Τα ερωτήματα που μας απασχολούν μετά την επίθεση της Χαμάς είναι τρία:
-Γιατί επιτέθηκε η Χαμάς;
-Θα έχουμε έναν γενικευμένο πόλεμο;
-Θα επηρεάσουν οι εξελίξεις την Ελλάδα και την Κύπρο;
ΕΡΩΤΗΣΗ 1Η.-ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΤΕΘΗΚΕ Η ΧΑΜΑΣ
Ο πρώτος λόγος που έχω κατα νου θα σας φανεί παράξενος, αλλά μου τον είχε πει σε ανύποπτο χρόνο ευρωπαίος διπλωμάτης. Η Χαμάς που βρίσκεται στην Γάζα θεωρεί ότι με αυτού του είδους τις επιθέσεις, κατά καιρούς, ανακυκλώνεται όλο το σύστημα στην Λωρίδα, απο την οικονομία (η οποία παίρνει μπρός με την αποκατάσταση των καταστροφών) μέχρι τις πολιτικές ισορροπίες. Παράξενο αλλά σκεφτείτε το.
Ο δεύτερος λόγος είναι να διερευνήσουμε αν η επίθεση είχε κάποιο στρατιωτικό ή πολιτικό στόχο. Στρατιωτικό στόχο δεν φαίνεται να είχε. Δεν κινήθηκαν, ούτε κινούνται οι άνθρωποι της Χαμάς να ελέγξουν περιοχές. Χτύπησαν, απλώς, το Ισραήλ και μάλιστα, χυδαία και ανεξέλεγκτα απο άποψη θυμάτων και συμπεριφοράς τους απέναντι στα θύματα. Στο εύλογο ερώτημα, δεν τους ενοχλεί η μεταστροφή της διεθνούς κοινής γνώμης; Η απάντηση είναι πως την Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ όχι, δεν τις ενοχλεί. Τις ενδιαφέρει, μόνο, η υποστήριξη των φίλων τους, του Ιράν, της Τουρκίας, του Κατάρ το οποίο στέλνει κάθε μήνα μεγάλο ύψος βοήθειας στη Γάζα.Ο στόχος της Χαμάς ήταν πολιτικός.
Ποιος μπορεί να είναι ο πολιτικός στόχος; Ο πιο προφανής είναι να σταματήσει η προσέγγιση Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ, η οποία γινόταν μεθοδευμένα και θα άλλαζε τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή. Η προσέγγιση αυτή, που καθιστούσε το δίδυμο Τελ Αβίβ- Ριάντ ισχυρό πόλο στη Μέση Ανατολή ενοχλούσε και το Ιράν και την Τουρκία. Δεν αποκλείεται η πιθανότητα η Χαμάς να έδρασε με την βοήθεια και την παρότρυνση Τεχεράνης και Άγκυρας.
ΕΡΩΤΗΣΗ 2Η: ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΈΝΑΝ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΟ ΠΟΛΕΜΟ;
Η άποψή μου είναι όχι. Το Ισραήλ θα αντιδράσει για να στείλει το
μήνυμα ότι είναι δυνατό και θα αντιμετωπίσει τους εχθρούς του με
αποφασιστικότητα αλλά στο πλαίσιο της αναλογικότητας. Δεν θα υπερβεί το
μέτρο διότι δεν το συμφέρει. Θα ελπίζει πως η σύγκλιση με την Σαουδική
Αραβία δεν έχει τιναχθεί στον αέρα. Εάν αντιδράσει ανεξέλεγκτα η
προσπάθεια σύγκλισης θα έχει τελειώσει για πολλά χρόνια.
Γενικευμένος πόλεμος για να υπάρξει πρέπει να εμπλακεί το Ιράν. Το Ιράν
αν δεν δεχθεί επίθεση δύσκολα να εμπλακεί διότι τις επόμενες ημέρες θα
δώσουν παρών ισχυροί σύμμαχοι του Ισραήλ. Και επίθεση του Ισραήλ κατά
του Ιράν θα ήταν παραλογισμός. Εκ κατακλείδι, δεν πιστεύω πως θα έχουμε
γενικευμένο πόλεμο.
ΕΡΩΤΗΣΗ 3Η: ΘΑ ΜΑΣ ΕΠΗΡΕΑΣΟΥΝ ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ;
Ναι, θα μας επηρεάσουν κυρίως διότι άρχισε να αποκαλύπτεται η εμπλοκή
της Τουρκίας. Η πρώτη ανάγνωση είναι πως το Ισραήλ θα θυμώσει ακόμη
περισσότερο με την παγίδα που του έστησε η Τουρκία. Και θα επιχειρήσει
να ενισχύσει τις συνεργασίες του στην περιοχή με άλλες δυνάμεις. Αν ο
Ερντογάν καταφέρει να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή, όπως το
επιδιώκει, η επίδραση των εξελίξεων θα είναι σε βάρος μας.
Υπάρχουν δύο παράμετροι αρνητικοί για την ελληνική γεωπολιτική: η πρώτη
είναι ότι η Τουρκία παρά τον θυμό που έχει προκαλέσει στην Ουάσιγκτον
απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του αμερικανικού βαθέος κράτους. Η άλλη
παράμετρος είναι ότι παρόλα όσα λέγονται στις ελληνικές αναλύσεις η
Τουρκία όπου ενεπλάκη είχε κέρδη. Και στη Λιβύη και στον Καύκασο και θα
δούμε, τώρα, στη Μέση Ανατολή. Το αδύνατο σημείο του Ισραήλ τις ημέρες
αυτές είναι οι στρατιώτες και οι πολίτες του που αιχμαλώτισε η Χαμάς.
Ήδη, το Ισραήλ ζήτησε την βοήθεια της Αιγύπτου για την απελευθέρωσή
τους. Αν η Αίγυπτος δεν τα καταφέρει και μεσολαβήσει ο Ερντογάν τότε θα
έχουμε μια, ακόμη, αναβάθμιση της Τουρκίας. Δύσκολο αλλά όχι εκτός
πιθανότητας. Αλλά όλα αυτά περιέχουν ένα εάν. Θα δούμε πως θα απαντηθούν
οι ερωτήσεις και απο τις εξελίξεις.
Τέλος πιστεύω πως το Ισραήλ γνώριζε για την προετοιμασία της επίθεσης
αλλά δεν αντέδρασε και λόγω κάποιας αδυναμίας ετοιμότητας αλλά και για
να σώσει την διαδικασία με τη Σαουδική Αραβία.
Εν κατακλείδι:
Το Ισραήλ βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Θα αντιδράσει διότι δεν μπορεί να
κάνει διαφορετικά αλλά με αναλογικότητα. Και θα επιχειρήσει να ξαναμπεί
στη Γάζα για να ελέγξει την κατάσταση. Πρέπει να θεωρεί λάθος του την
αποχώρηση απο την Λωρίδα.