Μια εντυπωσιακά θλιβερά για τα συμφέροντα της Ελλάδας παραδοχή φιλοξενήθηκε στον ισραηλινό Τύπο τη Δευτέρα 25 Αυγούστου: Η εφημερίδα Maariv
χαρακτήρισε το τελευταίο βήμα της Τουρκίας στη Λιβύη ως «μια δραματική
κίνηση που θα
Η ιστορική σχέση φιλίας που συνδέει την Άγκυρα με τη Λιβύη φαίνεται να εισέρχεται σε μια νέα φάση.
Η Τουρκία ήταν μία από τις πρώτες χώρες που αναγνώρισαν τη Λιβύη μετά την ανεξαρτησία της το 1951, ενώ η παρουσία της παγιώθηκε με το άνοιγμα της πρεσβείας στην Τρίπολη.
Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου το 2011, η Άγκυρα στήριξε έμπρακτα την προσωρινή κυβέρνηση, εδραιώνοντας ακόμη περισσότερο τον ρόλο της στην περιοχή.
Σήμερα, η τουρκική διπλωματική δραστηριότητα επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο.
Το άνοιγμα προξενείου στην ανατολική Λιβύη και η απευθείας επαφή με τον στρατηγό Khalifa Haftar αναδεικνύονται, σύμφωνα με τη Maariv, ως μια «δραματική κίνηση» με δυνητικά καταλυτικές συνέπειες για τη γεωπολιτική ισορροπία της Μεσογείου.
Η τουρκική εμπλοκή στον εμφύλιο
Η Λιβύη παραμένει βυθισμένη σε εσωτερική σύγκρουση σχεδόν δύο δεκαετίες.
Η
παρέμβαση της Τουρκίας υπήρξε καθοριστική, καθώς η στρατιωτική της
υποστήριξη απέτρεψε την πτώση του Γενικού Εθνικού Κογκρέσου, ενισχύοντας
τη θέση της κυβέρνησης που θεωρείται από αρκετούς ως «πληρεξούσια» της
Άγκυρας.
Η αντιπαράθεση διεξάγεται απέναντι στις δυνάμεις που
στηρίζουν οι ΗΠΑ και η Ρωσία, καθώς και τη Βουλή των Αντιπροσώπων υπό
τον Haftar.
Το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας
Η Maariv τοποθετεί τη νέα τουρκική στρατηγική σε ιστορικό πλαίσιο, παραπέμποντας στην οθωμανική παρουσία στη Λιβύη μέχρι τον πόλεμο του 1912-1919.
Όπως σημειώνει ο Δρ. Hai Eitan Cohen Yanrojak
του Κέντρου Dayan του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, «για την Τουρκία
πρόκειται για μια επιστροφή στην Τρίπολη και την υλοποίηση του οράματος
της “Γαλάζιας Πατρίδας”, δηλαδή της επέκτασης του ελέγχου της στη
Μεσόγειο».
Η συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας μεταξύ Τουρκίας και της
κυβέρνησης της Δυτικής Λιβύης –αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ– παρέχει στην
Άγκυρα πρόσχημα για διεκδικήσεις ακόμη και σε περιοχές της ανατολικής
Λιβύης.
Η Άγκυρα, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα,
επιδιώκει να αποκτήσει αποφασιστικό ρόλο στην ενεργειακή κυκλοφορία της
Μεσογείου, θωρακίζοντας τη γεωστρατηγική της ισχύ.
Η επίθεση
της Τουρκίας στο Τομπρούκ και το άνοιγμα του νέου προξενείου
θεωρούνται, σύμφωνα με τη Maariv, όχι μια απλή επιστροφή αλλά «ένα νέο
παιχνίδι».
Η Άγκυρα φέρεται να επιδιώκει τον έλεγχο μεγάλων θαλάσσιων περιοχών και την απομόνωση Ελλάδας και Κύπρου.
«Δραματική όσο η κατάρρευση του Assad»
Το ισραηλινό δημοσίευμα δεν διστάζει να συγκρίνει τη νέα τουρκική κίνηση με γεγονότα κοσμοϊστορικής σημασίας στη Μέση Ανατολή.
Όπως τονίζει χαρακτηριστικά: «Η νέα κίνηση της Άγκυρας είναι τόσο δραματική όσο η πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία».
Με
τον τρόπο αυτόν, η Maariv αναδεικνύει τη στρατηγική σημασία των
πρόσφατων εξελίξεων, υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία δεν περιορίζεται
πλέον σε ρόλο περιφερειακού παίκτη, αλλά διεκδικεί ενεργά την ηγεμονία
στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επιπτώσεις για Ελλάδα και Κύπρο
Αν
μη τι άλλο, οι στρατηγικές κινήσεις της Άγκυρας στη Λιβύη δεν αποτελούν
απλώς μια περιφερειακή εξέλιξη, αλλά εγείρουν σοβαρές προκλήσεις για
την Ελλάδα και την Κύπρο…
Η ενεργοποίηση της συμφωνίας θαλάσσιας
δικαιοδοσίας Τουρκίας–Λιβύης προσφέρει στην Άγκυρα το έρεισμα να
αμφισβητήσει ελληνικές θαλάσσιες ζώνες νοτίως της Κρήτης.
Παράλληλα,
η στενότερη εμπλοκή της Άγκυρας με τον Haftar μπορεί να αποδυναμώσει
τις πρωτοβουλίες Αθήνας–Λευκωσίας στο πλαίσιο τριμερών σχημάτων
(Ελλάδα–Κύπρος–Αίγυπτος, Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ).
Η ισραηλινή ανησυχία, όπως καταγράφεται στη Maariv, δείχνει ότι η Τουρκία θα επιχειρήσει να «σπάσει» υπάρχοντα μέτωπα.
Επίσης,
η παρουσία τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη λειτουργεί ως
προκεχωρημένο φυλάκιο στη νότια πτέρυγα της Ανατολικής Μεσογείου.
Αυτό αυξάνει την πίεση σε Ελλάδα και Κύπρο…
Αέρας αλλαγής από τον πρέσβη Barack
Στο μεταξύ, ο νέος Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία
και ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία, Thomas Barrack, ξαναγραφεί την
αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή με περισσότερη κατανόηση και
αυτοκριτική διάθεση προς όφελος της Άγκυρας.
Στην πρώτη του συνέντευξη στο τουρκικό κανάλι NTV, ο
Barrack διακήρυξε πως η νέα αμερικανική στρατηγική για τη Συρία θα
είναι «θεμελιωδώς διαφορετική», παραδεχόμενος ότι οι δυτικές δυνάμεις
στο παρελθόν «επιχείρησαν να χειραγωγήσουν την περιοχή για δικούς τους
σκοπούς».
Με αυτόν τον τρόπο αποδόμησε δεκαετίες πολιτικών
που, όπως υποστήριξε, στηρίζονταν σε άγνοια, αλαζονεία και οικονομικά
συμφέροντα.
Πάντως,
η νέα προσέγγιση δεν βρίσκει όλους σύμφωνους. Στην Ουάσιγκτον, ισχυρά
λόμπι και κύκλοι των μέσων ενημέρωσης έχουν ήδη αρχίσει να παρουσιάζουν
τον Barrack ως «αντι-Ισραηλινό» ή ακόμη και «προδότη», φοβούμενοι ότι θα
αμφισβητήσει τη μέχρι σήμερα κυρίαρχη γραμμή.
Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να αναρωτηθούμε: η κυρία Guilfoyle, νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, πού είναι;
www.bankingnews.gr