Τα κράτη της Βαλτικής ξεκίνησαν, το πρωί του Σαββάτου, τη διαδικασία αποσύνδεσης από το ρωσικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας για να ενσωματωθούν στο ευρωπαϊκό σύστημα, μια διαδικασία που ξεκίνησε πριν από χρόνια και επιταχύνθηκε μετά την
έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.Η Λιθουανία, η Λετονία και η Εσθονία θα συνδεθούν με το ενεργειακό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυριακή, περίπου 20 χρόνια μετά την ένταξή τους στο μπλοκ, ενισχύοντας έτσι τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό τους.
Το δίκτυο που σχεδιάστηκε κατά τη σοβιετική εποχή θα συνεχίσει να εξυπηρετεί τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Η αποσύνδεση σημειώθηκε εν μέσω έντονης εκστρατείας παραπληροφόρησης, η οποία σύμφωνα με τους τοπικούς ηγέτες είχε σκοπό να σπείρει τον πανικό στον πληθυσμό, γράφει το Politico .
Τις ημέρες πριν από το κλείσιμο, φυλλάδια τυπωμένα στα ρωσικά εμφανίστηκαν σε πολυκατοικίες στην περιοχή, προειδοποιώντας ότι «δεν θα υπάρχει άλλο ρεύμα» και καλούσαν τους κατοίκους να εφοδιαστούν με κεριά.
Στην πραγματικότητα, οι χώρες της Βαλτικής δεν έχουν αγοράσει ηλεκτρική ενέργεια από τη Ρωσία ή τη Λευκορωσία τα τελευταία χρόνια, επομένως δεν αναμένονται διακοπές ρεύματος ή αυξήσεις τιμών.
«Οι Ρώσοι μας απειλούν με διακοπές ρεύματος εδώ και χρόνια», είπε η Ingrida Šimonytė, πρώην πρωθυπουργός της Λιθουανίας, η οποία συντόνισε τις προετοιμασίες για αυτήν τη μετάβαση.
«Αυτό ήταν το τελευταίο, θλιβερό απομεινάρι του παρελθόντος μας που εξακολουθούσε να το διαχειρίζονταν εν μέρει άνθρωποι από τη Μόσχα».
Οι τρεις χώρες της Βαλτικής θα λειτουργήσουν το ηλεκτρικό τους δίκτυο σε απομονωμένη λειτουργία για μια ημέρα, προτού το συγχρονίσουν με το ευρωπαϊκό.
Έτσι, θα μπορούν να εισάγουν ενέργεια από χώρες της ΕΕ μέσω της Πολωνίας, εάν χρειαστεί.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας Dan Jørgensen είπε ότι αυτή η μετάβαση θα «ενίσχυε την ασφάλεια του εφοδιασμού» για ολόκληρο το μπλοκ.
«Είναι ένα ισχυρό μήνυμα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει ενωμένη», είπε πριν από την αλλαγή. «Η ΕΕ έχει επενδύσει μαζικά σε αυτό το έργο – πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ».
Αυτά είναι τα έργα που κάνουν την Ενεργειακή Ένωση ισχυρότερη».
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Η αποσύνδεση από τη Ρωσία κάνει τα κράτη της Βαλτικής να εξαρτώνται περισσότερο από υποθαλάσσιες συνδέσεις.
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι ζημιές στις υποδομές». “Εδώ βρίσκονται τα τρωτά σημεία και αυτό θα ήταν το χειρότερο σενάριο”, δήλωσε ο αναλυτής του ICIS Στέφαν Κονσταντίνοφ.
Μέχρι τώρα, το δίκτυο της Βαλτικής ήταν συνδεδεμένο με το ρωσικό ενεργειακό σύστημα, μια κληρονομιά από το 1956, που σήμαινε ότι η Ρωσία σταθεροποιούσε και υποστήριζε το κοινό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας των τριών χωρών.
Εάν χρειαστεί, θα μπορούσαν να αγοράσουν ηλεκτρική ενέργεια από ρωσικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα ή αερίου.
Αυτό το «δίχτυ ασφαλείας» πλέον εξαφανίζεται.
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η νέα κατάσταση σημαίνει ότι το δίκτυό της θα πρέπει να απορροφήσει πιθανές διακοπές στα κράτη της Βαλτικής, τα οποία εξακολουθούν να εξαρτώνται από τις εισαγωγές ενέργειας μέσω τριών υποθαλάσσιων καλωδίων που συνδέουν την περιοχή με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, καθώς και μια χερσαία σύνδεση με την Πολωνία.
«Η σύνδεση μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας είναι απολύτως κρίσιμη… την προστατεύουμε με κάθε κόστος”, δήλωσε στο Reuters εκπρόσωπος της πολωνικής εταιρείας δικτύων PSE .
«Πριν από μερικά χρόνια, απλώς ανησυχούσαμε μήπως έπεφταν δέντρα σε καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος».
Μετά την ύποπτη ζημιά στα υποβρύχια καλώδια, η κατάσταση έχει αλλάξει τελείως».
Το περιστατικό του Estlink 2 ώθησε τις κυβερνήσεις της περιοχής να επανεκτιμήσουν τα μέτρα ασφαλείας για την ενεργειακή υποδομή, δήλωσε ο Rokas Masiulis, διευθυντής του λιθουανικού φορέα εκμετάλλευσης δικτύου Litgrid.
Ο λιθουανικός φορέας εκμετάλλευσης δικτύου Litgrid δήλωσε ότι εάν οι υποθαλάσσιες συνδέσεις τεθούν εκτός λειτουργίας, όλοι οι μεγάλοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή της Βαλτικής θα πρέπει να λειτουργούν με πλήρη δυναμικότητα.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η τιμή βάσης του ηλεκτρικού ρεύματος θα μπορούσε να αυξηθεί στα 200-500 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σε σύγκριση με το σημερινό επίπεδο των 70-100 ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις εταιρειών κοινής ωφέλειας και αναλυτών.
Στο εσωτερικό, οι τρεις χώρες έχουν λάβει μέτρα για να εξασφαλίσουν την ομαλή μετάβαση στο δίκτυο της ΕΕ.
Το υπουργείο Ενέργειας της Λιθουανίας δήλωσε ότι έχει αναπτύξει σχέδια έκτακτης ανάγκης που προβλέπουν την προσωρινή αποσύνδεση μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών σε περίπτωση έλλειψης ενέργειας για να διασφαλίσει τον απαραίτητο εφοδιασμό του πληθυσμού.
—
