Τον κώδωνα του
κινδύνου για ένα σενάριο παγκόσμιου πολέμου έκρουσε για ακόμη μία φορά ο
Γενικός Γραμματέας του NATO, Mark Rutte, τρομοκρατώντας πως ο Τρίτος
Παγκόσμιος Πόλεμος μπορεί να ξεκινήσει με συντονισμένες εισβολές από την
Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στους New York Times, η Κίνα θα μπορούσε να κινηθεί πρώτα κατά της Ταϊβάν, ενώ ταυτόχρονα ο Putin θα εξαπέλυε επίθεση σε ευρωπαϊκό έδαφος, πιθανότατα εναντίον των χωρών της Βαλτικής – Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία – οι οποίες ανήκαν παλαιότερα στην ΕΣΣΔ και είναι πλέον μέλη του NATO.
«Ας μην είμαστε αφελείς», προειδοποίησε ο Rutte.
«Αν ο Xi Jinping αποφασίσει να επιτεθεί στην Ταϊβάν, θα φροντίσει πρώτα να τηλεφωνήσει στον “πολύ νεότερο εταίρο” του, τον Vladimir Putin στη Μόσχα, και να του πει:
“Θα το κάνω αυτό, αλλά χρειάζομαι να τους κρατήσεις απασχολημένους στην Ευρώπη — επιτίθεται σε έδαφος του NATO.”
Αυτό είναι το πιθανότερο σενάριο. Και για να τους αποτρέψουμε, πρέπει να κάνουμε δύο πράγματα.»
Ανασυγκρότηση της Άμυνας
Ο
πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας τόνισε την ανάγκη για άμεση ενίσχυση
των στρατιωτικών δαπανών και την οικοδόμηση ισχυρότερων γεωπολιτικών
συμμαχιών, ώστε να αποφευχθεί ένα τέτοιο σενάριο καταστροφής.
«Πρώτον, το NATO πρέπει συλλογικά να είναι τόσο ισχυρό που οι Ρώσοι να μην τολμήσουν να επιτεθούν.
Και
δεύτερον, πρέπει να συνεργαστούμε στενά με την περιοχή του
Ινδο-Ειρηνικού, κάτι που ο πρώην Πρόεδρος Donald Trump προωθεί
ιδιαίτερα.
Η συνεργασία μας με τις χώρες αυτές, στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας και της καινοτομίας, είναι απολύτως απαραίτητη.»
Ο
Rutte επεσήμανε ότι ο Putin εξοπλίζει ξανά τη Ρωσία με ταχείς ρυθμούς
και κάλεσε τις δυτικές χώρες να αυξήσουν τις δικές τους αμυντικές
δαπάνες για να διατηρήσουν την ισορροπία.
«Έχουμε μπροστά μας μια τεράστια γεωπολιτική πρόκληση», παραδέχτηκε.
Διάψευση Medvedev με... ειρωνείες και μανιτάρια
Η δήλωση του Rutte δεν έμεινε αναπάντητη.
Ο
στενός συνεργάτης του Putin και πρώην πρόεδρος της Ρωσίας, Dmitry
Medvedev, σχολίασε με ειρωνικό ύφος στην πλατφόρμα Χ (Twitter):
«Ο Rutte φαίνεται να το παράκανε με τα μαγικά μανιτάρια, που τόσο αγαπούν οι Ολλανδοί.»
Ρωσία και Ουκρανία: Ο πόλεμος συνεχίζεται
Οι
δηλώσεις Rutte ήρθαν ενώ η Ρωσία συνεχίζει τη αιματηρή εισβολή στην
Ουκρανία. Μάλιστα, λίγες ημέρες νωρίτερα, ο Putin είχε τηλεφωνική
επικοινωνία με τον Donald Trump, διαμηνύοντάς του ότι δεν σκοπεύει να
σταματήσει τον πόλεμο ή να αποσυρθεί από τις εδαφικές του αξιώσεις.
«Είχαμε
μια τηλεφωνική συνομιλία, ήταν αρκετά μακρά, συζητήσαμε πολλά θέματα —
συμπεριλαμβανομένου του Ιράν και φυσικά του πολέμου στην Ουκρανία»,
δήλωσε ο Trump σε δημοσιογράφους από τη βάση Joint Base Andrews στο
Maryland, σύμφωνα με το UPI.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Rutte στους New York Times
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Πρόεδρος Trump έχει ασκήσει έναν εκρηκτικό αντίκτυπο στο NATO.
Ο
Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου ιδρύθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο
Πόλεμο για να λειτουργήσει ως ανάχωμα απέναντι στη Σοβιετική Ένωση.
Θεωρητικά,
τα κράτη-μέλη του — 32 πλέον, ανάμεσά τους οι περισσότερες ευρωπαϊκές
χώρες, ο Καναδάς, η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες — δεσμεύονται από
μια υπόσχεση κοινής άμυνας: η πιο γνωστή διάταξη της συμμαχίας, το Άρθρο
5, ορίζει ότι μια επίθεση σε ένα κράτος-μέλος υποχρεώνει όλα τα
υπόλοιπα να ανταποκριθούν.
Στην πράξη, όμως, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι κατά πολύ το σημαντικότερο μέλος.
Στα
76 χρόνια ύπαρξης του NATO, η Αμερική έχει προσφέρει τα στρατεύματα,
τις πληροφορίες, τη logistics και το πυρηνικό οπλοστάσιο που κάνουν τη
συμμαχία να λειτουργεί.
Ωστόσο, ο Trump ήταν εδώ και καιρό σκεπτικιστής απέναντι στο NATO.
Έχει
κατηγορήσει το NATO ως οικονομική επιβάρυνση για τις Ηνωμένες Πολιτείες
και έχει αναφερθεί ότι αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της πρώτης
θητείας του απείλησε ακόμη και ιδιωτικά ότι θα αποσυρθεί από αυτό.
Τελευταία,
έχει απαιτήσει οι χώρες του NATO να πληρώνουν πολύ περισσότερα για την
δική τους άμυνα και έχει αμφισβητήσει κατά πόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα
βοηθούσαν την Ευρώπη αν η Ρωσία εισέβαλε σε χώρα-μέλος.
Ο
Mark Rutte είναι ο άνθρωπος που έχει αναλάβει να κρατήσει ικανοποιημένο
τον Trump, ενώ ταυτόχρονα προετοιμάζει το NATO για μια νέα, πιο
επικίνδυνη εποχή, στην οποία η Ρωσία έχει επεκτατικές βλέψεις, οι
Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούνται λιγότερο αξιόπιστες και η Ευρώπη είναι
τραγικά απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει τις δικές της μάχες.
Έγινε
γενικός γραμματέας του NATO στα τέλη του προηγούμενου έτους, μετά από
14 χρόνια ως πρωθυπουργός της Ολλανδίας, όπου η μακροβιότητά του ως
δεξιού κεντρώου ηγέτη του χάρισε το παρατσούκλι «Teflon Mark».
Πρόσφατα
πραγματοποιήθηκε μια κρίσιμη σύνοδος κορυφής στην οποία τα μέλη του
NATO υποσχέθηκαν να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ
τους έως το 2035, από το απαιτούμενο 2% που είναι σήμερα.
Πρόκειται για έναν στόχο που είχε απαιτήσει ο Trump, και ο Rutte τον πέτυχε.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο θέμα από τη σύνοδο ήταν η σχέση του Rutte με τον Trump.
Πριν
από τη σύνοδο, ο Trump ανέβασε στο κοινωνικό δίκτυο Truth Social ένα
πολύ κολακευτικό ιδιωτικό μήνυμα που του είχε στείλει ο Rutte σχετικά με
τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Κατά
τη διάρκεια της συνάντησης, ο Rutte αστειεύτηκε ότι ο Trump λειτουργεί
ως «μπαμπάς» για τα άτακτα κράτη της Μέσης Ανατολής, κάτι που ο Trump
φαίνεται να λάτρεψε — μάλιστα η εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων του
Trump άρχισε να πουλάει μπλουζάκια με τη λέξη «Daddy».
Μέχρι που είναι διατεθειμένος να φτάσει ο Rutte
Για
κάποιους παρατηρητές, όλα αυτά αποτελούν ένδειξη ότι ο Rutte είναι
διατεθειμένος να κάνει ό,τι χρειαστεί για να κρατήσει ικανοποιημένο τον
Trump, παρά το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν το ενδεχόμενο
να αποσύρουν χιλιάδες στρατιώτες από την Ευρώπη και, λίγες μέρες μετά
που μίλησα με τον Rutte, ανακοίνωσαν ότι σταματούν περαιτέρω αποστολές
όπλων στην Ουκρανία.
Όποιοι και αν είναι οι λόγοι του, ήταν ξεκάθαρο ότι ο Rutte δεν θέλει να αποξενώσει τον αμερικανό πρόεδρο.
Να κρατηθεί το ΝΑΤΟ ενωμένο…
Ο ίδιος ο Rutte δήλωσε στους NYT ότι η δουλειά του είναι να κρατήσει όλο το NATO ενωμένο.
Και
ο μεγαλύτερος σύμμαχος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτός ο μεγαλύτερος
σύμμαχος έχει πληρώσει, από την εποχή του Eisenhower, περισσότερα από
τους Ευρωπαίους.
Και τώρα, για πρώτη φορά εδώ και 65
χρόνια, θα εξισώσουμε το πόσο πληρώνουν οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι. Και
χωρίς τον Trump, αυτό δεν θα είχε συμβεί.
Μάλιστα, ο Rutte εξήρε την «εξαιρετική δουλειά του Trump στο Ιράν με τον βομβαρδισμό της πυρηνικής εγκατάστασης».
Επίσης, άλλη μεγάλη επιτυχία του ήταν η σύνοδος κορυφής του NATO, όπου δεσμεύτηκαν όλοι να φτάσουν το 5% των αμυντικών δαπανών.
«Θα πρέπει να μάθουμε ρώσικα»
Στην
ερώτηση σχετικά με τις προκλήσεις, ο Rutte ανέφερε ότι πρώτα απ’ όλα η
Ρωσία, που ανασυντάσσεται με έναν ρυθμό και ταχύτητα πρωτόγνωρη στην
πρόσφατη ιστορία.
«Τώρα παράγουν τρεις φορές περισσότερα πυρομαχικά σε τρεις μήνες απ’ ό,τι παράγει όλο το NATO σε έναν χρόνο.
Αυτό
δεν μπορεί να συνεχιστεί, αλλά οι Ρώσοι συνεργάζονται με τους
Βορειοκορεάτες, τους Κινέζους και τους Ιρανούς μουλάδες σε αυτόν τον
αδικαιολόγητο πόλεμο επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας.
Έτσι, εδώ η περιοχή Ινδο-Ειρηνικού και ο Ατλαντικός σας συνδέονται όλο και περισσότερο.
Ξέρουμε
ότι η Κίνα έχει βάλει στο στόχαστρο την Ταϊβάν. Με αυτό το γεωπολιτικό
πλαίσιο, δεν υπάρχει περίπτωση να αμυνθούμε αν μείνουμε στο παλιό 2%»,
ανέφερε ο Rutte.
«Οπότε, όσον αφορά τις βασικές αμυντικές δαπάνες, πρέπει να φτάσουμε στο 3,5%.
Και φυσικά, υπάρχουν και οι αμυντικές δαπάνες πέραν αυτού. Πρέπει να αναπτύξουμε τη βιομηχανία άμυνας.
Πρέπει
να δαπανήσουμε χρήματα στον κυβερνοχώρο, στον υβριδικό πόλεμο. Πρέπει
να προετοιμάσουμε τις κοινωνίες μας γενικότερα, πέρα από τον στρατό.
Αυτό
είναι το επιπλέον 1,5% που οδηγεί στο 5%. Ναι, είναι τεράστιο το ποσό,
αλλά αν δεν το κάνουμε, θα πρέπει να μάθουμε ρώσικα», ανέφερε.
Χλευασμός για Lavrov
Σε
ερώτηση σχετικά με τα σχόλια του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Sergey
Lavrov, ότι αυτός ο νέος στόχος θα φέρει το τέλος του NATO, γιατί
ουσιαστικά θα χρεοκοπήσει τα κράτη-μέλη, ο Rutte παραδέχτηκε ότι το NATO
έχει εμπλακεί σε έναν ακριβό αγώνα εξοπλισμών.
«Ξέρω πολύ
καλά τον Sergey Lavrov. Είναι υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας από τη
γέννηση του Ιησού Χριστού, και ποτέ δεν τον έχω πάρει στα σοβαρά. Όταν
μιλάμε για ψεύτικα νέα, ακούστε τον Sergey Lavrov».
Πρέπει να
διασφαλίσουμε ότι η αποτροπή υπάρχει, και το ότι ο Lavrov κάνει τέτοια
σχόλια — δεν θα δώσω μεγάλη σημασία, αλλά είναι ξεκάθαρη απόδειξη ότι η
αποτροπή λειτουργεί.
Και αυτό είναι κρίσιμο, γιατί η Ρωσία είναι σε πολεμική κατάσταση σε κάθε επίπεδο.
Το
μέγεθος του στρατού τους, οι επενδύσεις τους στα τανκς, στα συστήματα
αεράμυνας, στα πυροβόλα, στα πυρομαχικά — είναι απίστευτο», ανέφερε.
Η
αποτροπή είναι πραγματική μόνο αν έχουμε τους ανθρώπους και τη
βιομηχανική παραγωγή που να εξασφαλίζουν ότι οι στρατιώτες μας μπορούν
να χρησιμοποιήσουν τον οπλισμό που χρειάζονται για να αμυνθούν
πραγματικά. Αυτά είναι τα δύο ζητήματα στα οποία πρέπει να δουλέψουμε.
Το
να έχουμε τον κατάλληλο αριθμό ανθρώπων στον στρατό είναι κάτι που
αποφασίζεται σε εθνικό επίπεδο, και οι χώρες μπορούν να αποφασίσουν: ναι
ή όχι στην στράτευση, να δαπανήσουν περισσότερα σε μισθούς για το
στρατό τους, πρόσθεσε.
Η στρατιωτική άσκηση στην Εσθονία
Πρόσφατα
δημοσιεύθηκε ένα μεγάλο άρθρο στο New Yorker, το οποίο περιέγραφε μια
στρατιωτική άσκηση στην Εσθονία, η οποία είναι κράτος μέλος, για να
δοκιμαστεί η ετοιμότητά της για μια πιθανή ρωσική εισβολή.
Το
άρθρο σημείωσε ότι η Εσθονία δεν διαθέτει αεροπορία, ούτε ναυτικό. Και
στην άσκηση, η ομάδα που υποδυόταν τον επιτιθέμενο στρατό είχε «υπεροχή
δυνατοτήτων» — περισσότερη βαριά θωράκιση, περισσότερη πυρκαγιά μεγάλου
βεληνεκούς
«Ουσιαστικά, δεν πήγε καλά για την Εσθονία. Ήταν
αυτή η άσκηση μια προειδοποίηση για εσάς; Όχι. Αυτό που περιέγραψε το
New Yorker είναι σωστό, αλλά δεν είναι προειδοποίηση, γιατί έχουμε όλα
τα σχέδια σε εφαρμογή, τα οποία αν η Εσθονία δεχτεί επίθεση — και οι
Ρώσοι το ξέρουν αυτό — η αντίδρασή μας θα είναι καταστροφική», ανέφερε ο
Rutte.
Δεν μπορώ να μπω σε όλες τις λεπτομέρειες, γιατί ξέρω ότι ο
Putin παρακολουθεί αυτά τα προγράμματα. Αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι
όχι μόνο έχουμε αυτά τα σχέδια, αλλά και ότι έχουμε τους ανθρώπους και
τον στρατιωτικό εξοπλισμό για να τα υποστηρίξουμε.
Και αυτός
είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο πρέπει να δαπανήσουμε περισσότερα.
Αλλά δεν είναι ότι οι Εσθονοί είναι αφελείς. Θα είναι η πλήρης δύναμη
του NATO, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους υποστήριξης των Ηνωμένων
Πολιτειών, που θα έρθουν σε βοήθεια. Ο Putin το ξέρει αυτό. Γι' αυτό και
δεν θα επιτεθεί στην Εσθονία σήμερα. Αλλά μπορεί να το κάνει σε πέντε ή
επτά χρόνια αν δεν κάνουμε όλες αυτές τις επιπλέον επενδύσεις.
Ο δεύτερος λόγος
Υπάρχει και δεύτερος λόγος που αφορά την Ινδο-Ειρηνική περιοχή.
Υπάρχει
αυξανόμενη συνειδητοποίηση, και ας μην είμαστε αφελείς σε αυτό: Αν ο Xi
Jinping επιτεθεί στην Ταϊβάν, πρώτα θα σιγουρευτεί ότι θα επικοινωνήσει
με τον πολύ πιο μικρό του εταίρο σε όλο αυτό, τον Putin, που βρίσκεται
στη Μόσχα, και θα του πει, «Εγώ θα το κάνω αυτό, και χρειάζομαι εσύ να
τους κρατήσεις απασχολημένους στην Ευρώπη επιτιθέμενος σε εδάφη του
NATO».
Αυτό είναι το πιο πιθανό σενάριο για το πώς θα
εξελιχθεί αυτή η κατάσταση. Και για να τους αποτρέψουμε, πρέπει να
κάνουμε δύο πράγματα.
Το πρώτο είναι ότι το NATO, συλλογικά, να είναι τόσο ισχυρό που οι Ρώσοι να μην το κάνουν ποτέ αυτό.
Και
το δεύτερο, συνεργαζόμενοι με την Ινδο-Ειρηνική περιοχή — κάτι που
προωθεί πολύ ο Πρόεδρος Trump. Επειδή έχουμε αυτή την στενή
αλληλεξάρτηση, συνεργαζόμενοι στην αμυντική βιομηχανία, στην καινοτομία
μεταξύ του NATO και της Ινδο-Ειρηνικής περιοχής.
Η συμβολή του Trump
Όσον
αφορά την Ουκρανία, ένα σημείο όπου φαίνεται ότι το NATO και οι ΗΠΑ
διαφωνούν είναι το θέμα της πραγματικής προδιάθεσης του Putin για
ειρηνευτικές συνομιλίες.
Τόσο ο Trump όσο και ο Υπουργός Εξωτερικών
Μαρκ Ρούμπιο έκαναν πρόσφατα δηλώσεις που υποδηλώνουν ότι πιστεύουν πως
οι συνομιλίες είναι ακόμα στο τραπέζι.
Αντιθέτως, ένας ανώτερος
αξιωματούχος του NATO είπε ότι «συνεχίζουμε να αμφιβάλλουμε ότι η Ρωσία
έχει οποιοδήποτε ενδιαφέρον για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις».
Πού στέκεστε σε αυτό; Με τον κίνδυνο να επαινέσω ξανά τον Πρόεδρο Trump: Αυτός ήταν που έσπασε το αδιέξοδο με τον Putin.
Όταν
έγινε πρόεδρος τον Ιανουάριο, ξεκίνησε αυτές τις συζητήσεις με τον
Putin, και ήταν ο μόνος που μπόρεσε να το κάνει αυτό. Έπρεπε να συμβεί
αυτό.
Ένας άμεσος διάλογος μεταξύ του Αμερικανού προέδρου και του
προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Φυσικά, αυτή είναι μια διαδικασία
βήμα-βήμα.
Έχουμε ήδη δύο γύρους ειρηνευτικών συνομιλιών στην
Κωνσταντινούπολη, όπου οι Ουκρανοί έστειλαν μια πολύ υψηλόβαθμη ομάδα,
τη πήραν πολύ σοβαρά, και δυστυχώς οι Ρώσοι έστειλαν αυτόν τον ιστορικό
που δεν τον πήραν και τόσο σοβαρά.
Άρα, δεν έχουμε φτάσει
ακόμη, και αυτό σημαίνει ότι στο μεταξύ πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η
Ουκρανία έχει ό,τι χρειάζεται για να συνεχίσει τον αγώνα.
Τα
καλά νέα είναι ότι οι Ευρωπαίοι έχουν συγκεντρώσει φέτος 35
δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, που
είναι περισσότερα από πέρυσι.
Οι Ευρωπαίοι έπρεπε να το κάνουν αυτό γιατί οι ΗΠΑ έχουν αποσυρθεί από αυτή την υποχρέωση.
Αλλά
δεν είναι λογικό οι ΗΠΑ να ζητούν από τους Ευρωπαίους «Μπορείτε με τον
καιρό να αναλάβετε μεγαλύτερο μέρος του βάρους για την πρακτική
υποστήριξη στην Ουκρανία;»
Νομίζω ότι αυτό είναι απόλυτα λογικό και δίκαιο, ανέφερε.
Η διαφωνία
Υπάρχει πραγματική διαφωνία για το ποια ακριβώς είναι η δέσμευση της Αμερικής προς την Ουκρανία.
Η
αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί και συμφωνεί με τους Ευρωπαίους ότι αυτός ο
πόλεμος στην Ουκρανία είναι κρίσιμος για την άμυνα των εδαφών του NATO
στο μέλλον και ότι πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία βρίσκεται στην
ισχυρότερη δυνατή θέση για να σταματήσει τους Ρώσους από το να πάρουν
περισσότερα εδάφη, και ότι όταν έρθει η εκεχειρία ή, ακόμα καλύτερα, μια
ειρηνευτική συμφωνία, η Ουκρανία με κάποια βοήθεια θα μπορέσει να
αποτρέψει τον Putin από το να επιτεθεί ξανά στο μέλλον.
Όσον
αφορά όμως τα πραγματικά χρήματα που δαπανώνται, νομίζω ότι είναι
δίκαιο οι Ευρωπαίοι να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο του βάρους.
www.bankingnews.gr