Ένα τέτοιο καταστροφικό σοκ ασφαλείας στη Μέση Ανατολή ήταν πιθανώς
μια ευπρόσδεκτη έκπληξη για τον Ρώσο πρόεδρο του οποίου η στρατηγική
προτεραιότητα είναι να αποσπάσει την υποστήριξη και την προσοχή της
Δύσης μακριά από την Ουκρανία. Μια τεράστια πυρκαγιά στο Ισραήλ
κινδυνεύει να κάνει ακριβώς αυτό.
Οι JAMIE DETTMER και CHRISTIAN OLIVER καταγράφουν τα δεδομένα στο Politico
Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσα εύσημα πρέπει να δώσουμε στο Κρεμλίνο για την τέλεια καταιγίδα αυξανόμενων κρίσεων -στο Ισραήλ, το Κοσσυφοπέδιο, τον Καύκασο και την Αφρική- που αναπτύσσονται στην Αμερική και την Ευρώπη. Για πολλούς, είναι δελεαστικό να βλέπουν τον Πούτιν ως τον εγκέφαλο που προκαλεί περισσότερες συγκρούσεις από όσες μπορεί να αντιμετωπίσει η Δύση.
- Στην πραγματικότητα, ο Πούτιν δεν πυροδότησε όλες αυτές τις κρίσεις, αλλά τώρα είναι στην ευχάριστη θέση να ρίχνει καύσιμα στη φωτιά και να τις κατευθύνει προς όφελός του. Απολαμβάνει το χάος.
Οι προπαγανδιστές του Κρεμλίνου διαδίδουν ήδη μια αφήγηση ότι ένας πόλεμος στη Μέση Ανατολή είναι νίκη για τη Ρωσία και ότι τα χρήματα για την Ουκρανία θα στερέψουν.
«Αυτό ήταν ίσως το καλύτερο δώρο γενεθλίων για τον Πούτιν. Η επίθεση εναντίον του Ισραήλ θα διχάσει την προσοχή, δεδομένης της φυσικής εστίασης των ΗΠΑ στο Ισραήλ», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
«Ελπίζουμε ότι αυτό δεν θα έχει δραματική επίδραση στην υποστήριξη προς την Ουκρανία, αλλά φυσικά πολλά θα εξαρτηθούν και από τη διάρκεια της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Αν θέλουμε πραγματικά να είμαστε μια γεωπολιτική Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε πολλές κρίσεις ταυτόχρονα».
Στην Ουάσιγκτον, είναι δεδομένο ότι οι επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ θα μειώσουν την εστίαση των ΗΠΑ στην Ουκρανία, απορροφημένη όπως και στις συνέπειες της απομάκρυνσης του προέδρου Κέβιν ΜακΚάρθι την περασμένη εβδομάδα από μια ομάδα Ρεπουμπλικανών σκληροπυρηνικών – μέρος της ίδιας ομάδας των συντηρητικών που προσπαθούσαν να μειώσουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία.
Η κούρσα για τη διαδοχή του Μακάρθι ξεδιπλώνεται τώρα, καθιστώντας πιο δύσκολο για την κυβέρνηση Μπάιντεν να κερδίσει την έγκριση του Κογκρέσου για οποιαδήποτε πρόσθετη βοήθεια μπορεί να θέλει να δώσει στο Ισραήλ.
Αισθανόμενος την απειλή ότι η Δύση μπορεί να χάσει την εστίασή της στο Κίεβο, ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy τονίζοντας ότι ο υποστηρικτές της Χαμάς, το Ιράν και η Ρωσία είναι στενοί σύμμαχοι, είπε πως θεωρεί τον αγώνα κατά της Ρωσίας και τον αγώνα κατά των ισλαμιστών μαχητών ως ένα και το ίδιο. «Οι Ισραηλινοί δημοσιογράφοι που ήταν εδώ στην Ουκρανία, στην Μπούχα, λένε τώρα ότι είδαν το ίδιο κακό όπου ήρθε η Ρωσία. Το ίδιο κακό. Και η μόνη διαφορά είναι ότι υπάρχει μια τρομοκρατική οργάνωση που επιτέθηκε στο Ισραήλ, και εδώ είναι ένα τρομοκρατικό κράτος που επιτέθηκε στην Ουκρανία».
Το Κρεμλίνο χαίρεται – Πόσο εμπλέκονται λοιπόν οι Ρώσοι;
Ας ξεκινήσουμε με τις επιθέσεις της Χαμάς. Η Ρωσία έχει από καιρό φλερτάρει τους ισλαμιστές μαχητές, και ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε και άλλοι αξιωματούχοι έχουν κάνει πρόσφατα ταξίδια στη Μόσχα.
Μετά τις επιθέσεις του Σαββάτου, οι Ρώσοι έσπευσαν να ξεσκονίσουν τα παλιά σχέδια να τραβήξουν τα σύνορα του Ισραήλ εκεί που ήταν το 1967. Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε ότι η δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους εμποδίζεται από την «καταστροφική πολιτική» των ΗΠΑ και θα μπορούσατε σχεδόν να ακούσετε το γουργούρισμα της ικανοποίησης όταν ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ χαρακτήρισε τις επιθέσεις της Χαμάς ως «αναμενόμενη εξέλιξη» και έστρεψε την οργή του εναντίον της Δύσης.
«Αντί να εργάζονται ενεργά στον παλαιστινιακό-ισραηλινό οικισμό, αυτοί οι ηλίθιοι [οι ΗΠΑ] επενέβησαν εναντίον μας και παρέχουν στους νεοναζί [στην Ουκρανία] πλήρη βοήθεια, φέρνοντας τους δύο στενά συνδεδεμένους λαούς τον έναν εναντίον του άλλου», σημείωσε.
- Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ υποστήριξε με χαρά ότι η χρηματοδότηση για την Ουκρανία θα μειωθεί πλέον αναπόφευκτα. «Η διαδικασία άντλησης όπλων του καθεστώτος του Κιέβου από πραγματολογική, συναισθηματική, οικονομική, τεχνολογική άποψη θα εισέλθει σε πτωτική τάση», είπε.
Υποδηλώνει αυτό ότι η Ρωσία είχε άμεση ανάμιξη στις επιθέσεις; Αυτό φαίνεται απίθανο. Η Ρωσία δεν είναι τόσο σημαντική όσο το Ιράν όσον αφορά τα όπλα και τη χρηματοδότηση της Χαμάς.
Ο Νόρμαν Ρουλ, πρώην ανώτερος αξιωματούχος των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ, σημείωσε ότι η πολιτική υποστήριξη της Μόσχας στη Χαμάς ενθάρρυνε την ομάδα να αναλάβει βία, αλλά είπε ότι οποιοσδήποτε ρωσικός ρόλος πέρα από αυτό είναι πιθανό να είναι μέτριος. «Αυτή η στρατηγική επιτρέπει στους Ρώσους να ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν μια ειρηνευτική διαδικασία, αλλά η επακόλουθη βία διαταράσσει την περιοχή, αποσπά την προσοχή των πολιτικών από την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία και έλκει τα ναυτικά μέσα των ΗΠΑ από τη Μαύρη Θάλασσα στην ανατολική Μεσόγειο», είπε στο POLITICO .
Τα φλερτ με τη Χαμάς και η υποστήριξη προς τους Παλαιστίνιους βοηθούν επίσης τον Πούτιν στην ώθησή του να χαρακτηριστεί σημαντικός παίκτης σε μια παγκόσμια αναδιάταξη ενάντια στη Δύση με ανθρώπους όπως η Κίνα και το Ιράν.
Μόλις πριν από μέρες, είπε ότι η πρόθεση της Ρωσίας ήταν να «χτίσει έναν νέο κόσμο», κατηγορώντας τη Δύση για τον πόλεμο στην Ουκρανία και είπε ότι η σύγκρουση διεξάγεται για «τις αρχές στις οποίες θα βασίζεται η νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων».
- Ο σύμμαχος της Ρωσίας και κύριος στρατιωτικός προμηθευτής, το Ιράν, σίγουρα θέλει επίσης μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων, αλλά είναι συζητήσιμο το πόσο άμεσα η Τεχεράνη δίνει συγκεκριμένες εντολές στη Χαμάς.
Ο Ρουλ αμφέβαλλε ότι η Τεχεράνη συμμετείχε στον επιχειρησιακό σχεδιασμό για την επίθεση. Αλλά αυτό «παρεξηγεί πώς λειτουργεί το Ιράν και τον ρόλο του και πώς χρησιμοποιεί πληρεξούσιους», είπε. Το Ιράν «δημιουργεί ένα τέρας του Φρανκενστάιν και στη συνέχεια τον αφήνει ελεύθερο σε ένα χωριό».
Αυτή η προσέγγιση για την ανάφλεξη της παγκόσμιας γεωπολιτικής ταιριάζει μια χαρά στη Ρωσία.
Η κρίση στον Καύκασο
Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ στον Νότιο Καύκασο είναι άλλο ένα σημείο όπου οι επικριτές του Πούτιν τον κατηγορούν ότι σκόπιμα πυροδότησε μια κρίση που ανάγκασε περισσότερους από 100.000 Αρμένιους να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους μετά από μια 24ωρη στρατιωτική επίθεση από το Αζερμπαϊτζάν στις 19 και 20 Σεπτεμβρίου.
Και εδώ, είναι μια περίπλοκη εικόνα. Σε ορισμένες πλευρές, η καταστροφή έχει χαρακτηριστεί ως ένδειξη ρωσικής αδυναμίας – ότι η Μόσχα δεν μπορούσε πλέον να εγγυηθεί την ασφάλεια των Αρμενίων ενόψει μιας επίθεσης από το Αζερμπαϊτζάν που υποστηρίζεται από την Τουρκία.
Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, προσπαθεί να προτείνει ότι σκόπιμα τράβηξε την πρίζα για την υποστήριξη των Αρμενίων του Καραμπάχ, ασκώντας πίεση στη βοήθεια των ΗΠΑ και της ΕΕ για την έξοδο των προσφύγων.
Το μήνυμα από τη Μόσχα είναι ότι τιμωρεί τον Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν, επειδή υπαναχώρησε από τη συμμαχία του με τη Ρωσία και προσπαθεί να ωθήσει τη χώρα του σε μια πιο δυτική τροχιά.
Σε αυτή την περίπτωση, είναι πιο πιθανό ο Πούτιν να έπαιξε ρόλο. Λίγοι έμπειροι παρατηρητές θεωρούν ότι το Αζερμπαϊτζάν θα είχε στείλει τα στρατεύματά του χωρίς το πράσινο φως από τη Μόσχα – ή χωρίς οι Ρώσοι να εξομαλύνουν τα πράγματα με την Τεχεράνη, έναν παραδοσιακό εχθρό του Αζερμπαϊτζάν που έχει εκφράσει από καιρό φόβους για αλλαγές συνόρων στον Νότιο Καύκασο.
Συμπτωματικά ή διαφορετικά, καθώς οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν προχωρούσαν, ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου βρισκόταν στην Τεχεράνη για συνομιλίες με ανώτερους ιρανούς στρατιωτικούς και αξιωματούχους ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του Μοχαμάντ Μπαγκερί, αρχηγού του επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, και του αρχηγού αεροδιαστημικής των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, Αμίρ Αλί Χατζιζαντέχ.
Βαλκανική απάτη
Τέσσερις ημέρες αφότου το Αζερμπαϊτζάν κατέλαβε το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ήρθε η σειρά των Βαλκανίων με μια θρασύτατη και εκπληκτική σύγκρουση μεταξύ ένοπλων Σέρβων και αστυνομίας στο χωριό Bajska, στο δήμο Zvečan του βόρειου Κοσσυφοπεδίου.
Το Κοσσυφοπέδιο κατηγόρησε τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι διέταξε την επίθεση, ενώ άλλοι βλέπουν το χέρι ακροδεξιών Σέρβων υπερεθνικιστών, που έχουν στενούς δεσμούς με τη Μόσχα.
Οι Κοσοβάροι και οι Αλβανοί έχουν υποστηρίξει εδώ και καιρό ότι η Ρωσία είναι η κύρια δύναμη στην προσπάθεια πυροδότησης ενός νέου πολέμου στα Βαλκάνια. Μόλις τον περασμένο μήνα, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα είπε ότι η Ρωσία εκμεταλλεύεται τις εντάσεις σχετικά με το Κοσσυφοπέδιο για να δικαιολογήσει τα «νεο-ιμπεριαλιστικά όνειρά» της.
Είτε εμπλακεί άμεσα ο Πούτιν είτε όχι, μια έξαρση στα Βαλκάνια θα ήταν σαφώς προς το συμφέρον της Ρωσίας, προσθέτοντας έναν άλλο σημαντικό αντιπερισπασμό για μια κουραστική Δύση που ήδη δυσκολεύεται να διατηρήσει τη συνοχή και την ενότητά της.
Το 2018, σε μαρτυρία σε μια επιτροπή του Κογκρέσου, ο Χένρι Κίσινγκερ, πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ πολύ εξοικειωμένος με τις γεωπολιτικές μηχανορραφίες, απέρριψε την ιδέα ότι όλες οι «μεμονωμένες κρίσεις σε διάφορες γεωγραφίες» ήταν απλώς αποτέλεσμα σύμπτωσης.
Τα «παραδοσιακά πρότυπα του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων επιστρέφουν», προειδοποίησε εκείνη την εποχή.
hellasjournal.com Με πληροφορίες από Politico
