Εντυπωσιακή ανατροπή στο καυτό ζήτημα της Βενεζουέλας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ηγέτη της Βενεζουέλας, Nicolas Maduro την περασμένη εβδομάδα, όπως αποκαλύπτουν οι New York Times.
Παρά τις συνεχιζόμενες απειλές για στρατιωτική δράση και την ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Καραϊβική, η συνομιλία αυτή εγείρει ερωτήματα σχετικά με το ενδεχόμενο ενός διπλωματικού διαύλου ή μιας στρατηγικής αναδίπλωσης.
Συνομιλία στρατηγικής σημασίας στις 24/11
Η τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών, που πραγματοποιήθηκε στις 24 Νοεμβρίου, αναφέρεται από πηγές κοντά στις συνομιλίες, οι οποίες παραμένουν ανώνυμες λόγω της εμπιστευτικότητας της υπόθεσης.
Στη
συνομιλία αυτή, συζητήθηκε η πιθανότητα μιας συνάντησης μεταξύ των δύο
ηγετών στις ΗΠΑ, γεγονός που εγείρει αρκετά διπλωματικά ερωτήματα.
Παρά
τη συμφωνία των δύο πλευρών να μην προχωρήσουν σε μια άμεση συνάντηση
προς το παρόν, το γεγονός ότι η συζήτηση έλαβε χώρα δείχνει μια
αποσταθεροποιητική στρατηγική από μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης.
Αξιοσημείωτο
είναι ότι η συνομιλία ήρθε μόλις λίγες ημέρες πριν από την ανακοίνωση
από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, με την οποία ο Maduro χαρακτηρίζεται ως ηγετικό στέλεχος μιας «ξένης τρομοκρατικής οργάνωσης», του γνωστού «Cartel de los Soles»,
και έρχεται λίγες μέρες μετά από μια σειρά στρατιωτικών επιθέσεων στην
Καραϊβική που φέρονται να είχαν ως στόχο τη Βενεζουέλα.
Σεισμός σε ΗΠΑ και Πεντάγωνο με την αποκάλυψη της συνομιλίας
Η
είδηση της τηλεφωνικής επικοινωνίας προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στις
ΗΠΑ, τόσο από τους πολιτικούς αντιπάλους του Trump όσο και από τους
υποστηρικτές του.
Για πολλούς Δημοκρατικούς, η ιδέα μιας άμεσης
επαφής με τον Maduro προκαλεί ανησυχία, καθώς οι ΗΠΑ έχουν επί μακρόν
αναγνωρίσει την κυβέρνηση του Juan Guaido ως νόμιμη διοίκηση της Βενεζουέλας και έχει καταδικάσει τη «δικτατορική» διακυβέρνηση του Καράκας.
Οι
Δημοκρατικοί εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι οποιαδήποτε
επαναπροσέγγιση με τον Maduro μπορεί να αποτελέσει μια σοβαρή αποτυχία
στη στρατηγική απομόνωσης της Βενεζουέλας και να προκαλέσει πολιτική
σύγχυση τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στην περιοχή.
Από
την άλλη, οι Ρεπουμπλικάνοι, αν και αρχικά δίστασαν, άρχισαν να βλέπουν
την κίνηση αυτή με μια πιο θετική διάθεση, εφόσον μπορεί να οδηγήσει σε
μια πιο αποτελεσματική λύση για την κρίση της Βενεζουέλας.
Ορισμένοι εξ αυτών, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio, υποστήριξαν ότι
η πολιτική των ΗΠΑ πρέπει να παραμείνει αμετακίνητη στην απαίτηση για
την απομάκρυνση του Maduro, αλλά ταυτόχρονα να εξετάσουν και άλλες
διπλωματικές επιλογές, προκειμένου να αποφευχθεί μια πλήρης στρατιωτική
κλιμάκωση.
Η τηλεφωνική συνομιλία όχι μόνο αναδεικνύει τους διπλωματικούς ελιγμούς της κυβέρνησης Trump αλλά και την αυξανόμενη πίεση από την κοινή γνώμη και την πολιτική αντιπαράθεση για τη διαχείριση της κρίσης στην Βενεζουέλα.
Υπενθυμίζεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών είναι κατά της επέμβασης των ΗΠΑ στη Βενεζουέλα, όπως και το κίνημα MAGA που ανέδειξε τον Trump πρόεδρο.
Πάνω από το 70% των Αμερικανών τάσσονται κατά μίας στρατιωτικής επέμβασης στη Βενεζουέλα.
Απόλυτος
αιφνιδιασμός επικρατεί στο Αμερικανικό Πεντάγωνο, καθώς οι επιτελείς
ενώ ετοίμαζαν χάρτες πολέμου, τώρα βλέπουν την επικοινωνία Trump -
Maduro ως ένα άνοιγμα στην ειρήνη.
Η διπλωματία και η απειλή της βίας - Δύο παράλληλοι δρόμοι
Η στάση της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στη Βενεζουέλα παραμένει διφορούμενη.
Από τη μία πλευρά, συνεχίζεται η πολιτική των απειλών και των στρατιωτικών ενεργειών,
με τις ΗΠΑ να ενισχύουν τη στρατιωτική τους παρουσία κοντά στη
Βενεζουέλα και να προετοιμάζουν επιθέσεις κατά των πλοίων που
κατηγορούνται για διακίνηση ναρκωτικών.
Από την άλλη, οι
τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Maduro δείχνουν ότι η Ουάσιγκτον παραμένει
ανοιχτή σε διπλωματικές επαφές, παρά τις στρατιωτικές προετοιμασίες.
Η τακτική της Ουάσιγκτον, η οποία περιλαμβάνει παράλληλη διπλωματία και χρήση στρατιωτικής πίεσης, δεν είναι καινούργια για την κυβέρνηση Trump.
Το
2017, για παράδειγμα, είχε εκφραστεί η πιθανότητα στρατιωτικής
επέμβασης στη Βενεζουέλα, ενώ παράλληλα οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να
απομονώσουν τη χώρα διπλωματικά και να στηρίξουν την αντιπολίτευση.
Αυτή
η «διπλή γραμμή» συνεχίζεται και τώρα, με τη συζήτηση για την
απομάκρυνση του Μaduro από την εξουσία να συνδυάζεται με συνεχιζόμενες
απειλές στρατιωτικής δράσης.
Ο Μaduro, παρά την διεθνή πίεση
και τις κατηγορίες για διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας, παραμένει
σταθερός στην εξουσία, έχοντας υποστηρικτές τόσο στο εσωτερικό της
Βενεζουέλας όσο και στη διεθνή σκηνή, όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα,
ο Maduro είχε προσφέρει στις ΗΠΑ μια σημαντική συμμετοχή στα
εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα πετρελαίου της Βενεζουέλας, σε μια προσπάθεια
να μειώσει την ένταση και να προσφέρει ευκαιρίες για αμερικανικές
εταιρείες.
Ωστόσο, οι συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών διακόπηκαν τον Οκτώβριο του 2024, όταν οι ΗΠΑ έθεσαν περιορισμούς στις οικονομικές και εμπορικές συμφωνίες με τη Βενεζουέλα.
Ο ρόλος του Donald Trump και της κυβέρνησής του στις στρατηγικές επιλογές
Ο Donald Trump αν και ηγετική φιγούρα στη στρατηγική πίεσης κατά του Maduro, έχει αναγνωρίσει ότι η απομάκρυνση του ηγέτη της Βενεζουέλας δεν είναι απλή υπόθεση.
Εν
μέσω της συνεχούς στρατιωτικής πίεσης, η Ουάσιγκτον φαίνεται να
προσπαθεί να ανοίξει έναν δίαυλο επικοινωνίας για έναν «ειρηνικό» τρόπο
επίλυσης, αλλά οι κινήσεις του Trump, με ενίσχυση της στρατιωτικής
παρουσίας των ΗΠΑ στην Καραϊβική και με επιθέσεις κατά πλοιαρίων
δείχνουν ότι ο στόχος παραμένει η απομάκρυνση του Maduro, πιθανώς με τη χρήση βίας.
Σύμφωνα με τους παρατηρητές, η στρατηγική των ΗΠΑ μπορεί να περιλαμβάνει μια «διπλωματική έξοδο», όπου ο
Maduro θα προσφέρει στους Αμερικανούς μια ειρηνευτική συμφωνία που θα
περιλαμβάνει την παραίτησή του ή τη μεταβίβαση της εξουσίας σε μια
«κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας» υπό την πίεση των διεθνών εξελίξεων.
Οι επόμενοι σταθμοί - Τι πρόκειται να συμβεί μετά την τηλεφωνική επικοινωνία
Αυτό
που απομένει να δούμε είναι αν η τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο
ηγετών θα οδηγήσει σε κάποια σημαντική αλλαγή στην πολιτική της
Ουάσιγκτον προς τη Βενεζουέλα.
Η Ουάσιγκτον φαντάζεται έναν
κόσμο χωρίς Maduro στην εξουσία, αλλά η πολιτική αστάθεια που θα
μπορούσε να προκύψει από την απομάκρυνσή του δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί
πλήρως.
Η πολιτική της «επίλυσης με απειλή βίας» μπορεί να
αποδειχθεί η πιο δύσκολη και η πιο επικίνδυνη, ενώ η ελπίδα για
«διπλωματική έξοδο» μπορεί να καταρρεύσει κάτω από τη πίεση των
στρατηγικών συμφερόντων και των δυναμικών εξωτερικών παραγόντων που
παραμένουν στον αέρα.
Το μέλλον της Βενεζουέλας, λοιπόν,
παραμένει αβέβαιο και εντελώς εξαρτώμενο από τις ενδεχόμενες εξελίξεις
στην πολιτική σκηνή και τις αποφάσεις των ΗΠΑ.
