«Καρκινικές Επιγραφές».


«Καρκινικές Επιγραφές». Τι είναι; Σίγουρα, ουδεμία σχέση έχουν με την επάρατη νόσο ή με το δημοφιλές ζώδιο του νερού. 
 
Οι «καρκινικές» επιγραφές είναι φράσεις οι οποίες μπορούν να διαβαστούν από αριστερά προς τα δεξιά (δηλαδή, όπως έχει επικρατήσει να διαβάζουμε όλα τα κείμενα), αλλά και αντιστρόφως, από τα δεξιά προς τα αριστερά. Με άλλα λόγια, οι φράσεις αυτές διαβάζονται από την αρχή προς το τέλος αλλά κι από το τέλος προς την αρχή, αποδίδοντας το ίδιο νόημα και στις δυο περιπτώσεις!

Για να δώσουμε ένα παράδειγμα… Όλοι θα έχετε ακούσει, έστω και φευγαλέα, τη φράση «Νίψον ανομήματα, μη μόναν όψιν». Ε, λοιπόν, αυτή είναι η γνωστότερη «καρκινική» επιγραφή, χαραγμένη σε μια κρήνη στο προαύλιο της Αγιά – Σοφιάς στην Κωνσταντινούπολη. Τι σημαίνει; «Ξέπλυνε τις αμαρτίες σου κι όχι μόνο το πρόσωπό σου». Για προσπάθησε να το διαβάσεις και ανάποδα… Πίστεψέ με, θα τα καταφέρεις…


Από πού όμως προέρχεται η ονομασία «καρκινική επιγραφή»; Από την κίνηση του κάβουρα, του «καρκίνου» με άλλα λόγια! Όπως, λοιπόν, ο κάβουρας κινείται πλάγια, δεξιά - αριστερά - δεξιά - αριστερά, για να κάνει κάποια βήματα μπροστά, έτσι κι εμείς οφείλουμε να ακολουθήσουμε τις κινήσεις του για να μπορέσουμε να διαβάσουμε τέτοιου είδους επιγραφές!

Άλλα παραδείγματα «καρκινικών επιγραφών» αποτελούν οι φράσεις:

«Νόμον, ο κοινός, έχε σον οικονόμον» (Να έχεις το νόμο του κράτους, νόμο και στο σπιτικό σου),

«Σος ειμί, τίμιε, σός» (Δικός σου είμαι, τίμιε, δικός σου),

«Σοφά ται και μη, γη μια και τάφος» (Είτε μιλάς σοφά είτε όχι, πάνω σε μια γη πατούμε και μέσα στην ίδια γη θαβόμαστε),

« Ιερά σα παρά χείλη, Ήλιε, χαρά πάσα ρει» (Από τα δικά σου λόγια τα ιερά, Ήλιε, τρέχει ο καθένας με μεγάλη χαρά),

«Νοσώ. Σύ ος η ίαμα, Ιησού, σώσον» (Ασθενώ. Εσύ που είσαι η γιατρειά, Ιησού, σώσε με),Και πολλές άλλες ακόμη…..

«Καρκινικές» λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινώς! Εκτός από τις αρχαίες αυτές επιγραφές, υπάρχουν και λέξεις «καρκινικές» ή αλλιώς συμμετρικές, τις οποίες συναντάμε στην καθημερινότητά μας. Κι όμως, δεν μας πάει ο νους ότι μπορούν να διαβαστούν και ανάποδα! Τι λες για τα ονόματα «ΑΝΝΑ» ή «ΣΑΒΒΑΣ»; Ή ακόμη και για την πόλη «ΣΕΡΡΕΣ»; Τη λέξη «άλλα» ή «αλλά»; Εντυπωσιακό;

Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι εκτός από «καρκινικές» λέξεις, φράσεις ή προτάσεις, υπάρχουν και ολόκληρα «καρκινικά» κείμενα, ποιήματα, ακόμα και συλλογές διηγημάτων που βασίζονται σε αυτό τον «παλίνδρομο» τρόπο γραφής και ανάγνωσης! Φαντάσου να διαβάζεις ένα βιβλίο ξεκινώντας από την τελευταία σελίδα, από την τελευταία πρόταση και ουσιαστικά να διαβάζεις την αρχή της ιστορίας… Και… φτάνοντας στην πρώτη σελίδα να καταλήγεις στο τέλος της..!

Κλείνοντας, θα αναφερθούμε και στο ανέκδοτο περί της πρώτης «καρκινικής» φράσης, η οποία  που ειπώθηκε  υποτίθεται  από τον Αδάμ, ο οποίος όταν συνάντησε την Εύα. Τι της είπε; « Madam, I' m Adam.» 


Επιλογές, επιμέλεια  αναδημοσιεύσεων και συνθέσεων κειμένων, Πλωτίνος