Τι είναι η Μπόκο Χαράμ -γιατί είναι ισχυρή και κατέχει τη μισή Νιγηρία...

Η Μπόκο Χαράμ (που σημαινει «απαγορεύεται η δυτική
κουλτούρα» ή «ειναι ιεροσυλια η δυτικοποίηση») είναι εξτρεμιστική ισλαμιστική τρομοκρατική οργάνωση που δρα στη βόρεια Νιγηρία.

Υπολογίζεται ότι η οργάνωση διαθέτει 6.000 με 8.000 μαχητές.

 Στόχος της είναι να απαγορεύσει δραστηριότητες οι οποίες έχουν σχέση με το δυτικό τρόπο ζωής, ενώ από το 2009 έχει ως στόχο να εγκαθιδρύσει στη Νιγηρία ένα ισλαμικό χαλιφάτο, ανατρέποντας την κυβέρνηση της χώρας.

Η ΧΩΡΑ

Η περιοχή στην οποία γεννήθηκε και γιγαντώθηκε η Μπόκο Χαράμ είναι η βόρεια Νιηγρία, όπου προτού  εισβάλουν (το 1900)  οι βρετανοί αποικιοκράτες, αποτελούσε βασίλειο -το Βασίλειο Μπορνού, ένα σουλτανάτο. Λίγο πιο νότια (όπου επίσης έχει σήμερα σημαντική επιρροή η Μπόκο Χαράμ) είχε συσταθεί από το 1800 το χαλιφάτο Σοκότο. 

Και τα δύο ήταν ανεξάρτητα κράτη.

‘Ωσπου κατακτήθηκαν από τους Βρετανούς, όταν αυτοί κινήθηκαν βορειότερα από τα παράλια και το νότο τη περιοχής που από δεκαετίες ήδη ήλεγχαν. 

Οι Βρετανοί ένωσαν με το έτσι θέλω όλη την περιοχή και αυτή συναποτέλεσε με τις νότιες περιοχές το προτεκτοράτο της Νιγηρίας.  

Ενώθηκαν δηλαδή περιοχές που είχαν μεταξύ τους έως και εχθρικές σχέσεις,  απλά επειδή αυτό εξυπηρετούσε τη βρετανικη οικονομία και διοίκηση του προτεκτοράτου. 

Οι Βρετανοί έστειλαν παντού ιεαραποστόλους για να προσυλητίσουν τους Νιγηριανούς στο χριστιανισμό. Η Βρετανική κυριαρχία κράτησε μέχρι το 1960, δηλαδή 60 χρόνια, αν και στο νότο ειδικά είχε αρχίσει από πολύ νωρίτερα. Στο νότο οι Βετανοι είχαν εδραιωθεί από το 1800 και ουσιαστικά εκει η κατοχή τους κράτησε 160 χρόνια, 

Ακόμα και σήμερα επισημη γλώσσα του κράτους είναι τα αγγλικά

Οι αντιθέσεις ανάμεσα στον δυτικοποιημένο νότο και τον βαθύτατα ισλαμικό βορρά έμειναν αγεφύρωτες, και εκφράζονταν και θρησκευτικά καθώς στο νότο και στα ανατολικά οι Χριστιανοί ήταν πολύ περισσότεροι. 

Επίσης ήταν πλουσιότεροι.

Η χώρα στη συνέχεια έπεφτε από τη μία χούντα στην άλλη και αντιμετώπισε εμφυλίους, με σημαντικότερο τον τριετή εμφύλιο 1967-1970. 

Ομως ακόμα και όταν υπήρχε ηρεμία, κάποια έκρηξη κοινωνική έφερνε αιματοχυσία είτε με εθνικιστικά αίτια είτε (κυρίως) με θρησκευτικά. Το 1980 φανατικοί μουσουλμάνοι επιτέθηκαν σε χριστιανούς και σκοτώθηκαν ένθεν και ένθεν 5.000 άνθρωποι.

Αμέσως μετά την αποχώηρηση των Βρετανών ουσιαστικά δεν υπήρχε πολιτικό σχήμα που να μην καταφερόταν εναντίον του δυτικού, ξενόφερτου τρόπου σκέψης και να μην επένδυε στον ισλαμισμό, απλώς οι νότιοι ήταν πιο «κοσμοπολίτες». 

Τα στρατιωτικά κινήματα που γίνονταν συχνά κατέπνιγαν αυτούς τους λαϊκούς αντιδυτικούς ηγέτες και τα κινήματα των οποίων ηγούντο. 

Ομως ο παραστρατιωτικές οργανώσεις ήταν ένα καθεστώς πλέον και από αυτές πήγασε και η Μπόκο Χαράμ, που την έθρεψε κυρίως η φτώχια του λαού.

Τα διαδοχικα πραξικοπήματα ήταν από νότιους που έβλεπαν να ισχυροποιείται ο ισλαμικος βορράς και να απειλεί την οικονομία που τους εξυπηρετούσε, στην δε αντίπραξη ξεσπούσαν πραξικοπήματα από βόρειους ισλαμιστές στρατιωτικούς που ήθελαν να απαλλαγουν από την αστική και μικροαστική τάξη του νότου.

Το 1967 η ανατολική περιοχή ανακήρυξε την ανεξαρτησία της ως δημοκρατία της Μπιάφρα. Αυτόέδωσε το έναυσμα για τον τρομερό εμφύλιο και ίσως οι παλιότεροι θυμούνται και τα «παιδάκια της Μπιάφρα».


Στον εμφύλιο εκείνο που υπέταξε τους ανατολικούς «ανεξαρτοποιημένους» στη Νιηγρία, ενεπλάκη η Γαλλία, η Αίγυτπτος, η τότε ΕΣΣΔ, η Βρετανία, το Ισραήλ και φυσικά και όλα τα γειτονικά αφρικανικά κράτη,

Αυτός ο πόλεμος δεν έλυσε κανένα πρόβλημα ενοποίησης και ειρήνης όμως, Αν και για λίγο (επειδή η Νιγηρία μπήκε στον ΟΠΕΚ και το πετρέλαιο έφερε χρήμα στη χώρα) τα πράγμα έδειξαν ότι ίσως όλα να πηγαίνουν καλύτερα 

Εντούτοις δεν πήγαν γιατί καμία κίνηση δεν έγινε προς εκσυγχρονισμό του κράτους και ανάπτυξη ή δίκαιη κατανομή του εθνικού πλούτου και απεναντίας η χώρα απέκτησε μια μονοδιάστατη πετρελαϊκή πολιτική -εξαρτήθηκε απόλυτα από το πετρέλαιο

Το 1979 έγινε μια προσπάθεια για να επανέλθει η χώρα στη δημοκρατία, αλλά η νεά κυβέρνηση αποδείχτηκε  τόσο διεφθαρμένη που δεν άντεξε πολύ και ανατράπηκε πάλι από χούντα. 

Το χρέος της χώρας αυξανόταν όμως και τίποτα δεν έδειχνε φως στο τούνελ Το 1993 έγιναν κανονικές εκλογές αλλά ούτε αυτό άντεξε πολύ στο χρόνο και επανήλθε η χούντα. 

Το 1999 έγιναν πάλι εκλογές και έκτοτε δεν υπήρξε πραξικοπημα, αλλά πολλοί καταγγέλλουν ότι δεν ήταν διόλου αδιάβλητες

ΠΩΣ ΕΦΤΑΣΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΚΡΑΙΑ

Η Μποκο Χαράμ ιδρύθηκε το  2002 από τον κληρικό Μοχάμεντ Γιουσούφ με στόχο να μειωθεί η δυτική επιρροή ως αιτία όλων των δεινών της χώρας και να επιβληθεί η Σαρία για να καταπολεμηθεί η διαφθορά στη Νιγηρία, η οικονομία της οποίας παρουσιαζει τραγικό χάσμα -μειοψηφία πλουσίων και  εκατομμύρια πάμφτωχων

Το 2009 πολλα μέλη της συνελήφθησαν και βασανίστηκαν, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές από  υποστηρικτές της οργάνωσης που έβαλαν  φωτιά σε αστυνομικά τμήματα. 

Στάλθηκε ο στρατός και συνεληφθησαν πολλοί. 

Ομως δύο ημέρες μετά βρέθηκε διάτρητη από σφαίρες η σορός του ηγέτη τους αλλά και του πεθερού του που μάλιστα είχε παραδοθεί χωρίς να χρειαστεί να τον συλλάβει κανείς. 

Οι σοροί μάλιστα επιδείχθηκαν ως τρόπαια …

Αυτό πυροδότησε τρομερή  ένταση  και έκτοτε ανέλαβε την ηγεσία πιο σκληροτράχηλη ηγεσία με πιο εξτρεμιστικό πρόγραμμα.

Το 2010 υπό το νέο της ηγέτη Abubakar Shekau (υπαρχηγό του Μοχάμεντ Γιουσούφ) άριχε να δολοφονεί αστυνομικούς 

Το Σεπτέμβριο επιτέθηκε σε φυλακή και απελευθέρωσε πάνω από 700 κρατουμενους -οι 100 ήτανμέλη της Μπόκο Χαράμ. Τα Χριστούγεννα  επιτέθηκε σε δύο χριστιανικές εκκλησίες και σκότωσε 30 άτομα

Οι περισσότερες επιθέσεις σημειώνονταν στην βορειοανατολική και κεντρική Νιηγηρία με στόχους αρχικά στρατιώτες και αστυνομικους, αλλά και σχολεία  Τον Αύγουστο του 2011 βομβιστής αυτοκτονίας πήρε μαζί του 23 ζωές στα γραφεία του ΟΗΕ

Η οργάνωση απέκτησε μεγάλη επιρροή στην επαρχία και η  κυβέρνηση συνέχισε την ακραία τακτική της, να προχωρεί σε συλλήψεις και εκτελεσεις με συνοπτικές διαδικασίες, συχνά χωρις καμία διάκριση ανάμεσα σε ένοπλα μέλη και αμάχους που απλά έμεναν σε χωριά και πόλεις υπό τον έλεγχο της Μπόκο Χαράμ.

Η κυβέρνηση πλέον χαρακτήρισε την Μποκο Χαράμ τρομοκρατική οργάνωση και την απαγόρευσε , ώστε (θεωρητικά) να συλλαμβάνει και να καταδικάζει πιο εύκολα και πιο νόμιμα τα μέλη της. 

Η Μπόκο Χαράμ συνέχιζε ακάθεκτη, σκοτώνοντας 50 σπουδαστές κολλεγίου και απαγάγοντας 275 κορίτσια από σχολεία της βόρειας Νιηγηρίας.

Τα Ηνωμένα Εθνη αντέδρασαν κυρίως στο τελευταίο και πλέον πάγωσαν τα Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ  αποφάσισε να παγώσει του τραπεζικού λογαριασμούς ατόμων συνδεομένων με την Μπόκο Χαράμ, να τους απαγορεύει τα ταξίδια και να επιβάλει εμπράγκο στην πώληση όπλων. 

Παρόλα αυτά η Μπόκο Χαράμ το 2014 ανακήρυξε τις επαρχίες  που ήλεγχε ανεξάρτητο ισλαμικο κράτος


 
Οι συγκρούσεις μεταξύ των μουσουλμάνων και των χριστιανών, που είναι συχνές στη Νιγηρία, ριζοσπαστικοποίησαν την οργάνωση, όπως και οι εντάσεις με τις τοπικές Αρχές που κλιμακώθηκαν σε επιθέσεις αντιποίνων. 
 
Μετά τον θάνατο του ιδρυτή της οργάνωσης, που σκοτώθηκε από την αστυνομία της Νιγηρίας το 2009, οι οπαδοί του άρχισαν να δρουν υπογείως, ζητώντας εκδίκηση. 
 
Εκτοτε, η Μπόκο Χαράμ ευθύνεται για την πραγματοποίηση πολλών αιματηρών επιθέσεων σε χωριά, κυβερνητικά κτίρια, αστυνομικά τμήματα, φυλακές, εκκλησίες, ακόμη και τζαμιά σιιτών