Εξέχων εκπαιδευτικός από την Πολωνία, συγγραφέας παιδικών βιβλίων, γιατρός και κοινωνικός ακτιβιστής.
Ο Γιάνους Κόρτσακ ήταν ένας πραγματικά εξαιρετικός άνθρωπος, ένας ήρωας που αρνήθηκε 3 φορές να σώσει την ζωή του για χάρη των άλλων.
Πριν εισβάλουν οι Ναζί στην Πολωνία, ο Γιάνους Κόρτσακ σχεδίαζε να μετακομίσει την Παλαιστίνη. Εκείνη την εποχή εργαζόταν ως διευθυντής ενός ορφανοτροφείου και δεν μπορούσε να αφήσει μόνα τους τα παιδιά που βρίσκονταν υπό την προστασία του στην Βαρσοβία. Τελικά, αποφάσισε να μείνει μαζί με τα παιδιά και να αντιμετωπίσουν μαζί την δύσκολη κατάσταση που ερχόταν.
Το 1942, όταν οι Ναζί άρχισαν να δολοφονούν Εβραίους που ζούσαν στα γκέτο της Βαρσοβίας, είχε μια δεύτερη ευκαιρία να σώσει την ζωή του. Αλλά όταν του δόθηκε η ευκαιρία να φύγει, αρνήθηκε να την πάρει.
Η ιστορία λέει, ότι για μια ακόμη φορά αρνήθηκε να αφήσει ορφανά του, όταν όλα κινδύνευαν να μπουν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ένας από τους αξιωματικούς των SS αναγνώρισε τον συγγραφέα και τον ρώτησε:
– “Εσύ είσαι αυτός που έγραψε το “Βασιλιάς Ματ Α’”; Το διάβασα, όταν ήμουν παιδί. Μπράβο. Μπορείτε να φύγετε.”
– “Τι θα γίνει με τα παιδιά;”
– “Τα παιδιά θα μείνουν εδώ, αλλά εσείς μπορείτε να φύγετε τώρα.”
– “Κάνετε λάθος δεν μπορώ απλά να φύγω. Δεν είναι όλοι οι άντρες κακοί άνθρωποι.”
Κανένας από τους μάρτυρες αυτής της συζήτησης δεν είναι εν ζωή σήμερα. Ούτε εκείνοι που άκουσαν τις ιστορίες του Γιάνους Κόρτσακ στην διαδρομή για την Τρεμπλίνκα, ένα από τα πιο τρομακτικά στρατόπεδα των Ναζί.
Είναι αδύνατον να αμφιβάλει κανείς για την εγκυρότητα αυτών των ιστοριών του Γιάνους Κόρτσακ. Κάθε μικρό επεισόδιο της ζωής του αποκαλύπτει, ότι ήταν ένας σπουδαίος άνθρωπος που θα είχε ενεργήσει ακριβώς όπως δείχνουν οι ιστορίες.
Ήταν ένας δυνατός άνθρωπος και ένας καταπληκτικός δάσκαλος, που επέλεξε να μείνει δίπλα στους μαθητές του, ακόμη και όταν ήρθε αντιμέτωπος με τον θάλαμο αερίων. Εκείνη την μέρα θυσίασε την δική του ελευθερία για να μείνει μαζί τους μαθητές του μέχρι το τέλος.
Ο Γιάνους Κόρτσακ θανατώθηκε μαζί με τους μαθητές του στο ναζιστικό στρατόπεδο θανάτου στην Τρεμπλίνκα (Treblinka). Το 1948 του απονεμήθηκε μετά θάνατον Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (το παράσημο ο Σταυρός του Ιππότη της Αναγεννημένης Πολωνίας).
Αυτές οι μικρές οι ιστορίες είναι όσες χρειάζεται να γνωρίζετε για αυτόν τον ευγενή άνθρωπο με την μεγάλη καρδιά. Αλλά πέρα από αυτό, για να ολοκληρωθεί το πορτρέτο του Γιάνους Κόρτσακ, δείτε παρακάτω δέκα διορατικές σκέψεις από τα παιδαγωγικά βιβλία του, “Πως να αγαπήσετε ένα παιδί” και “Αγαπώντας όλα τα παιδιά.”
Μην περιμένετε τα παιδιά σας να εκπληρώσουν την φιλοδοξίες σας. Βοηθήστε τους να γίνουν αυτοί που πραγματικά είναι, όχι αυτοί που θέλετε εσείς να είναι.
- Μην περιμένετε τα παιδιά σας να σας ανταποδώσουν ό,τι επενδύσατε για αυτά. Τους δώσατε την ζωή, πως να σας το ανταποδώσουν αυτό; Τα παιδιά σας θα δώσουν ζωή σε άλλα παιδιά και αυτά με την σειρά τους σε άλλα και αυτό είναι μια μη αναστρέψιμη πράξη ευγνωμοσύνης.
- Ποτέ μην ξεσπάτε τα νεύρα σας στο παιδί σας για να αποφύγετε την απογοήτευση αργότερα. Ό, τι σπέρνεις, θερίζεις.
- Μην υποτιμάτε τα προβλήματα του παιδιού σας. Τα πάντα στην ζωή δίνονται με βάση αυτά που μπορούμε να αντέξουμε. Να θυμάστε, ότι η ζωή ενός παιδιού είναι εξίσου δύσκολη με την δική σας, αφού δεν έχει καθόλου εμπειρία.
- Ποτέ μην μειώνετε το παιδί σας!
- Οι πιο σημαντικές συγκρούσεις στην ζωή μας είναι οι συγκρούσεις με τα παιδιά μας. Να τους δίνετε περισσότερη προσοχή, καθώς ποτέ δεν ξέρουμε με ποιον θα συγκρουστεί αυτό το παιδί.
- Μην είστε σκληροί με τον εαυτό σας, αν δεν μπορείτε να κάνετε κάτι για το παιδί σας. Απλά να θυμάστε, ότι ποτέ δεν έχετε κάνει αρκετά, αν δεν έχετε κάνει ό,τι περνάει από το χέρι σας.
- Μάθετε να αγαπάτε το παιδί κάποιου άλλου. Ποτέ μην φέρεστε στο παιδί κάποιου άλλου, όπως δεν θέλετε να συμπεριφέρονται στο παιδί σας.
- Ένα παιδί δεν είναι ένας τύραννος που καταλαμβάνει την ζωή σας. Δεν είναι απλά το αίμα σας. Είναι ένα πολύτιμο Κύπελλο της Ζωής που σας δόθηκε για να ανάψετε την δημιουργική φλόγα του. Είναι μια δήλωση αγάπης που μοιράζεται ανάμεσα σε δυο άτομα και από την στιγμή της γέννησής του δεν πρόκειται απλά για την ανατροφή ενός παιδιού, αλλά για μια ζωντανή ψυχή.
- Να αγαπάτε το παιδί σας άσχετα από το ποιος είναι ή τι κάνει, ακόμα και αν δεν είναι πετυχημένοι ως ενήλικες. Να χαίρεστε, όταν επικοινωνείτε μαζί τους, γιατί τα παιδιά είναι η γιορτή της ζωής και είναι πάντα μαζί σας.
