ, ανάπτυξη μέσω δικτύων, μιλά για αυτή τη σύγκλιση. Το φόρουμ επιδιώκει να γίνει ένας δεσμός μεταξύ διαφόρων παραγόντων;
Πράγματι, είναι η κοινή περιοχή που χτίστηκε μεταξύ όλων, είναι ένας χώρος συρροής.
Ας μιλήσουμε για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Συντονίζεις με άλλους συναδέλφους το Δίκτυο Επικοινωνίας και Μη Βίαιης Δημοσιογραφίας. Ποια είναι η ανάλυσή σου για το ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης σήμερα;
Το πρώτο πράγμα που βλέπει κανείς είναι η χειραγώγηση της πληροφόρησης, το ψεύδος γίνεται viral, η βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης οδηγείται από το μεγάλο κεφάλαιο και κάθε μέρα είναι εμφανής η βία, οι διακρίσεις και οι αποκλεισμοί στις επίσημες αναφορές των μέσων ενημέρωσης.
Ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να εκπληρώνουν, κατά τη γνώμη σου;
Η διαμάχη των μέσων ενημέρωσης, των μικρών μέσων ενημέρωσης, των ψηφιακών πλατφορμών, των πρακτορείων, των ραδιοφωνικών προγραμμάτων, των τηλεοπτικών καναλιών σε απευθείας σύνδεση κ.λπ. κ.λπ. είναι μια διαμάχη πολιτισμού, είναι διαμάχη αφηγήματος, εξαιρετικά σημαντική σήμερα, θεμελιώδη.
Πώς θα καταπολεμήσουμε τα «ψεύτικα νέα» που κρύβονται πίσω από την πτώση κάποιων κυβερνήσεων ή τη φυλάκιση πολιτικών αντιπάλων;
Αυτό ακριβώς είναι ένα από τα κεντρικά θέματα που θέλουμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού εντός του δικτύου μας: να αναζητήσουμε γρήγορους και αξιόπιστους τρόπους για να υπάρχουν επαληθευμένες πληροφορίες, από αξιόπιστες πηγές που να μας επιτρέπουν την αντιμετώπιση και την αποκάλυψη των ψευδών ειδήσεων και κάθε είδους πράξης χειραγώγησης της πληροφορίας. και αποκαλύπτει τα ψέματα και τις πράξεις χειραγώγησης που χρησιμοποιούν τα δεξιά κατεστώτα στη Λατινική Αμερική.
Είναι δυνατή η σύγκλιση μέσων ενημέρωσης που μπορούν να φτάσουν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού τοποθετώντας μια διαφορετική ατζέντα, που δεν θα είναι η φωνή των ισχυρών, και που να μπορέσουν να γίνουν η φωνή ιδεών και εμπειριών προς ένα διαφορετικό κοινωνικό πρότυπο;
Αυτό είναι αυτό που καθοδηγεί τη δράση μας και την ανάγκη μας να αναζητήσουμε σύγκλιση με άλλα μέσα, φορείς, δημοσιογράφους, εκδότες, πλατφόρμες, προγράμματα που δεν ευθυγραμμίζονται με το σημερινό σύστημα και με τα οποία να μπορούμε ίσως να οργανώσουμε «μια μάζα μέσων επικοινωνίας» αποκεντρωμένη και με ποικιλία και που να καταφέρουν να αντιταχθούν στα συστημικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Τι θα λέγατε σε μια συλλογικότητα ή ένα πρόσωπο για να συμμετάσχει σε αυτό το Φόρουμ;
Ότι αξίζει να αναπτύξουμε ιστορική συνείδηση ​​και να δούμε τη ζωή μας ως ένα χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από την αμεσότητα με την οποία έχουμε συνηθίσει να τη βιώνουμε, συνειδητοποιώντας πως αυτό που ζούμε σήμερα είναι μόνο μια στιγμή σε μια μακρά διαδικασία. Πολλοί από εμάς μπορούμε να συγκλίνουμε για να διαμορφώσουμε ένα διαφορετικό μέλλον. Η συμμετοχή στο φόρουμ ισοδυναμεί με τη διάθεση σας να εμπλακείτε σε αυτή την κοινή κατασκευή.

Πηγή: