Ένα άνευ προηγουμένου διπλωματικό επεισόδιο σημειώθηκε στη Βεγγάζη,
ρίχνοντας βαριά σκιά στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη ντε φάκτο
κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης, που ελέγχεται από τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ.
Η ευρωπαϊκή αποστολή, υπό την ηγεσία του Επιτρόπου
Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Μάγκνους Μπρόυνερ, εκδιώχθηκε από τις Αρχές της Κυρηναϊκής, με την αιτιολογία ότι «δεν ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες που διέπουν την είσοδο και την παραμονή διπλωματών και αλλοδαπών, όπως προβλέπονται από τις αποφάσεις της λιβυκής κυβέρνησης».Η απόφαση ελήφθη αμέσως μετά την άφιξη της αποστολής στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βεγγάζης, όπου οι αξιωματούχοι ενημερώθηκαν ότι έπρεπε να εγκαταλείψουν άμεσα το λιβυκό έδαφος.
Η επιθετική στάση της ντε φάκτο κυβέρνησης, που κήρυξε ανεπιθύμητη την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία -στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης– δεν αναμένεται να μείνει χωρίς απάντηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το περιστατικό υπογραμμίζει τον βαθύ εθνικό διχασμό που συνεχίζει να ταλανίζει τη Λιβύη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η απόφαση της ντε φάκτο κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης να προχωρήσει σε αυτή την πρωτοφανή ενέργεια συνδέεται με την προηγούμενη επίσκεψη της ευρωπαϊκής αποστολής στην Τρίπολη, όπου εδρεύει η διεθνώς αναγνωρισμένη, αλλά έκπτωτη, ντε γιούρε κυβέρνηση, που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ.
Επιστροφή Πλεύρη στο Μαξίμου – Αναμονή από Γεραπετρίτη
Ο Θάνος Πλεύρης επέστρεψε στην Ελλάδα το απόγευμα και ενημέρωσε τηλεφωνικά τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για τα γεγονότα. Την Τετάρτη 09/07, στις 12.00, οι δύο άνδρες θα συναντηθούν, όπως είχε προγραμματιστεί, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή 06/07, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, είχε επισκεφθεί τη Βεγγάζη, όπου συναντήθηκε με τον Χαλίφα Χάφταρ.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, στη συνάντηση συζητήθηκαν διμερή ζητήματα, με έμφαση στο μεταναστευτικό, όπου εκφράστηκε διάθεση συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης.
Στις 15 Ιουλίου, ο κ. Γεραπετρίτης έχει προγραμματίσει νέα επίσκεψη στη Λιβύη.
Το χρονικό της «πόρτας» Χάφταρ
Η επίσκεψη της ευρωπαϊκής αποστολής οργανώθηκε λίγες ημέρες μετά τη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη, καθώς και την πρωτοβουλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για αποστολή στη χώρα με τη συμμετοχή υπουργών από κράτη που πλήττονται από το ζήτημα.
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, τα αεροσκάφη που μετέφεραν τον Επίτροπο Μάγκνους Μπρόυνερ και τους υπουργούς Μετανάστευσης της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας προσγειώθηκαν κανονικά στο αεροδρόμιο της Βεγγάζης.
Οι αξιωματούχοι, που είχαν προηγουμένως επισκεφθεί την Τρίπολη, αποβιβάστηκαν και οδηγήθηκαν στον χώρο VIP, σύμφωνα με το διπλωματικό πρωτόκολλο.
Ωστόσο, η λιβυκή διπλωματική αντιπροσωπεία που είχε συμφωνηθεί να τους υποδεχθεί δεν ήταν παρούσα.
Μετά από σύντομη σύσκεψη, κρίθηκε ότι η σύνθεση της αποστολής δεν ανταποκρινόταν στις συμφωνίες, με αποτέλεσμα καμία πλευρά να μην επιθυμεί διάλογο υπό αυτές τις συνθήκες.
Ο Μάγκνους Μπρόυνερ επικοινώνησε με τις Βρυξέλλες, διευκρινίζοντας ότι η συνάντηση θα περιοριζόταν αποκλειστικά σε συνομιλίες με τον Χάφταρ για τη μεταναστευτική πολιτική.
Από την πλευρά του, ο Χάφταρ ξεκαθάρισε ότι χωρίς τη συμμετοχή των υπουργών του, δεν θα πραγματοποιούνταν καμία συνάντηση.
Η ντε φάκτο κυβέρνηση της Βεγγάζης εξέδωσε ανακοίνωση, ακυρώνοντας την επίσκεψη και κατηγορώντας τον Επίτροπο και τους τρεις υπουργούς για «κατάφωρη παραβίαση των διπλωματικών αρχών», επαναλαμβάνοντας ότι «δεν ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες που διέπουν την είσοδο και την παραμονή διπλωματών και αλλοδαπών, όπως προβλέπονται από τις αποφάσεις της λιβυκής κυβέρνησης».