Αυτό μπορεί να συμβαίνει ακόμη κι αν δεν αναφέρουν ξεκάθαρα την επιθυμία τους για επανασύνδεση στους ίδιους τους γονείς ή σε τρίτους.
Η παιδική επιθυμία για επανασύνδεση
Τόσο οι έρευνες όσο και η κλινική εμπειρία έχουν δείξει ότι συχνά τα παιδιά ενώ αναγνωρίζουν ότι μετά το διαζύγιο το κλίμα στο σπίτι είναι πιο ήρεμο χωρίς εντάσεις και τσακωμούς, εξακολουθούν να επιθυμούν να επανέλθουν στην κατάσταση που υπήρχε όταν οι δύο γονείς ζούσαν μαζί στο ίδιο σπίτι. Δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσουν τον χωρισμό των γονιών τους ακόμη και αν έχουν γίνει μάρτυρες πολύ έντονων τσακωμών.Όμως, η παιδική επιθυμία για επανασύνδεση των γονιών δεν είναι πάντοτε αθώα ή ανώδυνη.
Η φαντασίωση ότι οι γονείς μπορεί να τα ξαναβρούν μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στο παιδί γιατί δεν του επιτρέπει να δεχτεί τη νέα πραγματικότητα και να προσαρμοστεί με επιτυχία. Στη φάση αυτή, είναι δυνατόν, κάποια παιδιά, προκειμένου να επιτύχουν το στόχο επανασύνδεσης των γονιών, να εμφανίσουν μέχρι και σωματικά συμπτώματα ή προβλήματα συμπεριφοράς για να αναγκάσουν τους γονείς να έρχονται σε πιο συχνή επαφή.
Οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς, να κρατούν μία απόλυτη και σταθερή στάση σχετικά με την οριστικότητα της απόφασης τους και να τονίζουν με ξεκάθαρο τρόπο ότι αυτή είναι μία απόφαση που παίρνουν οι ενήλικες και το παιδί δεν μπορεί να κάνει κάτι για να την αλλάξει.
Δείτε το σχετικό βιβλίο Ο χωρισμός των γονέων, το διαζύγιο και τα παιδιά, στο εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο Ψυχολογίας της Πύλης μας.
Οι λόγοι που οδηγούν στη μη αποδοχή του διαζυγίου
Για ποιους λόγους όμως τα παιδιά δυσκολεύονται να αποδεχτούν τη μονιμότητα της κατάστασης ενός διαζυγίου;- Οταν οι γονείς εχουν ήδη πολλούς χωρισμούς και επανασυνδέσεις με απομάκρυνση για κάποιο χρονικό διάστημα, είναι λογικό να σκέφτονται ότι, αφού τις προηγούμενες φορές δε συνέβη ο χωρισμός, δε θα συμβεί και αυτή τη φορά και οι γονείς θα είναι και πάλι μαζί.
- Οι καινούργιες συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται να ζήσουν τα
παιδιά μετά τον χωρισμό των γονιών, τα τρομοκρατούν, αφού είναι κάτι το
εντελώς άγνωστο.
Η εικόνα μιας ακέραιης οικογένειας παρέχει στο παιδί ασφάλεια και προστασία αφού νιώθει ότι ανήκει σε μία ομάδα, σε ένα συγκεκριμένο οικογενειακό σύστημα, όπως αυτό που περιγράφουν τα βιβλία αλλά και συναντά στον περίγυρό του. Μετά το διαζύγιο, η γνώριμη αυτή δομή της οικογένειας δεν υπάρχει πια και το παιδί καλείται να προσαρμοστεί σε μία νέα κατάσταση. Το άγχος του λοιπόν, πυροδοτεί την έντονη επιθυμία επιστροφής στην προηγούμενη κατάσταση και την άρνηση των νέων δεδομένων.
- Η εικόνα των γονιών ως δυνατών και άτρωτων, που είχαν τα παιδιά μέχρι το διαζύγιο, καταρρέει.
Χρειάζεται να αποδεχτούν, πλέον, την ανθρώπινη υπόσταση των γονεϊκών μορφών, πράγμα που τους προκαλεί τεράστια ανησυχία. Αγωνιούν για το αν θα μπορούν, πλέον, οι γονείς να ικανοποιούν τις ανάγκες τους ή θα τους αποσπούν τα δικά τους προβλήματα. Ακόμη το διαζύγιο κλονίζει τις βασικές αντιλήψεις του παιδιού για τον κόσμο, δημιουργεί φόβους ότι οι γονείς μπορεί να το εγκαταλείψουν ή να σταματήσουν να το αγαπούν. Οι φόβοι αυτοί ωθούν το παιδί να επιθυμεί την επανασύνδεση των γονιών του.
- Τα παιδιά, κάποιες φορές, νιώθουν υπεύθυνα για το διαζύγιο των γονιών τους.
Συναισθήματα ενοχής και αυτομομφής εμφανίζονται συχνά στις περιπτώσεις που τα παιδιά εμπλέκονται στις διαμάχες των γονιών που οδήγησαν στο διαζύγιο. Η δυσφορία, επίσης, της αλλαγής του τόπου κατοικίας ή και του σχολείου μπορεί να ενεργοποιήσει και να ενισχύσει τη διατήρηση της φαντασιώσης επανασυνδέσης των γονιών.
Η βοήθεια των γονέων για την αποδοχή του διαζυγίου
Το παιδί θα πρέπει να βοηθηθεί από τους γονείς του να πενθήσει την απώλεια της οικογένειας, όπως την ήξερε. Το συναίσθημα της θλίψης είναι απαραίτητο να βιωθεί από τα παιδιά και οι γονείς να το αντέξουν.Οι περισσότεροι γονείς, από ένστικτο, θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από οποιαδήποτε μορφή στεναχώριας. Εννοείται, ότι κανένας ενήλικας δεν μπορεί να κάνει ένα παιδί να νιώσει τη θλίψη που συνοδεύει ένα διαζύγιο αλλά και ούτε να την εξαφανίσει από ένα παιδί που τη βιώνει σε έντονο βαθμό. Εκείνο που μπορεί να κάνει είναι να το βοηθήσει να προσαρμοστεί στην καινούργια πραγματικότητα.
Αυτό μπορεί γίνει με τους εξής τρόπους για να ανακουφίσει το παιδί.
- Χρειάζεται να μειωθούν, όσο περισσότερο γίνεται, οι απώλειες για το παιδί στη φάση του διαζυγίου. Η σταθερή επαφή με την μητέρα και τον πατέρα, η σταθερή καθημερινότητα με πρόσωπα και περιβάλλοντα οικεία και πρόγραμμα που το κάνει να νιώθει ασφάλεια.
- Οι γονείς θα πρέπει να επιτρέπουν στα παιδιά τους να αισθάνονται όπως θέλουν και να τους δίνουν χώρο να εκφράσσουν τα συναισθήματα που έχουν. Χρειάζεται να καταστήσουν σαφές ότι θα είναι εκεί για να ακούσουν τις σκέψεις και τα παράπονα τους όταν το θελήσουν. Δε χρειάζεται να πιέζουν τα παιδιά να τους μιλήσουν. Χρειάζεται να ξέρουν είναι στην διάθεσή τους.
- Καλό είναι οι γονείς να εκφράζουν οι ίδιοι και να μοιράζονται όσα νιώθουν με τα παιδιά τους με προσοχή και φροντίδα. Είναι βοηθητικό για τα παιδιά να δούνε ότι ο γονιός τους είναι λυπημένος ή θυμωμένος ή απογοητευμένος, αλλά είναι πολύ σημαντικό αυτό να γίνεται με τρόπο που δε θα βαρύνει το παιδί ή δε θα το κάνει να νιώσει την ανάγκη να παρηγορήσει τον γονέα.
Σύμβουλος Ψ. ΥγείαςΠηγή:
