Έπειτα από την αλλαγή της νομοθεσίας σε διεθνές
επίπεδο που αφορά τη χρησιμοποίηση του πλαστικού σε ποικίλες μορφές και
μεγέθη -γεγονός που άμεσα επηρεάζει και την ελληνική επικράτεια-,
επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση για το φαινόμενο της ρύπανσης του
περιβάλλοντος σε καθημερινή βάση από πλαστικά απόβλητα.
Το ερώτημα που
τίθεται, ωστόσο, είναι το εξής: Αποτελεί αυτού του είδους η ρύπανση ένα
πρόσφατο φαινόμενο, και αν ναι, υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης;
Η απάντηση ασφαλώς είναι αρνητική και, έως ένα βαθμό,
αποτελεί στοιχείο έκπληξης για την πλειοψηφία της κοινής γνώμης.
Ωστόσο, στα θετικά συγκαταλέγεται η ανάληψη πρωτοβουλιών σε διεθνές
επίπεδο, με σκοπό την εν μέρει αντιμετώπιση της ραγδαίας μόλυνσης του
περιβάλλοντος από τα πλαστικά απόβλητα.
Εξετάζοντας το φαινόμενο με στοιχεία του παρελθόντος,
μπορούμε να πούμε ότι, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1970, η
δημιουργία πλαστικών αποβλήτων από τον άνθρωπο ήταν διαχειρίσιμη.
Έπειτα, μέσα σε είκοσι χρόνια, μέχρι και την τελευταία δεκαετία του 20ου
αιώνα, η παραγωγή αποβλήτων είχε τριπλασιαστεί, οδηγώντας, ταυτόχρονα,
και σε μία παρόμοια παραγωγή προιόντων πλαστικού. Σήμερα, η παραγωγή
πλαστικών αποβλήτων έχει φτάσει στο ιλιγγιώδες ποσό των 300 εκατομμυρίων
τόνων κάθε χρόνο, που ισοδυναμεί με το συνολικό βάρος του ανθρώπινου
πληθυσμού παγκοσμίως!
Επιπροσθέτως, οι ερευνητές εκτιμούν πως το 60% του
πλαστικού που καταναλώνει ο άνθρωπος καταλήγει άμεσα ή έμμεσα στο φυσικό
περιβάλλον. Τη μερίδα του λέοντος κατέχουν οι ωκεανοί, λόγω και της
μεγάλης ποσότητας πλαστικών σκουπιδιών που μεταφέρουν οι μεγάλοι ποταμοί
του κόσμου, όπως ο Νείλος, ο Αμαζόνιος, ο Νίγηρας κτλ, ενώ σημαντικές
συνέπειες στο φυσικό περιβάλλον επιφέρει η απορρόφηση αποβλήτων από το
υπέδαφος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως το πλαστικό σαν υλικό
χρειάζεται μία περίοδο μεγαλύτερη από αιώνα προκειμένου να αποσυντεθεί.
Δυσοίωνες προβλέψεις εκτιμούν πως, αν η μόλυνση από πλαστικά απόβλητα
συνεχιστεί με αυτόν το ρυθμό, τότε μέχρι το 2050 οι ωκεανοί θα περιέχουν
μεγαλύτερη ποσότητα πλαστικού από ψάρια.
Βέβαια, δεν είναι λίγα και τα νομοθετικά μέτρα και οι
πρωτοβουλίες που έχουν δημιουργηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου
να μειωθεί το παραπάνω φαινόμενο, και κάποια στιγμή, αν είναι δυνατόν,
να εξαλειφθεί.
Η Τράπεζα Πλαστικού είναι μία επιχείρηση η οποία
ιδρύθηκε το 2013 από τον Καναδό David Katz, που μέχρι και σήμερα
αποτελεί τον διευθύνοντα σύμβουλό της. Σκοπός της επιχείρησης είναι να
σταματήσει τη μόλυνση του περιβάλλοντος από πλαστικά απόβλητα, με τη
μετατροπή τους σε νόμισμα.
Ο ιδρυτής της Τράπεζας Πλαστικού, David Katz
Βασικό πυλώνα λειτουργίας της εν λόγω επιχείρησης
αποτελεί η πληρωμή ατόμων με αποκλειστικό σκοπό τη συλλογή αποβλήτων και
τη μεταφορά τους σε αγορές και κέντρα ανακύκλωσης στην Αιτή και, πιο
πρόσφατα, στις Φιλιππίνες. Η πληρωμή αυτή μπορεί να έχει τη μορφή
ρευστού ή, σε κάποιες περιπτώσεις, τη μορφή πιστώσεων για αγορά καυσίμων
σε συγκεκριμένα καταστήματα. Από την πλευρά της, η Τράπεζα Πλαστικού
πουλάει το ανακυκλώσιμο πλέον υλικό σε εταιρικούς πελάτες σε τιμή
μεγαλύτερη της αντικειμενικής τους αξίας. Με αυτό τον τρόπο, η εταιρία
πετυχαίνει να δίνει στους συλλέκτες πλαστικών αποβλήτων μεγαλύτερη
προμήθεια και μεγαλύτερα κίνητρα. Όπως αναφέρει και ο Katz: «ο απώτερος σκοπός είναι να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα για τους φτωχούς ανθρώπους στο οποίο θα μπορεί να συμμετέχει ο καθένας».
Εύκολα γίνεται αντιληπτό πως η Τράπεζα Πλαστικού, σε
μια εποχή που κυριαρχούν τα ψηφιακά νομίσματα και τα κρυπτονομίσματα,
έχει φροντίσει προκειμένου οι διαπραγματεύσεις και οι πληρωμές να
γίνονται στο πλαίσιο που επιτάσσει η τεχνολογία. Γι αυτό το λόγο
συνεργάζεται στενά με την IBM (επιχειρηματικό κολοσσό στις σύγχρονες
τεχνολογίες), προκειμένου να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα που διασφαλίζει
τις οικονομικές μεταβιβάσεις, και διατηρεί «ψηφιακά πορτοφόλια» για
λογαριασμό των πελατών της. Έτσι οι οποιεσδήποτε συναλλαγές με την
εταιρία γίνονται ευκολότερες με τη χρησιμοποίηση ενός smartphone. Με
αυτό τον τρόπο, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανταλλάξουν την ψηφιακή
τους πληρωμή με άλλα αγαθά, όπως φαγητό, νερό, καύσιμα, χρόνο ομιλίας
κτλ.
Εν αντιθέσει με την ίδρυση της το 2013, οπότε η
Τράπεζα αποτελούσε ένα επιχειρηματικό στοίχημα, η ραγδαία απήχηση που
γνώρισε, και ο περιβαλλοντικός στόχος τον οποίο αποσκοπεί να εκπληρώσει,
τήν έχουν οδηγήσει σε μια ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια. Ύστερα
από την ίδρυση του πρώτου κέντρου ανακύκλωσης πλαστικού στην Αιτή το
2015, και του επόμενου στις Φιλιππίνες την μετέπειτα χρονιά, οι εταίροι
σκοπεύουν να επεκταθούν άμεσα σε άλλες αγορές μέσα στο 2018,
συμπεριλαμβανομένων της Ινδίας, της Αιθιοπίας, της Βραζιλίας και της
Ινδονησίας.
Ταυτόχρονα, αναμένεται να γνωστοποιήσει και
καινούριες συνεργασίες με μεγάλες εταιρίες στον τομέα της γρήγορης
διακίνησης καταναλωτικών αγαθών, όπως η Shell, η Marks &Spencer και η
Henkel.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να συμπεράνουμε πως η
ανταλλαγή πλαστικών αποβλήτων και η μετατροπή σε χρήματα αποτελούν μια
πρωτοβουλία που, μέχρι στιγμής, αποφέρει αρκετά οφέλη τόσο για το
περιβάλλον, όσο ατομικά και για τον άνθρωπο. Αποτελεί αναμφισβήτητα
-έστω και σε πρώιμο στάδιο- μία λύση στην περιβαλλοντική μόλυνση που
έχει οξυνθεί από την υπερκατανάλωση της σύγχρονης κοινωνίας, αλλά και σε
παγκόσμιο επίπεδο, μελλοντικά, ίσως αποτελέσει την απάντηση στη
δημιουργία πλαστικών αποβλήτων που συνεχώς ταλαιπωρεί τον πλανήτη.
Αναστάσιος Γεωργόπουλος
Πηγές:
- Forbes. (2017). The Plastic Bank: Using plastic refuse to create a global currency for the poor https://www.forbes.com/sites/annefield/2017/11/29/the-plastic-bank-using-plastic-to-create-a-global-currency-for-the-poor/#63eb0e457433
- The Guardian. (n.d). The social enterprise turnig plastic waste into currency, for a cleaner ocean. https://www.theguardian.com/innovative-sustainability/2017/dec/08/social-enterprise-ocean-currency-haiti-environment-henkel-plastic-bank
- Unep.org (2018). Is monetizing waste the secret to ending plastic pollution? https://www.unenvironment.org/news-and-stories/story/monetizing-waste-secret-ending-plastic-pollution
- Unenvironment.org(n.d) Our planet is drowning in plastic pollution https://www.unenvironment.org/interactive/beat-plastic-pollution/
Πηγή:
