Η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την αναστολή εμπορικών ρυθμίσεων με το
Ισραήλ, ενώ παράλληλα επιβάλλει κυρώσεις στη Χαμάς, σε ακραίους
υπουργούς και σε βίαιους εποίκους. Το Ισραήλ κάνει λόγο για «απροσδόκητη
κίνηση που στρέφεται εναντίον του», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Γκίντεον
Σαάρ, προειδοποιεί για αντίποινα σε περίπτωση εφαρμογής τους.
Σε συνέχεια της ανακοίνωσης της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην ομιλία της για την «Κατάσταση της Ένωσης», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε στο Συμβούλιο την πρότασή της για την αναστολή συγκεκριμένων εμπορικών διατάξεων της Συμφωνίας Σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ.
Παράλληλα, υπέβαλε προτάσεις για επιβολή κυρώσεων στη Χαμάς, σε ακραίους υπουργούς και σε βίαιους εποίκους.
Επιπλέον, η Κομισιόν αναστέλλει τη διμερή στήριξη προς το Ισραήλ, εξαιρουμένης της υποστήριξης προς την κοινωνία των πολιτών και το μνημείο του Ολοκαυτώματος Γιαντ Βασέμ.
Η απόφαση αυτή αφορά τις μελλοντικές ετήσιες κατανομές για την περίοδο 2025-2027, καθώς και τα τρέχοντα έργα θεσμικής συνεργασίας και όσα χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της Περιφερειακής Εγκατάστασης Συνεργασίας ΕΕ-Ισραήλ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει ότι οι προτάσεις αυτές προέκυψαν μετά από επανεξέταση της συμμόρφωσης του Ισραήλ με το Άρθρο 2 της Συμφωνίας, η οποία κατέδειξε ότι οι ενέργειες της ισραηλινής κυβέρνησης συνιστούν «παραβίαση των ουσιωδών στοιχείων που αφορούν τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών».
Η ΕΕ ισχυρίζεται πως αυτή η παραβίαση «της δίνει το δικαίωμα να αναστείλει μονομερώς τη Συμφωνία».
«Τα φρικτά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Γάζα σε καθημερινή βάση πρέπει να σταματήσουν», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Πρέπει να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός, ανεμπόδιστη πρόσβαση για κάθε ανθρωπιστική βοήθεια και απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατά η Χαμάς.
»Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει ο μεγαλύτερος χορηγός ανθρωπιστικής βοήθειας και ένας αταλάντευτος υποστηρικτής της λύσης των δύο κρατών.
»Αντικατοπτρίζοντας αυτές τις αρχές και λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρές πρόσφατες εξελίξεις στη Δυτική Όχθη, προτείνουμε την αναστολή των εμπορικών παραχωρήσεων με το Ισραήλ, την επιβολή κυρώσεων σε ακραίους υπουργούς και σε βίαιους εποίκους, και την αναστολή της διμερούς στήριξης προς το Ισραήλ, χωρίς να επηρεάζεται η συνεργασία μας με την ισραηλινή κοινωνία των πολιτών ή το Γιαντ Βασέμ».
Η αναστολή αφορά τις βασικές εμπορικές διατάξεις της Συμφωνίας και, στην πράξη, σημαίνει ότι οι εισαγωγές από το Ισραήλ θα χάσουν την προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ.
Τα προϊόντα αυτά θα επιβαρύνονται με δασμούς στο επίπεδο που ισχύει για οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα με την οποία η ΕΕ δεν έχει συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών.
Η Κομισιόν προτείνει μια απόφαση του Συμβουλίου για την αναστολή αυτών των διατάξεων, η οποία πρέπει να υιοθετηθεί με ειδική πλειοψηφία. Θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μετά την υιοθέτησή της, ενώ η Συμφωνία θα ανασταλεί πλήρως 30 ημέρες μετά την κοινοποίηση στο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ.
Σκληρή απάντηση του Ισραήλ: «Απροσδόκητη και ανήθικη κίνηση»
Παράλληλα με την αναστολή της εμπορικής συμφωνίας, η κίνηση προβλέπει κυρώσεις σε Ισραηλινούς υπουργούς, «εποίκους» και μέλη του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.
Πριν την απόφαση, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Γκίντεον Σαάρ, είχε αποστείλει μια επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην οποία αναφέρει ότι η πρόταση «τέθηκε χωρίς καμία προειδοποίηση, βιαστικά, χωρίς καμία συνεννόηση με εμάς, και αντίθετα προς το πνεύμα της συμφωνίας», χαρακτηρίζοντάς την «απροσδόκητη» κίνηση που δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ εναντίον άλλης χώρας.
Η επιστολή περιείχε δριμείες επικρίσεις τόσο για την ίδια την πρόταση όσο και για τις πηγές πληροφόρησης στις οποίες βασίστηκε.
Εκφράζει την ανησυχία ότι η ευρωπαϊκή δράση θα μπορούσε να ενισχύσει τη Χαμάς και να θέσει σε κίνδυνο τις προσπάθειες για αποκατάσταση της ηρεμίας.
«Αυτή η απροσδόκητη πρόταση, η οποία δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ εναντίον καμίας άλλης χώρας, συνιστά μια σαφή προσπάθεια να βλάψει το Ισραήλ, ενώ ακόμα διεξάγουμε έναν πόλεμο που μας επιβλήθηκε μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου – τη μεγαλύτερη σφαγή Εβραίων από το Ολοκαύτωμα.
»Αυτός ο υπαρξιακός πόλεμος διεξάγεται εναντίον της Χαμάς και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων στη Γάζα, ενώ ταυτόχρονα δεχόμαστε επίθεση από τους Χούτι στην Υεμένη», έγραψε ο υπουργός Εξωτερικών.
Σύμφωνα με τον Σαάρ, η πρόταση ουσιαστικά ενδυναμώνει την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς.
«Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το ότι η προώθηση μιας τέτοιας πρότασης δίνει ουσιαστικά δύναμη σε μια τρομοκρατική οργάνωση που είναι υπεύθυνη για φρικτά εγκλήματα και συνεχίζει να τα διαπράττει, ενώ το Ισραήλ -ένας μακροχρόνιος εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης- βρίσκεται σε υπαρξιακό πόλεμο.
»Αυτό θέτει επίσης σε κίνδυνο τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου».
Τόνισε, επίσης, ότι η άσκηση πίεσης στο Ισραήλ μέσω κυρώσεων είναι αναποτελεσματική και υπογράμμισε το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται:
«Το Κράτος του Ισραήλ είναι ένα κυρίαρχο και υπερήφανο έθνος. Δεν θα υποχωρήσουμε σε απειλές όταν διακυβεύεται η ασφάλειά μας».
Ο Σαάρ επέκρινε και τη διαδικαστική χειρισμό της πρότασης, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει τις αρχές της δικαιοσύνης και της καλής πίστης:
«Δεν τηρήσατε καν τις ελάχιστες απαιτήσεις μιας δίκαιης διαδικασίας και ενεργήσατε με κακή πίστη.
»Στο Ισραήλ δεν δόθηκε επαρκής προειδοποίηση για την τρέχουσα πρόταση, ούτε του δόθηκε η παραμικρή ευκαιρία να απαντήσει».
Πρόσθεσε μια έντονη κριτική σχετικά με την αξιοπιστία των πληροφοριών:
«Η Πρόεδρος και η Ένωση βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε μη επαληθευμένα και διαστρεβλωμένα δεδομένα υπό τον έλεγχο της Χαμάς.
»Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΕ παίζει το παιχνίδι της Χαμάς και της υπολογισμένης στρατηγικής της να βλάψει το Ισραήλ και να υπονομεύσει το δικαίωμά του να υπάρχει».
«Εξήντα χρόνια έχουν περάσει από τότε που συνέβη το Ολοκαύτωμα σε ευρωπαϊκό έδαφος, όπου έξι εκατομμύρια άνθρωποι μας δολοφονήθηκαν.
»Ιδρύσαμε μια πατρίδα για τον εβραϊκό λαό στην πατρογονική του γη και αγωνιζόμαστε ακούραστα για τη ζωή και την ασφάλειά μας.
»Η βλάβη στο Ισραήλ από την Ευρώπη, σε μια εποχή που γίνονται προσπάθειες να εξοντωθούν οι εναπομείναντες επιζώντες του εβραϊκού λαού και του μοναδικού τους κράτους, συνιστά καταπάτηση κάθε ηθικού κανόνα και παραγνώριση της ιστορικής ευθύνης της Ευρώπης», κατέληξε ο Σαάρ.
Σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας
Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής του Συνδέσμου Βιομηχάνων του Ισραήλ, Ρον Τόμερ, προειδοποίησε ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για περιορισμό των εμπορικών ρυθμίσεων στις ισραηλινές εξαγωγές, λόγω του πολέμου κατά της Χαμάς στη Γάζα, είναι ένα «σοβαρό και δυσανάλογο βήμα» για την ισραηλινή βιομηχανία.
«Πρόκειται για μια πολιτική απόφαση μεταμφιεσμένη σε ηθική, η οποία υπονομεύει τις βάσεις της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ του Ισραήλ και της Ευρώπης», δήλωσε ο Ρον Τόμερ.
«Μια συνεργασία που έχει χτιστεί επί δεκαετίες βασισμένη σε αξίες της καινοτομίας, της ελευθερίας του εμπορίου και του διαλόγου».
Ο Τόμερ κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση να δράσει εναντίον των χωρών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία και να ενισχύσει τις οικονομικές συμμαχίες με άλλες χώρες στον κόσμο, σημειώνοντας ότι οι ισραηλινές εξαγωγές πλήττονται λόγω του πολέμου.
«Οι ισραηλινές εξαγωγές δέχονται πλήγματα μέρα με τη μέρα, άλλοτε στο εσωτερικό και άλλοτε από το εξωτερικό, ειδικά στους τομείς των φαρμακευτικών προϊόντων και των αμυντικών τεχνολογιών, ένα πλήγμα που θα επηρεάσει όχι μόνο το Ισραήλ, αλλά και τους Ευρωπαίους εταίρους μας που επωφελούνται από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας», είπε.
«Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιλέξει να εφαρμόσει “οικονομικές κυρώσεις” θα βλάψει και την ίδια», προειδοποίησε, επαναλαμβάνοντας τη θέση του Υπουργείου Εξωτερικών.
