Το σημείο-κλειδί, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, στις
διαπραγματεύσεις που θα λάβουν χώρα εξ αποστάσεως τις επόμενες εβδομάδες
για το μεγάλο "deal" αναφορικά με τις συντάξεις
είναι η δυνατότητά της κυβέρνησης να αποδείξει ότι θα έχει το
"δημοσιονομικό χώρο" για τις παροχές που θεωρούν σημαντικές οι θεσμοί.
Δηλαδή για κινήσεις όπως είναι η μείωση της φορολογίας στις επιχειρήσεις
και γενικότερα στοχευμένα μέτρα που τονώνουν τον ιδιωτικό τομέα και την
ανάπτυξη…
Αν η κυβέρνηση δηλαδή αποδείξει ότι υπάρχει υπέρβαση από το στόχο του
3,5% του ΑΕΠ, τέτοια που να καλύπτει επαρκείς στοχευμένες παρεμβάσεις,
τότε θα υπάρχουν πιο πολλές πιθανότητες να καμφθούν (εν μέρει ή ακόμη
και συνολικά) οι ενστάσεις για το θέμα των συντάξεων, εξηγούν πηγές στις
Βρυξέλλες.Όπως επισημαίνεται στις διαπραγματεύσεις που ολοκληρώθηκαν χθες στην Αθήνα, (σ.σ. εν μέσω αναταραχής για την διαρροή του ΑΜΠΕ περί συμφωνίας για τις συντάξεις που εν συνεχεία διέψευσε κυβερνητική πηγή, έγινε κατανοητό ότι η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% δεν αμφισβητείται. Ούτε καν από το ΔΝΤ.
Ωστόσο, οι δανειστές δεν αποδέχονται ότι υπάρχει επαρκές δημοσιονομικό περιθώριο (σ.σ. το μόνο που συμφώνησαν στην Αθήνα είναι για το κοστολόγιο των μέτρων Τσίπρα και αυτό με κάποιες αποκλίσεις).
Ωστόσο, θεωρείται ότι τα αντίμετρα 2019- 2020 (που έχουν αξία 3,8 δισ. ευρώ και μπορούν να εφαρμοσθούν ως αντίβαρο για την περικοπή αφορολογήτου συντάξεων) είναι πάρα πολύ σημαντικές και στοχευμένες παρεμβάσεις. Κάποιοι εκ των θεσμών πιστεύουν μάλιστα ότι είναι σημαντικότερες για το μέλλον της χώρας από τη μία μη περικοπή των "παλαιών" συντάξεων.
Υπενθυμίζεται ότι από την ΔΕΘ ο κ. Τσίπας εξήγγειλε κάποια από τα αντίμετρα (μείωση φορολογίας επιχειρήσεων, μείωση ΕΝΦΙΑ, κοινωνικές παροχές κλπ). Υπάρχουν όμως και αλλά που δεν ειπώθηκαν (όπως είναι η μείωση της φορολογίας φυσικών προσώπων, της εισφοράς αλληλεγγύης αλλά και η αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων).
Τα σενάρια για τις συντάξεις
Όσο για τα σενάρια για τις συντάξεις έχουν όλο και λιγότερο, σύμφωνα με πληροφορίες, στο επίκεντρο τους το ζήτημα της αναβολής του μέτρου. Και τούτο για μία σειρά από παράγοντες.
Ένα τέτοιο σενάριο δεν θεωρείται ότι είναι σκόπιμο όχι μόνο στο εσωτερικό (για πολιτικούς λόγους όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά ακόμα και της αντιπολίτευσης), αλλά και στο εξωτερικό: θεωρείται ότι μεταφέρει το πρόβλημα προς το χρόνο των Ευρωεκλογών. Και τούτο τη στιγμή που αυτό που επιχειρείται είναι το θέμα Ελλάδα να μην ξαναβρεθεί στο "κάδρο" της Ευρώπης για πολλούς μήνες
Έτσι, στο "τραπέζι", πέραν του βασικού σεναρίου πλήρους κατάργησης του νόμου Κατρούγκαλου στο σκέλος του παλαιών συνταξιούχων (δηλαδή να μην καταργηθεί η προσωπική διαφορά), υπάρχουν ενδιάμεσα σενάρια που συζητούνται σε πολιτικό επίπεδο (αλλά επισήμως δεν έχουν τεθεί για πολιτική διαπραγμάτευση).
Το επιχείρημα της Ελληνικής κυβέρνησης στο δημοσιονομικό πεδίο είναι ότι η περικοπή των συντάξεων θα προκαλέσει πάρα πολύ σημαντικά και κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα, καθώς οι συντάξεις - σχεδόν στο σύνολό τους – μετατρέπονται σε κατανάλωση, άρα σε τόνωση της ζήτησης και της οικονομίας. Και κατά συνέπεια σε τόνωση και των φορολογικών εσόδων και της ανάπτυξης. Μάλιστα έχει κατατεθεί και σχετικός πίνακας από τον Υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στους θεσμούς.
Το διαρθρωτικό ζήτημα, δηλαδή το 2ο μέτωπο στο πεδίο των συντάξεων είναι μακροχρόνιο. Συνδέεται με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού και του χρέους. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές δεν τοποθετήθηκαν οι θεσμοί κατά την τριήμερη παρουσία του στην Αθήνα.
Ωστόσο οι κυβερνητικές πηγές δεν απέκλεισαν αυτό να συμβεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Δηλαδή να έχουν ενστάσεις για πιθανές διαρθρωτικές παρενέργειες της μη περικοπής των συντάξεων. Με άλλα λόγια να εκτιμήσουν ότι επηρεάζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και άρα τη βιωσιμότητα του χρέους (όπως αυτή αποτυπώθηκε σε συμφωνία του προηγούμενου Ιουλίου στο Eurogroup).
Επιχείρημα της Ελληνικής πλευράς είναι ότι καθώς το μετρό του 2019 αφορά αποκλειστικά στους παλιούς συνταξιούχους, για λόγους θνησιμότητας, η επίδρασή του σε δημοσιονομικό επίπεδο θα φθίνει όσο περνούν δεκαετίες. Άρα, εκτιμούν, δεν θα δημιουργεί μακροχρόνιο δομικό ή διαρθρωτικό πρόβλημα. Μάλιστα έχουν δοθεί στους θεσμούς πίνακες που δείχνουν τις προβολές ανά δεκαετία σε βάθος χρόνου έως το 2060.
Το ζήτημα αυτό μένει να φανεί πως θα εξελιχθεί το επόμενο διάστημα σε επαφές που θα έχουν πλέον σε πολιτικό επίπεδο (EWG και Eurogroup). Αλλά μένει επίσης να φανεί και μία "παρενέργεια" που το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει να γίνεται κατανοητή στα γραφεία του Υπουργείου Εργασίας. Όπως έγραφε το "Κεφάλαιο" της προηγούμενης εβδομάδος, μία διατήρηση της προσωπικής διαφοράς για τους παλαιούς συνταξιούχους μπορεί να δημιουργήσει θέμα άνισης μεταχείρισης παλαιών και νέων. Αυτό, μπορεί να έχει άλλες επιπτώσεις με σημαντικό δημοσιονομικό αντίκτυπο στο μέλλον...
Η διαπραγμάτευση στην Αθήνα
Χθες τα "φώτα" συγκέντρωσε το θέμα των συντάξεων και η επισήμανση κυβερνητικής πηγής ότι "αυτό που έγραψε το ΑΜΠΕ δεν μπορεί να είναι αλήθεια, αυτό που διεξάγεται εδώ δεν είναι διαπραγμάτευση, δεν θα μπορούσαν οι θεσμοί να διαφωνήσουν ή να συμφωνήσουν". Ο λόγος για το δημοσίευμα του ΑΜΠΕ, το οποίο επικαλούμενο ευρωπαϊκές πηγές μετέδωσε πως οι δανειστές θεωρούν βιώσιμο το ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας (δηλαδή δεν θεωρούν διαρθρωτικό αλλά δημοσιονομικό μέτρο την περικοπή των συντάξεων το 2019) και δεν αποκλείουν την πιθανότητα οι μειώσεις στις συντάξεις να μην εφαρμοστούν.
Η κυβερνήτη πηγή επισήμανε ότι στην Αθήνα δεν λαμβάνεται καμία απόφαση, γίνεται ανταλλαγή απόψεων. Βεβαίως, όπως εξηγούν παράγοντες των διαπραγματεύσεων προφανώς και – ατύπως – συζητήσεις γίνονται. Ωστόσο, αναμένεται επιπλέον δημοσιονομικά στοιχεία ακόμη και για το 2018 αλλά και για το 2019. Και τούτο διότι το 2019 είναι "Κλειδί" για τις συντάξεις και έτσι πρέπει να οριστικοποιηθεί ο δημοσιονομικός χώρος...
Αυτό που χθες επιτεύχθηκε είναι να υπάρξει σύγκλιση αναφορικά με την κοστολόγηση των μέτρων που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός στην ΔΕΘ. Αποκλίσεις παραμένουν και οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν.
Μάλιστα, μπορεί το τελικό "μείγμα" αντίμετρων να είναι άλλο από αυτό που προαναγγέλθηκε στην Θεσσαλονίκη. Αυτό θα εξαρτηθεί από το ποια μέτρα θεωρούνται πιο σημαντικά, αλλά και από τον δημοσιονομικό χώρο.
Η θέση των θεσμών θα αποτυπωθεί στην έκθεση του Νοεμβρίου. Θα υπάρχουν και συστάσεις για την πορεία των μεταρρυθμίσεων.
Η θέση των θεσμών
Αλλά και οι θεσμοί της ΕΕ στην κοινή "δήλωση κλιμακίων μετά την πρώτη μετα-προγραμματική αποστολή στην Ελλάδα" αναφέρουν ότι συζητήθηκε η δημοσιονομική κατάσταση και οι προοπτικές της όπως αυτές θα ενσωματωθούν στο προσχέδιο προϋπολογισμού αλλά και η απομείωση των κόκκινων δανείων. Αναφέρεται επίσης ότι η 1η έκθεση σε καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας θα ανακοινωθεί τον Νοέμβριο μαζί με τις φθινοπωρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν.
Της Δήμητρας Καδδά
Πηγή:
exintaplus.blogspot.com
